| 18392 |
bretel |
bretel (<fr.):
berdel (L329p Roermond),
berdelle (L288c Eind),
bertelle (P214p Montenaken),
bertels (Q016p Lutterade, ...
L312p Neerpelt,
L289p Weert),
br.tɛllə (P195p Gutshoven),
bredelle (L329p Roermond),
bretel (Q003p Genk, ...
L356p Grote-Brogel,
L355p Peer,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P054p Spalbeek),
bretelle (Q156p Borgloon, ...
P218p Borlo,
Q007p Eisden,
Q002p Hasselt,
Q002p Hasselt,
L352p Hechtel,
L413p Helchteren,
P219p Jeuk,
P057p Kuringen,
L372p Maaseik,
Q180p Mal,
P193p Mettekoven,
P214p Montenaken,
L355p Peer,
Q012p Rekem,
Q158p Riksingen,
P176p Sint-Truiden,
L374p Thorn,
Q162p Tongeren,
Q091p Veldwezelt,
P192p Voort,
Q001p Zonhoven),
bretellen (L317p Bocholt, ...
Q002p Hasselt,
P188p Hoepertingen,
Q088p Lanaken,
K317p Leopoldsburg,
L420p Rotem,
P052p Schulen,
P121p Ulbeek),
bretels (L269p Blerick, ...
Q035p Brunssum,
Q165p Horpmaal,
L414p Houthalen,
K278p Lommel,
Q180p Mal,
L265p Meijel,
L368p Neeroeteren,
L216p Oirlo,
L416p Opglabbeek,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
Q098p Schimmert,
Q030p Schinveld,
P052p Schulen,
P176p Sint-Truiden,
L270p Tegelen,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
K361p Zolder),
breteͅlə (K357p Paal),
bretèl (Q095p Maastricht),
bretèls (L271p Venlo),
brĕteͅl (K361a Boekt/Heikant),
breͅtələ (L372p Maaseik),
brutels (Q095p Maastricht, ...
Q104p Wijk),
brètel (Q083p Bilzen),
brətel (L415p Opoeteren),
brətel(s) (L316a Lozen),
brətels (L414p Houthalen),
brətelə (Q007p Eisden),
brəteͅl (P050p Herk-de-Stad, ...
P050p Herk-de-Stad,
L424p Meeswijk),
brəteͅllə (P197p Heers),
brəteͅllən (L312p Neerpelt),
brəteͅls (K358p Beringen, ...
K318p Beverlo,
Q002p Hasselt,
L316p Kaulille),
brəteͅlə (K358p Beringen, ...
Q156p Borgloon,
P048p Halen,
L286p Hamont,
Q002p Hasselt,
Q002p Hasselt,
L414p Houthalen,
P055p Kermt,
Q176a Ketsingen,
L422p Lanklaar,
Q076p Romershoven,
P176p Sint-Truiden,
Q162p Tongeren,
P174p Velm,
P196p Veulen),
brəteͅlən (L314p Overpelt),
brətäl (K278p Lommel),
brətälṇ (K278p Lommel),
brətèl (P197p Heers),
brətèls (Q083p Bilzen),
brətələ, -kə (L368p Neeroeteren),
brətɛls (L353p Eksel, ...
L265p Meijel),
brətɛlə (P049p Donk (bij Herk-de-Stad), ...
Q162p Tongeren),
brətɛlən (Q083p Bilzen),
bərtelle (Q002p Hasselt),
bərteͅl (P050p Herk-de-Stad),
bərteͅllə (P176p Sint-Truiden),
bərteͅls (P048p Halen),
bərteͅlə (P218p Borlo),
bərtɛllə (P121p Ulbeek),
bərtɛlə (P188p Hoepertingen),
perdels (L290a Egchel),
pertel (Q071p Diepenbeek, ...
P057p Kuringen),
pertelle (P186p Gelinden, ...
P058p Stevoort),
pertellen (P188p Hoepertingen),
pertels (Q071p Diepenbeek, ...
