| 32837 |
akkersleep, weidesleep |
rijzer:
ri ̞.zǝr (Q008p Vucht),
sleep:
slęi̯.p (Q008p Vucht)
|
Het toestel of werktuig waarmee men de akker en/of de weide sleept. Behalve de sleeptypen die door de afb. 89 t/m 95 worden voorgesteld, werd ook de omgekeerde eg als sleep gebruikt. Zo nodig verzwaarde men die met graszoden, een zak aarde of iets dergelijks. Vaak werd de sleepeg voorzien van berkenrijs, doorn- of braamtakken of prikkeldraad. Men kon deze tussen de egbalken door vlechten, onder de eg vastbinden of achter aan de eg bevestigen. Zulk een sleep gebruikte men vooral om pas gezaaid spurrie-, klaver-en graszaad slepend in de grond te brengen. Soms werd er ook een tarwe- of een aardappelveld mee bewerkt. De omgekeerde eg kon - al dan niet voorzien van rijshout e.d. - ook als weidesleep dienen, voor het slechten van molshopen, het fijner uitsmeren van verspreide mest en ter bestrijding van mosvorming. Men sleepte de akker of de weide soms ook wel met een grote bos berken- of andere takken, die men van voren bijeenbond of - gespreid - tussen twee balken klemde. Voor het ''sleep''-gedeelte van varianten verderop in het lemma zie men het simplex sleep aan het begin. In het lemma ''eg'' vindt men de waarde van het woord(deel ''eg'' resp. ''eg'' verklaard. [JG 1a+ 1b+ 1c+ 1d; N 11, 85; N 11A, 179 + 181b + c; N 14, 81; N 18, 22; N 27, 1a add.; N J, 10; N P, 17 + 18; N Q, 17; A 13, 16b; A 40, 10a + b; div.; monogr.]
I-2
|
| 23195 |
allerheiligen |
allerheiligen:
allereiligen (Q008p Vucht)
|
Allerheiligen. [ZND 19A (1936)]
III-3-3
|
| 23196 |
allerzielen |
allerzielen:
allerzielen (Q008p Vucht)
|
Allerzielen. [ZND 19A (1936)]
III-3-3
|
| 23254 |
altaar |
altaar (<lat.):
op t altaar (Q008p Vucht)
|
Op het altaar (let op het geslacht!) [ZND 32 (1939)]
III-3-3
|
| 20656 |
andijvie |
andijvie:
andi.vi (Q008p Vucht),
andivie (Q008p Vucht, ...
Q008p Vucht)
|
[Goossens 1b (1960)] [ZND 01 (1922)] [ZND 32 (1939)]
I-7
|
| 28580 |
angel |
angel:
a.ŋǝl (Q008p Vucht),
aŋǝl (Q008p Vucht)
|
Het verdedigingsmiddel van de bij dat zich aan het achterlijf bevindt. Het is een scherp, hol spiesje, van weerhaakjes voorzien en verbonden met een gifblaasje. Hiermee steken moer en werkbij. De dar mist dit wapen. [N 63, 73a; L 32, 26; JG 1a+1b; monogr.]
II-6
|
| 24403 |
angel van bij of wesp |
angel:
angel (Q008p Vucht)
|
angel, van bij of wesp [ZND 32 (1939)]
III-4-2
|
| 33617 |
appel, algemeen |
appel:
appel (Q008p Vucht, ...
Q008p Vucht)
|
[ZND 01 (1922)] [ZND 26 (1937)]
I-7
|
| 20638 |
appelbol |
krollemol:
krollemol (Q008p Vucht)
|
appel in deeg gedraaid en in de oven gebakken [ZND 32 (1939)]
III-2-3
|
| 20698 |
appelmoes |
appelenprut:
gezegd door boeren mensen
appələprut (Q008p Vucht),
compte:
in hogere kringen
kompot (Q008p Vucht)
|
appelmoes [ZND 32 (1939)]
III-2-3
|