22324 |
kiskassen |
boterhammen:
boterhammen (Q187p Sint-Pieter),
boterhammen smeren:
Sub boterham. overdr. [eig. boterhammen smeren].
botramme smere (Q095p Maastricht),
boterhammen snijden:
bootramə snɛjə (Q095p Maastricht),
broodje gooien:
[sic]
bruutjse goeijen (Q088p Lanaken),
cijferen:
cijferen (L360a Gerdingen),
cirkelen:
puntje onder de e
serkələ (L360p Bree),
de haan laten drinken:
rest van woord is weggevallen
den haan loaten drin.. (L215p Blitterswijck),
djonken:
[sic]
djonke (Q162p Tongeren),
drijven:
drīē.ve (L290p Panningen),
een boterham brengen:
n boteram bruine (K357p Paal),
meer gebruikt dan skere
nə bōtəram breͅn (K357p Paal),
è als in franse lapin
ne boteram brène (K357p Paal),
een boterham maken:
nə bōtərammakə (K358p Beringen),
een boterhammetje smeren:
e bēūtrĕmke smĕre (Q095p Maastricht),
e bōtrĕmke smĕre (Q095p Maastricht),
een kumpel maken:
de i is in beide gevallen zeer klein bovenaan gschreven
n keuimpel moike (Q241p Rutten),
een steen over het water doen springen:
ne stieən uiver t water doeən springə (P048p Halen),
een steentje over het water doen glibberen:
ə stiengkə eevər t wetər doen glibərə (P055p Kermt),
eendje drinken:
êndje loate drinken (L323p Buggenum),
flitsen:
flietsje (Q119p Eygelshoven, ...
Q113p Heerlen,
Q039p Hoensbroek,
Q204a Mechelen),
flitsche (Q098p Schimmert),
flitsje (Q098p Schimmert),
flītšə (Q222p Vaals),
korte heldere ï
flietsche loate (Q113p Heerlen),
Korte heldere i.
flietsje (Q113p Heerlen),
ps. invuller twijfelt over het antwoord!
flietsje ? (Q121c Bleijerheide),
glitsen:
glitsche (Q198p Eijsden),
glitschen (Q095p Maastricht),
haantje drinken:
haantje drinke (L248p Lottum),
haantje drinkə (L331p Swalmen),
hántje drinke (L217p Meerlo, ...
L214p Wanssum),
hênke drinke (L300p Beesel),
hênkə drinkə (L331p Swalmen),
hɛ̄nke (L297p Belfeld),
(haenke = haantje).
haenke drinken (L333p Asenray/Maalbroek),
haantje-verdrink:
hentje verdrink (L250p Arcen),
het haantje laten drinken:
[sic]
⁄t hänke laote drinke (L325p Horn),
het hannesje laten drinken:
henske laoten drinke (L291p Helden/Everlo),
henske laoten zoepe (L291p Helden/Everlo),
[sic]
henneske loas drinke (L249p Grubbenvorst),
henneskes loat drinke (L268p Velden),
het water doen golven:
t woater doen golve (P176p Sint-Truiden),
kazenkantjes maken:
[sic? - eerste letter onduidelijk: h/k?]
kīēͅzə kɛnties maakə (L416p Opglabbeek),
keien:
keie (Q102p Amby),
keije (Q035p Brunssum),
kelle (L360p Bree),
kèje (Q097p Ulestraten),
keilen:
keilen (L217p Meerlo, ...
L214p Wanssum),
keille (Q088p Lanaken),
kille (L360p Bree),
kīē.le (Q117a Waubach),
(met steentjes).
keilen (Q020p Sittard),
?
kaile (Q121p Kerkrade),
Ongewoon.
keile (Q156p Borgloon),
kets gooien:
[sic]
kitsj goije (L427p Obbicht),
ketsen:
be stienkes over ⁄t wetter ketsen (P219p Jeuk),
ketse (L216p Oirlo, ...
L331p Swalmen),
ketsej (L297p Belfeld),
ketsen (L414p Houthalen, ...
