e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q071p plaats=Diepenbeek

Overzicht

Gevonden: 5709
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
bieden bieden: bī[e}n (Diepenbeek), bīə (Diepenbeek), bīən (Diepenbeek), hogen: huggen (Diepenbeek), hygən (Diepenbeek) bieden [RND], [ZND 21 (1936)] III-3-1
bier bier: bier (Diepenbeek), bīēr (Diepenbeek), bīr (Diepenbeek), verzamelfiche ook mat. van ZND 01 (a-m) ook ZND 22 vr. 27a  bier (Diepenbeek), bīr (Diepenbeek) bier [RND], [ZND 06 (1924)], [ZND 27 (1938)] III-2-3
bieslook bieslook: bieslook (Diepenbeek) [ZND 34 (1940)] I-7
biestmelk bedmelk: bedmelk (Diepenbeek), biest: bist (Diepenbeek), eerste melk: jostǝ mɛlk (Diepenbeek) De eerste melk van de koe, nadat ze gekalfd heeft. [L 32, 100; JG 1a, 1b; S 3; A 7, 18; monogr.] I-11
bietenkapmes bietenmes: bītǝmęi̯ǝs (Diepenbeek) Speciaal voor dit doel vervaardigd lang gebogen mes, "met een handvat als van een zaag", merkt de zegsman in L 322 op. Het werd gedaan met een "gewoon mes", een "broodmes" in: K 278, 357, L 211, 265, 282, 286, 291, 314, 322a, 324, 355, 355a, 366, 413, 416, 420, P 176, Q 2, 4, 72; met "de sikkel" in K 359, L 331, 355, 370, 374, Q 2, 2b, 99*; onder de "zessel" en de "hiep" wordt een hakmes verstaan. [N 12, 47; monogr.] I-5
bietenloof, bladerkroon bietloof: bęi̯tlōf (Diepenbeek), bītlōf (Diepenbeek) De bladeren van de bietenplant. [N 12, 46; L 30, 34b; monogr.; add. uit N 12, 48] I-5
bietenmolen bietmolen: bitmø̄lǝn (Diepenbeek) Instrument om voerderbieten in brokken te malen zodat de beesten deze eten kunnen. [N 18, 108; add. uit N 5A, 34d] I-5
bietenplantjes uitdunnen dunnen: dønǝ (Diepenbeek), geden: gēi̯ǝ (Diepenbeek), gīǝ (Diepenbeek) Uit de rijen jonge plantjes telkens enkele exemplaren weghalen zodat de overgebleven bietenplantjes meer ruimte krijgen om uit te groeien. Doorgaans wordt dit werk in twee fases gedaan. Eerst wordt met de schoffel of de hak op regelmatige afstanden de rij plantjes over de breedte van de schoffel onderbroken. Van de overgebleven groepjes wordt dan iets later alleen het beste plantje overgehouden; de andere worden met de hand uitgetrokken. Tegelijk wordt dat geselecteerde plantje extra aangezet. Intussen wordt, zoals op het aardappelveld, regelmatig onkruid gewied; zie de toelichting bij het lemma Aanaarden. Het object van de handeling is steeds bieten, bietenplantjes. [N 12, 45; N Q, 8; JG 1b; monogr.; add. uit N 15, 2] I-5
bietenriek bietenriek: bītǝręk (Diepenbeek) Riek om bieten mee te verplaatsen. Doorgaans met minder tanden dan de aardappelriek, maar wel met bolletjes aan de uiteinden van de tanden om de bieten niet te beschadigen. Bij krotengaffel, achter in het lemma, wordt uitdrukkelijk opgemerkt dat het stuk gereedschap 8 tot 10 tanden heeft. Vergelijk ook de toelichtingen bij de lemmaɛs Aardappelriek en Bietenkopper. [N 18, 25a, 25b en 64; JG 1d; A 28, 3; monogr.] I-5
bietenveld raapland: rōplant (Diepenbeek), rapenland: rōpǝlant (Diepenbeek), rapenveld: rōpǝvęi̯lt (Diepenbeek) Met bieten of rapen bezaaid stuk land. [L 41, 2; monogr.] I-5