| 18231 |
tong van een schoen |
tong:
tong (L318b Tungelroy),
tōng (L318b Tungelroy)
|
een strookje leer tussen de kleppen van een schoen [tong, lipje] [N 86 (1981)]
III-1-3
|
| 30128 |
tongewelf |
duiker:
dȳkǝr (L318b Tungelroy),
toog:
tōx (L318b Tungelroy)
|
Gewelf waarvan de dwarsdoorsnede een halve cirkel of een ellips is. [N 32, 22b]
II-9
|
| 32056 |
toogpin |
kijl:
kīl (L318b Tungelroy),
pin:
pēn (L318b Tungelroy)
|
De dunne, houten pin die in de pen-en-gatverbinding wordt geslagen, om de twee delen definitief met elkaar te verbinden. Zie ook afb. 142. [N 54, 38b; N 54, 64g; A 32, 9; monogr.]
II-12
|
| 21382 |
toonbank |
toonbank:
tôênbank (L318b Tungelroy)
|
de winkeltafel waarop de waren worden getoond of gelegd [toog, toonbank, gaam, bank] [N 89 (1982)]
III-3-1
|
| 34588 |
toot |
karstaart:
kęrstɛrt (L318b Tungelroy),
staart:
stɛrt (L318b Tungelroy),
stoten:
stȳt (L318b Tungelroy),
stȳtǝ (L318b Tungelroy),
tompen:
tø̄mp (L318b Tungelroy)
|
Elk van de uitstekende delen van de berries (bij de hoogkar) of de bakbomen (bij de slagkar) achter aan de kar. De opgaven van de woordtypen top, stoot en stots zonder meervoudsuitgang zijn als meervoudig geïnterpreteerd wegens hun velair vocalisme. Door het ontbreken van een mogelijke enkelvoudige tegenopgave, is het echter mogelijk dat het hier om enkelvoudsopgaven gaat. Met het woordtype staart wordt het geheel aangeduid, in tegenstelling tot de andere woordtypen, waarmee elk deel afzonderlijk wordt benoemd. [N 17, 28 + 37a; N G, 59a; monogr]
I-13
|
| 23464 |
torenhaan |
t hantje van dn taore?].:
haan (L318b Tungelroy),
torehaan (L318b Tungelroy)
|
De haanvormige windwijzer boven op de torenspits [weerhaan, windhaan [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 23456 |
torenspits |
torenspits:
torespits (L318b Tungelroy)
|
De spits van de kerktoren; deze is meestal met leien bedekt. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 23300 |
torenuurwerk |
kerkklok:
kerkklok (L318b Tungelroy),
torenwerk:
torewerk (L318b Tungelroy),
uurwerk:
oorwerk (L318b Tungelroy)
|
Het uurwerk in de kerktoren, de torenklok [kerkklok, kerkuur?]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 22025 |
tortelduif |
tortelduif:
torteldoef (L318b Tungelroy),
tòrteldoef (L318b Tungelroy)
|
tortel (28 bekende zomervogel; slank en lichtbruin; nestje meestal in hoge struiken; roep [toerrrrr, toerrrrr] [N 09 (1961)] || tortelduif
III-4-1
|
| 32942 |
touw om het hooi vast te sjorren |
lijn:
līn (L318b Tungelroy)
|
Zowel om de hooiboom aan de kar vast te sjorren, alsook om de lading zelf vast te zetten als er geen hooiboom op de lading werd gelegd, werden er doorgaans twee lange stevige touwen gebruikt. Het één werd aan de voorkant van de wagen aan één van de burries (of aan beide) vastgemaakt, of aan een speciaal daartoe aangebrachte ijzeren pin of ring. Aan de achterkant van de wagen werd het touw ofwel ook aan een haak of ring vastgezet en dan door middel van een blok of klos aangespannen of met een knevel aangedraaid, ofwel werd het door een soort windas gehaald, de vregelpaal die onder in de bak van de kar was gemonteerd en dan vast aangedraaid met de vregelstok; zie de toelichting en de afbeelding bij het lemma ''vregelpaal''.' [JG 1d, 2c; A 34, 8 en 12a; add. uit N 17, 71; N 18, 140; A 34, 7, 9 en 12b; Gwn 7, 11; monogr.]
I-3
|