| 17620 |
tong |
tong:
tŏng (Q204a Mechelen),
tóŋ (Q204a Mechelen),
tông (Q204a Mechelen)
|
tong [DC 01 (1931)]
III-1-1
|
| 34649 |
tonneau |
tonnis:
tones (Q204a Mechelen)
|
Laag tweewielig rijtuigje voor vier personen met banken in de lengte van de bak en een achteringang. Het heeft vrij hoge wanden met afgeronde hoeken, waardoor het op een ton lijkt, en het is volledig open. Er is geen aparte bok voor de koetsier. [N 17, 5, add; N 101, 7; N G, 51; monogr.]
I-13
|
| 32055 |
toognagel |
toognagel:
tø̄xnāgǝl (Q204a Mechelen)
|
De ijzeren nagel waarmee de twee delen van een pen-en-gatverbinding bij elkaar worden gedreven. Zie ook afb. 141. [N 54, 64e; monogr.]
II-12
|
| 32056 |
toogpin |
toogpen:
tø̄xpɛn (Q204a Mechelen),
toogpin:
tø̄xpen (Q204a Mechelen)
|
De dunne, houten pin die in de pen-en-gatverbinding wordt geslagen, om de twee delen definitief met elkaar te verbinden. Zie ook afb. 142. [N 54, 38b; N 54, 64g; A 32, 9; monogr.]
II-12
|
| 21382 |
toonbank |
teek:
Van Dale: III. teek, (gew.) tapkast.
teek (Q204a Mechelen)
|
toonbank [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 34588 |
toot |
stots:
štuts (Q204a Mechelen),
tompen:
tømpǝ (Q204a Mechelen)
|
Elk van de uitstekende delen van de berries (bij de hoogkar) of de bakbomen (bij de slagkar) achter aan de kar. De opgaven van de woordtypen top, stoot en stots zonder meervoudsuitgang zijn als meervoudig geïnterpreteerd wegens hun velair vocalisme. Door het ontbreken van een mogelijke enkelvoudige tegenopgave, is het echter mogelijk dat het hier om enkelvoudsopgaven gaat. Met het woordtype staart wordt het geheel aangeduid, in tegenstelling tot de andere woordtypen, waarmee elk deel afzonderlijk wordt benoemd. [N 17, 28 + 37a; N G, 59a; monogr]
I-13
|
| 32236 |
tootbeslag |
brakkenijzer:
brakǝ-ī.zǝr (Q204a Mechelen)
|
Het metalen beslag dat aan de achterkant van de kar ter bescherming om de uitstekende delen van de berries (bij de hoogkar) of bakbomen (bij de slagkar) wordt aangebracht. Zie ook het lemma ɛtootɛ in wld I.13, pag. 41.' [N G, 59b]
II-12
|
| 29108 |
tornen |
lossnijden:
losšni-jǝ (Q204a Mechelen),
uitriffelen:
ūtrefǝlǝ (Q204a Mechelen)
|
De naad of steken losmaken en uithalen. [N 62, 22; A 4, 27b; L 20, 27b; Gi 1.IV, 20; MW; S 38]
II-7
|
| 22025 |
tortelduif |
tortelduif:
torteldoef (Q204a Mechelen)
|
tortel (28 bekende zomervogel; slank en lichtbruin; nestje meestal in hoge struiken; roep [toerrrrr, toerrrrr] [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 32942 |
touw om het hooi vast te sjorren |
bindzeel:
biŋzēl (Q204a Mechelen),
zeel:
zēl (Q204a Mechelen)
|
Zowel om de hooiboom aan de kar vast te sjorren, alsook om de lading zelf vast te zetten als er geen hooiboom op de lading werd gelegd, werden er doorgaans twee lange stevige touwen gebruikt. Het één werd aan de voorkant van de wagen aan één van de burries (of aan beide) vastgemaakt, of aan een speciaal daartoe aangebrachte ijzeren pin of ring. Aan de achterkant van de wagen werd het touw ofwel ook aan een haak of ring vastgezet en dan door middel van een blok of klos aangespannen of met een knevel aangedraaid, ofwel werd het door een soort windas gehaald, de vregelpaal die onder in de bak van de kar was gemonteerd en dan vast aangedraaid met de vregelstok; zie de toelichting en de afbeelding bij het lemma ''vregelpaal''.' [JG 1d, 2c; A 34, 8 en 12a; add. uit N 17, 71; N 18, 140; A 34, 7, 9 en 12b; Gwn 7, 11; monogr.]
I-3
|