L353p Eksel,
L353p Eksel,
P056p Stokrooie,
L289p Weert),
perteͅls (L355a Linde),
pĕrteͅllen (Q071p Diepenbeek),
prdelle (L287p Boeket/Heisterstraat),
pértellen (L353p Eksel, ...
L353p Eksel),
pərdelə (Q071p Diepenbeek),
pərdɛl (Q078p Wellen),
pərt[el} (Q074p Kortessem),
pərtelle (P121p Ulbeek),
pərteͅls (K358p Beringen, ...
Q001p Zonhoven),
pərteͅlə (Q158p Riksingen, ...
Q080p Vliermaal),
pərtälən (Q071p Diepenbeek),
pərtɛl (Q071p Diepenbeek, ...
Q078p Wellen,
Q079a Wintershoven),
pərtɛlə (P222p Opheers, ...
Q162p Tongeren),
Et. Fr. bretelles.
brêtël (Q162p Tongeren),
Even gebruikelijk is help.
brətael (L364p Meeuwen),
Fr. bretelle.
bertél (Q001p Zonhoven),
bretél (Q001p Zonhoven),
pertél (Q001p Zonhoven),
Fr. bretelle. Zie ook afb. p.88.
bertél (Q002p Hasselt),
bretél (Q002p Hasselt),
pertél (Q002p Hasselt),
Mv.
bretelle (L318b Tungelroy),
brətɛlə (Q156p Borgloon),
nu ook bretels
bertels (K318p Beverlo),
Ook [hölp] < hulp.
brətel (Q188p Kanne),
Over de schouder.
bretelle (L360p Bree),
Over de schouders.
bərtɛlə (P197p Heers),
p\\rtls
pərtɛl (K361p Zolder),
spelling: Frings
brətéllə (K357p Paal),
Uitsl. mv. NO: perdelle.
pertelle (L289p Weert),
Vroeger zegde men hâ-me, zoals van een paard.
bretel (Q078p Wellen),
X
brəteͅlə (L423p Stokkem),
Zie bretel.
petrel (K278p Lommel),
galg:
galge (L192p Bergen, ...
L247p Broekhuizen,
L217p Meerlo,
L159a Middelaar,
L216p Oirlo,
L163p Ottersum,
L329p Roermond,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L214p Wanssum,
L289p Weert,
Q104p Wijk),
b.v. Oopa zien galge zien a.ld én te wied. Zie ook afb. p. 69.
galge (L164p Gennep),
gareel:
gareel (L288c Eind),
haam:
Broekgalg.
hâ-me (Q078p Wellen),
help:
(h)ølpə (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
ei paar maus... helpen (L415p Opoeteren),
eͅləpə (L371p Ophoven),
helepe (P108p Grazen (WBD), ...
Q121p Kerkrade),
hellepe (Q193p Gronsveld, ...
Q039p Hoensbroek,
Q016p Lutterade,
Q192p Margraten,
Q198b Oost-Maarland,
P107a Rummen (WBD),
Q101p Valkenburg,
L289p Weert),
help (Q121p Kerkrade, ...
Q020p Sittard),
help, hellep (L360p Bree),
helpe (Q038p Amstenrade, ...