L355p Peer,
P121p Ulbeek),
ketsje (Q197p Noorbeek),
ketsjen (L434a Broeksittard),
kĕtse (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
kietsju (Q204p Wittem/Partei),
kitsche (L426p Buchten),
kitsje(n) (Q030p Schinveld),
kètsche (Q098p Schimmert),
kètsje (Q097p Ulestraten),
loate ketse (L318b Tungelroy),
ovərtwāətərketsə (K317p Leopoldsburg),
stienkes uvver ⁄t wótter lätte ketsen (L353p Eksel),
Var. schoefele.
water ketse (L210p Venray),
ketskemetske smijten:
[sic]
ketskemetske smiete (L298p Kessel),
ketskenetske:
[sic]
ketskesnetske (L269p Blerick),
kievelen:
Noot: ronde platte schijfvormige stenen (uit de kiezelhoop vlak bij de Maas), met ± 4 cm. middellijn scheerden we plat op het water - ze richtten zich - veerkrachtig weer op en stelden zich rechtop.
kievele (L377p Maasbracht),
kipwageltje gooien:
kiepwiègelke goeien (L420p Rotem),
kipwègelkes goaije (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
kisjevlam houwen:
howen is slaan
keske vlem howen (Q001p Zonhoven),
kisjevlam schieten:
Sub vlam, (3).
késkevlém schīē.ëte (Q001p Zonhoven),
kiskassen:
kiskasse (L382p Montfort),
[sic]
kiskalsə (K358p Beringen),
Det is eine stein wooste fejn mit kòns kiskasse.
kiskasse (L381p Echt/Gebroek),
klinkekken:
[sic]
kleŋkèəkə (Q001p Zonhoven),
klitsen:
klitsje (Q030p Schinveld),
lits goezen:
litsj gosje (Q027p Doenrade),
litsen:
liedsje (Q111p Klimmen),
lietsche (Q113p Heerlen, ...
Q204a Mechelen),
lietsje (Q035p Brunssum, ...
Q110p Heek,
Q196p Mheer,
Q112p Voerendaal),
litchen (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
litsche (Q098p Schimmert),
litsj-sje (Q208p Vijlen),
litsje (Q038p Amstenrade, ...
Q007p Eisden,
Q192p Margraten,
Q099p Meerssen,
Q099p Meerssen,
Q098p Schimmert),
litsje(n) (Q030p Schinveld),
litsjen (Q018p Geulle),
litssjen (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
litše (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
lĭĕtsje (Q111p Klimmen),
ps. zie note bij vraag 4!
lietschje (Q112a Heerlerheide),
litsje gooien:
letškə gwoʔə (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
leutsje goeajje (Q011p Boorsem),
lopertje gooien:
luipərkə goejə (L422p Lanklaar),
mienesken:
mieneske (L290p Panningen),
op het water scheren:
een steentje op het water scheren (K358p Beringen),
over het water scheren:
met ten stienke uver t wouter scheeren (K360p Heusden),
mit klein sjteinkes euver ⁄t water sjaere (L387p Posterholt),
over het waoter scheren (K316p Heppen),
over t waoter schère (K278p Lommel),
over t woaeter schèren (L314p Overpelt),
over t wouweter schèren (K278p Lommel),
over t woweter schère (K278p Lommel),
steinkes sjaere euver ⁄t water (L322a Nunhem),
Xeərə (P051p Lummen),
puntje onder de o van over en de lange e in sxeren
ovər t woͅətər sXērən (L314p Overpelt),
over het water springen:
uver hed weter spreengen (Q167p Koninksem),
pannenvisje slaan:
Moeilijk leesbaar: oorspr. invoer jobst.: pannevezeke?
panneveəske slaən (P175p Gingelom),
puntje gooien:
peuntšə goeʔə (Q088p Lanaken),
Sub [I] punt, (2).
