| 33162 |
zeer kleine aardappelen |
aardappeltjes:
jępǝlkǝs (Q156p Borgloon, ...
Q071p Diepenbeek,
P054p Spalbeek,
Q078p Wellen,
Q001p Zonhoven),
ø̄rpǝlkǝs (L319p Molenbeersel),
ērpǝlkǝs (Q009p Maasmechelen, ...
L358p Reppel),
ɛrpǝlkǝs (L282p Achel, ...
P219p Jeuk,
L387p Posterholt,
L329p Roermond),
bocht:
buxt (K357p Paal),
bōx (L268p Velden),
bǫu̯xt (Q009p Maasmechelen),
bǫx (L434p Limbricht, ...
L331p Swalmen),
bǫxt (K316p Heppen, ...
L329p Roermond),
crompîre:
(mv)
krumpīrǝ (Q204a Mechelen),
krōmpīrǝkǝrǝ (Q248p Remersdaal),
dunne:
dunne (L332p Maasniel, ...
L378p Stevensweert),
gereddel:
gǝrędǝl (P176a Melveren),
haneklitsen:
hanǝkletsǝ (Q196p Mheer, ...
Q097p Ulestraten),
huifjes:
hø̜i̯fkǝs (Q187p Sint Pieter),
huiven:
hivǝ (L414p Houthalen, ...
L416p Opglabbeek),
hy.vǝn (L314p Overpelt),
hyi̯vǝn (L282p Achel),
hȳvǝ (Q211p Bocholtz, ...
Q111p Klimmen,
Q248p Remersdaal,
Q099q Rothem,
Q098p Schimmert,
Q101p Valkenburg),
ȳvǝ (L429a Berg),
kartoffel:
kartufǝl (P176p Sint-Truiden),
kermisaardappel:
kermęsērpǝl (Q039p Hoensbroek),
keutelaardappeltjes:
kø̄ǝtǝlɛrpǝlkǝs (L289p Weert),
kleine:
klē̜ǝn (K358p Beringen),
klɛ̄i̯nǝ (Q100p Houthem, ...
L332p Maasniel,
L290p Panningen,
L378p Stevensweert,
Q162p Tongeren),
kleine aardappelen:
kleŋ ɛ̄ǝpǝl (Q121p Kerkrade),
klēn japǝl (Q002a Godschei, ...
P054p Spalbeek,
Q001p Zonhoven),
klēn ē̜rapǝl (Q003p Genk),
klēn īǝrapǝl (Q081a Heesveld-Eik, ...
Q082p Munsterbilzen),
klē̜n ęrpǝl (L211p Leunen),
klęi̯n jalpǝrs (P222p Opheers),
klęi̯n japǝlǝ (Q071p Diepenbeek),
klęi̯n ērapǝlǝ (Q101p Valkenburg, ...
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
klęi̯n ētapǝlǝ (Q072p Beverst),
klęi̯n ęrpǝl (Q005p Zutendaal),
klęi̯n ɛrpǝl (L429a Berg, ...
L317p Bocholt,
L426p Buchten,
L426z Holtum),
klęi̯n ɛrpǝlǝ (L328p Heel, ...
L322a Nunhem),
klęi̯n ɛ̄rpǝl (L417p As, ...
L369p Kinrooi,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek),
klęn ęrpǝl (L282p Achel),
klęn ɛ̄rǝpǝl (L286p Hamont),
klęŋ ɛrpǝlǝ (Q198b Oost-Maarland),
klɛi̯n ɛrǝpǝlǝ (L291p Helden, ...
L294p Neer),
kleine aardappeltjes:
klęi̯n irpǝlkǝs (L372p Maaseik),
klęi̯n jɛpǝlkǝs (P121p Ulbeek),
klęi̯n ɛrpǝlkǝs (L360p Bree, ...
L265p Meijel),
kleine boel:
klęnǝ būrǝl (K358p Beringen),
kleine patatjes:
klęi̯n pǝtɛtjǝs (L299p Reuver, ...
P176p Sint-Truiden),
klɛ̄n pǝtɛtšǝs (L312p Neerpelt),
klɛ̄n pǝtɛtǝkǝs (K357p Paal),
kleine patatten:
klēn pǝtatǝ (L414p Houthalen),
klęi̯n pǝtɛtǝ (P107a Rummen),
klɛi̯n pǝtatǝ (L291p Helden),
klɛ̄n pǝtatǝ (P175p Gingelom, ...
L355a Linde,
K278p Lommel,
L355p Peer),
kleingoed:
klęi̯gōt (Q009p Maasmechelen),
kleintjes:
klęnǝkǝs (Q077p Hoeselt),
klęŋkǝs (K316p Heppen),
klitsen:
kletsǝ (Q072p Beverst, ...
P175p Gingelom,
Q077p Hoeselt,
P219p Jeuk,
Q009p Maasmechelen,
Q203a Reijmerstok,
Q097p Ulestraten,
P211p Waasmont,
Q078p Wellen),
kløtsǝ (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
krutsǝ (L372p Maaseik),
klitsjes:
kletskǝs (P186p Gelinden, ...
