| 24892 |
vogelwikke |
akkerwinde:
akǝrwenj (L322p Haelen),
alverdrief:
alverdrief (Q112b Ubachsberg),
draai:
drēi̯ (L247p Broekhuizen),
drek:
drɛk (L269p Blerick),
duivewikke:
duvǝwekǝ (Q033p Oirsbeek),
gerij:
grai̯ (Q168p 'S-Herenelderen, ...
Q083p Bilzen,
Q173p Genoelselderen,
Q170p Grote-Spouwen,
Q081a Heesveld-Eik,
Q169p Membruggen,
Q082p Munsterbilzen,
Q080p Vliermaal),
griei̯ (P195p Gutschoven),
grø̜̄ (P050p Herk-de-Stad, ...
Q001p Zonhoven),
grø̜i̯ (P053p Berbroek, ...
Q071p Diepenbeek,
Q002a Godschei,
Q153p Gors-Opleeuw),
grē̜ (P179p Aalst, ...
Q072p Beverst,
P113p Binderveld,
P178p Brustem,
Q079p Guigoven,
P176a Melveren,
P183p Mielen-boven-Aalst,
Q168a Rijkhoven,
P176p Sint-Truiden,
Q078p Wellen,
P172p Wilderen),
grē̜i̯ (P120p Alken, ...
P187p Berlingen,
P049p Donk,
P048p Halen,
P173p Halmaal,
P188p Hoepertingen,
P118p Kozen,
P177a Ordingen,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P121p Ulbeek,
Q078p Wellen,
Q073p Wimmertingen,
P177p Zepperen),
grē̜ǝ (P176b Bevingen, ...
P115p Duras,
P117p Nieuwerkerken),
gręi̯ (P053p Berbroek, ...
Q072p Beverst,
P224p Boekhout,
Q002a Godschei,
P184p Groot-Gelmen,
P197p Heers,
Q165p Hopmaal,
Q157p Jesseren,
P055p Kermt,
Q074p Kortessem,
P057p Kuringen,
P220p Mechelen-Bovelingen,
Q082p Munsterbilzen,
P223p Rukkelingen-Loon,
P052p Schulen,
P058p Stevoort,
P056p Stokrooie,
P192p Voort),
grǭ.i̯ (Q169p Membruggen),
grɛi̯ (Q160p Bommershoven, ...
Q156p Borgloon,
Q159p Broekom,
Q086p Eigenbilzen,
Q164p Heks,
Q158a Henis,
Q085p Hoelbeek,
Q077p Hoeselt,
Q089p Martenslinde,
Q090p Mopertingen,
Q157a Overrepen,
Q161p Piringen,
Q076p Romershoven,
Q081p Schalkhoven,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
Q166p Vechmaal,
Q075p Vliermaalroot,
Q084p Waltwilder,
Q155p Werm,
P118a Wijer),
gǝrnai̯ (Q162p Tongeren),
gerijwikke:
grɛi̯wi.kǝ (Q093p Rosmeer, ...
Q084p Waltwilder),
heggewikke:
heqǝwekǝ (Q035p Brunssum),
ijzerkruid:
izǝrkrut (Q117p Nieuwenhagen),
kettingklee:
kęteŋklīǝ (L248p Lottum),
kleine rijwikke:
klēnǝ ręi̯wekǝ (Q093p Rosmeer),
klokjes:
klokskǝs (Q101p Valkenburg),
knoei:
knui̯ (L115p Mook),
kol:
kǫl (P057p Kuringen),
kolbloem:
kolbloem (P050p Herk-de-Stad),
kǫlblōm (Q098p Schimmert),
kollebloem:
kǫlǝblōm (Q113p Heerlen),
kruidwikke:
krutwekǝ (Q022p Munstergeleen),
kruk:
krø̜k (K316p Heppen, ...
K317a Kerkhoven,
K314p Kwaadmechelen,
L424p Meeswijk,
K315p Oostham,
K353p Tessenderlo,
Q013p Uikhoven,
Q101p Valkenburg,
Q075p Vliermaalroot),
krukken:
krø̜kǝ (P179p Aalst, ...
