| 34621 |
karsteun |
achterdam:
axtǝrdam (L282p Achel, ...
L359p Beek,
L429a Berg,
L360p Bree,
L426p Buchten,
L288c Eind,
L353p Eksel,
L419p Elen,
Q004p Gelieren Bret,
Q003p Genk,
Q019b Groot Genhout,
L286p Hamont,
P050p Herk-de-Stad,
K360p Heusden,
L370p Kessenich,
L369p Kinrooi,
L315p Kleine-Brogel,
P057p Kuringen,
L422p Lanklaar,
L289b Leuken,
L434p Limbricht,
L372p Maaseik,
L424p Meeswijk,
L364p Meeuwen,
L319p Molenbeersel,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
K357p Paal,
L355p Peer,
L358p Reppel,
L420p Rotem,
L313p Sint Huibrechts Lille,
Q020p Sittard,
K359a Stal,
L318b Tungelroy,
K361p Zolder),
āxtǝrdam (Q001p Zonhoven),
achterste dam:
axtǝrstǝ [dam] (L415a Dorne, ...
Q002a Godschei,
L316p Kaulille,
K359p Koersel,
L367p Neerglabbeek,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L423p Stokkem,
P056p Stokrooie),
ēǝs˱dǝ [dam] (Q001p Zonhoven),
ē̜s˱dǝ [dam] (Q002p Hasselt, ...
P055p Kermt,
P054p Spalbeek),
ęxtǝrstǝ [dam] (L317p Bocholt),
ɛrstǝ [dam] (L386p Vlodrop),
ɛxtǝrstǝ [dam] (L417p As, ...
K361a Boekt Heikant,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek,
L314p Overpelt),
ɛxǝlstǝ [dam] (L319p Molenbeersel),
ɛ̄s˱dǝ [dam] (P055p Kermt),
achterste hak:
jastǝ hak (Q181p Sluizen
[(aan langkar)]
),
achterste karhak:
jastǝ kārhak (Q177p Millen),
achterste stek:
atǝstǝ stɛk (Q093p Rosmeer),
axtǝrstǝ stɛk (P173p Halmaal),
axǝrstǝ stɛk (P050p Herk-de-Stad),
jatstǝ stɛk (Q177p Millen),
āstǝ stɛk (Q086p Eigenbilzen),
ātǝrstǝ stɛk (Q176a Ketsingen, ...
P121p Ulbeek,
Q178p Val-Meer),
ē̜stǝ stɛk (Q077p Hoeselt),
ęi̯stǝ stɛk (P223p Rukkelingen-Loon),
ęstǝ stɛk (P176b Bevingen),
ęs˱dǝ stɛk (Q071p Diepenbeek),
ɛstǝ stɛk (P178p Brustem, ...
P197p Heers,
Q081p Schalkhoven,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P058p Stevoort,
Q075p Vliermaalroot,
Q078p Wellen),
ɛ̄stǝ stɛk (Q072p Beverst, ...
P058a Schakkebroek),
achterste stelt:
axtǝrstǝ stɛlt (Q088p Lanaken, ...
L211p Leunen,
Q096d Smeermaas),
axtǝrstǝ štɛlt (L294p Neer),
ęxtǝrstǝ štɛltj (L332p Maasniel),
ɛkǝštǝ štɛlt (Q039p Hoensbroek),
achterste steun:
agǝstǝ stø̜n (K314p Kwaadmechelen, ...
K353p Tessenderlo),
axtǝrstǝ støn (P044p Zelem),
axtǝrstǝ stø̄n (K316p Heppen),
achterstek:
ātǝrstɛk (Q083p Bilzen, ...
P171p Landen,
Q090p Mopertingen,
Q155a Neerrepen,
Q178p Val-Meer,
Q080p Vliermaal),
achterstelt:
axtǝrstɛlt (L295p Baarlo, ...
Q095p Maastricht,
L322a Nunhem,
L266p Sevenum,
L268p Velden,
Q005p Zutendaal),
axtǝrstɛltj (Q018p Geulle, ...
L322p Haelen,
L382p Montfort),
axtǝrštęlt (Q099p Meerssen, ...
