| 33310 |
hark, algemeen |
reek:
rē̜.k (Q089p Martenslinde)
|
Gereedschap dat dient om uitgetrokken onkruid bijeen te trekken, afgevallen bladeren te verzamelen, de tuinpaden, het erf en het grind aan te harken, de grond fijn te maken, enz. Het bestaat uit een ijzeren kam van doorgaans ongeveer 30 cm breedte met korte licht gebogen tanden, bevestigd aan een lange steel. Bedoeld is hier het algemene stuk gereedschap dat met name in de moestuin en op het erf wordt gebruikt voor de vele boven opgesomde doeleinden. Specifieke harken met eigen benamingen komen in het lemma Bijzondere Harken aan bod. [N 18, 94; JG 1a, 1b, 2c; A 2, 44; A 28, 1a; A 34, 2a; L 1, a-m; L B2, 239; Lu 6, 1a; S 12; Gwn 8, 4; monogr.; add uit N 14, 97b; N 15, 4; N 18, 93 en 95; N J, 5]
I-5
|
| 33309 |
harken, werken met de hark |
reken:
rē̜.kǝ (Q089p Martenslinde)
|
Zie de toelichting bij het lemma Hark, Algemeen. Object van kleinmaken is: kluiten, harde grond; object van zuivermaken is: het bed, de tuin. [JG 1a, 1b; A 28, 1b; L 1, a-m; Lu 6, 1b; S 12; monogr.; add. uit N 15, 3]
I-5
|
| 24710 |
hars |
hars:
haas (Q089p Martenslinde)
|
hars [ZND 01 (1922)]
III-4-3
|
| 17780 |
hart |
hart:
hat (Q089p Martenslinde, ...
Q089p Martenslinde)
|
Dat woord kwam uit zijn hart. [ZND 04 (1924)] || hart [ZND 01 (1922)]
III-1-1
|
| 21497 |
hartelijk |
goed:
gūt (Q089p Martenslinde),
hartelijk:
hatələk (Q089p Martenslinde),
vriendelijk:
vrīndələk (Q089p Martenslinde)
|
Ze hebben ons gul (hartelijk, vriendelijk, enz) ontvangen. [ZND 24 (1937)]
III-3-1
|
| 22758 |
harten in het kaartspel |
harten:
hate (Q089p Martenslinde),
haten (Q089p Martenslinde),
hattən oeəs (Q089p Martenslinde),
hatənuos (Q089p Martenslinde)
|
Harten: harten aas (in het kaartspel). [ZND 19A (1936)] || Harten: Harten is troef. [ZND 08 (1925)]
III-3-2
|
| 21458 |
haten |
haten:
hōͅte (Q089p Martenslinde),
hōͅtə (Q089p Martenslinde),
klinkt eerder geleerd
hoͅ:tə (Q089p Martenslinde)
|
Haten. [ZND 01 (1922)], [ZND 26 (1937)]
III-3-1
|
| 32977 |
haver |
haver:
hǭ.vǝr (Q089p Martenslinde)
|
Avena sativa L. Men zaait ongeveer 200 kg haver per hectare. Zie afbeelding 1, b. [JG 1a, 1b; A 2, 31; L 35, 101; L lijst graangewassen, 3; Wi 50; monogr.; add. uit N 15, 1a]
I-4
|
| 33070 |
haverhok |
stuik:
stuik (Q089p Martenslinde)
|
Zie de toelichting bij het lemma ''graanhok, stuik, mandel'' (4.6.14). [N 15, 30b; JG 1b, 1c, 2c; Goossens 1963, krt. 38; monogr.]
I-4
|
| 33386 |
haverkist, hakselkist |
hakselkist:
hɛksǝlkis (Q089p Martenslinde),
onderslag:
ǫ.nǝrslǭ.x (Q089p Martenslinde)
|
De kist of bak waarin men het droge voer, tegenwoordig de haver, voor het paard bewaart. Deze kist staat meestal in de voergang in de paardestal. Vroeger werden er vooral ook haksel, soms zemelen, geplette haver, kaf of melasse in bewaard. De kist kan door een tussenwand verdeeld zijn. In het ene vak bewaart men dan meestal haver, in het andere iets anders. Soms zijn er meer dan twee vakken. Achter in het lemma staan enkele benamingen bijeen voor dit tussenschot. In het lemma wordt achter de codecijfers zoveel mogelijk met een cijfer vermeld in hoeveel delen de kist verdeeld was en wat er nog meer in bewaard werd dan de in het eerste lid van de woordtypen genoemde voedselsoort. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (haver) het lemma "haver" in aflevering I.4, nr 1.2.5 [N 5A, 59c en 72b; JG 1a en 1b; monogr.]
I-6
|