P120p Alken,
K358p Beringen,
P187p Berlingen,
K318p Berverlo,
P176b Bevingen,
P113p Binderveld,
P224p Boekhout,
Q160p Bommershoven,
Q156p Borgloon,
P218p Borlo,
Q159p Broekom,
P178p Brustem,
P182p Buvingen,
Q071p Diepenbeek,
P115p Duras,
P186p Gelinden,
P175p Gingelom,
Q153p Gors-Opleeuw,
Q079p Guigoven,
P195p Gutschoven,
P173p Halmaal,
P197p Heers,
Q164p Heks,
L413p Helchteren,
K360p Heusden,
P188p Hoepertingen,
L414p Houthalen,
Q157p Jesseren,
P180p Kerkom,
K359p Koersel,
Q074p Kortessem,
P118p Kozen,
P051p Lummen,
P220p Mechelen-Bovelingen,
P176a Melveren,
Q155a Neerrepen,
P117p Nieuwerkerken,
P177a Ordingen,
Q157a Overrepen,
K357p Paal,
Q161p Piringen,
Q076p Romershoven,
P223p Rukkelingen-Loon,
Q081p Schalkhoven,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P121p Ulbeek,
Q166p Vechmaal,
P174p Velm,
Q080p Vliermaal,
P192p Voort,
P227p Vorsen,
Q078p Wellen,
Q164a Widooie,
P118a Wijer,
P172p Wilderen,
Q073p Wimmertingen,
Q079a Wintershoven,
P177p Zepperen,
K361p Zolder,
Q001p Zonhoven),
krękǝ (P053p Berbroek, ...
Q002p Hasselt,
P052p Schulen,
P056p Stokrooie),
mestwikke:
męswekǝ (Q018p Geulle),
nachtswikke:
naxswek (L192a Siebengewald),
nāxswek (L159a Middelaar),
nachtwikke:
naxtwek (L163a Milsbeek
[(klein)]
),
naxwek (L163p Ottersum),
nāxwek (L265b Kronenberg, ...
L115p Mook),
onkruid:
ǫnkrut (L269p Blerick),
rief:
rēf (L320a Ell),
ręi̯f (Q193a Eckelrade, ...
Q198b Oost-Maarland),
ręi̯ft (Q198b Oost-Maarland),
rij:
rai̯ (Q170p Grote-Spouwen),
rei̯ (Q011p Boorsem, ...
Q007p Eisden,
L422p Lanklaar,
Q009p Maasmechelen,
L420p Rotem),
rii̯ (L421p Dilsen, ...
L419p Elen,
L369p Kinrooi,
Q006p Leut,
L372p Maaseik,
L424p Meeswijk,
L368p Neeroeteren,
Q010p Opgrimbie,
L371p Ophoven,
Q012p Rekem,
Q013p Uikhoven,
Q008p Vucht),
rijf:
rief (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
rif (L429a Berg, ...
Q211p Bocholtz,
Q035p Brunssum,
L431p Dieteren,
Q021p Geleen,
Q018p Geulle,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
L429p Guttecoven,
L322p Haelen,
L330p Herten,
L325p Horn,
Q100p Houthem,
L434p Limbricht,
L377p Maasbracht,
L332p Maasniel,
L332p Maasniel,
L382p Montfort,
Q019a Neerbeek,
L321p Neeritter,
Q036p Nuth,
L427p Obbicht,
L387p Posterholt,
L387p Posterholt,
Q111q Ransdaal,
Q099q Rothem,
Q020p Sittard,
Q097p Ulestraten),
rīf (L331b Boukoul, ...
L426p Buchten,
L320c Haler,
L291p Helden,
L426z Holtum,
Q111p Klimmen,
L289b Leuken,
Q192p Margraten,
L265p Meijel,
Q022p Munstergeleen,
L288p Nederweert,
L294p Neer,
L288a Ospel,
L290p Panningen,
Q032a Puth,
Q030p Schinveld,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L318b Tungelroy,
Q112b Ubachsberg,
Q101p Valkenburg,
L268p Velden,
Q117a Waubach,
L289p Weert),
rīǝf (L374p Thorn),
rijwikke:
ręi̯wekǝ (Q087p Gellik, ...
Q094p Hees,
Q174p Herderen,
Q095a Oud-Caberg,
Q091p Veldwezelt,
Q171p Vlijtingen,
Q172p Vroenhoven),
ringelwikke:
reŋǝlwekǝ (Q035p Brunssum),
rinkrank:
reŋkraŋk (Q121c Bleijerheide),
slingerwikke:
sleŋǝrwek (L248p Lottum),
steenwikke:
stē.nwi.kǝ (Q183p Vreren),
stē.wi.kǝ (Q089p Martenslinde),
troog:
troog (L289b Leuken),
vitsen:
vetsǝ (P176b Bevingen, ...
P173p Halmaal),
vogelswikke:
vogelswikke (Q100p Houthem, ...