Q203a Reijmerstok),
axtǝrštɛlt (L324p Baexem, ...
Q113p Heerlen,
Q112a Heerlerheide,
Q039p Hoensbroek,
Q111p Klimmen,
Q097p Ulestraten),
axtǝrštɛltj (Q096p Bunde, ...
L330p Herten,
L377p Maasbracht,
L382p Montfort,
Q033p Oirsbeek),
achterstijp:
axtǝrstip (L381p Echt, ...
L164p Gennep,
L165p Heijen,
L382p Montfort),
axtǝrštip (Q113p Heerlen, ...
L384p Herkenbosch,
L383p Melick,
L329p Roermond,
L270p Tegelen),
achterweel:
axtǝrwiǝl (L321p Neeritter),
been:
biǝn (P048p Halen),
bīǝn (P047p Loksbergen),
berrestek:
bɛrǝstɛk (Q160p Bommershoven, ...
Q178p Val-Meer),
(mv)
bø̜rǝstɛkǝn (P120p Alken),
berstek:
bęrstɛk (Q079p Guigoven),
bok:
bok (Q019b Groot Genhout, ...
Q113p Heerlen,
L374p Thorn),
buk (L332p Maasniel),
buǝk (L268p Velden),
bǫk (Q009p Maasmechelen, ...
L416p Opglabbeek,
Q098p Schimmert),
dam:
dam (L282p Achel, ...
L417p As,
L359p Beek,
P053p Berbroek,
K358p Beringen,
K318p Berverlo,
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L426p Buchten,
Q071p Diepenbeek,
L421p Dilsen,
L381p Echt,
L288c Eind,
Q007p Eisden,
L353p Eksel,
L419p Elen,
L320a Ell,
L363p Ellikom,
Q021p Geleen,
Q004p Gelieren Bret,
Q003p Genk,
P175p Gingelom,
Q002a Godschei,
L326p Grathem,
Q019b Groot Genhout,
L356p Grote-Brogel,
L366p Gruitrode,
L429p Guttecoven,
L320c Haler,
L286p Hamont,
Q002p Hasselt,
L352p Hechtel,
L413p Helchteren,
K316p Heppen,
K360p Heusden,
L414p Houthalen,
L316p Kaulille,
K317a Kerkhoven,
P055p Kermt,
L370p Kessenich,
L369p Kinrooi,
L315p Kleine-Brogel,
Q111p Klimmen,
K359p Koersel,
P057p Kuringen,
L422p Lanklaar,
L289b Leuken,
Q006p Leut,
L434p Limbricht,
K278p Lommel
[(alleen onder de hoogkar)]
,
P051p Lummen,
L372p Maaseik,
L424p Meeswijk,
L364p Meeuwen,
P045p Meldert,
L319p Molenbeersel,
L288p Nederweert,
Q019a Neerbeek,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L312p Neerpelt,
L418p Niel-bij-As,
K315p Oostham,
L416p Opglabbeek,
L371p Ophoven,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L314p Overpelt,
K357p Paal,
L355p Peer,
L358p Reppel,
L373p Roosteren,
L420p Rotem,
P052p Schulen,
L313p Sint Huibrechts Lille,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
Q020p Sittard,
P054p Spalbeek,
L423p Stokkem,
P056p Stokrooie,
L318p Stramproy,
L432p Susteren,
K353p Tessenderlo,
Q209p Teuven,
L361p Tongerlo,
L318b Tungelroy,
Q097p Ulestraten,
Q014p Urmond,
Q101p Valkenburg,
L368b Waterloos,
L289p Weert,
Q078p Wellen,
L354p Wijchmaal,
L365p Wijshagen,
K361p Zolder,
Q001p Zonhoven),
(mv)
damǝ (L282p Achel, ...