Q003p Genk,
P197p Heers,
P176a Melveren),
krø̄tjǝs (Q009p Maasmechelen),
knikkers:
knekǝš (Q016p Lutterade),
knikkers (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163p Ottersum),
kornuit:
kǫrnyt (K358p Beringen),
krabbeling:
krabǝleŋ (K314p Kwaadmechelen, ...
Q015a Meers),
krytškǝs (L420p Rotem),
krallen:
kralǝ (L295p Baarlo, ...
L328p Heel,
L291p Helden,
L246p Horst,
L294p Neer,
L331p Swalmen,
L318b Tungelroy),
krǫlǝ (L371a Geistingen),
kratsels:
kratsǝls (L317p Bocholt),
kratžǝl (Q019a Neerbeek),
krauwels:
krau̯ǝlǝ (L331b Boukoul, ...
L320a Ell,
Q111p Klimmen,
L434p Limbricht,
Q032a Puth,
Q111q Ransdaal
[(ook kleine appels peren enz)]
,
Q098p Schimmert,
L331p Swalmen),
kraǝu̯ǝls (L317p Bocholt),
kriel:
kril (L295p Baarlo, ...
L324p Baexem,
L429a Berg,
L215p Blitterswijck,
L331b Boukoul,
Q198p Eijsden,
L164p Gennep,
Q113p Heerlen,
L165p Heijen,
L291p Helden,
L330p Herten,
L325p Horn,
L246p Horst,
K314p Kwaadmechelen,
L289b Leuken,
L434p Limbricht,
Q192p Margraten,
L209p Merselo,
L159a Middelaar,
L163a Milsbeek,
L294p Neer,
Q197p Noorbeek,
Q033p Oirsbeek,
L163p Ottersum,
L329p Roermond,
L331p Swalmen,
Q197a Terlinden,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
Q097p Ulestraten,
Q101p Valkenburg,
L268p Velden,
L386p Vlodrop,
L289p Weert,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
kręl (Q033p Oirsbeek),
krīl (Q032a Puth),
krielaardappelen:
krilirpǝl (L420p Rotem, ...
Q117a Waubach),
krilērapǝl (Q101p Valkenburg),
krilērpǝl (Q035p Brunssum, ...
L426p Buchten),
krilɛrpǝl (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
L289a Hushoven,
L217p Meerlo,
L265p Meijel,
L288p Nederweert,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L318b Tungelroy,
L214p Wanssum),
krilɛrpǝlǝ (L324p Baexem, ...
L322p Haelen,
Q098p Schimmert),
krielaardappeltjes:
krilē̜rpǝlkǝs (L329p Roermond),
krielpatatten:
krilpǝtatǝ (L295p Baarlo, ...
L269p Blerick,
L266p Sevenum,
L268p Velden,
L271p Venlo),
krieltjes:
krilkǝs (L292a Maxet, ...
L265p Meijel,
Q112z Ten Esschen,
L271p Venlo,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
kroddevoer:
krogǝvōr (Q009p Maasmechelen),
kulsen:
(sc knikkers)
kø̜lsǝ (L320a Ell),
maaisen:
mɛi̯šǝ (Q020p Sittard),
muizen:
mȳs (Q039p Hoensbroek),
mussekoppen:
møsǝkøp (P120p Alken, ...
P121p Ulbeek),
nosterkrallen:
nǭstǝrkralǝ (L266p Sevenum),
osterkraaltjes:
ǫstǝrkrelkǝs (L322a Nunhem),
patatjes:
pǝtitšǝs (P222p Opheers
[(de laatste twee opgaven waarschijnlijk onder invloed van wa/fr petit)]
),
pǝtitǝrkǝs (Q071p Diepenbeek),
pǝtɛdǝʔǝs (K353p Tessenderlo),
pǝtɛtjǝs (Q002p Hasselt, ...
L314p Overpelt,
L270p Tegelen),
pǝtɛtǝkǝs (K358p Beringen, ...
L414p Houthalen,
K359p Koersel,
P051p Lummen,
K357p Paal,
Q001p Zonhoven),
pǝtɛtǝrkǝs (K360p Heusden),
piepertjes:
pipǝrkǝs (L318p Stramproy),
piezeltjes:
pezǝlkǝs (Q100p Houthem),
poepaardappelen:
pupɛrpǝlǝ (L383p Melick),
poepertjes:
pypǝrkǝs (L321p Neeritter),
pūpǝrkǝs (L369p Kinrooi),
prul:
prø̜̄l (Q198b Oost-Maarland),
rapelingetjes:
rē̜pǝleŋskǝs (K359p Koersel),
ravak:
ravak (L414p Houthalen),
reddel:
rē̜tǝ (Q156p Borgloon),
redsel:
rętšǝl (Q193p Gronsveld),
rozenkransjes:
rōzǝnkrãnskǝs (L386p Vlodrop),
rozenkranskrallen:
rōzǝkrānskralǝ (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163p Ottersum),
schrot:
schrot (L425p Grevenbicht / Papenhoven),
sxrǫt (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum),
šrõ.t (L383p Melick),
šrǫt (L331p Swalmen),
smoortjes:
smyrkǝs (L250p Arcen, ...
