| 21305 |
buurten |
<omschr.> met praten en roken:
vgl. WBD: praten en roken, Loon op Zand en Deurne.
met praôte en rouke (Q039p Hoensbroek),
aan de kal houden:
on de kal hawe (Q091p Veldwezelt),
al sijs gaan?:
moeilijk leesbaar
al sies gaōn (P171p Landen),
avondkorten:
aovendjkorte (L382p Montfort),
oavend korte (L298a Kesseleik),
babbelen:
babbele (P176p Sint-Truiden),
bubələ (Q222p Vaals),
baren:
[sic: gaon kletse. bare]
bare (L320p Hunsel),
baren binden:
baare binde (Q088p Lanaken),
bare bēnge (Q101p Valkenburg),
bāāre binje (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
oet goa bare bing (Q116p Simpelveld),
baar = Keulsche pot Brunssums fabrikaat
vier gont baarebinje (Q035p Brunssum),
Oe ês mam? Ao, dy ês ziëker -.
baorebeende (Q193p Gronsveld),
Rh. Wtb. vermeldt baore benge met dezelfde bet. en geeft de volgende verklaring. Een gebarsten baar [grote schotel van aardewerk] werd vroeger gelijmd en samengebonden door aan weerskanten van de barst een gaatje te boren en beide helften met een draad samen te binden. Eén persoon hield de baar vast en een ander trok de draad door de gaatjes. Dit gaf gelegenheid om gezellig te kletsen.
barebi:nje (L329p Roermond),
van vrouwen
barebinge (Q118p Schaesberg),
bazelen:
Van Dale: bazelen, 1. revelen, onsamenhangende taal spreken; -2. (gewichtig uitpakken maar toch) onzin praten.
bazele (Q096b Itteren),
bāāzələ (L429p Guttecoven),
bij de geburen gaan klappen:
we haaijt h t gebreujk n d n waaijnter beej de geboere te goen zetten klappe (P193p Mettekoven),
bijeen zitten:
bijjein zitte (L289p Weert),
gĕt beijein zitten (Q095p Maastricht),
bruiten:
brui-tə (Q095p Maastricht),
buurpraatje houden:
e buurprötsje hauwe (Q104a Limmel),
buurpraatje maken:
we goan en buurprötje maken (L217p Meerlo),
buurten:
(wê goan) buurte (L321p Neeritter),
boerte (Q083p Bilzen),
burte (L213p Well, ...
Q201p Wijlre),
burten (K278p Lommel),
buuerte (L290p Panningen),
buurte (L191p Afferden, ...
L250p Arcen,
Q019p Beek,
L269p Blerick,
L434a Broeksittard,
L323p Buggenum,
L320a Ell,
L291p Helden/Everlo,
L330p Herten (bij Roermond),
L321a Ittervoort,
L298p Kessel,
L370p Kessenich,
L248p Lottum,
L377p Maasbracht,
L265p Meijel,
L265p Meijel,
L382p Montfort,
L427p Obbicht,
L385p Sint-Odiliënberg,
Q020p Sittard,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L386p Vlodrop,
L289p Weert),
buurten (L320c Haler, ...
L352p Hechtel,
L165p Heijen,
L292p Heythuysen,
L316p Kaulille,
L211p Leunen,
L312p Neerpelt,
L387p Posterholt,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
L289p Weert,
L354p Wijchmaal),
buurtə (Q095p Maastricht, ...
L382p Montfort),
buŭrten (L314p Overpelt),
bŭrten (K278p Lommel),
bŭŭrte (L217p Meerlo, ...
L246a Swolgen,
L210p Venray),
bŭŭrtə (L265p Meijel),
by(3)rtən (L312p Neerpelt),
by(3)̄rtən (L316a Lozen),
byrtən (L286p Hamont, ...