L359p Beek,
P053p Berbroek,
L429a Berg,
K358p Beringen,
K318p Berverlo,
L317p Bocholt,
K361a Boekt Heikant,
L360p Bree,
Q071p Diepenbeek,
L415a Dorne,
L353p Eksel,
Q003p Genk,
L356p Grote-Brogel,
L286p Hamont,
Q002p Hasselt,
L352p Hechtel,
P050p Herk-de-Stad,
K360p Heusden,
L414p Houthalen,
L316p Kaulille,
P055p Kermt,
L369p Kinrooi,
L315p Kleine-Brogel,
K359p Koersel,
Q074p Kortessem,
P057p Kuringen,
P187a Kuttekoven,
K314p Kwaadmechelen,
K278p Lommel,
P051p Lummen,
L372p Maaseik,
L364p Meeuwen,
L319p Molenbeersel,
Q022p Munstergeleen,
L288p Nederweert,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L418p Niel-bij-As,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L288a Ospel,
L314p Overpelt,
K357p Paal,
L355p Peer,
Q072a Rapertingen,
P052p Schulen,
L313p Sint Huibrechts Lille,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
Q020p Sittard,
P054p Spalbeek,
K359a Stal,
L423p Stokkem,
K353p Tessenderlo,
L361p Tongerlo,
L368b Waterloos,
L289p Weert,
K361p Zolder,
Q001p Zonhoven),
dammetje:
damkǝ (L429p Guttecoven),
dɛmkǝ (L282p Achel),
damstek:
damstɛk (Q169p Membruggen),
(mv)
damstɛkǝ (P046p Linkhout),
degen:
dē.gǝ (Q009p Maasmechelen),
hak:
hak (Q071p Diepenbeek, ...
Q242p Diets-Heur,
Q004p Gelieren Bret,
Q181p Sluizen),
(mv)
hakǝ (Q071p Diepenbeek, ...
Q004p Gelieren Bret,
Q183p Vreren),
hęk (Q181p Sluizen),
houweel:
au̯wiǝl (Q007p Eisden, ...
L322p Haelen,
Q006p Leut,
Q009p Maasmechelen,
L415p Opoeteren,
Q008p Vucht),
houweel (L374p Thorn),
hǫu̯wiǝl (L325p Horn),
hǭu̯wiǝl (L371p Ophoven),
ǫu̯wiǝl (L424p Meeswijk
[(ouder)]
, ...
Q012p Rekem
[(bij oude karren om de weg vrij te maken)]
),
kardam:
kardam (L429a Berg, ...
L424p Meeswijk),
kārdam (Q003p Genk),
kɛrdam (L289b Leuken, ...
L314p Overpelt),
kɛ̄rdam (P055p Kermt),
(mv)
kardamǝ (L316p Kaulille),
kɛrdamǝ (P055p Kermt),
karhak:
kārhak (Q177p Millen, ...
Q181p Sluizen),
karrenstijp:
kɛrǝštip (L384p Herkenbosch, ...
L331p Swalmen),
karstek:
kārstɛk (Q163p Berg, ...
Q072p Beverst,
Q083p Bilzen,
Q170p Grote-Spouwen,
Q158a Henis,
Q077p Hoeselt,
Q092p Kleine-Spouwen,
Q167p Koninksem,
Q240p Lauw,
Q089p Martenslinde,
Q169p Membruggen,
Q177p Millen,
Q090p Mopertingen,
Q082p Munsterbilzen,
Q182p Nerem,
Q168a Rijkhoven,
Q076p Romershoven,
Q093p Rosmeer,
Q241p Rutten,
Q168p s-Herenelderen,
Q081p Schalkhoven,
Q162p Tongeren,
Q178p Val-Meer,
Q084p Waltwilder,
Q164a Widooie),
kē̜rstɛk (P113p Binderveld, ...
Q160p Bommershoven,
Q164p Heks,
Q157p Jesseren,
P117p Nieuwerkerken,
P176p Sint-Truiden,
Q166p Vechmaal,
Q078p Wellen,
P172p Wilderen,
Q079a Wintershoven),
kē̜ǝrstɛk (P179p Aalst, ...
