| 33244 |
bietenplantjes uitdunnen |
aan de gang zetten:
on dǝ gaŋk zetǝ (P176p Sint-Truiden),
afdunnen:
afdønǝ (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L265p Meijel,
L209p Merselo,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
Q101p Valkenburg),
āfdønǝ (L295p Baarlo, ...
L286p Hamont,
L269a Hout-Blerick,
L289a Hushoven,
L289b Leuken,
L211p Leunen,
L288p Nederweert,
L266p Sevenum,
L270p Tegelen,
L318b Tungelroy,
L271p Venlo),
āf˱dynǝ (L366p Gruitrode),
afhakken:
āfhakǝ (Q033p Oirsbeek, ...
Q112b Ubachsberg),
afhouwen:
āfhǫu̯ǝ (Q197p Noorbeek, ...
Q033p Oirsbeek,
Q197a Terlinden,
Q097p Ulestraten),
afleggen:
āflęgǝ (L268p Velden),
afplukken:
afpløkǝ (L265p Meijel, ...
L209p Merselo,
L163p Ottersum,
L268p Velden),
āfpløkǝ (L295p Baarlo, ...
L322p Haelen),
āfplø̄kǝ (L269b Boekend),
āfplø̜kǝ (L291p Helden, ...
L289b Leuken,
L294p Neer,
L290p Panningen),
afsplijten:
āfšplitǝ (L429a Berg, ...
L430p Einighausen,
L434p Limbricht,
Q019a Neerbeek,
Q020p Sittard),
afsteken:
āfstękǝ (L366p Gruitrode),
ǭ.fstiǝ.kǝ (Q157p Jesseren),
afstoten:
āfstūtǝ (L269p Blerick),
aftreden:
aftrei̯ǝn (K314p Kwaadmechelen),
aftrekken:
aftrękǝ (K358p Beringen, ...
K318p Berverlo,
K316p Heppen,
K357p Paal),
āftrekǝ (L386p Vlodrop),
āftrē̜kǝ (Q015a Meers, ...
Q013p Uikhoven),
āftrękǝ (L429a Berg, ...
L360p Bree,
L426p Buchten,
L431p Dieteren,
Q018p Geulle,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
L429p Guttecoven,
Q002p Hasselt,
L328p Heel,
Q039p Hoensbroek,
L426z Holtum,
L321a Ittervoort,
Q028p Jabeek,
L370p Kessenich,
L369p Kinrooi,
K359p Koersel,
L422p Lanklaar,
Q009p Maasmechelen,
Q204a Mechelen,
L321p Neeritter,
L427p Obbicht,
Q033p Oirsbeek,
L432p Susteren,
Q112z Ten Esschen,
Q014p Urmond),
afzetten:
afzętǝ (L159a Middelaar),
āfzetǝ (L331b Boukoul, ...
Q035p Brunssum,
Q193p Gronsveld,
L330p Herten,
L325p Horn,
L377p Maasbracht,
L332p Maasniel,
L383p Melick,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
L322a Nunhem,
L387p Posterholt,
Q203a Reijmerstok,
L378p Stevensweert,
L331p Swalmen),
āfzitǝ (Q193a Eckelrade, ...
Q198b Oost-Maarland),
āfzętǝ (L324p Baexem, ...
Q112a Heerlerheide,
Q111p Klimmen,
Q192p Margraten,
L292a Maxet,
Q197p Noorbeek,
Q033p Oirsbeek,
Q098p Schimmert,
Q197a Terlinden,
Q014p Urmond,
L289p Weert),
bijhouwen:
bɛi̯hau̯ǝ (Q095p Maastricht),
bijplanten:
bēi̯plantǝ (Q113p Heerlen),
bēplāntǝ (Q096a Borgharen),
bęi̯plantǝ (Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
bijpoten:
bii̯pǭtǝ (L270p Tegelen),
doorkappen:
dǫu̯rkapǝ (P175p Gingelom),
doorschoffelen:
dōršufǝlǝ (L289b Leuken),
dūršǫfǝlǝ (L372p Maaseik),
doorstoten:
dōrstōtǝ (L289b Leuken),
dōrstǫu̯tǝ (L294p Neer),
dunnen:
denǝ (Q072p Beverst, ...
Q004p Gelieren Bret,
Q002p Hasselt,
L355a Linde,
L416p Opglabbeek),
dȳnǝ (Q198b Oost-Maarland),
dønǝ (Q083p Bilzen, ...
