| 32841 |
zwenghout, spoorstok |
ploeghaam:
plōxām (L420p Rotem)
|
Het dwarshout waaraan van voren de strengen of trekkettingen van het paard bevestigd zijn en dat van achteren aan een akkerwerktuig (ploeg, eg, e.d.) gekoppeld is. Zie afb. 98. [JG 1b + 1c + 1d + 2c; JG 2b-4, 3; N 11, 34a; N 11A, 103 + 103e; N 17, 69a add.; L 34, 11 add.; L 49, 26 add.; A 30, 26 add.; G 1, 26 add.; div.; monogr.]
I-2
|
| 21511 |
zweren |
een eed doen op:
enen ied daon (L420p Rotem),
zijn eed doen op:
ich wil dao mijne eid op doèn (L420p Rotem),
ich wil ər minnen ijd op doen (L420p Rotem)
|
Ik wil er een (of mijn) eed op doen [ZND 23 (1937)]
III-3-1
|
| 18045 |
zweren, etteren |
etteren:
die woenj zal īētere (L420p Rotem),
die wonj zal aitteren (L420p Rotem),
zweren:
dei wondj zal zwiere (L420p Rotem),
die wonj zal zwiëren (L420p Rotem)
|
Die wonde zal etteren [ZND 23 (1937)]
III-1-2
|
| 28506 |
zwerm |
zwerm:
zwɛ.rǝm (L420p Rotem)
|
Het geheel van bijen met koningin dat de korf of kast verlaat. Een zwerm bestaat doorgaans uit een koningin, 10- tot 20-duizend werkbijen en een paar honderd darren. Zij zullen een nieuwe woning gaan zoeken. [N 63, 29d; S 3; L 1a-m; JG 1a+1b; Ge 37, 100; A 9, 6; monogr.]
II-6
|
| 28505 |
zwermen |
zwermen:
zwɛrmǝ (L420p Rotem)
|
Het verlaten van korf of kast van een deel van het bijenvolk onder aanvoering van een koningin. Zij gaat een nieuw volk vormen. Een dag of acht, negen, voordat de nieuwe moer of koningin uit de koninginnecel komt, verdwijnt de oude moer met een deel van het volk. De moer wordt door de werkbijen wat meer voor het vliegen geschikt gemaakt door haar enorme legtempo wat te temperen. Dit doen ze door het eiwitrijke voedsel, dat de moer anders krijgt, wat te minderen. Het zware achterlijf slinkt dan in en de moer krijgt krachten om de vleugels te kunnen uitslaan of anders gezegd om te kunnen zwermen. [N 63, 29a; S 3; L 1a-m; JG 1a+1b; Ge 37, 99; monogr.]
II-6
|
| 18005 |
zweten |
zweten:
gezwait (L420p Rotem)
|
wij hebben daar gezweet [ZND 08 (1925)]
III-1-2
|
| 20689 |
zwezerik |
zwezerik:
zwezərekə (L420p Rotem)
|
Zwezerik (sepieten?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 26097 |
zwichtstelling |
galerij:
galǝrej (L420p Rotem)
|
De omloop of galerij om de Hollandse molen vanwaar men de zeilen kan zwichten en eventueel ook de vang kan bedienen. Zie ook afb. 24. [N O, 57a; Sche 23]
II-3
|
| 21410 |
zwijgen |
zwijgen:
ich zal mer zwiegen (L420p Rotem)
|
Ik zal maar zwijgen. [ZND 08 (1925)]
III-3-1
|
| 34613 |
zwik van de wagen |
zwik:
zwek (L420p Rotem)
|
De dwarsbalk die de vorkhouten onder de bak van de langwagen met elkaar verbindt. [N 17, 42 + 44d; N G, 70f; JG 1b; monogr]
I-13
|