e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Weert

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
mens (alg.) mens: zowel voor man als voor vrouw  mins (Weert, ... ), minsch (Weert) mens; wordt mensch gebruikt in de betekenis van man? Spreekt een vrouw b.v. van mn mensch?, wanneer ze haar man bedoelt? Komt het mensch voor in de betekenis van vrouw? En bedoelt men met die zegswijze alleen geringachting of ook sympathiek medelijden? [DC 05 (1937)] III-2-2
menstruatie feest: fieest (Weert), klats: klats (Weert), regels: reegele (Weert), regele (Weert), tante bep: tânte Beb (Weert) menstruatie [verandering, reegels] [N 10C (zj)] III-2-2
menstrueren de week hebben: de waek hebbe (Weert) menstruatie [verandering, reegels] [N 10C (zj)] III-2-2
merel grijze klijster: (grieze) klyster (Weert), smeerling: smaerling (Weert, ... ), smeerling (Weert), smeirling (Weert), smèrling (Weert, ... ), sméérling (Weert, ... ), zwarte smeerling: swarte smerling (Weert) Hoe heet de merel? [DC 06 (1938)] || merel [SGV (1914)] || merel (25,5 overal bekend; man zwart met gele bek; pop zwak-gevlekt bruin; mooie zang; kooivogel; vergelijk met spreeuw [031] [N 09 (1961)] III-4-1
merg merg: maarg (Weert), merg (Weert, ... ), merreg (Weert, ... ), merrug (Weert) [N 10a (1961)]het merg (in de beenderen) [ZND 31 (1939)] || merg [SGV (1914)] III-1-1
mergelblok mergelblok: mɛrgǝlblǫk (Weert), mɛrǝgǝlblǫk (Weert) Mergel is zandsteen met leem en kalk als bindmiddel. Men onderscheidt mergelaarde en mergelsteen. De eerste soort wordt toegepast bij het vruchtbaarmaken van landbouwgrond. De laatstgenoemde wordt, in rechthoekige of vierkante blokken gezaagd, vooral in het zuiden van het onderzoeksgebied gebruikt bij de bouw van huizen of als sierlaag in baksteenmetselwerk. Mergelsteen kan met een mes zeer gemakkelijk bewerkt worden maar is toch tamelijk duurzaam omdat ze onder invloed van het weer vaster wordt. Een van de beste soorten is de Sibbersteen uit de groeven van Valkenburg. [N 30, 55b; N 30, 56; monogr.] II-9
mergelkalk mergelkalk: mɛrǝgǝlkalǝk (Weert) Kalksoort die wordt verkregen door mergelsteen in een kalkoven te branden. Van Keirsbilck merkt op pag. 180 over de mergelkalk op: ø̄De mergelkalk heet ook 'leemmergel', als er veel leem in aanwezig is. Om hare mindere deugd, in vergelijking van andere kalksoorten, wordt zij weinig of niet gebruikt.ø̄ Het woordtype 'hydrauliekse kalk' (P 176) is een leenvertaling van het Franse 'mortier hydraulique', ø̄waterkalk, kalk die zonder toevoeging van vreemde bestanddelen in korte tijd onder water verhardtø̄. [N 30, 28c; monogr.] II-9
merk loodje aan/in de staart: lø̜̄.tjǝ ān dǝ stɛrt (Weert) Het merk dat een rund krijgt, als het aangegeven wordt. [N 28, 2] II-1
merken vereficeren: vērefesīrǝ (Weert) Het rund merken ten teken dat het bij de belastingdienst is aangegeven. [N 28, 2] II-1
merrie meer: mē̜r (Weert) Gebruikt als handels-, werk-, voermans- en als fokpaard. [JG 1a, 1b; A 4, 2a; L 11, 11; L 20, 2a; L A1, 92; S 27; Wi 4; monogr.] I-9