L312p Neerpelt,
L314p Overpelt),
goin buurte (K358p Beringen),
veur goon oetbuurte (L299p Reuver),
wai gaon buurte (L288p Nederweert),
we goan buurte (L217p Meerlo),
wee gaan buurte (L269p Blerick),
weej goa buurte (L245p Meterik),
wej goan burten (L216p Oirlo),
wĕĕj goa bbuurte (L246p Horst),
wĕĕj goan buurte (L209p Merselo),
wê goan buurte (L328p Heel),
buurten
boͅrtən (L313p Sint-Huibrechts-Lille),
Fr. but : gedronken
burte (L215a Wellerlooi),
uu heel kort
bŭŭrte (L164p Gennep),
collationeren (<fr.):
vgl. Venlo Wb. (pag. 165): klasjenere, n gesprek voeren.
klasjeneere (L266p Sevenum),
klasjenere (L271p Venlo),
klàsjenere (L266p Sevenum),
klásjəneerə (L271p Venlo),
Weijnen 2003 (pag. 180): klasjenere, kletsen (nbrab.) << fra. collationner, afl. van M.E. Latijn ontleend collatio avondmaaltijd. Men hield namelijk in de kloosters tijdens die maaltijd een uiteenzetting.
klasjeneere (L270p Tegelen),
klasjenere (L271p Venlo),
de avond korten:
de aovende korte (Q112p Voerendaal),
de aovendje kôrte (L330p Herten (bij Roermond)),
d⁄n oavend korte (L433p Nieuwstadt),
d⁄r ovvend kotte (Q203p Gulpen),
de avond ombrengen:
aovend ömbringen (Q091p Veldwezelt),
de avond verdoen:
der aovend verdaoë (Q203p Gulpen),
de ganse avond muilen en pijpen:
(geen vaste uitdrukking).
dər ga.nsə ‧oͅavənt m‧ulə ɛn pī.pə (Q202p Eys),
drukken:
de betekenis van het buurten gaan lijk vroeger is hier niet te vinden
drukken gaan (P121p Ulbeek),
een baar binden:
bôr binne (Q091p Veldwezelt),
en baar beinde (Q284p Eupen),
geen speciaal woord. wel als er twee staan te praten zeggen sommigen dit.
ən bāor āon t binden zijn (Q188p Kanne),
ergens gaan zitten:
eres zitten goon (Q173p Genoelselderen),
gaan zitten ergens (P180p Kerkom),
eropuit gaan:
t er op owt gon (Q083p Bilzen),
gemtliche (du.) avond (zn.):
jemuetlieje ovend (Q222p Vaals),
gezellige avond (zn.):
gezellige aovende (Q202p Eys),
haastavond? (zn.):
[sic?, of kaartavond?, rk]
haastaovendj (L322a Nunhem),
heilhuizen:
heilhoeze (Q022p Munstergeleen),
hoetelen:
s avonds bij schemerdonker voor den haard praten
uətələ (Q253p Montzen),
in de geburen gaan klappen:
in de geboeren was goan klappen (P121p Ulbeek),
in de geburen gaan zitten:
in de geboere goin zitte (Q072p Beverst),
kaartavond (zn.):
kaart oávend (L428p Born),
kallen:
(wi-j gan kalle (L267p Maasbree),
een aaner huis zitta kalla (Q167p Koninksem),
get kalle (L320p Hunsel),
gwĕn kalle (Q175p Riemst),
kalle (L249p Grubbenvorst, ...
L248p Lottum,
L387p Posterholt,
Q098p Schimmert,
L289p Weert),
kallen (L292p Heythuysen),
n⁄s kalle (L381p Echt/Gebroek),
wat kalle (Q091p Veldwezelt),
echter vaag
ə bitšən kalən goͅin (Q071p Diepenbeek),
ps. het eerste deel v.h. woord kan ik niet goed lezen!
witkalle ? (L289p Weert),
kazelen:
kazələ (Q002p Hasselt),
koazələ (Q088p Lanaken),
klenderen:
klaindərə (Q284p Eupen),
klandere (Q207p Epen, ...
Q196p Mheer,
Q197p Noorbeek,
Q197a Terlinden,
Q278p Welkenraedt),
klandərə (Q278p Welkenraedt),
kleindere (Q284p Eupen),
klendere (Q196p Mheer),
klengere (L297p Belfeld),
klenjere (L333p Asenray/Maalbroek, ...
