| 22335 |
alles kwijt |
al kwijt:
dən al kwɛ:t (K358p Beringen),
alles kwijt:
alles kweet met klitse (Q093p Rosmeer),
alles kwiet (Q102p Amby, ...
Q102p Amby,
L431p Dieteren,
L165p Heijen,
L298p Kessel,
L211p Leunen,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
L385p Sint-Odiliënberg,
L271p Venlo,
L213p Well,
L215a Wellerlooi),
alles kwiet bie ɛt hīēve cheete (L368p Neeroeteren),
alles kwiet of kiet (L269p Blerick),
alles kwijt (Q002p Hasselt, ...
Q001p Zonhoven),
alles kwīēt (L296p Steyl),
alləs kwiet (L331p Swalmen),
aləs kwɛ:t (K353p Tessenderlo),
ĕ es alles kwīt (Q200p s-Gravenvoeren),
he eͅs aləs kwɛ̄it (Q083p Bilzen),
he is alles kwijt (K360p Heusden),
hēr ez aləs kwīt (Q095p Maastricht),
hēͅ es alləs kwīt (L416p Opglabbeek),
hēͅ`s alles kwijt (Q003p Genk),
heͅj es alles kwīt (L286p Hamont),
hi ez aləs kwɛ̄it (P186p Gelinden),
hiēͅ ies alles kweit (Q080p Vliermaal),
hij is alles kwiet (L353p Eksel),
hij is alles kwijt (K315p Oostham),
hījə es alles kwijt (P047p Loksbergen),
hé es alles kwiet (Q278p Welkenraedt),
is aləs kwɛ̄t (P176p Sint-Truiden),
(pater).
alles kwiet (L377p Maasbracht),
[informant antwoord met "ja"op de vraagstelling <alles kwijt> bij t knikkeren.
<alles kwijt> (L417p As),
Opm. kwijt = kwiet.
alles kwiet (L381p Echt/Gebroek, ...
L330p Herten (bij Roermond),
L382p Montfort),
Opm. kwijt = kwȉt.
alles kwiet (Q203p Gulpen),
Opm. voor het woord kwijt alleen = kwȉt.
alles kwiet (L323p Buggenum),
ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.
alles kwiet (Q105p Heer),
alles verloren:
alles met spelle verlorre han (Q278p Welkenraedt),
alles verlaore (Q203b Ingber),
Opm. kwijt = kwiet.
alles verloare (L429p Guttecoven),
Opm. kwijt = kwȉt.
alles verloare (Q020p Sittard),
alles verspeeld:
alles verspelt (Q158p Riksingen),
hēͅ es alləs vərspɛ̄lt (L416p Opglabbeek),
hēͅ hēͅt alləs vərspɛ̄lt (L416p Opglabbeek),
hij heed alles verspeld (K315p Oostham),
hij het alles verspild (L353p Eksel),
hè hèt al verspèld (L416p Opglabbeek),
hèj es alles verspeult (L286p Hamont),
Opm. kwijt = kwiet.
alles versjpeeld bie ⁄t sjeete (Q022p Munstergeleen),
bankroet:
bankroet (P193p Mettekoven),
blut:
blud (L374p Thorn),
blut (L269p Blerick, ...
Q035p Brunssum,
Q202p Eys,
L429p Guttecoven,
Q120p Heerlerbaan/Kaumer,
L330p Herten (bij Roermond),
P219p Jeuk,
L329a Kapel-in-t-Zand,
Q121p Kerkrade,
K359p Koersel,
K317p Leopoldsburg,
P047p Loksbergen,
Q016p Lutterade,
L332p Maasniel,
Q095p Maastricht,
L382p Montfort,
L216p Oirlo,
K357p Paal,
L387p Posterholt,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
Q118p Schaesberg,
Q032p Schinnen,
Q020p Sittard,
K359a Stal,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
L318b Tungelroy,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
Q201p Wijlre),
blut zien (Q095p Maastricht),
blut zin (Q096b Itteren),
bløt (Q113p Heerlen, ...
Q109p Hulsberg,
L320b Kelpen,
Q117p Nieuwenhagen),
bløt zēn (L329p Roermond, ...
