| 22418 |
kegelen |
kegelen:
kéXele (Q241p Rutten)
|
Zij zijn aan het kegelen. [ZND 36 (1941)]
III-3-2
|
| 22789 |
kegels (mv.) |
kegelen:
mɛ də ke.gələ juntu’ni.mɛ gəspe.lt (Q241p Rutten),
kegels:
kéXels (Q241p Rutten)
|
Er zijn negen kegels. [ZND 36 (1941)] || met de kegels wordt er niet meer gespeeld [RND]
III-3-2
|
| 19664 |
kelder |
keller:
kioͅleͅr (Q241p Rutten),
ki̯ølər (Q241p Rutten)
|
kelder [RND], [ZND 36 (1941)]
III-2-1
|
| 21283 |
kerel |
gast:
gaz (Q241p Rutten),
kadee:
sterke kadē (Q241p Rutten),
kerel:
kijal (Q241p Rutten)
|
Een sterke kerel [ZND 27 (1938)] || kerel [RND]
III-3-1
|
| 29111 |
keren |
draaien:
drē (Q241p Rutten)
|
Omkeren van de stof van een oud kledingstuk, zodat het er weer fatsoenlijk uitziet. In L 27, 74 is gevraagd naar het keren van een jas. [N 59, 190b; N 62, 21a; L 27, 74; MW]
II-7
|
| 22803 |
kermis |
kermis:
kɛrəmis (Q241p Rutten)
|
kermis [RND]
III-3-2
|
| 32783 |
kettingeg, weide-eg |
kettel[eg]:
kętǝl[eg] (Q241p Rutten)
|
De kettingeg bestaat uit een vier-, soms driehoekig raam of slechts uit een losse voor- en achterbalk, waartussen kettingen gespannen zijn. Aan deze kettingen zijn korte en lichte tanden bevestigd. Zie afb. 13 en 14. Met de kettingeg wordt voornamelijk licht werk verricht. Het bekendst is het gebruik als weide-eg. Men bewerkt de weide met de kettingeg om de grasmat luchtiger te maken, om mest te verspreiden en molshopen te slechten. Men kan de kettingeg ook gebruiken om gerooide en in panden gelegde suikerbieten van de aanklevende aarde te ontdoen. Soms wordt met de kettingeg ook akkerland bewerkt. Van enige termen aan het einde van het lemma vindt men de plaatselijke varianten in het lemma ´akkersleep, weidesleep´ vermeld. Voor ''eg'' en ''eg'' zie men de toelichting bij het lemma ''eg''. [JG 1a + 1b + 2c; A 13, 16b; A 40, 10; N 11, 72e + 71 add.; N 11A, 163a + 181f; N 14, 81 add.; N J, 10; N P, 18b; monogr.]
I-2
|
| 21461 |
kibbelen |
disputeren (<fr.):
zə zin wir an ⁄t dispyteͅr (Q241p Rutten)
|
Ze zijn weer aan het kibbelen, twisten. [ZND 36 (1941)]
III-3-1
|
| 18208 |
kiel |
kiel:
kiel (Q241p Rutten)
|
kiel (kledingstuk voor mannen) [ZND 27 (1938)]
III-1-3
|
| 33163 |
kiemen, schieten, botten van pootaardappelen |
kijnen:
kɛi̯nǝ (Q241p Rutten)
|
J. Goossens heeft in zijn enquêtes twee begrippen afgevraagd: "kiemen" (algemeen van een zaadje) en "botten" (gezegd van een pootaardappel, wanneer deze in de kiembak ligt); afgezien van een klein fonetisch detail zijn er géén afwijkingen tussen beide lijsten van antwoorden, behoudens in P 187, waar "botten" jongen (wellicht schertsend?) is; in Q 3, 5, 9 en 187a waar voor de aardappel botten wordt gegeven (wellicht invloed van de cultuurtaal) en in Q 156 waar voor de aardappels ze zijn gehikt werd opgegeven. De opgaven van beide lijsten zijn derhalve in dit lemma samengenomen. Kienen moet begrepen worden als een contaminatie van kiemen (voor de klinker) en kijnen (voor de slotmedeklinker). Zie ook de toelichting bij het voorgaande lemma Scheut. [N M, 16b; JG 1a, 1b, 2c; monogr.; add. uit S 17]
I-5
|