| 20788 |
braden |
braden:
broa (Q203p Gulpen)
|
braden [SGV (1914)]
III-2-3
|
| 18034 |
braken |
braken:
brākǝ (Q203p Gulpen),
kotsen:
kotsen (Q203p Gulpen)
|
Braken of breken van taai-taai- en peperkoekdeeg. Volgens de informant van L 292 worden, als het deeg klaar is na een maand liggen, werkende stoffen o.a. honing, potas en ammoniak met koolzuur in het deeg gebracht. Het deeg wordt dan met de braak gekneed en omgegooid. De ligperiode van het deeg vooraf kan variëren van een paar dagen (Q 112) tot een halfjaar (Q 198b) of zelfs een jaar (L 271). Het deeg moet eigenlijk verstorven zijn. [N 29, 89a; monogr.] || kotsen [SGV (1914)]
II-1, III-1-2
|
| 19860 |
branden |
branden:
brɛnǝ (Q203p Gulpen),
brennen:
de kachel brent (Q203p Gulpen)
|
brandt [de kachel ~ ] [SGV (1914)] || Na het krabben worden nog achtergebleven haren met brandend stro of een kaars of, moderner, met een (gas)brander verwijderd. [N 28, 25; N 28, 32]
II-1, III-2-1
|
| 19674 |
brander van een lamp |
brander:
bränder (Q203p Gulpen)
|
brander (v. e. lamp) [SGV (1914)]
III-2-1
|
| 20562 |
brandewijn |
brandewijn:
brandewien (Q203p Gulpen, ...
Q203p Gulpen),
drupje:
drupke (Q203p Gulpen),
franse:
franse (Q203p Gulpen, ...
Q203p Gulpen)
|
brandewijn; Hoe noemt U: Sterk alcoholische drank, gestookt uit wijn of graan (brandewijn, snevel, franse) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 19635 |
brandhout |
brandhout:
brandhoot (Q203p Gulpen),
branthōt (Q203p Gulpen)
|
[SGV (1914)]brandhout [SGV (1914)]
I-7, III-2-1
|
| 23442 |
brandkast in de sacristie |
brandkast:
brandkas (Q203p Gulpen)
|
De brandkast, kluis of safe, waarin de heilige vaten bewaard worden. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 30689 |
brandlamp |
brenner:
bręnǝr (Q203p Gulpen)
|
Toestel om verf af te branden. Men onderscheidt spiritus- en benzinelampen al naar gelang de brandstof. Zie ook afb. 100. [N 67, 61b; monogr.]
II-9
|
| 24875 |
brandnetel |
brandnetel:
bręnnīǝtǝl (Q203p Gulpen),
-
brenniejetel (Q203p Gulpen),
netel:
niǝtǝl (Q203p Gulpen),
nītǝl (Q203p Gulpen)
|
brandnetel (Urtica L.) [DC 13 (1945)] || Urtica L. Van dit zeer algemeen voorkomende onkruid bestaan er twee soorten: de grote brandnetel (Urtica dioica L.) en de kleine brandnetel (Urtica urens L.), die in praktijk eigenlijk niet van elkaar onderscheiden worden. De grote of groffe, die van 30 cm tot meer dan 2 m lang kan worden en hierbij afgebeeld is, groeit meer op stikstofrijke, vaak halfbeschaduwde vruchtbare gronden en stortplaatsen. De kleine of fijne -van 15 tot 60 cm hoog- meer op droge plaatsen, op bouwland en in moestuinen. Beide soorten hebben brandharen en grofgezaagde bladeren, die bij aanraking een brandend gevoel veroorzaken. De bloemen zien eruit als groenige trosjes, bij de grote tot enkele centimenters lang en hangend, en bloeien van juni, respectievelijk mei, tot de herfst. [A 13, 11; L 1, a-m; L 1u, 24; L 5, 15; L 15, 2; S 5; Gi 1, 14; monogr.; add. uit S 25; JG 1b]
I-5, III-4-3
|
| 21468 |
brandslang |
slang:
slang (Q203p Gulpen)
|
de buis van soepele stof waardoor het water van een brandspuit geleid wordt [ader, darm] [N 90 (1982)]
III-3-1
|