Q156p Borgloon,
P218p Borlo,
Q159p Broekom,
P182p Buvingen,
P184p Groot-Gelmen,
Q079p Guigoven,
P195p Gutschoven,
P173p Halmaal,
Q157p Jesseren,
P219p Jeuk,
Q152p Kerniel,
P118p Kozen,
P214p Montenaken,
P177a Ordingen,
P174p Velm,
P192p Voort,
Q078p Wellen,
Q073p Wimmertingen,
P177p Zepperen),
kęrstɛk (P118b Kortenbos, ...
P177p Zepperen),
kɛ̄rstɛk (P053p Berbroek, ...
P187p Berlingen,
Q071p Diepenbeek,
P050p Herk-de-Stad,
Q165p Hopmaal
[(bij voerlui: vork)]
,
P055p Kermt,
Q080p Vliermaal,
Q075p Vliermaalroot),
kɛ̄ǝrstɛk (P120p Alken, ...
P197p Heers),
(mv)
kārstɛkǝ (Q083p Bilzen, ...
Q174p Herderen,
Q077p Hoeselt,
Q167p Koninksem,
Q169p Membruggen,
Q090p Mopertingen,
Q155a Neerrepen,
Q093p Rosmeer,
Q164a Widooie),
kē̜rstɛkǝ (Q156p Borgloon, ...
Q078p Wellen,
P172p Wilderen),
kęrstɛkǝ (Q160a Haren, ...
Q078p Wellen),
kęǝrstɛkǝ (P178p Brustem, ...
P184p Groot-Gelmen,
P188p Hoepertingen,
P189p Rijkel),
kɛrstɛkǝ (P197p Heers, ...
P196p Veulen,
Q075p Vliermaalroot,
P177p Zepperen),
kɛrstɛkǝr (Q071p Diepenbeek, ...
Q001p Zonhoven),
kɛ̄rstɛkǝ (P187a Kuttekoven),
karstelt:
karstɛltj (Q007p Eisden),
kārstɛlt (Q088p Lanaken),
klein dammetje:
klēn dɛmkǝ (L353p Eksel),
kleine dam:
klēn dam (L414p Houthalen),
klęi̯n dam (L417p As, ...
Q021p Geleen,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek,
L362p Opitter),
kleine stek:
klēnǝ stęk (Q077p Hoeselt),
kleine steun:
kleine steun (K356p Schaffen),
korte stek:
kotǝ stęk (P107a Rummen),
kruisstijp:
krytsštip (L270p Tegelen),
licht:
lixt (Q101p Valkenburg),
madam:
mǝdam (Q002p Hasselt),
schraag:
sxrāx (L289p Weert),
spanstek:
spanstɛk (Q166p Vechmaal
[(in de balans van de wagen)]
),
staanders:
stēnǝrs (P052p Schulen),
steel:
stɛ̄.l (Q087p Gellik, ...
Q174p Herderen),
stek:
stē̜k (P055p Kermt),
stęk (Q156p Borgloon
[(mv stękǝ - gewoonlijk twee)]
, ...
Q079p Guigoven,
Q174p Herderen,
Q176a Ketsingen,
P176a Melveren,
P107a Rummen,
Q178p Val-Meer
[(mv stękǝ)]
),
stɛk (Q083p Bilzen, ...
P113p Binderveld,
P224p Boekhout,
P049p Donk,
P115p Duras,
Q086p Eigenbilzen,
P186p Gelinden,
P175p Gingelom,
Q153p Gors-Opleeuw,
Q002p Hasselt,
P188p Hoepertingen,
P180p Kerkom,
P118b Kortenbos,
Q074p Kortessem,
P220p Mechelen-Bovelingen,
Q177p Millen,
Q161p Piringen,
P223p Rukkelingen-Loon,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
P058p Stevoort,
Q162p Tongeren,
P121p Ulbeek,
Q080p Vliermaal,
P227p Vorsen,
Q078p Wellen,
Q155p Werm,
P118a Wijer),
(mv)
stękǝ (P176p Sint-Truiden, ...
Q178p Val-Meer),
stɛkǝ (P120p Alken, ...