puntje gooien (L424p Meeswijk),
radje gooien:
rètšə gōēəjə (Q010p Opgrimbie),
rɛɛtsə gōēəjəe (Q010p Opgrimbie),
rɛɛtšə gōēəjə (Q010p Opgrimbie),
radslaan:
[sic]
raadsloan (L377p Maasbracht),
ringelen:
niet zeker?
reiŋkele (L416p Opglabbeek),
ringetjes bruien:
rinkskes bruje (Q203p Gulpen),
scheepje bruien:
uu of oe?
sjipke bruuje (Q196p Mheer),
scheepje gooien:
jipkəguijə (Q012p Rekem),
šepkə goejə (Q088p Lanaken),
šepkə goeəjə (Q012p Rekem),
šēpkə gōēəjə (Q012p Rekem),
scheidelen:
sjaegele (Q196p Mheer),
sjijgelle (Q095p Maastricht),
sjèigele (Q193p Gronsveld),
(hetzelfde wordt gezegd van de dronkemansgang).
sjèegele (Q198p Eijsden),
[sic]
shègele (Q196a Banholt),
pag. 186: kiskassen, 2) sjeigele, z. ald.
sjeigele (Q095p Maastricht),
scheren:
scheerĕn (K315p Oostham),
scheeəren (K353p Tessenderlo),
scheren (P188p Hoepertingen, ...
K359p Koersel),
schieren (P118b Kortenbos),
schīre (P193p Mettekoven),
sjeare (L429p Guttecoven),
skērə (K357p Paal),
sXeerʔn (K353p Tessenderlo),
scherfje slingeren:
scherəfkə slengərən (L286p Hamont),
schervelen:
schierbele (Q113p Heerlen),
sjirvele(n) (L429p Guttecoven),
šervələ (L329p Roermond),
schieten:
sjeete (Q022p Munstergeleen),
schijfjewerpen:
sjiefke werpe (Q021p Geleen, ...
Q204a Mechelen),
schijfwerpen:
shijfwerpe (Q179a Zussen),
schijvelen:
schievele (L269b Boekend, ...
L245p Meterik,
L378p Stevensweert,
L246a Swolgen),
sjiefelen (Q016p Lutterade),
sjievele (L265p Meijel, ...
L427p Obbicht,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard),
Ss. eine sjievelstein.
sjievele (L381p Echt/Gebroek),
vgl. pag. 371: Keilen. Een plat voorwerp, meestal een steentje, over de oppervlakte van het water doen kiskassen.
sjievele (Q020p Sittard),
schijvenwerpen:
sjieve werpe (Q116p Simpelveld),
schilferen:
schielevere (L215a Wellerlooi),
schielvere (L269b Boekend, ...
L271p Venlo,
L213p Well),
schielverre (L271p Venlo),
schilferen (L269p Blerick),
schĭĕlvuru (L269p Blerick),
sjielvere (L270p Tegelen),
šilfere (Q089p Martenslinde),
1. Schilferen.
schielvere (L271p Venlo),
De sjielver rakelings over het oppervlak van het water laten huppelen.
sjielvere (L270p Tegelen),
schilfersen:
[sic]
schielversche (L165p Heijen),
schimpen:
schimpe (Q177p Millen),
schimpsen:
sjimpsen (Q240p Lauw),
schippen:
schippe (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
[sic]
chippe (Q093p Rosmeer),
schuifelen:
scheffele (Q002p Hasselt),
scheufele (L372p Maaseik),
schieffelen (L360a Gerdingen),
schiffele (Q072p Beverst),
schiffelen (Q002p Hasselt),
schoufele (L372p Maaseik),
schŏĕffele (L164p Gennep),
schufele (L289b Leuken, ...
L288p Nederweert,
L210p Venray),
schufelen (L316p Kaulille, ...
L316p Kaulille),
schuufel (L159a Middelaar),
schuufele (L356p Grote-Brogel, ...
L289p Weert),
schuuffele (L191p Afferden),
schūfelen (L315p Kleine-Brogel),
sji-jfele (L360p Bree),
sjiefele (L368p Neeroeteren),
sjiefelen (L368p Neeroeteren, ...
