e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q012p plaats=Rekem

Overzicht

Gevonden: 3899
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
betten van een wonde baden: baejə (Rekem, ... ), ən wón bɛjə (Rekem), uitwassen: oetwassche (Rekem), oetwasschen (Rekem) betten [ZND m] || een wonde betten [ZND B1 (1940sq)] || een wonde met warm water baden [ZND 32 (1939)] III-1-2
beugeltas kalebasje: kəlbeͅskə (Rekem) tas, sierlijke ~ met beugel die men s zondags op de overrok draagt [beugeltes] [N 24 (1964)] III-1-3
beuk beuk: gecombineerd met ZND 1 a-m "beuk  beuk (Rekem), beukenboom: gecombineerd met ZND 1 a-m "beuk  bōkəboͅu̯m (Rekem) beuk (een hoge beuk) [ZND 21 (1936)] III-4-3
beukennootje beuk: bōk (Rekem) beukenootje [ZND 01u (1924)] III-4-3
beurs, overrijp murg: meurg (Rekem), murg (Rekem), møͅrəx (Rekem), murw: murf (Rekem), voos: vuəs (Rekem) beurs [ZND 01 (1922)] || overrijp, murw [ZND 31 (1939)] III-2-3
bevallen een kind krijgen: e keint krīēge (Rekem), kind krijgen: keind kriegen (Rekem) Bevallen: een kind ter wereld brengen (bevallen, vallen, een kindje krijgen, kinderen winnen, omschudden, kopen). [N 115 (2003)] III-2-2
bevruchten treden: trē.i̯ǝ (Rekem) Het bevruchten van de hen door de haan. [JG 1a, 1b, 2c; N 19, Q 111 add.; monogr.] I-12
bewaarplaats van bieten en groenvoer in de stal voerhoek: vōrōk (Rekem) De plaats in de stal waar bieten en groenvoeder worden bewaard voor direct gebruik. De grote voorraad bevindt zich buiten de stal. De in de stal bewaarde hoeveelheid is voldoende voor enkele keren voederen. Sommige woordtypen benoemen niet een specifieke opslagplaats voor bieten en groenvoeder, maar duiden in het algemeen de ruimte aan waarin men dit voeder opslaat. Zie voor de fonetische documentatie van de woorden (voerhuis), (voederij), (voerij) en (voerderij) het lemma "voorstal, voedergang" (2.2.5). [N 5A, 34c] I-6
bewerken van het deeg op de werktafel inkloppen: ęnklǫpǝ (Rekem), inslaan: ęnslǭn (Rekem) De vraagstelling van N 29, 30b was: Welke bewerking ondergaat het deeg hier (op de werktafel): 1. platkloppen. 2. droogwerken. 3. doorslaan, 4. nog andere bewerkingen? Deze vraagstelling heeft de informanten toch wel problemen bezorgd bij de invulling. Woordtypen uit groep 4 en uit groep 1, 2 en 3 die per se iets anders aanduiden dan "platkloppen", "droogwerken" en "doorslaan", zijn naar de desbetreffende lemmata overgebracht. In dit lemma zijn vooral de synoniemen van ..platkloppen", "droogwerken" en "doorslaan" verwerkt. De voorrijs wordt beëindigd door de doorslag. Wanneer het deeg in de trog ligt, wordt het met de hand in stukken verdeeld, die gevouwen en gekneed worden, zodat het grootste gedeelte van het gevormde koolzuurgas en de gevormde alcohol eruit verwijderd worden (Schoep blz. 97). Door de doorslag wordt echter ook de kleefstof weer in aanraking ge-bracht met nieuw, ongebonden water, waardoor de nazwelling van de kleefstof bevorderd wordt. Hierdoor wordt het deeg droger (Schoep blz. 98). [N 29, 30b; N 29, 34; monogr.] II-1
bewolkte lucht betrokken lucht: bətrəkə (Rekem), bewolkte lucht: bewolk (Rekem, ... ), heel betrokken lucht: log ɛs (h)iəl bətrəkə (Rekem), lucht met wolken: log ɛs (h)iəl mɛt wowkə bəkɛk (Rekem) bewolkt [ZND 32 (1939)] III-4-4