Q014p Urmond),
bløt ziə (Q202p Eys),
bløͅt (Q196p Mheer),
bluts:
bluitsj (Q015p Stein),
bluts (Q203p Gulpen, ...
Q039p Hoensbroek,
L382p Montfort),
bløts (L271p Venlo),
bodde:
bodde (Q193p Gronsveld),
boebs:
boebs (L248p Lottum, ...
L248p Lottum,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L268p Velden),
boeps (L249p Grubbenvorst),
boeps zien (L245b Tienray),
boepsch (L215p Blitterswijck),
[sic: "foebs of boebs"]
boebs (L248p Lottum),
boef:
Adj. predicatief: ich bi boef.
boef (Q196p Mheer),
boek:
buk (Q113p Heerlen),
boet:
baet (P176p Sint-Truiden),
beut (P176p Sint-Truiden),
boet (P218p Borlo, ...
P186p Gelinden,
P219p Jeuk),
boet zɛjən (P188p Hoepertingen),
boeət (P117p Nieuwerkerken),
boiet (P176p Sint-Truiden),
bot (P176p Sint-Truiden),
bout (P172p Wilderen),
bouət (P177p Zepperen),
boəjt (P176p Sint-Truiden),
bUt (P179p Aalst-bij-St.-Truiden),
hië is boeit (P115p Duras),
is but (P176p Sint-Truiden),
zeer korte oe
boet (P183p Mielen-boven-Aalst),
boks:
boeks (K318p Beverlo),
hem is boeks (K317p Leopoldsburg),
hij is boeks (K317p Leopoldsburg),
hijis boks (K278p Lommel),
k zê boks (K278p Lommel),
(indien men alles verloren heeft).
pôks (Q099p Meerssen),
de boks gereten:
de boks gerete (L383p Melick),
de hele boel verspeeld:
het hit den hillen boel verspild (L354p Wijchmaal),
de hele nest kwijt:
hij es teͅn heͅjlə neͅjs kwēͅt (Q160p Bommershoven),
de voering uit zijn zak gespeeld hebben:
de vooring oet zin maal gespeeld hebbe (L417p As),
dood:
doeed (L289p Weert),
door de tas heen:
deur de tes hin (L215p Blitterswijck),
dubbel kwijt:
dubbel kwiet (Q099p Meerssen),
dubbel of kwijt:
dobəl of kwêt!! (P055p Kermt),
kwijt of dubbel
dobəl of kwiet (Q012p Rekem),
failliet:
faillit (Q093p Rosmeer),
fats:
[Vgl. WBD III, 3.2, pag. 38: fats, Lieshout [L 203]].
fats (L216p Oirlo, ...
L216p Oirlo),
foeks:
Var. knoeks.
foeks (L210p Venray),
foeps:
foeps (L248p Lottum),
gemolken:
gemolken (K357p Paal),
geschoren met het eten:
Opm. kwijt = kwȉt.
gesjōren mit ⁄t gēte (L432p Susteren),
hoep:
Waarschijnlijk uit op, met anorganische h, of uit hoepla.
hup} zijn (K278p Lommel),
kaal:
kouël (Q154p Sint-Huibrechts-Hern),
kadul:
Var. knoeks.
kedöl (L210p Venray),
kak:
hij is kak (L377p Maasbracht),
kak (L329a Kapel-in-t-Zand),
kapoerias:
kapoerias (L271p Venlo),
kapot:
kapot (L312p Neerpelt),
kapoͅt sjpiələ (Q202p Eys),
kepot (L289p Weert),
Opm. kwijt = kwiet.
kapot (L328p Heel),
kappes:
Vgl. Van Dale (DN): Kappes, 1. witte kool; 2. <pej.> kletskoek, onzin?
kappes (Q033p Oirsbeek),
kares:
kaores (Q078p Wellen),
kâres (Q078p Wellen),
kats:
kasj zēn (Q014p Urmond),
katsj (Q015p Stein),
[sic] Opm. kwijt = kwiet.
kasj (L427p Obbicht, ...
