| 17686 |
keelgat |
strot:
strōt (P044p Zelem)
|
keelgat [kelschat, rieper] [N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 18070 |
keelpijn |
zijn keel doet pijn:
zəŋ kɛ.əl do.ut pɛ.n (P044p Zelem)
|
keelpijn [RND]
III-1-2
|
| 32739 |
keerstrook, wendakker |
hoofdbed:
hyat˱bęt (P044p Zelem),
hyt˱bęt (P044p Zelem),
hoofdpand:
hytpant (P044p Zelem)
|
Een keerstrook of wendakker is de strook grond aan het uiteinde van een akker waar de ploeg gekeerd wordt. Deze strook ligt dwars op de voren van het groot geploegd middendeel. Als men aan het voor- en achtereinde van de akker niet op een belendend perceel of op een (veld)weg kan keren, heeft men twee keerstroken nodig. De keerstrook werd oorspronkelijk onbebouwd gelaten, later werd ook zij geploegd. Een aantal benamingen kunnen ook gebruikt worden voor een strook grond in het algemeen; soms wordt er op gewezen dat men via de keerstrook toegang tot het perceel heeft. De strook is breder dan normaal als zij in de lengterichting aan een afrastering of haag grenst. [N 11, 50a; N 11A, 125b; JG 1a + 1b + 1c; JG 2b + 2c; A 18, 2; A 33, 3 + 4 + 5; L B2, 246; L 34, 47; monogr.]
I-1
|
| 22789 |
kegels (mv.) |
kegels:
mɛdə ke.gəls wötər nəmiə gəspɛlt (P044p Zelem)
|
met de kegels wordt er niet meer gespeeld [RND]
III-3-2
|
| 19664 |
kelder |
kelder:
keͅldər (P044p Zelem)
|
kelder [RND]
III-2-1
|
| 21283 |
kerel |
kerel:
kēərəl (P044p Zelem),
kɛ.rəl (P044p Zelem)
|
kerel [RND], [ZND m]
III-3-1
|
| 29111 |
keren |
draaien:
drō ̞ǝ (P044p Zelem)
|
Als men heen en weer ploegt, moet men aan het einde van iedere voor het (de) paard(en) met de ploeg laten draaien, om langs de juist geploegde voor verder te ploegen. Bij de modernere wentelploegen wordt bij het draaien het dubbele ploeglichaam omgekeerd. Bij de oude keerploeg moest men bij het keren het riester en gewoonlijk ook het kouter omzetten. [N 11, 63; N 11A, 98f + 98g + 123c; JG 1a; div.; monogr.]
I-1
|
| 22803 |
kermis |
kermis:
kɛrəməs (P044p Zelem)
|
kermis [RND]
III-3-2
|
| 32783 |
kettingeg, weide-eg |
ketting[eg]:
kęteŋ[eg] (P044p Zelem)
|
De kettingeg bestaat uit een vier-, soms driehoekig raam of slechts uit een losse voor- en achterbalk, waartussen kettingen gespannen zijn. Aan deze kettingen zijn korte en lichte tanden bevestigd. Zie afb. 13 en 14. Met de kettingeg wordt voornamelijk licht werk verricht. Het bekendst is het gebruik als weide-eg. Men bewerkt de weide met de kettingeg om de grasmat luchtiger te maken, om mest te verspreiden en molshopen te slechten. Men kan de kettingeg ook gebruiken om gerooide en in panden gelegde suikerbieten van de aanklevende aarde te ontdoen. Soms wordt met de kettingeg ook akkerland bewerkt. Van enige termen aan het einde van het lemma vindt men de plaatselijke varianten in het lemma ´akkersleep, weidesleep´ vermeld. Voor ''eg'' en ''eg'' zie men de toelichting bij het lemma ''eg''. [JG 1a + 1b + 2c; A 13, 16b; A 40, 10; N 11, 72e + 71 add.; N 11A, 163a + 181f; N 14, 81 add.; N J, 10; N P, 18b; monogr.]
I-2
|
| 19665 |
keuken |
keuken:
kø͂ͅkə (P044p Zelem)
|
keuken [ZND 12 (1926)]
III-2-1
|