e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Hamont

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
oprispen boeren: būrə (Hamont), buiken: bø͂ͅkə (Hamont), Vernl. buiken.  bueken (Hamont), oprupselen: oͅprepsələ (Hamont), Uitdr.: "d`eten keumt mich op".  opripselen (Hamont), rupselen: røpsələn (Hamont) buiken, oprispen, boeren laten || Hoe noemt men in uw dialekt oprispen, opbreken van eten of drinken? [DC 47 (1972)] || oprispen [ZND 05 (1924)] III-1-2
oprisping boer: boer (Hamont) Hoe noemt men een oprisping? [DC 47 (1972)] III-1-2
opscheppen stoefen: stoefen (Hamont) bluffen, pochen III-1-4
opschepper stoefer: stoefer (Hamont), cf. VD s.v. "stoefer"= pocher  stŏĕffər (Hamont), stuiter: stuter (Hamont) bluffer, pocher || pocher || pocher, bluffer III-1-4
opsteken van de schoven opsteken: ǫpstē̜.kǝ (Hamont) Het op de oogstkar laden van de gedroogde schoven. Dit gebeurt door twee personen, de één, de opsteker (zie het lemma ''opsteker'', 5.1.4) steekt de schoven met een oogstgaffel van het hok naar de kar omhoog, waar de ander, de tasser (zie het lemma ''tasser op de wagen'', 5.1.5) de schoven aanneemt en in lagen (zie het lemma ''laag schoven op de wagen'', 5.1.7) op de oogstkar tast. Vergelijk ook het lemma ''hooi opladen'' (5.1.5) in aflevering I.3.' [JG 1a, 1b, 2c; monogr.] I-4
opsteker opsteker: ǫpstē̜kǝr (Hamont) Degene die het hooi met de oogstgaffel opsteekt naar de optasser op de wagen. [N 14, 121a; A 34, 3a] I-3
optassen, vouwen rollen: rǫlǝ (Hamont) Het eigenlijke laden van het hooi op de wagen. Vooral op de Kempense ladderkarren, zonder dichte zijschotten (zie het lemma ''hooikar'') is dit laden een zorgvuldig karwei: de bussels hooi worden dan met een draaiende slag, een "vouw", vast tegen elkaar aan gestapeld. Om praktische redenen moest er met zorg geladen worden: er moest immers zoveel mogelijk hooi op de wagen geladen worden; maar ook om redenen van beroepstrots: een goedgeladen oogstwagen is de trots van de boer. Om een slechtgeladen wagen zal hij worden bespot. [N 14, 120; A 34, 6] I-3
optasser tasser: tāsǝr (Hamont) Degene die, staande op de kar, het hooi van de opsteker aanneemt en het er opstapelt. [N 14, 121b; A 34, 3b] I-3
optillen opheffen: aophøfən (Hamont), ophöfən (Hamont) dat kan ik opheffen [ZND 26 (1937)] || optillen [RND] III-1-2
optuigen optuigen: ǫptȳgǝn (Hamont) Een trekpaard van het nodige trektuig voorzien. Men zet het hoofdstel op het hoofd van het paard, plaatst het haam om zijn nek, legt het schoftzadel op zijn rug en doet het achterhaam aan. Tenslotte gespt men de verschillende delen aan elkaar. [JG 1b; N 8, 97a; monogr.] I-10