Q014p Urmond),
kelger:
ix beͅn kɛləgör (Q095p Maastricht),
kelleger (Q102p Amby, ...
Q095p Maastricht),
keͅləgər (Q095p Maastricht),
Kelleger (met metathesis = kerregel, verg. ölleger, örregel) < du. kärglich, ned. karig.
kelleger (Q095p Maastricht),
kep:
keps komt in verschillende vormen in Limb. en Rijnl. dialecten voor; de etymologie is niet bekend.
kep (L329p Roermond),
keps:
hai is kebs (L352p Hechtel),
he is keps (L316p Kaulille),
he is kepsch (Q007p Eisden),
hēͅ es kɛps (L416p Opglabbeek),
heͅj es kɛps (L286p Hamont),
hij es keps (L367p Neerglabbeek),
hij is kebs (L312p Neerpelt),
hij is keps (L360p Bree, ...
L414p Houthalen,
L377p Maasbracht,
L312p Neerpelt,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
L313p Sint-Huibrechts-Lille),
hè is keps (L360p Bree, ...
L360p Bree),
hè ès keps (L289p Weert),
hê is keps (L371a Geistingen),
hê is kĕps (L327p Beegden),
hə es kɛps (L355a Linde),
ik ben keps (L244b Griendtsveen),
ix beͅn kaeps (Q095p Maastricht),
keps (L417p As, ...
L295p Baarlo,
L300p Beesel,
Q072p Beverst,
L269p Blerick,
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L381p Echt/Gebroek,
L353p Eksel,
L320a Ell,
Q003p Genk,
Q003p Genk,
L320c Haler,
L414p Houthalen,
L321a Ittervoort,
L370p Kessenich,
L267p Maasbree,
L267p Maasbree,
L267p Maasbree,
L372p Maaseik,
Q095p Maastricht,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
L364p Meeuwen,
L364p Meeuwen,
L265p Meijel,
L382p Montfort,
L288p Nederweert,
L294p Neer,
L368p Neeroeteren,
L368p Neeroeteren,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek,
L416p Opglabbeek,
L371p Ophoven,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L415p Opoeteren,
L299p Reuver,
Q098p Schimmert,
Q098p Schimmert,
Q020p Sittard,
L423p Stokkem,
L331p Swalmen,
L374p Thorn,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L210p Venray,
L289p Weert),
keps zijn (L355p Peer),
kepsj (Q027p Doenrade, ...
Q007p Eisden,
Q021p Geleen,
L422p Lanklaar,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
L433p Nieuwstadt,
Q020p Sittard),
kepš (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
kesp (Q168a Rijkhoven),
kĕps (L360p Bree, ...
L164p Gennep),
keͅps (L360p Bree, ...
Q095p Maastricht,
L299p Reuver,
L331p Swalmen,
L271p Venlo),
keͅpsj (Q038p Amstenrade, ...
L432p Susteren),
kieps (L271p Venlo),
kieps zien (L269p Blerick),
kips (L428p Born),
kÙaepsj (Q010p Opgrimbie),
kɛps (Q003p Genk, ...
L328p Heel,
L265p Meijel,
L416p Opglabbeek,
Q010p Opgrimbie),
ne kipse (L314p Overpelt),
əs kɛps (L420p Rotem),
ɛs kaepsj (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
#NAME?
keps (Q002p Hasselt),
(= hij heeft alle knikkers verloren).
`e is keps (Q016p Lutterade),
Alleen predicatief.
kaeps (L364p Meeuwen),
B.v. Noauw schèi ich oet, ich bin keps!
keps (L282p Achel, ...