Q071p Diepenbeek,
Q173p Genoelselderen,
P116p Gorsem,
Q156a Groot-Loon,
P050p Herk-de-Stad,
P118b Kortenbos,
P117p Nieuwerkerken,
Q161p Piringen,
P223p Rukkelingen-Loon,
Q241p Rutten,
P058a Schakkebroek,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P058p Stevoort,
Q162p Tongeren,
P121p Ulbeek),
stekje:
stękskǝ (Q083p Bilzen),
stelt:
stølt (L369p Kinrooi),
stē̜lt (Q198b Oost-Maarland),
stęltj (Q007p Eisden, ...
L320a Ell,
L320p Hunsel,
L423p Stokkem),
stɛlt (L244c America, ...
Q038p Amstenrade,
L269p Blerick,
Q011p Boorsem,
L381p Echt,
L326p Grathem,
Q174p Herderen,
L370p Kessenich,
Q088p Lanaken
[(om de kar in evenwicht te houden)]
,
Q009p Maasmechelen,
L265p Meijel,
L382p Montfort,
Q096c Neerharen,
Q198b Oost-Maarland,
Q010p Opgrimbie,
Q012p Rekem,
Q093p Rosmeer,
L266p Sevenum,
Q096d Smeermaas,
L268p Velden,
Q091p Veldwezelt,
L271p Venlo,
L214p Wanssum,
L289p Weert,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder,
Q005p Zutendaal),
stɛltj (Q011p Boorsem
[(ouder)]
, ...
L322p Haelen,
L289p Weert),
stɛ̄lt (Q188p Kanne, ...
Q009p Maasmechelen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
Q175p Riemst,
Q172p Vroenhoven),
štęltj (Q032a Puth, ...
L423p Stokkem),
štɛlt (L295p Baarlo, ...
Q021p Geleen,
Q193p Gronsveld,
Q019b Groot Genhout,
L322p Haelen,
Q113p Heerlen,
Q039p Hoensbroek,
Q111p Klimmen,
Q204a Mechelen,
Q019a Neerbeek,
Q197p Noorbeek,
Q198b Oost-Maarland,
L373p Roosteren,
Q098p Schimmert,
Q097p Ulestraten,
Q101p Valkenburg),
štɛltj (Q211p Bocholtz, ...
L331b Boukoul,
L330p Herten,
L325p Horn,
L377p Maasbracht,
L332p Maasniel,
L382p Montfort,
L294p Neer,
Q033p Oirsbeek,
L290p Panningen,
Q032a Puth,
L423p Stokkem,
L331p Swalmen),
steltdam:
stęlt˱dam (L322a Nunhem),
stelten:
stēltǝn (Q009p Maasmechelen),
stē̜ltǝ (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum),
stęltǝ (L211p Leunen, ...
Q009p Maasmechelen,
L159a Middelaar),
stɛltjǝ (L382p Montfort, ...
L322a Nunhem),
stɛltǝn (L269p Blerick, ...
Q088p Lanaken,
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
Q096c Neerharen,
Q198b Oost-Maarland,
Q010p Opgrimbie,
Q012p Rekem,
L266p Sevenum,
Q096d Smeermaas,
Q013p Uikhoven,
L268p Velden,
L214p Wanssum,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder,
Q005p Zutendaal),
štē̜ltǝ (Q198b Oost-Maarland),
štęltǝ (Q203a Reijmerstok),
štɛltjǝ (L330p Herten, ...
L377p Maasbracht,
L294p Neer,
L290p Panningen,
Q032a Puth),
štɛltǝ (L295p Baarlo, ...
L324p Baexem,
Q119p Eygelshoven,
Q113p Heerlen,
Q111p Klimmen,
Q204a Mechelen,
Q099p Meerssen,
L423p Stokkem,
Q117a Waubach),
steltstek:
stɛ̄.ltstɛk (Q094p Hees, ...
Q171p Vlijtingen),
steun:
støi̯n (P048p Halen, ...
P047p Loksbergen),
stø̄n (K314p Kwaadmechelen, ...
P046p Linkhout,
P045p Meldert,
K315p Oostham,
K353p Tessenderlo,
P044p Zelem),
(mv)
stønǝ (P044p Zelem),
stø̄nǝn (L164p Gennep, ...
