e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 1

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
wervelwind de wind jaagt: de wind jaagt  də weͅnt əøͅx (Borlo), draaiwind: draaiwind (Overpelt), draiweͅnd (Sint-Lambrechts-Herk), drāiwent (Beverlo), drēwent (Beringen), drēweͅint (Heers), drēͅiwent (Lommel), driejwiend (Oirlo), dräjweͅnd (Overpelt), drîê-wèndj (Puth), drɛjwe.ntj (Weert), drɛ̄went (Eksel), inne drīēëwingk (Hoensbroek), ’drɛ̝jwi.nt (Gennep), a is lang, lachend mondje op e  dräjweͅnt (Lommel), draaiwind (m.).  dreiwent (Zolder), eerste e lang  drĕwient (Gennep), duivelsdraai: dyvəlsdrɛj (Stokkem), gekke wind: ennə gekkə wind (Berg-en-Terblijt), heks: heks (Neeritter, ... ), héks (Gennep, ... ), hooimannetje: ein huij menke (Maasniel), hei menke (Beesel), hei mènke (Neer), heimenke (Herten (bij Roermond), ... ), hui menke (Beesel), huimenke (Asenray/Maalbroek, ... ), (heijmenkes). (lett. heimanntje).  heijmenke (Tungelroy), Nb. Geen onderscheid tussen 36a en 36b.  heimènke (Haelen), hooimooimannetje: hooimooimaneke (Heythuysen), hooimouw: hooimooi (Maasbracht), omdat hierdoor t hooi soms meters hoog de lucht wordt ingezogen  hooimooi (Laak), hooismannetje: ’n heismenke (Roermond), hoos: hoos (Beringe, ... ), hōs (Maaseik), ing hoos (Waubach), een hoos.  ən hós (Beverlo), houw: haaf (Kwaadmechelen), huə (Hechtel), (sterke wervelwind)  hàu (Lommel), houwemouw: houemou (Heek), houwemou (Mheer), houwmouw: haowmaow (Castenray, ... ), haumau (Kinrooi), haumauw (Tungelroy), hauwmauw (Geulle, ... ), hāwmāw (Lommel), hojmoj (Maasbree), hoomoo (Eksel), hoowmoow (Klimmen), houmou (Echt/Gebroek, ... ), houmouw (Berg-en-Terblijt, ... ), hounmouw (Meijel), houw-mouw (Genooi/Ohé, ... ), houwmoj (Hout-Blerick), houwmouw (Bingelrade, ... ), how-mow (Gronsveld, ... ), howmauw (Gronsveld), howmow (Wolder/Oud-Vroenhoven), hoymoy (Maasbree), hoûw-moôw (Gronsveld), hōͅumōͅu (Neerpelt), hōͅwmōͅw (Overpelt, ... ), hoͅwmōͅw (Zolder), hoͅwmoͅw (Meeswijk, ... ), huiwmuiw (Bree), hūjmoŭw (Lozen), ’n howmow (Gronsveld), ’ne how-mow (Ulestraten), ⁄hauwmauw (Hamont), ⁄n hamaw (Eijsden), ⁄n hauwmauw (Oost-Maarland), ⁄ne houwmauw (Maastricht), ⁄nne howmow (Mheer), ⁄oͅwmoͅw (Meeswijk), (half lange klinker).  how mow (Schaesberg), (vrouwelijk).  ⁄n houwmouw (Heer), bolletjes boven beide os; beide lettergrepen stoottonig uitspreken  hoͅywmoͅyw (Bocholt), dat is de gewone naam  hōj-mōj (Pey), de boogjes gebruik ik voor omgekeerde vs  hoͅumoͅ:uw (Opoeteren), hauwmauw  hoͅumoͅuw (Lanklaar), hàwmàw (Mechelen-aan-de-Maas), hauwmauw (m.)  haumau (Mechelen-aan-de-Maas), ⁄hāwmāw (Neerpelt), houmou  hōͅumōͅu (Peer), houwmouw (m.).  hoͅumoͅuw (Bocholt), huiwmuiw (m.)  høͅywmøͅyw (Opglabbeek), kiek dòr n haowmaow, kijk daar een wervelwind  haowmaow (Meijel), Nb. dit zegt men ook wel.  hoowmoow (Oost-Maarland), ook nog bolletjes boven op de os  hoͅywmoͅyw (Meeuwen), puntjes staan onder de os  hoͅ.umoͅ.u (Neeroeteren), spelling!  