| 22436 |
gebruik |
gebruik:
gebreuk (Q074p Kortessem, ...
Q074p Kortessem),
gewente:
Déi aa geweintes muiste ve in ere koenne hage...
geweinte (Q074p Kortessem),
manier:
manier (Q074p Kortessem),
manīr (Q074p Kortessem)
|
Dat is zo het gebruik (de woonte, enz.). [ZND 23 (1937)] || Gewoonte.
III-3-2
|
| 19046 |
geduld |
patience (fr.):
pesjense, pesjense, ¯t kump in orde: zit niet zo te jagen, iedereen moet zijn beurt afwachten
pesjense (Q074p Kortessem)
|
geduld
III-1-4
|
| 18916 |
gedwee |
braaf:
ook materiaal znd 23, 69; znd 35, 49
brāf (Q074p Kortessem),
gedwee:
ook materiaal znd 23, 69; znd 35, 49
gedwei (Q074p Kortessem),
gewillig:
ook materiaal znd 23, 69; znd 35, 49
gewillig (Q074p Kortessem),
goed:
ook materiaal znd 23, 69; znd 35, 49
goed (Q074p Kortessem),
mak:
mak (Q074p Kortessem)
|
gedwee [ZND 01 (1922)]
III-1-4
|
| 18098 |
geelzucht |
geel verf:
geëlverf (Q074p Kortessem)
|
geelzucht
III-1-2
|
| 29054 |
geer |
geer:
giǝr (Q074p Kortessem),
gēr (Q074p Kortessem),
gęr (Q074p Kortessem)
|
Een naar boven spits uitlopende lap of strook waarmee men een kledingstuk van onderen verwijdt. [N 62, 11a; L 1a-m; L 23, 71; Gi 1.IV, 17; S 10; monogr.]
II-7
|
| 32746 |
geerakker |
kortvoren:
kǫt˲vuǝrǝ (Q074p Kortessem)
|
Onder een geerakker wordt hier verstaan dat deel van een akker dat gerend geploegd moet worden als de akker niet de vorm van een rechthoek of een parallellogram heeft. De benaming voor dit onderdeel is niet zelden ook op de gerende akker in zijn geheel toepasselijk. Opgaven die duidelijk de (geometrische) vorm of een scherpe hoek van een akker bleken te betreffen, zijn in dit lemma echter niet opgenomen. Zie verder ook het volgende lemma. [N 11, 4b + 64; N 11A, 127 + 137f + 137g; N P, 1; A 33, 9 add.; A 33, 10; JG 1a + 1b; JG 2b-4, 7; monogr.]
I-1
|
| 32318 |
geerhamer |
fatsoenhamer:
fatsoenhamer (Q074p Kortessem)
|
De hamer waarmee de metalen banden aan één kant uitgesmeed worden. Zie ook het lemma ɛde banden uitsmedenɛ.' [N E, 43b]
II-12
|
| 20796 |
geeuwhonger |
geeuwhonger:
geͅi̯huŋər (Q074p Kortessem)
|
geeuwhonger (ziekelijke honger) [ZND B1 (1940sq)]
III-2-3
|
| 33705 |
gegraven waterloop |
gracht:
grāx (Q074p Kortessem),
sloot:
slōt (Q074p Kortessem),
slǭt (Q074p Kortessem),
zouw:
zǫu̯w (Q074p Kortessem)
|
In het algemeen is in dit lemma sprake van een gegraven waterloop als afscheiding of om overtollig water af te voeren of om te bewateren. In dialectenquêtes zijn er veel vragen gesteld naar de benamingen voor een sloot, graaf of gracht. In de antwoorden bleek veel overlap te zitten. Het gaat hier om waterlopen die verschillend van breedte kunnen zijn. Omdat de antwoorden hierover niet eenduidig waren, was het niet mogelijk aan een begrip een vaste breedte toe te kennen. Algemeen kan men zeggen dat een gracht een bredere sloot is, een graaf een wat bredere, vaak droge sloot, en dat een goot, grub en zouw wat smallere waterlopen zijn. Het overeenkomstige bij alle waterlopen is dat ze gegraven zijn. [N 27, 24; AGV, m1; A 20, 1c; A 20, 1d; A 10, 21; A 2, 48; L 24, 27; L 1a-m; L 36, 4; L A1, 62; Lu 1, 5; R 14, 23j; S 11, 33; monogr.]
I-8
|
| 18803 |
geheugen |
geheugen:
gehuige (Q074p Kortessem),
memorie:
memore (Q074p Kortessem)
|
geheugen
III-1-4
|