L295p Baarlo),
teerlingetjes:
tīǝrleŋskǝs (L366p Gruitrode),
uitraap:
ǫu̯trǭp (Q072p Beverst),
uitschot:
utsxǫt (L282p Achel),
utšǫt (L332p Maasniel),
ø̜tsxǫt (K278p Lommel),
ǫu̯tsxɛt (L355p Peer),
varkensaardappelen:
varkensaardappelen (L328p Heel, ...
P219p Jeuk),
vęrkǝnsɛrpǝlǝ (L324p Baexem, ...
L322p Haelen,
L321p Neeritter),
vęrkǝsirpǝl (Q117a Waubach),
vęrkǝsjalpǝr (P197p Heers),
vęrkǝsjalǝpǝl (Q071p Diepenbeek),
vęrkǝsjapǝlǝ (P056p Stokrooie, ...
Q078p Wellen),
vęrkǝsjɛrpǝl (Q178p Val-Meer),
vęrkǝsē.rpǝl (L423p Stokkem),
vęrkǝsērpǝl (Q035p Brunssum, ...
Q112a Heerlerheide,
Q112z Ten Esschen),
vęrkǝsīrpǝlǝ (L372p Maaseik),
vęrkǝsɛrpǝl (L429a Berg, ...
L360p Bree,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
L366p Gruitrode,
L330p Herten,
L426z Holtum,
Q111p Klimmen,
L422p Lanklaar,
L377p Maasbracht,
Q009p Maasmechelen,
L332p Maasniel,
Q015a Meers,
L383p Melick,
Q033p Oirsbeek,
Q020p Sittard,
L432p Susteren,
L374p Thorn,
Q014p Urmond,
P174p Velm),
vɛrkǝsɛ̄ǝpǝl (Q121c Bleijerheide, ...
Q204a Mechelen),
vɛrǝkǝsē̜rapǝlǝ (Q099p Meerssen, ...
Q010p Opgrimbie,
Q187p Sint Pieter,
Q096d Smeermaas,
Q101p Valkenburg),
varkensaardappeltjes:
vęrkǝsē̜rpǝlkǝs (L371p Ophoven),
varkenskep:
vęrkǝskɛp (P197p Heers),
varkenspatatjes:
vęrkǝspǝtɛtjǝs (P174p Velm),
vɛrkǝspǝtɛtšǝs (Q004p Gelieren Bret, ...
P188p Hoepertingen),
vɛrǝʔǝspǝtęi̯ʔǝs (K278p Lommel),
varkenspatatten:
vē̜rkǝspǝtatǝ (L355p Peer),
vęrkǝspǝtatǝ (K318p Berverlo, ...
P175p Gingelom,
Q002p Hasselt,
L413p Helchteren,
L316p Kaulille,
Q002b Kiewit,
P176a Melveren,
L312p Neerpelt,
P213p Niel-Bij-Sint-Truiden,
L314p Overpelt,
L270p Tegelen),
vɛrkǝspǝtɛtǝ (K357p Paal, ...
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P044p Zelem),
varkensvoer:
vęrkǝsvōr (Q101p Valkenburg),
voeraardappelen:
vurɛrpǝl (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
vōrɛrpǝlǝ (L321p Neeritter),
voran:
voran (K316p Heppen),
vuiligheid:
vølǝxęt (P044p Zelem),
zwelmannetjeren:
šwęlmǝnšǝrǝ (Q121c Bleijerheide, ...
Q121p Kerkrade),
zwelmannetjes:
šwęlmɛnǝkǝs (Q211p Bocholtz
[(sjwellen: "met de schil afkoken")]
, ...
Q119p Eygelshoven,
Q111p Klimmen)
|
Naast de neutrale termen voor kleine aardappeltjes onderscheidt men de kwalitatief zeer goede kleine aardappelen die voor het poten worden gebruikt (vergelijk het lemma Pootgoed, Pootaardappelen) én de kwalitatief slechte, die als veevoeder worden verwerkt. Huiven is de plaatselijke benaming voor "knikkers". De vorm "burel" is te beschouwen als een variant van "budel" waaruit "boel" is ontstaan; zie onder "kleine boel". "Mussekoppen", een leenvertaling van "tête de moineau", betekent eigenlijk een kleine soort kolen, die als brandstof in huis wordt gebruikt. In L 292a werd de zegswijze opgegeven: "Hiej is ein österke verloren," of: "Hiej is ein österke kapot gegange". Het type "österke" staat hier voor "pater-nosterke", de rozenkrans; vergelijk ook de typen "osterkraaltjes" en "rozenkranskrallen". [N 12, 2 en 3; JG 1a; L 43, 8c; monogr.]
I-5
|