Q019p Beek,
L297p Belfeld,
Q106p Bemelen,
Q121c Bleijerheide,
Q121c Bleijerheide,
L269p Blerick,
L317p Bocholt,
Q211p Bocholtz,
L428p Born,
L360p Bree,
Q035p Brunssum,
Q035p Brunssum,
Q035p Brunssum,
L426p Buchten,
Q121a Chèvremont,
Q027p Doenrade,
L381p Echt/Gebroek,
L381p Echt/Gebroek,
L381p Echt/Gebroek,
L290a Egchel,
L288c Eind,
L430p Einighausen,
Q021p Geleen,
L429p Guttecoven,
Q113p Heerlen,
Q112a Heerlerheide,
Q112a Heerlerheide,
L330p Herten (bij Roermond),
L330p Herten (bij Roermond),
L330p Herten (bij Roermond),
Q039p Hoensbroek,
Q039p Hoensbroek,
Q039p Hoensbroek,
Q039p Hoensbroek,
Q028p Jabeek,
Q015b Kerensheide,
Q111p Klimmen,
L434p Limbricht,
Q016p Lutterade,
L332p Maasniel,
Q204a Mechelen,
Q099p Meerssen,
L364p Meeuwen,
L364p Meeuwen,
L265p Meijel,
Q196p Mheer,
Q022p Munstergeleen,
L321p Neeritter,
L368p Neeroeteren,
Q117p Nieuwenhagen,
L433p Nieuwstadt,
Q036p Nuth/Aalbeek,
L216p Oirlo,
Q033p Oirsbeek,
Q033p Oirsbeek,
L387p Posterholt,
Q032a Puth,
L358p Reppel,
L299p Reuver,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L420p Rotem,
Q098p Schimmert,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
Q030p Schinveld,
P176p Sint-Truiden,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q015p Stein,
L378p Stevensweert,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
Q097p Ulestraten,
Q014p Urmond,
Q014p Urmond,
L271p Venlo,
L386p Vlodrop,
Q117a Waubach),
helpen (L317p Bocholt, ...
Q003p Genk,
L368p Neeroeteren,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L420p Rotem,
Q015p Stein),
helpen om zien boks op te hawen (L368p Neeroeteren),
helpə (L417p As, ...
L360p Bree,
L426z Holtum,
L316a Lozen,
Q089p Martenslinde,
L416p Opglabbeek,
Q222p Vaals),
heləpə (Q093p Rosmeer),
heple (L377p Maasbracht),
heulepe (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
heulpen (Q009p Mechelen-aan-de-Maas, ...
Q168a Rijkhoven),
hēllepe (Q187a Heugem),
hēlpə (Q086p Eigenbilzen),
hēͅ.ləp (Q253p Montzen),
hĕlpə (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
heͅlpə (L360p Bree, ...
L360p Bree),
heͅlpə}, -kə (L368p Neeroeteren),
heͅləp (Q284p Eupen),
heͅləp-heͅləpə-heͅləpkə (L360p Bree),
heͅləpə (L316p Kaulille, ...
Q209p Teuven),
hōͅləp (Q088p Lanaken),
hőlpe (Q104p Wijk),
huelp vuer z`n brook op te hauwen (Q096c Neerharen),
hulepe (Q095a Caberg),
hullepe (Q095p Maastricht, ...
Q104p Wijk),
hulp (P176p Sint-Truiden),
hulpe (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
hèeleppe (Q200p s-Gravenvoeren),
hèllepe (Q198p Eijsden, ...
Q204a Mechelen,
Q197p Noorbeek),
hèlpe (Q198p Eijsden, ...
Q003p Genk,
Q187a Heugem,
L217p Meerlo,
L214p Wanssum),
héllep (Q193p Gronsveld),
héllepe (Q099p Meerssen),
hélleppe (Q111p Klimmen),
hélluppu (Q198a Mesch),
hélpe (Q018p Geulle, ...
L326p Grathem,
Q099p Meerssen,
L368p Neeroeteren),
hö.llep (Q001p Zonhoven),
höllep (Q071p Diepenbeek, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
höllepe (Q007p Eisden, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
hölləpə (Q083p Bilzen),
hölp (Q188p Kanne, ...
Q088p Lanaken,
Q013p Uikhoven),
hølpe (Q091p Veldwezelt),
hølpə (Q088p Lanaken, ...
L422p Lanklaar,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
Q177p Millen,
P176p Sint-Truiden,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
høləpə (Q178p Val-Meer),
hø̄lpə (Q088p Lanaken),
həlpen (P120p Alken),
həlpə (Q077p Hoeselt, ...