P048p Halen,
L165p Heijen,
K316p Heppen,
P045p Meldert,
K357p Paal,
K356p Schaffen,
K359a Stal),
stø̜nǝ (K353p Tessenderlo),
steunbalk:
støi̯nbālk (P186p Gelinden, ...
P197p Heers),
steunders:
stø̄ndǝrs (P044p Zelem),
steunstekken:
stø̄nstɛkǝn (P197p Heers),
stø̜i̯nstɛkǝn (Q080p Vliermaal),
stijp:
step (K316p Heppen),
stip (L381p Echt, ...
L164p Gennep,
L326p Grathem,
L322p Haelen,
L165p Heijen,
K278p Lommel,
L159a Middelaar,
L382p Montfort,
Q096d Smeermaas,
L271p Venlo),
stīp (L424p Meeswijk),
štip (Q113p Heerlen, ...
Q112a Heerlerheide,
Q039p Hoensbroek,
Q033p Oirsbeek,
L329p Roermond,
L432p Susteren,
L270p Tegelen,
Q113a Welten),
štīp (Q022p Munstergeleen, ...
L329p Roermond,
L386p Vlodrop),
(mv)
stepǝ (Q156p Borgloon),
stipǝn (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L422p Lanklaar,
L382p Montfort,
L266p Sevenum,
L271p Venlo),
štipǝ (Q211p Bocholtz, ...
Q113p Heerlen,
Q039p Hoensbroek,
L383p Melick,
L270p Tegelen,
L386p Vlodrop),
stijpje:
štipkǝ (Q022p Munstergeleen, ...
L386p Vlodrop),
stijpstek:
stepstɛk (P118b Kortenbos),
(mv)
stepstɛkǝ (P177p Zepperen),
stoel:
stū.l (Q241p Rutten),
stok:
stǫk (P107a Rummen),
stut:
støt (Q038p Amstenrade, ...
L318b Tungelroy),
trekstelt:
trɛkstɛlt (L211p Leunen),
voordam:
vø̄rdam (L429a Berg),
voorstijp:
vø̄rštip (L384p Herkenbosch),
vork:
vø̜rǝk (Q167p Koninksem, ...
Q240p Lauw),
vorkje:
vęrkskǝ (Q083p Bilzen),
weel:
wiǝl (L370p Kessenich, ...
L321p Neeritter
[(mv wiǝlǝ)]
),
wēl (L326p Grathem, ...
L289p Weert
[(mv wiǝlǝ)]
)
|
Steun die onder de kar geplaatst wordt bij het laden en lossen. Er zijn drie types karsteunen, die over het algemeen dezelfde benamingen hebben: een zware, T-vormige steun die de voorkant van de kar ondersteunt en die bij het rijden onder de schoot wordt opgehangen, een lichtere steun die voorkomt dat de kar bij het laden en lossen naar achter omkipt en die bij het rijden achter onder de kar hangt en een stok van ongeveer een meter die de berrie steunt en die bij het rijden onder de berrie hangt. De woordtypes houweel en hak zijn voorbeelden van betekenisverschuiving: toen de wegen nog niet geasfalteerd waren en bijgevolg soms slecht berijdbaar waren, had de boer een hak bij zich waarmee hij de wielen vrij kon maken als de kar of wagen vastgereden was. Deze hak werd ook gebruikt als steun voor de berries. Later, toen de wegen beter werden, was deze hak niet meer nodig en werd de steun, die in de plaats van de eigenlijke hak kwam, soms ook "hak" of "houweel" genoemd. Het eerste deel van het lemma is samengesteld uit benamingen die voor de drie types karsteun gelden. De meervoudsvormen zijn wel steeds benamingen voor de berriestutten (de derde bovenvermelde soort). De woordtypes waarbij door een toegevoegd adjectief of het eerste lid van de samenstelling duidelijk wordt om welke karsteun het gaat, staan onder A. Zware karsteun, B. Lichte karsteun en C. Berriestut. [N 17, 40 + 77 + 78 + 79 + 99; N G, 62a + 63a-b; JG 1a; JG 1b; JG 1d; JG 2b; JG 2c; R 14, 23e; monogr.]
I-13
|