| 26613 |
stuifmeel, stofmeel |
stub:
stø̜p (P186p Gelinden
[(2/100)]
)
|
Dat gedeelte van het meel dat tijdens het malen verloren gaat en dus in mindering komt van hetgeen de molenaar moet afleveren. Het woordtype stofloon is te verklaren uit het feit dat in Belgisch Limburg de meeste molenaars geen onderscheid maken tussen ɛstofmeelɛ en ɛschepmeelɛ. Meestal worden beide samengeteld zodat één grotere hoeveelheid ontstaat die van het meel mag worden afgehouden. Zie ook de toelichting bij het lemma ɛschepmeelɛ. In Q 204a werd het stuifmeel als veevoer (beestengoed: ɛbīštǝgōtɛ) of als ɛfiltermeelɛ gebruikt. Achter de plaatscodes is, voor zover opgegeven, tussen haakjes vermeld hoeveel stuifmeel per honderd kilo meel in de betreffende plaats wordt berekend. De woorddelen -ømeelŋ en ømolenŋ- zijn fonetisch gedocumenteerd in de lemmata ɛmeelɛ respectievelijk ɛmolenɛ.' [N O, 37g; JG 1a; JG 1b; Jan 269; Coe 251; Grof 290; A 42A, 48 add.; JG 1c add.; JG 2c add.]
II-3
|
| 25198 |
stuiven van droog zand of stof |
stuppen:
ps. omgespeld volgens Frings.
stø̄pə (P186p Gelinden)
|
stuiven [ZND 07 (1924)]
III-4-4
|
| 20847 |
suiker |
suiker:
sukər (P186p Gelinden)
|
suiker [ZND 07 (1924)]
III-2-3
|
| 33230 |
suikerbiet |
biet:
bęi̯t (P186p Gelinden),
suikerbiet:
sukǝrbęi̯t (P186p Gelinden)
|
Beta vulgaris L. subsp. vulgaris, var. altissima. De suikerbiet is een veredeling van de voederbiet met een groot aandeel suikers in de vaste bestanddelen en dateert van het begin van de twintigste eeuw. De knol groeit helemaal onder de grond en gedijt het best op kleigronden. Het is één van de belangrijkste cultuurgewassen op de leemhoudende gronden in Limburg en levert de grondstoffen voor de stroopfabricage en voor de suikerindustrie in Haspengouw. De volgorde van de varianten is zoals steeds eerst naar het tweede element (biet, kroot, enz.); daarbinnen naar de varianten van suiker-; naar het vocalisme zijn in dit eerst lid drie groepen te onderscheiden, die wijzen op verschillende ontleningslagen, corresponderend aan de Nederlandse (ø̜i̯) van ɛsuikerɛ, aan de Duitse (u) van ɛZuckerɛ en aan de Franse (y) van ɛsucreɛ. [N 12, 37; N 12A, 2; A 13, 2c; A 49, 3; L B2, 361; L 43, 4a; R 3, 97; monogr.; add. uit JG 1b]
I-5
|
| 20745 |
taart |
gteau (fr.):
katóó (P186p Gelinden)
|
fijn gebak dat de huismoeders vooral ter gelegenheid van de kermis klaarmaken [ZND 48 (1954)]
III-2-3
|
| 20891 |
tabak |
toebak:
da’s steͅrkən tubak (P186p Gelinden)
|
dat is sterke tabak [ZND 07 (1924)]
III-2-3
|
| 20616 |
tabak snuiven |
een snuifje nemen:
sny(3)̄fkə neəmə (P186p Gelinden),
toebak snuiven:
e.a. opgaven
(tubak) snufə (P186p Gelinden)
|
snuifje nemen [ZND 07 (1924)] || tabak snuiven [ZND 07 (1924)]
III-2-3
|
| 19530 |
tafelmes |
tafelmes:
tofəlmeͅi̯əs (P186p Gelinden)
|
mes dat men aan tafel gebruikt [N 20 (zj)]
III-2-1
|
| 24727 |
takken (coll.) |
kop:
kop (P186p Gelinden)
|
takken, coll. [ZND 35 (1941)]
III-4-3
|
| 33777 |
tand, tanden |
tand(en):
tā.nt (P186p Gelinden
[(mv tān)]
)
|
Achter het codenummer van de plaats is de meervoudsvorm vermeld. Voor een aantal plaatsen beschikken wij evenwel alleen over de enkel- of meervoudsvorm; deze laatste citeren wij als eerste. [JG 1a, 1b; N 8, 17]
I-9
|