| 17678 |
knieholte |
hees:
hieës (L289p Weert),
knieholte:
kni-jhuuldje (L289p Weert)
|
knieholte [DC 01 (1931)]
III-1-1
|
| 23369 |
knielbankje |
kniebankje:
kni-jbenkske (L289p Weert),
knielbankje:
kneelbengske (L289p Weert)
|
Het knielbankje van de kerkbank. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 23536 |
knielen |
knielen:
kneele (L289p Weert, ...
L289p Weert),
kniele (L289p Weert)
|
Knielen, een kniebuiging maken [kniele, kneele, kneije?]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 23372 |
knielkussen |
kniekussen:
knejkøͅsə (L289p Weert),
knielkussentje:
knēlkøͅskə (L289p Weert)
|
Het knielkussen op de kerkbank. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 18874 |
kniezen |
grommelen:
hè ès altied aan t krōōmĕle (L289p Weert)
|
Hij is altijd aan t kniezen (ontevreden, morren). [ZND 28 (1938)]
III-1-4
|
| 17920 |
knijpen |
nijpen:
nieepe (L289p Weert, ...
L289p Weert),
niepe (L289p Weert, ...
L289p Weert),
pitsen:
pitse (L289p Weert)
|
die schoenen knellen mij (doen pijn) [ZND 28 (1938)] || Knellen: stijf drukken zodat daardoor een striem ontstaat (knellen, knijpen, duwen, wringen, klemmen). [N 84 (1981)] || Knijpen: vel of vlees met de vingers samenknijpen; drukken (nijpen, knijpen, pitsen). [N 84 (1981)] || nijpen [SGV (1914)]
III-1-2
|
| 18151 |
knikkebenen |
door de knie?n zakken:
hè zaktj doeër de knijje (L289p Weert),
kwakken:
kwakke (L289p Weert, ...
L289p Weert),
B.v. um un oor of zieëve kwakdje ze nao hoeës hèr; v.e. pers. die de hele dag a.d. rivier is geweest.
kwakdje (L289p Weert),
met knikkende knie?n lopen:
mit knikkende knijje (L289p Weert)
|
lopen, gaan; inventarisatie uitdrukkingen; betekenis/uitspraak [N 10 (1961)] || lopen: met doorknikkende knieën lopen [kwakken] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 22363 |
knikker |
buut:
buut (L289p Weert),
kleiner dan een koelekloet
buut (L289p Weert),
ne Buut kos waal vieftieën ketsmaale waert zeen.
buut (L289p Weert),
Sub buude.
buut (L289p Weert),
maal:
maal (L289p Weert, ...
L289p Weert),
Geh. Weert. (t Daghet in den Oosten VIII, 33)
maal (L289p Weert),
glazen knikkers zijn buude, uit leem gebakken knikkers zijn maale, /
maale (L289p Weert),
Je had "maale"in allerlei kleuren. Ze werden verkocht in een zakje. Voor de tweede wereldoorlog kon je ze alleen nog in het bruin krijgen. Na de tweede wereldoorlog kreeg je er 10 voor één cent, in één kleur (groen, rood, blauw vooral). De "maal"was het minste waard.
maal (L289p Weert),
kleiner dan een buut
maal (L289p Weert),
kliener dan een kloeleklaot
maal (L289p Weert),
knekker: Nederland (- Budel en Weert), Lommel, Lommel-Kolonie, Neerpelt.
maal (L289p Weert),
Sub knikker. Mv.
maâle (L289p Weert),
Wir könnten es hier mit zwei Wörtern zu tun haben, die im Lütticher Dialekt dieselbe Lautform aufweisen: entweder maye (arch.) f. maille, petite pièce de monnaie valant un demi-denier, vgl. Verdam: maelge, mailge eene kleine munt, de helft van een penning, oder maye - Haust verzeichnet es nur als maille de filet - das auf lat. macula zurückgeht und auch die Grundform von niederl. maelie orbiculus, anulus ist. Sollte es sich hier um einen Relikt eines früheren Ring- oder Münzspieles handeln, so hätte man durch Metonymia den Namen des geworfenen Gegenstandes auf das neue Material, den Murmel übertragen. Der Zusammenhang zwischen Wurf- und Knickerspiel würde sich in diesem Falle für unser Gebiet aus der Wortgeschichte erklären.
maal [māl} (L289p Weert),
teetje:
teetje (L289p Weert),
kleiner dan een maal
teetje (L289p Weert),
kleinste knikker
teetje (L289p Weert, ...
L289p Weert)
|
/ [SND (2006)] || Balletjes van gebakken aarde, steen, marmer of glas [bolbaai, kets, kaaischeut, jibber, klits, ket, til, knipper, knot, marbol, marbel, mölmer, kaster, kasser, huuf, köls, kölster, vrenkel]. [N 88 (1982)] || Een grote knikker. [N R (1968)] || Glazen (gekleurde) knikker. || Glazen knikker. || Kleine knikker. || Kleine stenen of glazen knikker [mullemer, aardezoekertje, artzeiker]. [N 88 (1982)], [N 88 (1982)] || Knikker van gebakken leem. || Knikker. || Maai, marbol, marmer, klits, kabas. || Murmel.
III-3-2
|
| 22633 |
knikker add. |
kattenoogje:
Uitsluitend verkl. Met bakken is er vuil in gekomen en is de knikker gevlekt.
katte-uigske (L289p Weert),
meelzak:
Zie: maale.
maelzak (L289p Weert)
|
Benaming voor zelfgemaakte knikker. || Gevlekte glazen knikker.
III-3-2
|
| 22361 |
knikkeren |
buten:
ne Buut: glazen knikker.
buude (L289p Weert),
malen:
maale (L289p Weert),
malen (L289p Weert, ...
L289p Weert),
Ook: op maale doon.
maale (L289p Weert)
|
Knikkeren met "buude"(glazen knikkers). || Knikkeren. || Lievelingsspel 4. [SND (2006)] || Over het knikkerspel: het knikkeren. [N R (1968)]
III-3-2
|