| 29735 |
hagen |
hagen:
hǭgǝ (Q010p Opgrimbie),
hǭgǝ(n) (Q010p Opgrimbie)
|
De vormelingen opstapelen op het hagebed. De stenen worden daartoe schuin en kruisgewijs op hun kant gezet, kop op kop. Op deze wijze kan de wind gemakkelijk tussen de openingen spelen en het droogproces versnellen (Schuddinck, pag. 102). De woordtypen vlaggen (P 48) en hallen (L 315, L 355) duiden waarschijnlijk het stapelen van stenen onder rietmatten of in een haaghut aan. Zie ook het lemma ɛrietmattenɛ.' [N 98, 101; N 98, 106; L 1a-m; L 26, 10; S 12; monogr.; N 98, 101 add.]
II-8
|
| 27379 |
hak |
hak:
hak (Q010p Opgrimbie),
pollevie:
pǫlǝvej (Q010p Opgrimbie),
vers:
vę̄rs (Q010p Opgrimbie)
|
De verhoging, al of niet geheel of gedeeltelijk van leer, onder de hiel van de voet. [N 60, 233c; N 60, 126a; N 60, 169a; L 48, 28a; L 48, 28b; L 1a-m; L 1u, 82; L 5, 50; N 7, 37b; L 29, 42; monogr.]
II-10
|
| 18180 |
hak van een schoen |
hak:
dən hak (Q010p Opgrimbie),
hak (Q010p Opgrimbie),
pollevie:
Verouderd voor "hak".
poləvɛj (Q010p Opgrimbie)
|
hoe heet het achterdeel van de schoen (fr. talon) ? [ZND 29 (1938)] || Pollevij (achterlap van een schoen; fr. talon). [ZND 05 (1924)]
III-1-3
|
| 18791 |
haken |
crocheren (<fr.):
krəšērə (Q010p Opgrimbie),
haken:
hø͂ͅ:kə (Q010p Opgrimbie)
|
Haken, crocheren. [ZND 35 (1941)] || Haken. [ZND 01 (1922)]
III-1-3
|
| 28863 |
haken en ogen |
krammen en ogen:
krē̜m ɛn ǫwgǝ (Q010p Opgrimbie)
|
Kleine metalen haakjes en ringetjes die, langs de zomen van kledingstukken genaaid, dienen om deze te sluiten. [N 62, 51; L 1a-m; L 24, 40b; L 49, 25; MW; S 11]
II-7
|
| 33153 |
haksel |
haksel:
hɛksǝl (Q010p Opgrimbie),
hɛǝksǝl (Q010p Opgrimbie)
|
Het kortgehakte stro, op de snijbok of in de hakselmachine, werd vroeger, samen met haver, gekookt en aan de beesten gevoerd. Als het iets grover gesneden was werd het ook wel als strooisel in de potstal gebruikt. Zie ook het lemma ''bussel kort stro'' (6.1.29). Zie voor de fonetische documenatie van het woorddeel [stro] het lemma ''stro'' (6.1.24). [JG 1b, 2c; L 1, a-m; L 26, 11; S 12; Wi 51; monogr.]
I-4
|
| 17810 |
halen |
halen:
hōlə (Q010p Opgrimbie)
|
halen [ZND 01 (1922)]
III-1-2
|
| 32987 |
halm, stengel van de graanplant |
spier:
spī.r (Q010p Opgrimbie)
|
De graanhalm is de meestal ronde en gelede stengel van de te velde staande graanplant. Hier het algemene woord, dat veelal ook de benaming voor de gehele graanplant is. Een aantal termen (bv. spier, spit, ...) wordt niet alleen gebruikt voor de stengel van de te velde staande graanplanten, maar ook -en blijkens een niet gering aantal aar-opgaven wellicht nog meer- voor de geoogste en gedorste graanstengels, de strohalm; zie de toelichting bij het volgende lemma ''strohalm'' (1.3.2). Veelal zijn ze ook toepasselijk op de grasspriet (zie het lemma ''grasspriet'' (1.5) in aflevering I.3), enkele zelfs op de graankorrel (zie het lemma ''graankorrel'' (2.6) in deze aflevering). Voor een aantal plaatsen werd het tweelettergrepige ''spieren'' als enkelvoud opgegeven. Zie afbeelding 2, a. [N P, 4b; JG 1a, 1b; L 1, a-m; S 12; Wi 13; monogr.]
I-4
|
| 17627 |
hals |
hals:
hals (Q010p Opgrimbie),
nek:
Ruwer
nak (Q010p Opgrimbie)
|
hals [ZND 01 (1922)]
III-1-1
|
| 18255 |
halsketting |
gouden (bn.):
goͅwə (Q010p Opgrimbie)
|
een gouden ketting [ZND 01 (1922)]
III-1-3
|