28675 |
honingpers |
pers:
pǫrs (Q001p Zonhoven)
|
Apparaat waarmee de gevulde honingraten geperst worden om zo de honing te oogsten. De honingpers was al in gebruik bij de korfteelt. Men kent verschillende vormen vervaardigd van onder meer eike- of beukehout. Een honingpers is voorzien van een kuip waarin de geperste honing opgevangen wordt. Verder is er een hendel en een schroef waarmee men het persblok vastdraait op de zak met ruwe honing. [N 63, 122a; JG 1a+1b; JG 2b-5; N 63, 122c; monogr.]
II-6
|
17570 |
hoofd |
hoofd:
Geen mv (tenzij dat van kop)
hy.t (Q001p Zonhoven),
kop:
kop (Q001p Zonhoven)
|
hoofd [ZND 01 (1922)]
III-1-1
|
17571 |
hoofd (spotnamen) |
paardskop:
pairdskop (Q001p Zonhoven)
|
Spotbenamingen voor het hoofd [N 109 (2001)]
III-1-1
|
28175 |
hoofd ventilator |
grote ventilateur:
grutǝ vɛntilatø̄r (Q001p Zonhoven
[(Zwartberg)]
[Winterslag, Waterschei])
|
De ventilator die met de uittrekkende schacht is verbonden en zorgt voor de hoofdventilatie in de ondergrondse werken. Voor de fonetische documentatie van het woorddeel (schacht)- zie men het lemma Schacht. [N 95, 207; monogr.]
II-5
|
23420 |
hoofdaltaar |
hoogaltaar:
hoegaltaar (Q001p Zonhoven, ...
Q001p Zonhoven)
|
Het voornaamste altaar, midden in het priesterkoor [hoogaltaar, hoofdaltaar, hoopaltooër?]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
32771 |
hoofdbalken van de eg |
balken:
(sg ba.lǝk)
bɛ.lǝk (Q001p Zonhoven)
|
De rechte of lichtelijk gebogen, zwaardere balkjes van het egraam, die door de lichtere scheien op een bepaalde afstand van elkaar gehouden worden. Meestal zijn - vooral bij de vierhoekige eg - in deze balken de tanden aangebracht. Voor de plaatsen waar men voor de hoofdbalken van de eg geen aparte term gebruikt, zie men het vorige lemma. [JG 1a + 1b; N 11, 69a; N 11A, 155a; monogr.]
I-2
|
34638 |
hoofdbord |
kop:
kǫp (Q001p Zonhoven),
kopstuk:
kǫpstø̜k (Q001p Zonhoven)
|
Vaste, schuin boven het wiel geplaatste voorwand van de kruiwagen. [N 18, 98b + 99 + add; N G, 53c; JG 1a; JG 1d; monogr]
I-13
|
18187 |
hoofddoek |
doek:
dok (Q001p Zonhoven),
halsdoek:
halsdok (Q001p Zonhoven),
hoofdslat:
hy.tslat (Q001p Zonhoven),
hytslad (Q001p Zonhoven),
neusdoek:
nø:zdo.k (Q001p Zonhoven),
slatje:
slęi̯tjǝn (Q001p Zonhoven)
|
Hoofdbedekking ter bescherming tegen de felle zon in de oogsttijd. De laatste opgaven van het lemma, met het type hoed, zijn allicht geen hoofddoeken, maar hoofdbedekkingen. [JG 1a, 1b, 1c, 1d, 2c] || hoofddoek [ZND 01 (1922)] || Hoofddoek (fr. fichu). [ZND 05 (1924)]
I-4, III-1-3
|
20767 |
hoofdkaas |
hakkelummel:
hákkelummel (Q001p Zonhoven),
hoofdkaas:
hetkīəs (Q001p Zonhoven),
huutkiës (Q001p Zonhoven, ...
Q001p Zonhoven),
hytkieͅs (Q001p Zonhoven),
hy̞jtkiəs (Q001p Zonhoven),
kipkap:
ke.pkáp (Q001p Zonhoven),
kipkap (Q001p Zonhoven),
kop:
kóp (Q001p Zonhoven),
zie hoofdvlees
kóp (Q001p Zonhoven)
|
fijn gehakt hoofdvlees, dat in vormen gestold en gezult wordt [Goossens 1a (1955)] || fijngehakt hoofdvlees || fijngehakte hoofdvlees || geperste kop || hoofdkaas [Goossens 1c (1955b)] || varkenskop die gekookt, gehakt en geperst wordt en in schalen of teilen wordt gemaakt; hoofdkaas [ZND 49 (1958)]
III-2-3
|
19654 |
hoofdkussen |
hoofdkussen:
hytkeͅsən (Q001p Zonhoven),
hytkøəsən (Q001p Zonhoven),
hytkø͂ͅsn (Q001p Zonhoven),
hoofdpulf:
huutpullef (Q001p Zonhoven),
hy(3)̄tpøləf (Q001p Zonhoven),
kopkussen:
koͅpkøͅsə (Q001p Zonhoven),
Zie peluw
kópkö.sse (Q001p Zonhoven),
kussen:
kø͂ͅsn (Q001p Zonhoven)
|
hoofdkussen [ZND 01 (1922)], [ZND 01 (1922)], [ZND 27 (1938)]
III-2-1
|