L286p Hamont),
Eig. Barg.
keps (L360p Bree),
Etym.: Rhein. Wb. IV, s.v. kapp II, blz. 153 en s.v. kapps, blz. 170: aller Klicker verlustig.
keͅps (L286p Hamont),
Hebreeuws kaptsan, kabstan: bedelaar. Jiddisch: kabtsen.
keps (L371a Geistingen),
Ich ben keps, cfr. Nd. ich bin kapps (of kips).
keps (L372p Maaseik),
Ich bön keps: ik heb mijn knikkers verspeeld; ook: mijn geld is op.
keps (L331p Swalmen),
iech kin neet mie mètdoen mèt tóppe, iech bin -.
kepsj (Q095p Maastricht),
Kèrmismaondig waor er al kepsj.
kĕpsj (Q013p Uikhoven),
Nao t ièrste speul waas ik al -.
keps (L271p Venlo),
NB keps ziên: alles verloren hebben.
keps (L353p Eksel),
Op dn twieëden dáag van de kêrmis wáas hae al keps.
keps (L270p Tegelen),
Opm. kwijt = kwiet.
hai is keps (L325p Horn),
keps (L300p Beesel),
kepsj (L426p Buchten),
kĕps (L327p Beegden, ...
L321p Neeritter),
kĕpsj (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
Opm. kwijt = kwïet.
hè is keps (Q021p Geleen),
Overgenomen slangwoord uit het Jiddisch.
képs (K361p Zolder),
ps. kwijt = kwiet.
kèps (Q016p Lutterade),
Rh. Wb. IV, s.v. kapps, kips: aller Klicker verlustig.
keͅpš (L424p Meeswijk),
kibbel:
[sic] Opm. kwijt = kwiet.
kibbel (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
knoeks:
knoeks (L210p Venray),
knoeks zien (L210p Venray),
knuks (L210p Venray),
Ik schej uut met bikkele, went ik zie knoeks.
knoeks (L210p Venray),
knoeps:
knoeps (L191p Afferden, ...
L266p Sevenum,
L266p Sevenum),
(= alles verloren hebben).
knoeps zijn (L266p Sevenum),
(kwietum)
knoeps (L245p Meterik),
Opm. kwijt = kwi‰t.
knoeps (L266p Sevenum),
koek:
hê is kuk (L371a Geistingen),
hê is kŭk (L327p Beegden),
kuk (L371a Geistingen),
(alles verloren, zodat men geen knikkers meer heeft).
kuk (L328p Heel),
Opm. kwijt = kwiet.
kŭk (L327p Beegden),
koeks:
koeks (L329a Kapel-in-t-Zand, ...
L386p Vlodrop),
kop en kogel verloren:
her hut kop en kogel verloore (Q012p Rekem),
kweps:
Ich bèn kwepsj.
kwĕpsj (Q013p Uikhoven),
kwijt:
(kwɛjət) (Q001p Zonhoven),
kwiet (Q196a Banholt, ...
Q099p Meerssen,
Q196p Mheer,
Q117b Rimburg,
Q118p Schaesberg,
Q116p Simpelveld),
kwiĕt (Q113p Heerlen),
kwīēt (Q187p Sint-Pieter),
kwīt (Q207p Epen),
kwɛ:t (P176p Sint-Truiden),
kwɛ:ət (P047p Loksbergen),
(= kwijt).
kwīēt (Q105p Heer),
(alles kwiet bie t schtoeke).
kwiet (Q207p Epen),
Kwê"t ùf dobbel: Kiet of dubbel.
kwê"t (K318p Beverlo),
Opm. "alles kwijt bij het knikkeren": bij het kaartspel onder jongeren heb ik wel eens schertsend gehoord: de bank is gesjproenge.
kwiet (L430p Einighausen),
Opm. kwijt = kwiet (dit is het antwoord op de zin).
kwiet (L320p Hunsel),
ps. invuller geeft geen antwoord op de zin!
kwiet (Q103p Berg-en-Terblijt),
ps. invuller geeft geen antwoord op de zin.
kwiet (L434a Broeksittard, ...
