e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Valkenburg

Overzicht

Gevonden: 5178
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
brommen, zoemen van een insect brommen: bròmme (Valkenburg), ronken: rònke (Valkenburg) brommen [SGV (1914)] III-4-2
bromtol bromtol: bromtol (Valkenburg), Vroeger en nu.  bromtol (Valkenburg) Hoe noemt (noemde) men de tol, die bij het ronddraaien een brommend geluid maakt. II. als deze van blik en bontgekleurd is? [DC 24 (1953)] III-3-2
bron bron: bron (Valkenburg, ... ), sprong: šprøŋk (Valkenburg), wel: wel (Valkenburg) bron, natuurlijke opening in de grond waar water uit de grond opwelt [kwel, wel] [N 81 (1980)] || Natuurlijke opening in de grond waar water uit opwelt. [S 5; L 1a-m; L 22, 26; N 5A(I] I-8, III-4-4
bronstig berig: biǝrex (Valkenburg), bē̜rex (Valkenburg) Geslachtsdrift vertonend, gezegd van het vrouwelijk varken. [N 19, 12; N C, 4d; A 43, 20a; JG 1a, 1b, 1c, 2c; S 52, add.; N 76, add.; monogr.] I-12
bronstig, van merries hits: hets (Valkenburg), rossig: rø̜sex (Valkenburg) Geslachtsdrift vertonend, gezegd van merries. Een hengstige merrie reageert op de aanwezigheid van de hengst met het optillen van de staart. Ze neemt herhaaldelijk een urirende houding aan, waarbij kleine hoeveelheden urine worden geloosd, terwijl de clitorisch ritmisch naar buiten wordt geperst. Bij de afwezigheid van de hengst zijn deze symptomen minder duidelijk of soms geheel afwezig. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; N 8, 42a en 44; N 8A, 2; monogr.] I-9
brood brood: broad (Valkenburg), broid (Valkenburg, ... ), broit (Valkenburg, ... ), brôêt (Valkenburg), oi uit soire  broit (Valkenburg), knoddel: knüddel (Valkenburg) brood [DC 03 (1934)], [DC 39 (1965)], [RND] || misvormd brood III-2-3
broodje chrmoule (wa.): schèèrmoul (Valkenburg, ... ), frans brood: frans broàd (Valkenburg), kadetje: kadetje (Valkenburg), Eigen phonetische  kəditsjes (Valkenburg), krombrood: krombroàd (Valkenburg), krombroodje: krompbuuëdsche (Valkenburg), krul: krol (Valkenburg), pistolet: pistelee (Valkenburg), pistolee (Valkenburg) cylinderrond broodje || kadetje || klein broodje || Welke dialectbenamingen kent U voor kleine wittebroodjes? (pistolee, kadetjes, kerneeke, frans broodje, spaans broodje, krombroodje, koekestel, bestel, krol, knubbeltje [N 16 (1962)] || zoet broodje in halvemaanvorm van half vasten tot pasen III-2-3
broodmes broodmes: broidmets (Valkenburg) mes waarmee brood wordt gesneden [N 20 (zj)] III-2-1
broodoven oven: hoavǝ (Valkenburg), ǭvǝ (Valkenburg), ǭǝvǝ (Valkenburg) De diverse vragen vroegen in het algemeen naar "de oven" en niet specifiek naar "de broodoven" afgezien van N 29, 1a. Het merendeel van de antwoorden slaat op de oven aan huis of op de boerderij. Meer specifieke ovens zullen in de bakkerij gebouwd zijn. De königswinteroven is een oven gemaakt van grote blokken steen afkomstig uit königswinter. De vloer bestaat uit twee grote blokken. Deze oven is voorzien van drie kanalen (pijpen) die boven het gewelf zijn aangebracht. Kanalen voeren de rook van achter de oven boven over het gewelf naar voren waardoor de trek van het vuur veel beter regelbaar wordt gemaakt (z. wbd ii afl. 1 blz. 62). [N 29, 1a; N 5, 135; RND, 57; S 27; Wi4; L 12, 8; L 40, 13b; L 40, 14; L A 2, 277; monogr.] II-1
broodpop steven: omstreeks nieuwjaar, ter nagedachtenis aan St. Stephanus, 26 december  schtèève (Valkenburg), steven-mannetje: sjteeve mènneke (Valkenburg) steven, witbrood gebakken in de vorm van een man || Wittebrood in de vorm van een man (steeve, steeveman, weggeman, nieuwjaarsman, ziepesprengert, boekeman?) [N 16 (1962)] III-2-3