L300p Beesel,
L332p Maasniel,
L382p Montfort,
L329p Roermond),
klàndərə (Q207p Epen),
kläi.ndərə (Q284p Eupen),
klènjərə (L299p Reuver),
klènjərən (Q014p Urmond),
Vruger kwamen de naoberluuj op fein zomeraovende beej dn ein of angere vur de deur op de sjtoep zitte, en dèn woort tr euver van alles en nag get geklengerd.
klengere (L270p Tegelen),
kletsavonden:
Soms wordt het zo genoemd.
kletsaovende (L245b Tienray),
kletsen:
kletse (Q095p Maastricht),
klétsə (L271p Venlo),
kortavonden:
kortôvende (Q098p Schimmert),
kuieren:
køijərə (Q012p Rekem),
lameren:
de betekenis van het buurten gaan lijk vroeger is hier niet te vinden
lameeren (P121p Ulbeek),
met een gebuur gaan:
mit ənə gəbūr goͅin ... (Q162p Tongeren),
naburen:
naobere (L325p Horn),
noabere (L295p Baarlo, ...
Q113p Heerlen,
L267p Maasbree,
L378p Stevensweert),
(bij de buren).
naobere (L322a Nunhem),
netelen:
tussen dag en donker kaiten
nêtele (Q253p Montzen),
nuchteren:
nuchtere (K316p Heppen),
omgaan:
ich goïn éns wat eum (Q158p Riksingen),
ondereen zijn:
onderein zien (Q095p Maastricht),
op de koffie komen:
ôp de koffie komme (L216p Oirlo),
overgaan:
hiə gɛt øivər (Q079p Guigoven),
plenken:
(in de betekenis van buurten).
plenken (Q015p Stein),
WNT: plenken, 3. ... in de gebuurte den avond al koutende doorbrengen.
oet plenke goan (Q110p Heek),
plenke (Q027p Doenrade, ...
Q021p Geleen,
Q021p Geleen,
Q016p Lutterade,
Q016p Lutterade,
Q099p Meerssen,
Q032a Puth,
Q118p Schaesberg,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade),
plenken (Q021p Geleen, ...
Q021p Geleen,
Q204a Mechelen,
Q098p Schimmert),
plenkə (Q033p Oirsbeek),
pleŋken (Q021p Geleen),
plĕnke (Q103p Berg-en-Terblijt),
plènken (Q014p Urmond),
veer gaon plenke (Q196p Mheer),
praatavond (zn.):
proat oavent (L210p Venray),
praatje maken:
ei prötje make (L380p Genooi/Ohé, ...
L379p Laak),
praten:
ōēt goan proate (L266p Sevenum),
sluit in: buurt
proate (L215p Blitterswijck),
praten, het ~ (zn.):
ət prōͅtə (Q173p Genoelselderen),
quatschen (du.):
kwatsje (Q121p Kerkrade),
raisonneren (<fr.):
Van Dale: raisonneren (<Fr.), (gew.) 1. redeneren; verstandelijk betogen; -2. praten, zich onderhouden.
resenèjre (P219p Jeuk),
resonnière gaën (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
rezemeuren goan (Q075p Vliermaalroot),
rezeniĕrn gaŏn (Q083p Bilzen),
rezeͅnīreͅ chōͅn (P193p Mettekoven),
sijzen?:
size (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
slaappraatje (zn.):
è slaoppreutche (Q088p Lanaken),
spinnen:
spinnen (K278p Lommel),
teilen binden:
Van Dale: I. teil, 1. (gew.) kom, diepe schotel voor versch. huishoudelijke doeleinden, ook als eetschaal.
tijle bennen (Q155a Neerrepen),
uchteren:
chtərə (L319p Molenbeersel),
echtərə (L367p Neerglabbeek),
echtərən (L416p Opglabbeek),
eegtere (Q005p Zutendaal),
eehtēre (P052p Schulen),
euchtere (P046p Linkhout),
eugtere goan (K357p Paal),
extərə (L360p Bree),
get uchteren goun (L317p Bocholt),
goan uchtərə (L371p Ophoven),
ichtere (L417p As, ...