Q111p Klimmen,
Q022p Munstergeleen),
vǫu̯gǝlswękǝ (Q204a Mechelen),
vogelwikke:
vogelwikke (L322a Nunhem),
vø̄gǝlwekǝ (Q035p Brunssum),
vūgǝlwikǝ (Q198b Oost-Maarland),
vūǝgǝlwekǝ (Q198p Eijsden, ...
Q202p Eys,
Q117p Nieuwenhagen,
Q111q Ransdaal,
Q112b Ubachsberg),
vǫgǝlwekǝ (Q203a Reijmerstok),
vrikken:
vrekǝ (Q021p Geleen),
vuiligheid:
vǫ.lixhɛ.t (L316p Kaulille),
weerwinde:
vǝrwɛn (Q155p Werm),
węrwen (Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
wikke(n):
vekǝ (P049p Donk, ...
P048p Halen,
P046p Linkhout,
P047p Loksbergen,
P045p Meldert,
P044p Zelem),
we.kǝ (Q005p Zutendaal),
wekǝ (L192b Aijen, ...
L244c America,
L417p As,
L295p Baarlo,
L324p Baexem,
L359p Beek,
K358p Beringen,
L317p Bocholt,
L269b Boekend,
L360p Bree,
L426p Buchten,
Q071p Diepenbeek,
Q027p Doenrade,
L320a Ell,
L363p Ellikom,
Q119p Eygelshoven,
Q003p Genk,
L326p Grathem,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
Q193p Gronsveld,
L366p Gruitrode,
Q203p Gulpen,
L429p Guttecoven,
L320c Haler,
Q112a Heerlerheide,
L330p Herten,
L292p Heythuysen,
Q085p Hoelbeek,
Q039p Hoensbroek,
L325p Horn,
L246p Horst,
Q096b Itteren,
L321a Ittervoort,
L370p Kessenich,
Q111p Klimmen,
Q088p Lanaken,
L422p Lanklaar,
L211p Leunen,
L434p Limbricht,
L377p Maasbracht,
Q095p Maastricht,
Q192p Margraten,
L424p Meeswijk,
L364p Meeuwen,
L265p Meijel,
L383p Melick,
L245p Meterik,
L319p Molenbeersel,
L382p Montfort,
Q090p Mopertingen,
Q082p Munsterbilzen,
L288p Nederweert,
L367p Neerglabbeek,
Q096c Neerharen,
L321p Neeritter,
L418p Niel-bij-As,
Q117p Nieuwenhagen,
Q197p Noorbeek,
L322a Nunhem,
L427p Obbicht,
L216p Oirlo,
Q033p Oirsbeek,
Q198b Oost-Maarland,
L416p Opglabbeek,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L163p Ottersum,
L290p Panningen,
L387p Posterholt,
L358p Reppel,
L299p Reuver,
Q194p Rijckholt,
L329p Roermond,
L373p Roosteren,
L420p Rotem,
L266p Sevenum,
Q187p Sint Pieter,
Q020p Sittard,
Q121b Spekholzerheide,
Q015p Stein,
L378p Stevensweert,
L423p Stokkem,
L318p Stramproy,
L270p Tegelen,
Q197a Terlinden,
L374p Thorn,
L361p Tongerlo,
L318b Tungelroy,
Q013p Uikhoven,
Q097p Ulestraten,
Q014p Urmond,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L214p Wanssum,
Q117a Waubach,
L289p Weert,
L365p Wijshagen,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
wi.kǝ (Q169p Membruggen),
wikǝ (L282p Achel, ...
Q083p Bilzen,
L353p Eksel,
Q021p Geleen,
Q003p Genk,
Q173p Genoelselderen,
L356p Grote-Brogel,
Q170p Grote-Spouwen,
L286p Hamont,
L352p Hechtel,
Q081a Heesveld-Eik,
L413p Helchteren,
Q193b Honthem,
L316p Kaulille,
L315p Kleine-Brogel,
Q167p Koninksem,
Q180p Mal,
L312p Neerpelt,
L314p Overpelt,
L355p Peer,
Q032a Puth,
Q175p Riemst,
Q158p Riksingen,
L313p Sint Huibrechts Lille,
Q112z Ten Esschen,
Q162p Tongeren,
Q178p Val-Meer,
Q091p Veldwezelt,
Q155p Werm,
L354p Wijchmaal,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
wiʔǝ (K278p Lommel),
wɛk (Q253p Montzen),
wɛkǝ (Q284p Eupen),
wikkedrek:
wikkedrek (L266p Sevenum),
wilde krukken:
welžǝ krø̜kǝ (P219p Jeuk),
welǝ krø̜kǝ (P214p Montenaken),
wilde krukken (P183p Mielen-boven-Aalst),
wilj krø̜kǝ (P184p Groot-Gelmen, ...