L368p Neeroeteren,
L415p Opoeteren),
sjiffele (Q083p Bilzen, ...
Q083p Bilzen,
Q083p Bilzen),
sjufele (L330p Herten (bij Roermond), ...
L321p Neeritter,
L321p Neeritter,
L374p Thorn),
sjufelen (L371a Geistingen, ...
L292p Heythuysen),
sjuufele (L327p Beegden, ...
L328p Heel,
L318b Tungelroy),
sjúfële (L330p Herten (bij Roermond)),
sūūfələ (Q011p Boorsem),
sXefələ (Q002p Hasselt),
šiffele (Q083p Bilzen),
šīĕfələ (L367p Neerglabbeek),
šyffələ (L316a Lozen),
šyfələ (L316a Lozen),
(met platte kiezel).
sjufele (L320a Ell),
Bij het sjuufele kwam nog al wat behendigheid te pas. De bedoeling bij het sjuufele was om een platte steen zodanig op het wateroppervlak te gooien, dat deze al springende over het water, een zo groot mogelijke afstand aflegde. Wie het verst "kwam"was winnaar.
sjuufële (L330p Herten (bij Roermond)),
Hïj schuufelt de stèntjes zö moj ovver t waoter.
schuufele (L164p Gennep),
Mit dizze platte schoefelsteen kan ik goe.d schoefele ovver t waoter.
schoefele (L164p Gennep),
sch: duitse uitspraak.
schiefele (L368p Neeroeteren),
shiefele = met platte steentjes over het wateroppervlak gooien, zodat ze botsen
shiefele (L355p Peer),
u of oe?
schuffələ (L289p Weert),
u, niet oe
šujfələ (L372p Maaseik),
uu, niet oe
šuufələ (L319p Molenbeersel),
Var. schoefele.
schufele (L210p Venray),
Var. schufele.
schoefele (L210p Venray),
Zjeng kan goot schuufele, de steîn raakdje t waater viêf kieër.
schuufele (L289p Weert),
schuitje varen:
schuitje vaoren (P188p Hoepertingen),
schuiven:
scheiven (L360p Bree),
sitsen:
sitsen (P192p Voort),
sitzen (Q166p Vechmaal),
zitsen (L352p Hechtel),
slibberen:
slibbere (P119p Sint-Lambrechts-Herk, ...
Q078p Wellen,
P177p Zepperen,
P177p Zepperen),
slibberen (P056p Stokrooie, ...
P121p Ulbeek),
slidderen:
sliddere (P050p Herk-de-Stad, ...
L288p Nederweert),
slidərən (Q078p Wellen),
slitteren (L288a Ospel),
slingeren:
sjlingere (L432p Susteren),
sleŋərən (L312p Neerpelt),
slingere (L431p Dieteren, ...
L380p Genooi/Ohé,
L379p Laak),
slingeren (L381p Echt/Gebroek, ...
L312p Neerpelt,
L313p Sint-Huibrechts-Lille),
Een steen over het water slingeren (keilen).
sleŋərə (L286p Hamont),
slitsen:
slitsen (K278p Lommel),
smijten:
smiete (L298p Kessel),
steen bruien:
u of oe?
stè bruje (Q254p Henri-Chapelle),
steentje bruien:
u of oe?
sjtensje bruje (Q248p Remersdaal),
steentje ketsen:
Sub ketse.
sjteinke ketse (L331p Swalmen),
Sub sjtein.
sjteinke ketse (L331p Swalmen),
steentjes goezen:
schteinkes goēche (Q098p Schimmert),
sterren gooien:
sterren gooien (Q003p Genk, ...
L355p Peer),
suizen:
Vgl. Genk Wl.: zouze, suizen?
