e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=L214p plaats=Wanssum

Overzicht

Gevonden: 2613
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
het inzetten van duiven die jonger zijn dan 1 jaar jonge duiven spelen: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook bijlagevellen met (eventuele) aanvullingen en diverse toelichtingen.  jong doeve speule (Wanssum) Het inzetten van zowel mannelijke als vrouwelijke duiven die jonger zijn dan 1 jaar, nog ongepaard (natuurspel)? [N 93 (1983)] III-3-2
het land aftreden aftrappen: áftrapǝ (Wanssum), bouwen: bǫu̯ǝ (Wanssum), treden: trę̄i̯ǝ (Wanssum) Voordat men begint te ploegen, schrijdt men de akker langs twee tegenover elkaar gelegen zijden af, a) om het midden te bepalen als men bijeen gaat ploegen, b) om hem in gelijke stukken te verdelen, als men in panden gaat ploegen, c) om de vooraf of achteraf te ploegen hoek uit te zetten, als het een gerende akker betreft. De opgesomde termen, die alle "het land", "de akker", "de plak" e.d. als object veronderstellen, zijn ook toepasselijk op het schrijdend opmeten van het land in het algemeen. [N 11, 40; N 11A, 131a; JG 1a + lb; monogr.] I-1
het lossen uitstellen uitstellen: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook bijlagevellen met (eventuele) aanvullingen en diverse toelichtingen.  uutstelle (Wanssum) het lossen uitstellen? [N 93 (1983)] III-3-2
het neerstrijken van de duif vallen: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook bijlagevellen met (eventuele) aanvullingen en diverse toelichtingen.  ze vêlt (Wanssum) Hoe zegt men: het neerstrijken van de duif? [N 93 (1983)] III-3-2
het paard leiden leiden: lɛ̄i̯ǝ (Wanssum) Het paard leiden of mennen door het met de teugels te sturen. Werkwoorden zoals varen en leiden werden niet door alle corresponenten gegeven. [N 8, 100 en 101b; Wi 25; monogr.] I-10
het paard wennen aan tuig en arbeid aanspannen: anspanǝ (Wanssum) [N 8, 99] I-9
het vuur aansteken aanstoken: anstō̞kə (Wanssum) aansteken, aan \'t branden brengen III-2-1
het vuur doven laten uitgaan: ⁄t vuur laote uutgaon (Wanssum) doven, laten uitgaan, gezegd van vuur in de kachel [N 07 (1961)] III-2-1
hete bliksem hete bliksem: heͅi̯tən bleksəm (Wanssum, ... ), Syst. WBD  hettem bliksem (Wanssum) stamppot van aardappels en appels of peren || stamppot van aardappels, peren en appels || Stamppot van appelen en aardappelen (appelprul, hemel en aarde, hete bleksem, onder en boven de tafel, hoog en laag?) [N 16 (1962)] III-2-3
heukeling hoopje: hø̜pkǝ (Wanssum), opper: ø̜pǝr (Wanssum) Het kleinste hoopje halfdroog hooi dat men ''s avonds maakt door het opwerken van de rijen, om ze ''s anderendaags weer uiteen te gooien. De kaarten 40, 42 en 44, respectievelijk "heukeling", "hoop" en "opper" hebben alle drie dezelfde opbouw, die weer in verband staat met de opbouw van de kaarten 39, 41 en 43: "op heukelingen zetten", "op hopen zetten" en "op oppers zetten". Voor deze zes kaarten zijn ook dezelfde symbolen voor gelijke opgaven gebruikt. [N 14, 104 en 103 add.; JG 1a, 1b, 2c; A 16, 3a; A 42, 20a, L 36, 1; L 38, 38a; monogr.] I-3