Q152p Kerniel),
węl krø̜kǝ (P050p Herk-de-Stad),
wilde liezen:
wel līzǝ (Q174p Herderen, ...
Q182p Nerem,
Q181p Sluizen,
Q162p Tongeren,
Q178p Val-Meer,
Q183p Vreren,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
wil līzǝ (Q163p Berg, ...
Q242p Diets-Heur,
Q167p Koninksem,
Q240p Lauw,
Q241p Rutten),
wilde wikjes:
wɛl wekskǝs (Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
wilde wikke:
wel wekǝ (Q096p Bunde, ...
Q203p Gulpen,
Q196p Mheer,
Q197p Noorbeek,
Q203a Reijmerstok,
Q099q Rothem,
Q197a Terlinden),
wel wi.kǝ (Q077p Hoeselt),
wel wikǝ (Q191p Cadier, ...
Q193p Gronsveld,
Q158a Henis,
Q188p Kanne,
Q169p Membruggen,
Q177p Millen,
Q198b Oost-Maarland,
Q181p Sluizen),
welj wekǝ (L430p Einighausen, ...
L326p Grathem,
Q019a Neerbeek,
Q033p Oirsbeek,
L432p Susteren,
L318b Tungelroy,
L289p Weert),
wil wikǝ (Q168p 'S-Herenelderen, ...
Q173p Genoelselderen,
Q167p Koninksem,
Q241p Rutten),
wilde wikke (L269a Hout-Blerick),
wildǝ wekǝ (L209p Merselo),
wēldǝ wek (L164p Gennep),
winde:
wenj (L369p Kinrooi, ...
L332p Maasniel
[(grove wikke)]
,
L294p Neer,
L321p Neeritter,
L387p Posterholt,
L329p Roermond,
L331p Swalmen),
weŋ (Q121p Kerkrade, ...
L383p Melick,
L271p Venlo,
L386p Vlodrop),
węn (Q003p Genk),
węnj (L429a Berg, ...
L426z Holtum,
L432p Susteren),
wingerd:
wingerd (Q101p Valkenburg),
winterwikke:
wentǝrwek (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum),
wubben:
wø̜bǝ (Q182p Nerem, ...
Q183p Vreren)
|
Vicia cracca L. Algemeen voorkomend klimmend onkruid in graslanden en bermen, aan bosranden en waterkanten met paarsblauwe bloempjes in langgesteelde trossen en lange stengels. Het bloeit van juni tot september. De lengte varieert van 30 tot 200 cm. Dit onkruid wordt vaak verward met ringelwikke (Vicia hirsuta (L.) S.F. Gray), waar het sterk op lijkt, maar dat kleiner is (15 tot 60 cm.) en blauwachtig witte bloempjes heeft, die van mei tot juli bloeien. Ringelwikke komt meer voor op zandige bermen en akkerland, waar het bijzonder schadelijk is voor het koren. Bij de opgaven wordt door de informanten vaak geen onderscheid gemaakt. Voor de typen rij, gerij en wilde liezen (en samenstellingen of contaminaties zoals rijwikke) is steeds aangegeven dat het om de kleinere ringelwikke gaat. Oorspronkelijk was dit bij rijf ook het geval, maar dit woord heeft op sommige plaatsen betekenisuitbreiding ondergaan en is "wikke in het algemeen", dus ook de grotere vogelwikke, gaan aanduiden. Hier en in andere woordtypen is aangegeven d.m.v. (groot) en (klein) om welke van de twee uitdrukkelijk aangegeven variëteiten het gaat. De typen met wik zijn ondergebracht bij wikke; de naam wikke zelf wordt wel als een meervoud geïnterpreteerd; vandaar de mogelijke meervoudsvorm van het woordtype wikke(n). De windende groeiwijze heeft geleid tot gemeenschappelijke namen met de haag- en akkerwinde; de groeiplaats in het koren tot gemeenschappelijke namen met de klaproos (de typen met kol) en de schadelijkheid tot enkele niet-specifieke onkruidbenamingen (onkruid, drek, knoei, vuiligheid). Vergelijk ook het lemma Voederwikke. [N 11A, 29e; N C 1a, 1b; N Q 1b; JG 1a, 1b, 1c, 2c; monogr.] || vogelwikke
I-5, III-4-3
|