L380p Genooi/Ohé,
Q110p Heek,
L379p Laak),
kwijt en gelijk:
kwéit en geléik? (L419p Elen),
Opm. kwijt = kwiet.
kwiet en geliek (L387p Posterholt),
Sub KWIJT.
kwiet en geliek (L387p Posterholt),
kwijt of dubbel:
kwijt of dubbel
kwid-ov-dobəl (Q012p Rekem),
kwijt of gelijk:
kwiet of geliek (Q013p Uikhoven),
kwijt-om:
kwĭĕtŭm (L217p Meerlo),
leps:
Ook: flauw van smaak.
laeps (L364p Meeuwen),
loep:
(= hij heeft alles verloren).
hê is loep (Q208p Vijlen),
Opm. kwijt = kwi´t.
sjoep en loep (Q208p Vijlen),
maas:
maas (Q193p Gronsveld),
mausj (Q032p Schinnen),
mousj (Q032p Schinnen),
əs maus (L420p Rotem),
[sic] Opm. kwijt = kwiet.
maus (Q098p Schimmert),
In: Ich been maas.
maas (Q193p Gronsveld),
mek:
hê is mĕk (L327p Beegden),
[sic] Opm. kwijt = kwiet.
mĕk (L327p Beegden),
mem:
Deze platte uitdrukking wordt veel gebruikt.
mēm zie (Q093p Rosmeer),
meps:
meps (L368p Neeroeteren, ...
L362p Opitter),
mimmel:
[sic]
mimmel (Q090p Mopertingen),
mol:
mol (Q117a Waubach),
mot:
mot (L298a Kesseleik),
niets meer hebben:
hij heeft niets meer (L352p Hechtel),
op:
[of noep?]
ech ben uoep (Q253p Montzen),
op de bodem zitten:
oppe boejem zitte (L417p As),
pap:
hè es pap (K357p Paal),
plat:
he es plat (P050p Herk-de-Stad),
hè is plat (L360p Bree),
ne platte (P120p Alken, ...
Q168p s-Herenelderen),
plat (Q156p Borgloon, ...
L360p Bree,
Q086p Eigenbilzen,
P186p Gelinden,
Q003p Genk,
Q173p Genoelselderen,
P188p Hoepertingen,
P188p Hoepertingen,
P056p Stokrooie,
P121p Ulbeek,
Q166p Vechmaal,
P192p Voort,
Q078p Wellen,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder,
Q001p Zonhoven),
plat zɛjn (P192p Voort),
plat zɛjən (P188p Hoepertingen),
plät (Q002p Hasselt),
(H)a.le mouë.le plet! (vero.): Uitroep als iemand geen knikkers meer had bij het koning kappen (z.o. koning 2).
plet (Q002p Hasselt),
platzak:
ene platzak (P121p Ulbeek),
enne platzak (Q078p Wellen),
ne platzak (K314p Kwaadmechelen, ...
L314p Overpelt,
L313p Sint-Huibrechts-Lille),
platzak (Q003p Genk, ...
K360p Heusden,
K360p Heusden,
P047p Loksbergen,
Q093p Rosmeer,
K359a Stal,
Q162p Tongeren),
plek:
he is plek (K278p Lommel),
plep:
Vooral bij het spel, b.v. bij knikkeren: geen knikkers meer hebben.
plep (seͅn) (K278p Lommel),
poei:
poej (Q248p Remersdaal),
puj (Q253p Montzen),
[sic]
pūə (Q278p Welkenraedt),
poel:
poel (Q196p Mheer, ...
Q196p Mheer),
pōēl (Q203p Gulpen),
Opm. kwijt = kwiet.
pōēl (Q204a Mechelen),
poem:
ix beͅn də pu:m (Q095p Maastricht),
poem (Q119p Eygelshoven),
pōēm (Q111p Klimmen),
(indien men alles verloren heeft).
poem (Q099p Meerssen),
En noe bist -, Zjang!
poem (Q095p Maastricht),
lange oe
poem (Q196p Mheer),
Opm. (= alles kwijt dit woord wordt weinig gehoord.
poem (Q104a Limmel),
Opm. kwijt = kwiet.
poem (Q198p Eijsden, ...
Q101p Valkenburg),
poen:
poen (Q196p Mheer),
poes:
[sic] Opm. kwijt = kwiet.
poesj (Q027p Doenrade),
pover:
Opm. kwijt = kwiet.
poover (L378p Stevensweert),
prut:
prit (Q093p Rosmeer),
proet (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
prut (Q171p Vlijtingen),
puts:
pöts (Q196p Mheer),
[sic]
pø͂ͅts (Q088p Lanaken),
pəts (Q088p Lanaken),
rets:
hij es rɛts (Q160p Bommershoven),
rets (Q167p Koninksem, ...
