e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q095p plaats=Maastricht

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
duimhengsel gehengsel: gǝheŋsǝl (Maastricht), hengsel: heŋsǝl (Maastricht), tordel: tȳrleŋ (Maastricht) Hengsel waarvan de veer draait op een in de muur of op het kozijn aangebrachte, oogvormig uitlopende, metalen pin. Zie ook het lemma 'Hengselduim'. [N 54, 80a; monogr.] II-9
duimstok tasrei: tɛsrɛj (Maastricht) Vouwbare maatstok waarvan de vier delen ieder vijfentwintig cm lang zijn. Aan de uiteinden is elk deel versterkt met metaal. De metalen scharnieren van de duimstok bestaan uit ronde schijven die over elkaar draaien. De twee scharnieren in het midden zijn penvormig. Vroeger was de duimstok verdeeld volgens de duimschaal; tegenwoordig zijn uitvoeringen in gebruik met aan de ene kant een duimschaal en aan de andere kant een metrische schaal. Zie ook afb. 99. [N 53, 184a; monogr.] II-12
duin berg: bèèrəg (Maastricht), bergje: bèrgskə (Maastricht), duin: duin (Maastricht), dèujn (Maastricht), hoop: houp (Maastricht), zandbult: zandbölt (Maastricht), zāndbölt (Maastricht), zandheuvel: zàntheuvəl (Maastricht), zandhoop: za(a)ndhoup (Maastricht) duin, heuvel van zand [zandklip, zandbult, blink] [N 81 (1980)] III-4-4
duits duits: döits (Maastricht), døj:ts (Maastricht) Duits [ZND 01 (1922)], [ZND m] III-3-1
duitse mis duitse mis: duitse mès (Maastricht), duitse zangmis: `n duitse zangmès (Maastricht) Een Duitse mis, door de gelovigen samen gezongen [Duutsje zingmèa?]. [N 96B (1989)] III-3-3
duivel drommel: droməl (Maastricht), duivel: duvel (Maastricht, ... ), dyvel (Maastricht) De duivel (volksnamen). [ZND 01u (1924)] || De duivel [duvel, duuvel, deivel]. [N 96D (1989)] III-3-3
duiven ringen ringen: Fleermuis, doeve -.  ringe (Maastricht) Ringen: van een ringetje voorzien. III-3-2
duivenhok duivenhok: duvǝ(n)hǫk (Maastricht), duivenkot: doevekot (Maastricht), dūvəkoͅt (Maastricht), dūvǝkǫt (Maastricht), duivenslag: duvǝslāx (Maastricht), duivenspijker: dūvǝspīkǝr (Maastricht), Oorspr. opg.: "doevespicker", maar vgl. pag. 83: duivenslag, 2, doevespieker, z.a. en duiventil; duiverik, z. duivenslag, doevespieker; hore.  doevespi[e}ker (Maastricht), duiventil: duvǝtel (Maastricht), duives: doeves (Maastricht), spijker: spīkǝr (Maastricht), til: tel (Maastricht) Duivenkot. || Duivenslag. || Duiventil, duivenslag. || Duiventil: a) duivenhok, b) duivenslag (buitendeel op het dak). [ZND 08 (1925)] || Soms vindt men in de nok van de zolder een afgeschotte ruimte voor de duiven, die door een gat in de gevel of in het dak in en uit kunnen vliegen. Hier staan de benamingen voor het duivenhok, ongeacht de vorm van dat hok, bijeen. De termen slag en spijker in dit lemma hebben betrekking op de duivenkooi als geheel. Zie ook het lemma "duivenslag" (3.4.8). In kaart 51 zijn voor Belgisch Limburg alleen de mondeling verzamelde gegevens in kaart gebracht. Zie afbeelding 17. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 10, 9k; L 8, 9a; L 38, 31; S 37; monogr. add. uit N 5A, 58c "til" en JG 2c; A 28, 14c "spijker] I-6, III-3-2
duivenmand duivenkorf: doevekörref (Maastricht), dūvǝkø̜̄rǝf (Maastricht) Een rechthoekige mand met deksel waarin duiven worden vervoerd. Zie ook afb. 283. [N 20, 50; N 40, 78; N 40, 95; N 40, 102; monogr.] || Korf met een of meer duiven, die teruggekeerd (bij een wedstrijd) door zogenaamde "doeveluipers"naar de jury werden gebracht. II-12, III-3-2
duivenmelker duivenmelker: doevemèlleker (Maastricht) Duivenmelker: duivenliefhebber. III-3-2