hoͅ:moͅ:w (Opoeteren), vroeger  houwouw (Berg-en-Terblijt), hôjmooj (Beringe), houwmouwer: hoͅuw moͅuwər (Opglabbeek), houwmouwtje: hoəw mouku (Meijel), houwvrouw: hawvraw (Zutendaal), hēͅivroͅw (Riemst), houvrou (Hoepertingen, ... ), houvrouw (Sint-Truiden), hovro (Genk, ... ), howvrow (Rosmeer), hōlvroͅ (Linkhout), hōvro (Zonhoven), hōvrō (Bilzen, ... ), hōͅuvrōͅu (Hees), hōͅəvrōͅə (Halen), hoͅulvroͅu (Nieuwerkerken), hoͅuvroͅu (Heks, ... ), hoͅuvroͅuw (Waterloos), hoͅuwvroͅu (Tongeren), hoͅu̯vroͅu̯ (Sint-Truiden), hoͅwvroͅw (Kortessem, ... ), ho⁄:vroÚ: (Helchteren), huvrōuw (Kuringen), huvro̝uw (Diepenbeek), hóvró (Paal), høvrø̄ (Hasselt), høwvrøw (Kermt), høywvrøyw (Spalbeek), høͅiwmøͅiw (Bree), ən hōvrō (Beringen), ən hoͅuwvroͅu(w) (Romershoven), ən hoͅuwvroͅuw (Borgloon), (v.)  (h)uvrø (Hasselt), een hoveroo.  nən hóvərō (Beringen), eerste syllabe= stoottoon  hōvro (Zolder), hauwvrauw  hauvrau (Vliermaal), het eerste gedeelte staat misschien in verband met slaan; het tweede =vrouw, dus iets als slaande vrouw; of dit iets te maken heeft met heksen kon niet achterhaald worden  heuwvrew (Eigenbilzen), hoevrouw  ⁄huvroͅw (Diepenbeek), hoolvrouw  hōlvrō (Lummen), hōlvröw (Donk (bij Herk-de-Stad)), hoovroo  hōvrō (Hoeselt), houwvrouw (vr.)  hoͅuwvroͅuw (Herk-de-Stad), mv.: -ë; (zelden gebruikt) ps. vragen ò of puntje boven de o?  hòuvròu (Tongeren), op de a een bolletje  āvroͅi (Riemst), ouder  də hoͅuvroͅu (Tongeren), van vrouw Holle; algemeen bekend in Zuid-Limburg  houwvrouw (Heers), wijst op een bepaalde boze geest  huvroͅuw (Diepenbeek), koemannetje: keujmenke (dim.) (Maasniel), kolk: kolk (Kessel), koude vrouw: (v.)  kuə vrōͅ (Zelem), lawine: lawinə (Overpelt), mermouw: (van Fr. remous?).  mermouw (Tungelroy), mouw: mouf (Eind), oͅənmow (Lanklaar), Nb. De vertaling voor wind = wintj.  mouw (Heythuysen), zo noemt opwaaiend stof  mouw (Geleen), mouwen: ’t mawtj (?) (Horn), is stof doen opwaaien  mouwe (Geleen), mouwmannetje: ei mouwmenke (Heel), ei mouwmĕnke (Beegden), mouw menke (Grathem), mouwmenke (Thorn), mouwmĕnke (Posterholt), mouwmènke (Ell), mouw = stof  mouwmenke (Nederweert), Van mulle zand.  mouwmenke (Tungelroy), oude heks: āhu heks (Heijen), èn ald heks (Blitterswijck), oude vrouw: ōͅulvrōͅu (Gingelom), remouw: ein remouf (Nederweert), enne remóo (Panningen), remauw (Leuken, ... ), remoo (Helden/Everlo), remou (Helden/Everlo), remouf (Eind, ... ), remouw (Maasbracht, ... ), remoë (Panningen, ... ), rəmauw (Leuken), roesboes: rūzbūs (Opitter), roesboes  ruzbus (Peer), roffel: roffel  roͅfəl (Peer), rouwmouw: roumouw (Stramproy, ... ), rukwind: rəkwenš (Bocholt), rəkweͅint (Wellen), rukwind  røkwend (Lummen), ruwe wind: rouwe went  roͅuwə weͅnt (Gelieren/Bret), storm: stərm (Mal, ... ), sturrem  stərəm (Smeermaas), stormwind: stòrmwind (Amby), (m.)  stərmweͅind (Wintershoven), steremwend  stərəmweͅnt (Hoeselt), stormweint (man.)  stoͅrmweͅint (Borgloon), stormwind  stoͅrmweͅnt (Niel-bij-St.