| 24937 |
arduin, hardsteen |
blauwe steen:
blauwe sjtein (Q032p Schinnen),
hardsteen:
hardsteen (Q032p Schinnen),
herdsjtein (Q032p Schinnen),
stoepsteen:
sjtoep sjtein (Q032p Schinnen)
|
hardsteen, harde, meest blauwgrijze kalksteen, gebruikt voor stolpen, hoekstenen enz [arduin] [N 81 (1980)]
III-4-4
|
| 25272 |
are, maat van 100 m2 |
are:
are (Q032p Schinnen)
|
de maat die een oppervlakte aangeeft van 100 vierkante meter [are] [N 91 (1982)]
III-4-4
|
| 33100 |
aren lezen |
zomeren:
zyǝmǝrǝ (Q032p Schinnen)
|
Het oprapen en verzamelen van de achtergebleven aren op het veld. Het was vroeger gewoonte de aren die op het pasgemaaide en geoogste veld achterbleven, te laten liggen, zodat behoeftigen deze konden verzamelen. Het was een vorm van armenzorg. [N 15, 35; JG 1a, 1b, 1c, 2c; L 39, 40; Lu 3, 6; R [s], 31; R 3, 68; monogr.; add. uit A 23, 16.2]
I-4
|
| 32877 |
arend van de zeis |
ang:
ãŋ (Q032p Schinnen),
hãŋ (Q032p Schinnen)
|
Het blad van de zeis loopt aan de zijde waar het met de steel verbonden is uit in een smal, vaak extra verstevigd, stukje staal, de arend, dat tegen de steel van de zeis aanligt en door middel van de zeisring daaraan wordt vastgemaakt. Aan het uiteinde is de arend voorzien van een nokje dat in een gat in de steel wordt gestoken of geslagen; soms zijn er twee dergelijke nokjes (vergelijk het woordtype dobbelang). Voor de hoek die de arend met het zeisblad maakt, en het belang hiervan voor een goede "voering" van de zeis, zie de algemene toelichting bij deze paragraaf. Zie afbeelding 5, nummer 1. [N 18, 68a; JG 1a, 1b; A 4, 28c; A 14, 1; L 20, 28c; L 45, 1; monogr.]
I-3
|
| 18239 |
armband |
armband:
ermband (Q032p Schinnen),
ermbanjd (Q032p Schinnen)
|
band- of ringvormig, gewoonlijk metalen sieraad dat om de arm of pols gedragen wordt [armband, bracelet] [N 86 (1981)]
III-1-3
|
| 21709 |
armbestuur |
armbestuur:
ermbesjtuur (Q032p Schinnen),
ermbesjtûûr (Q032p Schinnen)
|
de instelling die zich tot doel stelt arme mensen te ondersteunen [arme, armekom-mer, grootvaal, armbestuur] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 23355 |
armenbanken |
niet gepachte plaatsen:
neetgepachde plaatsen (Q032p Schinnen),
vrijbanken:
vrie benk (Q032p Schinnen),
vrije plaatsen:
də vriej plaatsə (Q032p Schinnen)
|
De banken achter in de kerk, die niet werden verpacht [gemeine banken, vrije banken, ermebanke, vrije plaatsen?]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 21294 |
armoedig |
armoedig:
armuijig (Q032p Schinnen)
|
armoedig [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 28950 |
armsgatuitsnijding |
armsgat:
ęrms˲gāt (Q032p Schinnen)
|
De uitsnijding voor de mouw bij het colbert. [N 59, 101a]
II-7
|
| 25055 |
armvol |
armvol:
einen ervel höj (Q032p Schinnen),
ervel (Q032p Schinnen),
ɛrvǝl (Q032p Schinnen)
|
armvol hooi [ennen erval hoj] [N 07 (1961)] || de hoeveelheid die men met de armen kan omvatten [armvol, elver, ervel, speet] [N 91 (1982)] || De hoeveelheid stro of aren die men in de armen kan vasthouden. Zie ook het lemma ''handvol hooi'' (5.1.4) in aflevering I.3. [N 7, 58; L 1, a-m; L 1u, 8; L A1, 88; Wi 51; monogr.]
I-4, III-4-4
|