18905 |
aarden |
genaken:
kan ook verniêke In det nûw hûs koste ze zich mè neet geniêke
geniêke (L416p Opglabbeek),
gewend:
Noa ein paar daag woare ze al good gewi-jndsj in hun nûw hûs
gewi-jndsj (L416p Opglabbeek),
soms ook
gewöndsj (L416p Opglabbeek)
|
goed aardend || het gewoon worden, aarden
III-1-4
|
29574 |
aarden pot |
aarden pot:
ē̜rdǝ pǫt (L416p Opglabbeek),
ęrdǝ pǫt (L416p Opglabbeek),
stenen pot:
stęjnǝ pǫt (L416p Opglabbeek)
|
Aarden pot, bleekbruin van kleur. Dorren (Valkenburgs Woordenboek) merkt op pag. 15 over de term baar op: ø̄̄Naar de grootte onderscheidt men één-, twee- en drieschildersbaren, wijl ze gemerkt zijn met één, twee of drie schildjes (reliefstempels), met een inhoud van circa 20, 30 en 40 liter.ø̄̄ De driekroonse pot was een verglaasde pot voor het inmaken van zuurkool, braadworst en bonen. De pot was gemerkt met drie kroontjes en had een inhoud van 20 tot 50 liter. Het woordtype driekronenpot duidt waarschijnlijk een vergelijkbare pot aan. Zie hiervoor ook de toelichting bij het lemma ɛstroopvatɛ in wld II.2, pag. 59.' [N 49, 103b; L 1a-m; L 32, 15a; L 32, 15b; R 3, 5; S 1; monogr.]
II-8
|
19509 |
aardewerk |
aardewerk:
ēͅrdəwɛrk (L416p Opglabbeek)
|
aardewerk (eerdegoed, gleiwerk) [N 20 (zj)]
III-2-1
|
17653 |
aars |
gat:
gaat (L416p Opglabbeek),
kont:
kǫ.nt (L416p Opglabbeek)
|
[JG 1a, 1b; N 8, 13, 32.9 en 35]aars, darmuitgang [N 10c (1995)]
I-9, III-1-1
|
19283 |
aarzelen |
drezen:
dreise (L416p Opglabbeek),
drejse (L416p Opglabbeek),
hoetelen:
mindere gebruikt vero. vorm huitele
hûtele (L416p Opglabbeek)
|
aarzelen || aarzelen, van het (of de) ene naar het (de) andere lopen
III-1-4
|
22741 |
aas in het kaartspel |
aas:
aozen (L416p Opglabbeek),
harten (h)aas (L416p Opglabbeek),
herten (h)aas (L416p Opglabbeek),
aast:
aosten (L416p Opglabbeek),
herten oast (L416p Opglabbeek),
haas:
haosen (L416p Opglabbeek),
haozen (L416p Opglabbeek),
haast:
(h)artən (h)əst (L416p Opglabbeek),
harten haost (L416p Opglabbeek)
|
Aas: harten aas (in het kaartspel). [ZND 19A (1936)] || Ik heb de vier azen. [ZND 19A (1936)]
III-3-2
|
23415 |
absis |
absis (lat.):
absis (L416p Opglabbeek)
|
De halfronde of meerhoekige uitbouw van het priesterkoor waarin het hoofdaltaar staat [absis]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
23991 |
absolutie |
absolutie (<fr.):
ábsəlŭŭtie (L416p Opglabbeek)
|
Absolutie [abseloetsioeën]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
19009 |
abuis |
abuis:
de bès abiez (L416p Opglabbeek),
ook materiaal znd 19a,6
de bès abiez (L416p Opglabbeek),
mis:
dich (de) bes mis (L416p Opglabbeek),
ook materiaal znd 19a,6
dich bes mis (L416p Opglabbeek),
verkeerd:
dich (de) bes verkierd (L416p Opglabbeek),
ook materiaal znd 19a,6
dich bes verkierd (L416p Opglabbeek)
|
abuis [ZND 01 (1922)] || Ge zijt abuis (= ge vergist u). [ZND 19 (1936)]
III-1-4
|
34323 |
achterblijver |
achterblijver:
axtǝrblīvǝr (L416p Opglabbeek)
|
Big die achterblijft in groei. [N 76, 49]
I-12
|