-Truiden), stərwend (Lummen), stərəmweͅnt (Borlo), stuif: sjtoef (Heek), stuifwind: stoĕfwind (Valkenburg), toervelwind: eine toervelwintj (Roermond), ene tórvelwintj (Maasniel), tervelwindj (Hunsel), toervelwind (Valkenburg), heel vroeg "duuvelswendj"omdat men meende dat de duuvel deze wind deed ontstaan, en een verloren ziel meenam  torvelwéndj (Geleen), treks: treks (Middelaar), trilwind: trilwient (Gennep), vievelwind: tvivelwènjt (Susteren), warrelwind: werrəlweͅint (Heers), waterhoos: waterhoos (Helden/Everlo), waterzuiger: waterzuger (Helden/Everlo, ... ), boven water  waatərzuukə (Meterik), weerheks: wairheks (Horst), weirheks (Hout-Blerick), wɛ̄rheks (Meerlo), weerzuiker: #NAME?  waerzuuker (Montfort), wervel: wervel (Arcen, ... ), wirbel (Geleen), wirvel (Nieuwstadt), wervel (m).  nəweͅrvəl/ə—kə/—s (Leopoldsburg), wervelstorm: wervelstôrm (Kerkrade), wèrvelstörem (Borgharen), wervelwind: eine wērvĕlwind (Meerssen), eine wirvelweinjd (Sittard), eine wirvelwintj (Herkenbosch), ene wervelwĕindj (Oirsbeek), ene wervelwinjd (Sittard), ene wervelwink (Nieuwenhagen), ene wervelwintj (Grevenbicht/Papenhoven), enne wölverwingk (Tegelen), inne wervelwink (Vrusschemig), inne wirvelwink (Eygelshoven), uervəlweͅint (Heks), unne wervelwind (Maastricht), vervelwendj (Schinnen), waervelwiend (Castenray, ... ), werrevelwind (Maastricht), wervel-wingk (Tegelen), wervelweend (Lottum), wervelwendj (Oirsbeek, ... ), wervelwiend (Tienray), wervelwijntj (Schinnen), wervelwind (Amby, ... ), wervelwindj (Beegden, ... ), wervelwinjt (Obbicht), wervelwink (Baarlo, ... ), wervelwintj (Buchten, ... ), wervelwīnd (Gulpen), wervelwèndj (Limbricht, ... ), wervelwèntj (Obbicht), wervelwínk (Heerlen), wervəlwind (Amby), wewelwind (Meerssen), wērvelwind (Heugem), wĕrvelwindj (Stevensweert), weͅrvəlwenjd (Lanklaar), weͅrvəlwent (Beringen, ... ), weͅrvəlwent⁄ (Meeswijk), weͅrvəlwēnt (Overpelt), weͅrvəlweͅndš (Bree), weͅrvəlweͅntš (Meeswijk), weͅrvəlwént (Kaulille), weͅrəvəlwēnt (Hamont), wierbəlwink (Vaals), wirvelwenjd (Urmond), wirvelwĕĕnjdj (Schinveld), wirvelwĕnd (Susteren), wirvelwind (Linne, ... ), wirvelwindj (Bingelrade, ... ), wirvelwink (Bleijerheide), wirvelwintj (Maasbracht), wirvelwin̄tj (Melick), wirvelwĭndj (Sittard), wirvelwéndj (Puth), wirvulwink (Waubach), wir⁄velwink (Bleijerheide, ... ), wrɛ͂velwindj (Buggenum), wurvelwindj (Beringe), wèrrevel wink (Mechelen), wèrvelwiend (Afferden, ... ), wèrvelwind (Wijk), wèrvelwindj (Nunhem), wèrvelwintj (Thorn), wérvelwééndj (Echt/Gebroek), wörrevelwintj (Panningen), wøͅrvəlwentš (Bree), węrǝvǝlwentj (Molenbeersel), wəervəlwīnt (Meterik), wərvəlwindj (Lozen), wɛrvəlwenš (Boorsem), ənə vɛrvəlvent (Maastricht), ənə wirvəlwintj (Voerendaal), ənə wêrvəlwên’š (Maaseik), ’n wervelwindj (Stevensweert), ⁄n wervelwink (Mechelen), (= kleine cycloon).  wervelwind (Amby), accentjes staan boven in  wirvelwiπnjd (Ophoven), Als de grond erg droog is zegt men wel: t is een mauwe.  