žause (Q003p Genk),
tritsen:
[sic]
tritse (L266p Sevenum),
visje smijten:
viske smijten
veskə smɛɛtə (P179p Aalst-bij-St.-Truiden),
vissen maken:
visschen maken (P219p Jeuk),
vlammetje gooien:
vlemke guuje (L418p Niel-bij-As),
vlĕmke gōien (Q003p Genk),
vlammetje houwen:
vlemken hoën (Q001p Zonhoven),
vlemkən hōn (Q001p Zonhoven),
vlemkən hōən (Q001p Zonhoven),
howen is slaan
vlemken howen (Q001p Zonhoven),
Sub vlam, (3).
vlémkes hoo(ë)n (Q001p Zonhoven),
vlammetje schieten:
vlemke schieëte (P118a Wijer),
Sub vlam, (3).
vlémke schīē.ëte (Q001p Zonhoven),
waterhaantje spelen:
water hêûnke spel (L293p Roggel),
waterlopertje gooien:
wātər luipərkə gūjə (L422p Lanklaar),
watertje gooien:
wiäterke goōējen (L419p Elen),
wipje gooien:
[sic]
wepkə goejən (Q071p Diepenbeek),
{z. toel.}:
Opm. het woord zelf wordt hier niet gebruikt, betekent wel: raar werpen (met platte stenen).
z. toel. (Q103p Berg-en-Terblijt)
|
*Kisjevlam schieten: kiskassen, keilen, platte steentjes zodanig over het wateroppervlak werpen, dat ze enige malen opspringen alvorens te zingen (AN botjes vangen). || 1. Keilen. || 2. Een plat steentje over een wateroppervlak laten keilen. || 2. Een platte steen over het water laten keilen. || 2. Keilen over het water met een platte steen op een zodanige manier, dat deze enkele malen springend het water scheert. || 2. Met een platte kei over de oppervlakte van een water keilen. || 2. Platte steen over t water doen glijden. || 3. Keilen over het water met een steentje. || [De jongensspelen: 16]. Keilen. || [Jongensspel - allerhande]: Steen over t water keilen. || [Kiskassen]. || Een plat voorwerp zoodanig langs het water doen kaatsen dat het verschillende malen opspringt. Keilen. || Glijden, keilen. || Hoe heet met een plat steentje over het water werpen zodat het weer omhoog springt? [ZND B1 (1940sq)] || Hoe heet: met een plat steentje over het water werpen zodat het weer opspringt? [ZND 27 (1938)] || II. Keilen, kiskassen. || Keilen (met platte steentjes over water gooien). || Keilen, n.l. een platte steen zodanig over het wateroppervlak gooien, dat deze enige keren hierover scheert (springt). || Keilen, steentjes over t water laten scheren. || Keilen. || Keilen. Een plat voorwerp, meestal een steentje, over de oppervlakte van het water doen kiskassen. || Keilen. Met een platte steen zó op het wateroppervlak gooien dat die meerdere malen opspringt alvorens te zinken. || kiskassen (over t water) [SGV (1914)] || Kiskassen (een plat steentje over t water doen huppelen). [ZND 01 (1922)], [ZND m] || Kiskassen (jongensspel). || kiskassen (over t water) [SGV (1914)] || Kiskassen, keilen. || Kiskassen: c) met een plat voorwerp b.v. een platte steen werpen. || Kwajongenskunst, om een platte steen over het water te laten dansen. || Lievelingsspel 5. [SND (2006)] || Met een platte steen over het water keilen, zodat hij telkens na de aanraking ermee opspringt. || Met een steen over het water gooien, waarbij die opspringt. || Met platte steen over de grond of t water gooien. || Met platte steen over het watervlak gooien, waarbij deze telkens opspringt. || Scheren met kleine steentjes over het water. [N 37 (1971)] || Schoffelen; kiskassen. || Schuifelen; dansen; kiskassen. || Slingeren (keilen). || Vlammetje schieten. || Vlammetjes gooien. || Wetenswaardigheden. [SND (2006)] || z. hántje drinke. [Met een platte steen over het water keilen, zodat hij telkens na de aanraking ermee opspringt].
III-3-2
|