| 32223 |
busguts |
busguts:
bøs˲gøts (L382p Montfort)
|
De zware holronde beitel met lange steel waarmee het met behulp van avegaar en schulpboor in de naaf geboorde gat passend wordt gemaakt voor de naafbus. Zie ook afb. 194 en het lemma ɛnaafbusɛ in wld II.11, pag. 133.' [N G, 26c]
II-12
|
| 21303 |
buskruit |
buskruit:
buskroet (L382p Montfort),
kruit:
kroet (L382p Montfort),
pulver (<lat.):
polfer (L382p Montfort),
polvər (L382p Montfort)
|
buskruit [SGV (1914)] || licht ontbrandbaar, ontplofbaar mengsel dat o.a. gebruikt wordt voor het afschieten van vuurwapens [buskruit, kruit, poeder] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 33099 |
bussel geharkte aren |
kretsel:
kretsel (L382p Montfort)
|
De bussel aren die door het naharken of nascharren wordt bijeengebracht. Doorgaans wordt deze bussel gebonden met een band, maar in het noordelijke Truierlands wordt opgemerkt dat een dergelijke bussel los op de kar of in de stuik werd bijgestoken. Vergelijk ook de lemma''s ''bussel kort stro'' (6.1.29) en ''garve, gebonden schoof'' (4.6.4). [N 15, 38d; JG 1a, 1b; monogr.]
I-4
|
| 33131 |
bussel kort stro |
warbussel:
wǫrbøsǝl (L382p Montfort),
wis:
wes (L382p Montfort)
|
Wanneer men het stro bijeengebonden heeft, ligt het graan op de dorsvloer, nog vermengd met eindjes kort stro, lege aren en kaf. Men harkt dan eerst de korte eindjes stro bijeen, en stopt deze in een bussel. Hier staan de benamingen voor deze bussel stro met harksel erin bijeen. [N 14, 29 en 33; JG 1a, 1b, 1c, 2c; L 48, 34.3b; Lu 2, 34.3b; monogr.; add. uit N 14, 25 en 28]
I-4
|
| 33129 |
bussel uitgedorst stro |
bos:
bus (L382p Montfort)
|
Wanneer het graan uit de aren is geslagen, worden de lege halmen bijeengebonden, vroeger met twee banden. Sinds de komst van de dorsmachines worden de halmen doorgaans dubbel geplooid en met één band in het midden gebonden, of tot pakken geperst. De grondbetekenis van schans is "takkebos, mutserd"; die van het du. Bürde "datgene wat gedragen wordt". Zie ook de toelichting van het lemma ''garve, gebonden schoof'' (4.6.4).' [N 14, 26; JG 1a, 1b, 2c; L 17, 16; L 22, 33b; L 48, 34.3a; Lu 2, 34.3a; R [s], 65; S 5; Wi 16 en 17; monogr.; add. uit R 3, 70 en R 14, 19 en uit het materiaal van lemma 4.6.4 waarbij is aangetekend dat het om gedorste garven gaat]
I-4
|
| 21702 |
buur |
buurman:
buurman (L382p Montfort),
nabuur:
naober (L382p Montfort)
|
iemand die naast ons woont [naober, buur, buurman] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 20223 |
buurman |
buurman:
buurman (L382p Montfort),
nabuur:
naober (L382p Montfort, ...
L382p Montfort)
|
buurman [SGV (1914)] || iemand die naast ons woont [naober, buur, buurman] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 20241 |
buurt |
buurt:
buurt (L382p Montfort),
nabuur:
in de naober (L382p Montfort),
nabuurschap:
naoberschap (L382p Montfort)
|
buurt (in de ~) [SGV (1914)] || het deel van een stad of dorp waarvan de bewoners elkaar goed kennen [buurt, gebuurt, geburen, naoberschap] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 21305 |
buurten |
avondkorten:
aovendjkorte (L382p Montfort),
buurten:
buurte (L382p Montfort),
buurtə (L382p Montfort),
klenderen:
klenjere (L382p Montfort)
|
buurten (wij gaan ~) [SGV (1914)] || de avonden doorbrengen met praten en roken [kortavonden] [N 87 (1981)]
III-3-1
|
| 22411 |
caleidoscoop |
kijkbus:
kiekbus (L382p Montfort, ...
L382p Montfort),
kijkdoos:
kiekdoos (L382p Montfort)
|
Een kijker die eenvoudige daarin gelegde kleurige voorwerpjes veelvoudig weerspiegelt en zo regelmatige bij de geringste beweging telkens afwisselende figuren vertoont [caleidoscoop, kijkbus]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|