wirvelwinjd (Herten (bij Roermond)), bolletje staat boven de e  wirvelwe‧ndj (Mechelen-aan-de-Maas), ene wervelwentj  ənə weͅrvəlweͅnt⁄ (Stokkem), laatste teken lijkt bij de informant op een uitgerokken S  wIrvəlwInS (Stokkem), Nb. ben ik niet helemaal zeker van.  weͅrvəlwen’š (Maaseik), Nb. van iemand die erg rap is, zegt men: zoë vlot wie einne wervelwink.  wervelwink (Heerlen), Nb. wind = windj.  wervelwindj (Thorn), Nb. wind = wènjt.  wervelwènjt (Buchten), wervelwind  weͅrəvəlwent (Velm), wervelwind.  weͅrvəlweͅntʔ (Kinrooi), wɛrvəlwent (Achel), wervelwindj  weͅrvəlwend⁄ (Ophoven), wèrvelwend  weͅrvəlwent (Neerharen), wervelwindel: wervelwindel (Stokkem), wind: wind (Venlo), wän’t (Rotem), windbroes: wiendbroes (Meerlo), windbroees (Swolgen), windbroes (Melderslo, ... ), windjbroes (Reuver), winkbroes (Baarlo, ... ), wīēndbrōēs (Wellerlooi), in Blerik.  wĭnkbróés (Blerick), in Venlo.  windbrŏes (Blerick), windbruid: wiendbrud (Venray), wiendsbruud (Leunen), wiendsbruut (Merselo), de wind vormt a.h.w. een hoepelrok van stof en zand als was het een bruid  wiendsbrüd (Leunen), windheks: windheks (Horst), Dit is een wervelwind in het klein.  ’wi.nthɛks (Gennep), windhoos: en wīēndhōēs (Oirlo), weend hoos (Lottum), wēnthōs (Val-Meer), weͅnthōs (As), weͅnthōuəs (Lommel), wiendhoos (Gennep), wiendhōēs (Bergen), wind hoes (Holtum), windhies (Horst), windhoes (Bergen), windhoos (Blerick, ... ), windhoës (Blerick, ... ), windj hoos (Kinrooi), windjhoos (Beesel, ... ), winkhoos (Baarlo, ... ), wintj hoos (Montfort), wintjhoos (Grevenbicht/Papenhoven), wèntjhoos (Obbicht), wéndjhoos (Obbicht), windhoosje: wéndjheuskee (Obbicht), windkolk: windkolk (Tegelen), windkollek (m.)  ⁄wēntkolək (Neerpelt), windmannetje: windjmenke (Swalmen), winjdj-menke (Baexem), windroes: unne windroes (Maastricht), wind-roes (Maastricht), winkroes (Baarlo), windsbroes: windsbrōēs (Lottum), wingsbroēs (Sevenum), wink broes (Belfeld, ... ), winkbrōés (Sevenum), winksbroes (Sevenum), winksbróes (Velden), windsbruid: windsbrŭŭt (Venray), windshoos: ’n windsoes (Blerick), windsroes: winkstrōēs (Velden), windsstoot: wìnjdstōēāt (Jabeek), windwind: weindwintj (Heel), wooswind: woozwindj? (Sint-Odiliënberg), zandhoos: zankhoes (Velden), zandmannetje: zandj menke (Thorn), zuiger: (sterke wervelwind)  zøͅygər (Lommel) [N O, 9f; monogr.]cycloon [ZND 13 (1925)] || dwarrelwind || Hoe noemt men een ronddraaiende wind, die stof en zand van de grond doet opwervelen of water als een zuil omhoogzuigt? [DC 30 (1958)] || kleine wervelwind || soorten winden [ZND 13 (1925)] || wervelwind [SGV (1914)], [ZND B2 (1940sq)] || wervelwind [hauwmauw, remouw, hauw, ow, mouwmeuke, windroes] [N 22 (1963)] || wervelwind, hoos || Wervelwind. Hoe noemt men een ronddraaiende wind, die stof en zand van de grond doet opwervelen of water als een zuil omhoogzuigt ? (Nederl. wervelwind, in heviger vorm wel cycloon. N.B. Het Zeeuws-vlaamse nikkelstaart, het Drentse nokstaart, enz. doen ve [ZND 49 (1958)] II-3, III-4-4