18959 |
oprecht |
eerlijk:
ierlijk (Q095p Maastricht),
ierlik (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
ierluk (Q095p Maastricht),
ierəlijk (Q095p Maastricht),
oprecht:
oprech (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
opreg (Q095p Maastricht),
òbrēch (Q095p Maastricht),
òprèch (Q095p Maastricht),
rechtzinnig:
rechzinnig (Q095p Maastricht)
|
alles bedoelend zoals gezegd wordt, welmenend [rechtzinnig, oprecht] [N 85 (1981)] || oprecht
III-1-4
|
18030 |
oprispen |
boeren:
boere (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
boeren (Q095p Maastricht),
een boer laten:
unne boer laote (Q095p Maastricht),
oprupsen:
oprupse (Q095p Maastricht),
opstoten:
òpstoete (Q095p Maastricht),
rupsen:
rups (Q095p Maastricht),
rupse (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
röpse (Q095p Maastricht),
røͅpsə (Q095p Maastricht),
2x (boeren)
röpsje (Q095p Maastricht)
|
Hoe noemt men in uw dialekt oprispen, opbreken van eten of drinken? [DC 47 (1972)] || oprispen [ZND 05 (1924)], [ZND m] || oprispen, een boertje laten [beuke, bulke, opgeure, opbotte] [N 10a (1961)] || oprisping hebben gepaard gaande met een zure smaak in de mond [opzuure] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
18031 |
oprisping |
rups:
rups (Q095p Maastricht),
röps (Q095p Maastricht)
|
Hoe noemt men een oprisping? [DC 47 (1972)] || oprisping [ZND m]
III-1-2
|
21157 |
oprit |
bergje:
berrəgskə (Q095p Maastricht),
oprit:
oprit (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
òprit (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht)
|
een hellend oplopende weg om op een dijk, een brug enz. te kunnen komen (april, opweg, opril, oprit, stoep, aprel) [N 90 (1982)]
III-3-1
|
19426 |
opruimen |
de boel aan kant zetten:
de boel aan kaant ziete (Q095p Maastricht),
opruimen:
opruime (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht)
|
Opruimen (opruimen, oprommelen, klarantie maken, ontdoen) [N 79 (1979)]
III-2-1
|
19321 |
opscheppen |
groot gaan:
groet goon (Q095p Maastricht),
kletsen:
kletse (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
opscheppen:
opsjöppe (Q095p Maastricht),
opsnijden:
ópsnijjə (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
stoefen:
stooffə (Q095p Maastricht),
stōēfə (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
stóffe (Q095p Maastricht),
stóffə (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
cf. Schuermans p. 682 s.v. "stof, stoffen"= bluffen, grootmaken
stóffe (Q095p Maastricht),
stoffen:
stooffə (Q095p Maastricht),
stóffe (Q095p Maastricht),
stóffə (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
stuiten:
Van Dale: III. stuiten, (gew.) pochen, bluffen, snoeven, opsnijden.
stute (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
verbeelding:
verbeelding (Q095p Maastricht),
zich get menen:
ziech get meine (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
zich opblazen:
ziech opblooze (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht)
|
het doen blijken van het gevoel dat men meer is dan anderen [trots, trotsheid] [N 85 (1981)] || opscheppen, opsnijden || stoffen, bluffen, opsnijden || zich op iets beroemen, hoog van iets opgeven, groot spreken [blozen, blazen, schochten, stoefen, mensen, zwetsen] [N 85 (1981)]
III-1-4, III-3-1
|
19322 |
opschepper |
ambrasmaker:
cf. VD s.v. "ambras"en "ambrasmaker
ambrasmeker (Q095p Maastricht),
braniemaker:
braniemeekər (Q095p Maastricht),
braniemeker (Q095p Maastricht),
felmaker:
fèl = ijdel
fèlmeker (Q095p Maastricht),
ingebeelde gek:
ingəbeeldə gek (Q095p Maastricht),
opschepper:
opsjäpper (Q095p Maastricht),
opsjöpper (Q095p Maastricht),
stoefer:
stóffer (Q095p Maastricht),
cf. Schuermans p. 682 s.v. "stof, stoffen"= bluffen, grootmaken
stóffer (Q095p Maastricht),
stoffer (zn.):
stōffer (Q095p Maastricht),
stuiter (zn.):
Van Dale: III. stuiten, (gew.) pochen, bluffen, snoeven, opsnijden.
stuuter (Q095p Maastricht),
windmaker:
wind meeker (Q095p Maastricht)
|
een vertoon van grootheid [kasgenade, geneuk, paret] [N 85 (1981)] || het doen blijken van het gevoel dat men meer is dan anderen [trots, trotsheid] [N 85 (1981)] || het gevoel van meerderheid te zeer of ongegrond doen blijken [groots] [N 85 (1981)] || ijdeltuit, opsnijjer || opschepper || stoffer, opsnijder, bluffer || zich heel wat inbeeldend, een te hoge mening van zich zelf hebben [veel kak hebben, veil hebben, ophangen, veel gasconnades veil hebben] [N 85 (1981)] || zich op iets beroemen, hoog van iets opgeven, groot spreken [blozen, blazen, schochten, stoefen, mensen, zwetsen] [N 85 (1981)]
III-1-4, III-3-1
|
17866 |
opschuiven |
opschuiven:
opsjuive (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
opsjuivə (Q095p Maastricht),
B.v. sjuif diech.
opsjuive (Q095p Maastricht)
|
Opschuiven: in een zijwaartse richting schuiven om plaats te maken (opschikken, schavielen, opschuiven). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
25480 |
opslagplaats voor brood |
broodmagazijn:
brutmagazęjn (Q095p Maastricht),
remise:
remise (Q095p Maastricht)
|
Het kan hier gaan om een aparte ruimte voor het opslaan van brood. Daarop wijzen woordtypen als "broodkamer", "broodmagazijn", "broodhok". De informant van L 270 vermeldt inderdaad dat het een ruimte is aansluitend naast de bakkerij. Andere woordtypen als "broodrek", "lader", "broodschap" duiden erop dat deze opslagplaats niet perse een apart vertrek hoeft te zijn. [N 29, 105d; N 29, 105e]
II-1
|
19290 |
opspelen |
foeteren:
foetere (Q095p Maastricht),
foetərə (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
op zijn poot spelen:
op ziene poet speule (Q095p Maastricht),
opspelen:
opspeule (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
opspeulə (Q095p Maastricht),
sakkeren:
sakkere (Q095p Maastricht),
sjamfoeteren:
fr. Jean foutre
sjamfoetere (Q095p Maastricht),
sodemieteren:
sodemietere (Q095p Maastricht),
uit de slof schieten:
oet də sloof sjeetə (Q095p Maastricht),
uit zijn slof schieten:
oet zənə sjlof sjeetə (Q095p Maastricht),
uitvallen:
oetvalle (Q095p Maastricht),
voor neer te vallen zijn:
iech bin veur neer te valle (Q095p Maastricht),
voor om te vallen zijn:
iech bin veur um te valle (Q095p Maastricht),
voor te barsten zijn:
veur te barste zeen (Q095p Maastricht)
|
sakkeren, vloekend opspelen || zeer boos uitvallen [sjamfoeteren, opspelen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|