e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Zolder

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
slachtrijp vaardig: vei̯rex (Zolder) Vet genoeg om geslacht te worden, gezegd van het mestkalf. [N 3A, 78] I-11
slag mop: mop (Zolder), patat: petot (Zolder), slag: Normaal  slag op ou wezən (Zolder), Plat  slag op ou bakəs (Zolder), slag op ou smul (Zolder) hoe heet een slag op de kaak ? Geef aan welke woorden gemeenzaam of plat zijn. [ZND 36 (1941)] III-1-2
slaghout slaghout: slaxhot (Zolder) Het losse houten, soms draaibare balkje onder de slagkar dat dient om de bak vast te zetten en te voorkomen dat hij onverwacht kipt. Dit balkje moet weggenomen of -gedraaid worden eer men de bak kan doen kippen. Er zijn verschillende soorten vergrendelingen: 1. een balkje dat onder de berries door wordt geschoven in twee krammen die onderaan in de draagbomen van de kar zijn bevestigd; 2. een balkje dat in het midden doorboord is en onderaan in het midden van een van de voorste scheien van de karbak vastgemaakt is. Het kan onder de bak gedraaid worden en vastgezet in de twee haken onderaan de draagbomen van de bak; 3. het balkje kan ook boven de berries en de draagbomen op de schoot van de kar aangebracht worden. [N 17, 20; N G, 56f] I-13
slagpennen duivenpennen: douvepén (Zolder) Duivenslagpen. III-3-2
slank gelps: Positieve bijklank; lenig gebouwd.  glĕps (Zolder), slank: slank (Zolder), smal: Neutraal woord, vgl. ne smaole: niet krachtig gebouwd.  smao.l (Zolder), snips: Tenger van gezicht, wat bleek.  snīē.ps (Zolder), teer: (met stoottoon).  tīēr (Zolder), tenger: Neutraal woord, vergeleken met n tie.teke.  tenger (Zolder) Slank, tenger: rank, smal gebouwd (slank, raal, reel, rank, riede). [N 106 (2001)] III-1-1
slappe vilten hoed vilten hoed: vilten hut (Zolder) hoed, slappe, vilten ~ met deuk [lösjhood, scheurhood] [N 25 (1964)] III-1-3
slecht dak slechte toit: slextǝn tø̄ (Zolder  [(Zolder)]   [Winterslag, Waterschei]) Een slecht dak laat bij het afkloppen een dof geluid horen. Het heeft loszittend gesteente. [N 95, 891; monogr.] II-5
slecht gesneden hengst piet: pit (Zolder) Bij de piet is slechts één teelbal uitgesneden; men kan daarom spreken van een halfgelubde hengst. Bij de klophengst zijn één of beide zaadballen niet uit de buikholte ingedaald; hij mag niet voor de kweek gebruikt worden, omdat dit erfelijk is, en wordt door het verbrijzelen der teelballen met een houten hamer ongeschikt gemaakt tot de voortteling. Wie veel fokmerries bezit, gebruikt wel eens een klophengst om uit te proberen of de merries hengstig zijn en alzo de kostbare dekhengsten te sparen. [JG 1a, 1b; N 8, 20, 61a en 61b; monogr.] I-9
slecht groeien niks wassen: wast niks (Zolder) Slecht groeien, gezegd van een kind (slecht groeien/wassen, achterblijven, dao zit de krot in, kooieren). [N 107 (2001)] III-1-1
slechte kaart(en) reddel: réddel (Zolder) 3. Waardeloze restprodukten, ook bij kaartspel. III-3-2