Q158p Riksingen,
Q162p Tongeren),
reutel:
reutel zien (L209p Merselo),
ik heb alles verloren
ik zie reutel (L209p Merselo),
rieg:
rieg (Q240p Lauw),
rut:
rut (Q117a Waubach),
røt (L271p Venlo),
schijn:
schoeən (P176p Sint-Truiden),
əm ɛs sXɛin (P048p Halen),
schoep:
schoep (Q029p Bingelrade),
sjoep ziene (Q035p Brunssum),
sjop (Q032p Schinnen),
sjŏĕp (Q030p Schinveld),
sjup (Q117p Nieuwenhagen),
zich sjoep sjpiele (Q034p Merkelbeek),
Opm. kwijt = kwiet.
schoep (Q098p Schimmert),
sjoep (Q202p Eys),
sjŏĕp (Q204a Mechelen),
Opm. kwijt = kwi´t.
sjoep en loep (Q208p Vijlen),
spaans:
hei es spuinsch (Q167p Koninksem),
tets:
tets (Q168p s-Herenelderen),
niet zeker van de eerste t
tetst (Q161p Piringen),
trut:
WNT: trut (III), 2. Blut, alles verloren hebbend.
trɛt (Q172p Vroenhoven),
tut:
tøͅt (L164p Gennep),
[sic]
töt (L164p Gennep),
tut of lut of but?
hij is tut (L377p Maasbracht),
uiel:
uiël (Q089p Martenslinde),
[oorspr. opgave oeiël/ooiël doorstreept en vervangen door onbekend!]
oeiël (Q083p Bilzen),
[sic]
oͅi̯əl (Q089p Martenslinde),
uit:
oet (L312p Neerpelt),
uitgemolken:
utgemolken (K357p Paal),
van de tafel af zijn:
bij het kaartspel
hè es vanne toffel oaf (Q173p Genoelselderen),
vangst:
vaŋs (Q207p Epen),
verloren:
he es verloren (K358p Beringen),
hij is verloren (K358p Beringen)
|
1. Blut, platzak. || 2. Blut, niets meer bezitten. || Alles bij het spel verloren hebben [keps, kaps, baard, dod, pret, bluts, rits, rutsel, rut, rus, molk, mol, mot]. [N 88 (1982)] || Alles kwijt bij het knikkeren. [ZND 01 (1922)], [ZND m] || Alles kwijt bij knikkeren. || Alles kwijt, blut. || Alles kwijt. || Alles verloren, niets meer bezitten. || b) Verloren bij het spel. || benamingen in het knikkerspel [SGV (1914)] || Blut, platzak (knikkers, kaarten, geld). || Blut, zonder geld, platzak. || Blut, zonder geld. || Blut. || Blut: Platzak. || Bluts. || Hij is alles kwijt (bij het spel alles verliezen). [ZND 01u (1924)] || Hoe heet iemand die alles bij het spel (bijvoorbeeld bij het knikkeren) heeft verloren? [ZND 29 (1938)] || Hoep, 2. Bij het spelen voor geld platzak zijn. || Kapot, alles verloren zijn in het spel. || Keps*: blut, alles verloren hebbend. || Keps: alles verloren hebbend (in het spel), alle geld kwijt. || Keps: alles verloren hebbend in het spel. || Keps: blut, alles verloren hebbend in het spel. || Kepsj: alles verloren hebbend in het spel. || Kiet. || kwijt {"alles -"bij t knikkeren} [SGV (1914)] || Kwijt (alles - bij het spel). [ZND m] || kwijt ["alles ~ "bij t knikkeren] [SGV (1914)] || Leps: alles verloren hebben in het spel. || Plat, geen geld meer. || Plat2: Alles kwijt, zonder geld. || Platzak. || Platzak; blut. || Plep zijn: Geen geld meer hebben. || Uitspraak bij geldspel. || Van iemand, die bij t spel alles verloren heeft. [ZND m] || Zeer arm, alles kwijt. || Zonder geld.
III-3-2
|