Q096c Neerharen),
hɛlpən (Q088p Lanaken),
hɛləpə (Q253p Montzen),
élləpə (Q083p Bilzen),
élpə (Q083p Bilzen),
ölpə - öləpkəs (L420p Rotem),
øləpə (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
øͅlpə (L422p Lanklaar),
əlpə (Q012p Rekem),
ələp (Q012p Rekem),
ələpə (Q011p Boorsem),
[Hulp]
ùllep (P176p Sint-Truiden),
Altijd mv.
helpen (Q005p Zutendaal),
I I
høͅlpə (L423p Stokkem),
Meestal mv. hölpen".
həlp (Q086p Eigenbilzen),
Mv.
hellepe (L318b Tungelroy),
heͅlpə (L416p Opglabbeek),
hélpe (L371a Geistingen),
hølpə (Q010p Opgrimbie),
Ohd. hëlfa, mnl. helpe, hulpe.
øͅləp (L424p Meeswijk),
Onder invloed van sommige overkomers der streek Zepperen.
hələp (P197p Heers),
u"langgerekt, klank tussen ù en ui
hulpe (Q096a Borgharen),
Uitsl. mv.
hêllepe (L289p Weert),
Vernederlandscht: hulpen.
həlpe (P117p Nieuwerkerken),
Vero.
helpe (L270p Tegelen),
Vgl. ohgd. halftra (=halster).
help (Q101p Valkenburg),
WNT help, mnl. helpe.
haeləp (L364p Meeuwen),
Zie ook afb. p.179
(h)è.llepe (Q002p Hasselt),
helpje:
Verkl. mv.
hellepkes (L318b Tungelroy),
hosenbindel:
hausebendel (Q083p Bilzen),
jarretelle (fr.):
jertels (P051p Lummen),
zjərtèllə (L417p As),
žartelə (K358p Beringen),
žərtələ (L360p Bree),
lits:
letso (L282p Achel),
letsə (P048p Halen, ...
L316a Lozen),
letsən (L286p Hamont),
lēͅtsə (P046p Linkhout),
lijtse, litse (K318p Beverlo),
lits (L289p Weert),
litse (L295p Baarlo, ...
L269p Blerick,
L269b Boekend,
Q121a Chèvremont,
L290a Egchel,
L288c Eind,
L322p Haelen,
L325p Horn,
L246p Horst,
L269a Hout-Blerick,
K314p Kwaadmechelen,
L217p Meerlo,
L294p Neer,
L321p Neeritter,
L322a Nunhem,
L266p Sevenum,
L318b Tungelroy,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L214p Wanssum,
L289p Weert),
litsen (L292p Heythuysen, ...
K353p Tessenderlo),
litsje (Q016p Lutterade),
litsə (P048p Halen, ...
P044p Zelem),
litze (L320a Ell),
lytsen om zen broek oep te hauen (P046p Linkhout),
lɛ:tsə (K357p Paal),
Frequenter gebruikt.
lētsə (K357p Paal),
Geh. Beverloo (XI, 18).
leids (K318p Beverlo),
Mv.
litse (L318b Tungelroy)
|
**hulp: helpzeel, draagzeel: over de schouders gedragen hulpriemen of -zelen, met lussen aan de uiteinden, om het kruien van zware lasten te vergemakkelijken. || 2) bretel, hulp voor de broek 1) lits, lijst (coursel band langst een stuk laken, enz. || [bretel] || bretel || bretel, kousophouder || bretelle: broekdraagband || bretellen || bretellen (om de broek op te houden) [ZND B1 (1940sq)] || bretelles: broekdraagband over de schouders || bretels || bretels voor de herenpantalon (galge, gallege, gereele, gareele, hellepe, nipkol) [N 02 (1960)] || bretels, schouderbanden van kinderbroek of -rok || bretels, stel schouderbanden om de broek op te houden [N 23 (1964)] || broekdrager (fr. bretelle) || broekgalg, bretel || de bretels [N 59 (1973)] || draagband om een broek op te houden (fr. bretelle) [ZND 35 (1941)], [ZND m] || helpzeel: over de schouders gedragen hulpriemen of -zelen, met lussen aan de uiteinden, om he kruien van zware lasten te vergemakkelijken || Hosenträger. [draagband om een broek op te houden (fr. bretelle)] [ZND m] || hulp: (c) bretel || hulp: bretellen || stoffen bretel
III-1-3
|