| 20737 |
rijstevlaai |
rijstevlaai:
riêstevlaaj (L289p Weert)
|
rijstevlaai
III-2-3
|
| 34643 |
rijtuig |
rijtuig:
ręi̯tȳx (L289p Weert),
wagen:
wāgǝ (L289p Weert)
|
Personenvoertuig, waarbij niet de huifkar bedoeld wordt. Gezien het feit dat het hier om zaken gaat die reeds lang verdwenen zijn, is de verwarring rond de dialecttermen groot. Dit lemma is samengesteld uit de antwoorden op algemene vragen als "hoe noemt u een tweewielig rijtuig" die geen betrekking hebben op een specifieke soort. Ook de meer algemene antwoorden die in N 101 bij de vragen naar bepaalde soorten rijtuigen opgegeven werden, zijn hier verwerkt. De veel voorkomende opgaven "koets" en "sjees", de bekendste vier- en tweewielige rijtuigen, zijn in de betreffende lemmata opgenomen. [N 101, 1-14; N G 51; L 1 a-m; L 28, 24; L 36, 70; LA 288; S 18, 30; Wi 16; monogr]
I-13
|
| 33084 |
rijzen, uit de aren vallen |
rijzen:
rizǝ (L289p Weert),
ruizelen:
rȳzǝlǝ (L289p Weert)
|
Het uit de aren vallen van de graankorrels, wanneer het graan goed droog is en op de wagen getast wordt. ''tasser op de wagen'' (5.1.5). In L 286 en 288 voegt men toe dat dergelijk koren rijskoren (riskōrǝ) wordt genoemd. De laatste drie uitdrukkingen betekenen zoveel als: "het koren is zo droog dat de korrels uit de aren vallen". Naar de fonetische verschijningsvorm zouden de uitdrukkingen (het is) rijs echter ook persoonsvormen van het werkwoord rijzen kunnen zijn.' [N 15, 53; JG 1a, 1b, 2c; L 32, 41; monogr.]
I-4
|
| 22528 |
rikken (kaartspel) |
rikken:
rikke (L289p Weert)
|
Namen [en beschrijving] van diverse kaartspelen zoals: [bonken, eenentwintigen, hoogjassen, kajoeteren, klaverjassen, kwetten, kruisjassen, liegen, pandoeren, petoeten, schuppemiejen, smousjassen, tikken, toepen, wijveren, zwartebetten, zwartepieten, zwik [N 88 (1982)]
III-3-2
|
| 29012 |
rimpelen, fronsen |
rimpelen:
rømpǝlǝ (L289p Weert)
|
Al plooiend rijgen. Rimpelen is het uitrekken van een hoeveelheid stof tot een vooraf bepaalde kortere lengte, langs één of meer stiklijnen, waarbij de ruimte wordt verdeeld in gelijke, soepele plooitjes (Het Beste Naaiboek, pag. 178). Bij fronsen wordt de ruimte over een bredere afstand verdeeld dan bij rimpelen. Zie afb. 46. [N 59, 53; N 62, 12a; N 62, 30; Gi 1.IV, 34; MW; monogr.]
II-7
|
| 17599 |
rimpels |
rimpels:
reumpels, reumpel (L289p Weert),
rumpels, rumpel (L289p Weert, ...
L289p Weert),
vouwen:
vaaje, vaaj (L289p Weert)
|
Hoe noemt men de plooien in de huid van een mens ? Bedoelt worden vooral de plooien in het voorhoofd. Wat is hiervan het enkelvoud ? [DC 18 (1950)]
III-1-1
|
| 18396 |
ring |
ring:
rînk (L289p Weert)
|
ring
III-1-3
|
| 17587 |
ringbaard |
ringbaard:
reingbaard (L289p Weert),
ringbaard (L289p Weert)
|
ringbaard (visschersbaard) [DC 01 (1931)]
III-1-1
|
| 33582 |
ringen, randen verwijderen van peulvruchten |
afhalen:
aafhalen (L289p Weert),
liezen:
leeze (L289p Weert, ...
L289p Weert),
lēēze (L289p Weert),
pijzen:
peize (L289p Weert),
ringen:
renge (L289p Weert)
|
[N Q (1966)] [SGV (1914)]ontdoen, van draden—
I-7
|
| 26494 |
ringhout |
ringhout:
reŋkhǫwt (L289p Weert)
|
Het ronde hout waarop de steenkuip staat. Zie ook afb. 81. Het woorddeel ømeelŋ- is fonetisch gedocumenteerd in het lemma ɛmeelɛ.' [N O, 19b; Sche 49; Vds 145; Jan 152; Coe 133; Grof 154; A 42A, 36 add.; N D, 33 add.]
II-3
|