L360p Bree,
L366p Gruitrode,
L355p Peer),
ichteren (Q004p Gelieren/Bret, ...
L364p Meeuwen,
L368p Neeroeteren,
L418p Niel-bij-As,
L415p Opoeteren,
L355p Peer),
ichtəren (L364p Meeuwen),
ichtərə (L416p Opglabbeek, ...
L362p Opitter),
ochtere (Q027p Doenrade, ...
Q033p Oirsbeek),
ochtere(n) (Q030p Schinveld),
ochtre (L426p Buchten),
oechtərə (K358p Beringen),
oet uchtere gaon (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
uchtere (Q007p Eisden, ...
L370p Kessenich,
L371p Ophoven,
L371p Ophoven,
Q162p Tongeren),
uchtere goan (Q180p Mal),
uchteren (K318p Beverlo, ...
Q011p Boorsem,
L419p Elen,
L356p Grote-Brogel,
L352p Hechtel,
L413p Helchteren,
L414p Houthalen,
L316p Kaulille,
L370p Kessenich,
L315p Kleine-Brogel,
K278p Lommel,
L312p Neerpelt,
L371p Ophoven,
L314p Overpelt,
L420p Rotem,
L354p Wijchmaal,
Q001p Zonhoven),
uchteren gaan (K318p Beverlo),
uchterren (L353p Eksel),
uchtərə (P050p Herk-de-Stad, ...
Q088p Lanaken),
veer goan uchtere (Q020p Sittard),
ychtöreͅn (K315p Oostham),
ychtərə (L372p Maaseik),
ychtərən (L312p Neerpelt),
yxtərə (K318p Beverlo),
øchtərə (P051p Lummen, ...
Q010p Opgrimbie),
øxteͅrən (L414p Houthalen),
øxtrə (L422p Lanklaar),
øxtərə (K358p Beringen, ...
L316a Lozen),
øͅtərə (K357p Paal),
øͅxtərən (L316a Lozen),
əchtərə guen (Q001p Zonhoven),
əxtərən (L353p Eksel),
men heeft voor kwaad spreken en kletsen over anderen nog een speciaal woord: baore binne
ichtere (Q003p Genk),
Opm. de oe (van oechtere) is kort.
weer goan oechtere (L430p Einighausen),
ps. alleen het tekentje wat ik niet kan maken omgespeld volgens Frings.
ɛ}chtere (L429p Guttecoven),
ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.
ŏachtere (L429p Guttecoven),
u: zoals in nut
uchtere (L419p Elen),
uitgaan:
uitgaan (P180p Kerkom),
uitzitten:
oet zitte (L431p Dieteren),
wauwelavonden:
wauwelàvenden (Q015p Stein),
wauwelen:
wauwele (L383p Melick, ...
Q034p Merkelbeek),
wijven:
ø taas weve zitte (P176p Sint-Truiden),
zagen:
zaoge goïn (Q183p Vreren),
zeveren:
zeivere (Q015p Stein),
zevere (Q034p Merkelbeek),
zwammen:
schwame (Q096b Itteren)
|
buurten [ZND m] || buurten (wij gaan -) [SGV (1914)] || buurten (s avonds bij de buren gaan praten) [ZND B1 (1940sq)] || buurten (wij gaan ~) [SGV (1914)] || de avonden doorbrengen met praten en roken [kortavonden] [N 87 (1981)] || gezellig babbelen || gezellig en breedvoerig praten en redeneren || heimelijk kopjes koffie bij elkaar drinken [tontelen, konkelen] [N 87 (1981)] || Hoe heet het gebruik in de winter s avonds bij de buren te gaan zitten praten? [ZND 22 (1936)] || langdurig blijven kletsen || Langdurig buurpraatjes houden. || n gesprek voeren
III-3-1
|