Q121c Bleijerheide,
Q211p Bocholtz,
L287p Boeket,
Q096a Borgharen,
L360p Bree,
Q035p Brunssum,
L426p Buchten,
Q071p Diepenbeek,
Q198p Eijsden,
L320a Ell,
Q119p Eygelshoven,
Q202p Eys,
Q203p Gulpen,
P048p Halen,
Q113p Heerlen,
L413p Helchteren,
Q158a Henis,
Q039p Hoensbroek,
Q077p Hoeselt,
L246p Horst,
Q100p Houthem,
L316p Kaulille,
Q121p Kerkrade,
Q176a Ketsingen,
Q111p Klimmen,
K278p Lommel,
Q016p Lutterade,
Q180p Mal,
Q192p Margraten,
L292a Maxet,
Q204a Mechelen,
L288p Nederweert,
Q096c Neerharen,
L321p Neeritter,
Q197p Noorbeek,
Q036p Nuth,
Q033p Oirsbeek,
Q198b Oost-Maarland,
P222p Opheers,
L288a Ospel,
L314p Overpelt,
Q157a Overrepen,
L355p Peer,
L299p Reuver,
Q175p Riemst,
L373p Roosteren,
Q099q Rothem,
P107a Rummen,
Q098p Schimmert,
Q187p Sint Pieter,
Q096d Smeermaas,
L318p Stramproy,
L432p Susteren,
L270p Tegelen,
Q197a Terlinden,
Q162p Tongeren,
L318b Tungelroy,
Q112b Ubachsberg,
Q014p Urmond,
Q222p Vaals,
Q178p Val-Meer,
Q101p Valkenburg,
Q117a Waubach,
L289p Weert,
Q078p Wellen,
Q201p Wijlre,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
dø̜nǝ (L291p Helden, ...
Q077p Hoeselt,
L290p Panningen),
dɛnǝ (Q156p Borgloon),
einselen:
yntsǝlǝ (Q015p Stein),
ęi̯nsǝlǝ (Q014p Urmond),
ęi̯nzǝlǝ (Q015a Meers),
geden:
gēi̯ǝ (Q071p Diepenbeek),
gē̜ (Q111p Klimmen, ...
Q117a Waubach),
gē̜i̯n (Q072p Beverst),
gē̜ǝ (Q072p Beverst, ...
Q158a Henis,
Q022p Munstergeleen,
Q036p Nuth),
gīǝ (Q071p Diepenbeek, ...
Q075p Vliermaalroot),
gɛi̯ǝ (Q096c Neerharen),
instapelen:
enstǭpǝlǝ (Q080p Vliermaal),
kappen:
ka.pǝ (Q080p Vliermaal, ...
Q075p Vliermaalroot),
kapǝ (P179p Aalst, ...
P120p Alken,
P176b Bevingen,
P224p Boekhout,
P218p Borlo,
P175p Gingelom,
P184p Groot-Gelmen,
Q079p Guigoven,
P195p Gutschoven,
P048p Halen,
Q158a Henis,
P188p Hoepertingen,
L288b Laar,
P051p Lummen,
Q180p Mal,
P176a Melveren,
Q169p Membruggen,
P214p Montenaken,
Q182p Nerem,
P117p Nieuwerkerken,
P222p Opheers,
Q168a Rijkhoven,
Q158p Riksingen,
L420p Rotem,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P121p Ulbeek,
Q166p Vechmaal,
P174p Velm,
P227p Vorsen,
P118a Wijer,
Q079a Wintershoven,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler,
P044p Zelem),
op bosjes stoten:
ǫp bø̜skǝs stutǝ (L318b Tungelroy),
op maat houwen:
ǫp mǭt hǫwǝ (Q192p Margraten, ...
Q198a Mesch),
op maat zetten:
ǫp moǝt zętǝ (P175p Gingelom, ...
P213p Niel-Bij-Sint-Truiden,
P174p Velm),
ǫp muǝt zętǝ (Q165p Hopmaal),
ǫp mǭt zętǝ (L269p Blerick, ...
L290p Panningen,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
opeenzetten:
opīnzętǝ (Q002b Kiewit),
ǫpiǝnzętǝ (P107a Rummen),
ǫpēnzętǝ (L332p Maasniel, ...
Q198a Mesch,
L382p Montfort),
ǫpēzetǝ (Q192p Margraten),
ǫpēzętǝ (Q201p Wijlre),
ǫpęi̯nzē̜tǝ (L320a Ell, ...
L369p Kinrooi,
L289b Leuken,
L292a Maxet,
L374p Thorn,
Q097p Ulestraten),
placeren:
plasęi̯rǝ (P178p Brustem, ...
P115p Duras,
P173p Halmaal,
P176p Sint-Truiden),
planten:
plantsǝ (Q121b Spekholzerheide),
plantǝ (L382p Montfort),
plukken:
pløkǝ (P188p Hoepertingen, ...
L299p Reuver,
P177p Zepperen),
plø̜kǝ (L288b Laar, ...
L292a Maxet,
P214p Montenaken),
splijten:
šplitǝ (Q020p Sittard),
šplītǝ (Q032a Puth),
stapelen:
štapǝlǝ (Q033p Oirsbeek, ...
Q030p Schinveld),
štābǝlǝ (Q121p Kerkrade, ...
Q198b Oost-Maarland,
Q101p Valkenburg),
struiken:
štrȳkǝ (Q018p Geulle, ...
Q100p Houthem,
Q099q Rothem,
Q097p Ulestraten),
trekken:
trē̜kǝ (Q096b Itteren),
trękǝ (Q097p Ulestraten),
uitdoen:
ūtdūn (Q013p Uikhoven),
uitdunnen:
utdønǝ (L295p Baarlo, ...
L269p Blerick,
L426p Buchten,
L330p Herten,
L292p Heythuysen,
L377p Maasbracht,
Q009p Maasmechelen,
Q036p Nuth,
L329p Roermond,
L423p Stokkem,
L432p Susteren,
L289p Weert),
uǝt˱dønǝ (L312p Neerpelt, ...
L314p Overpelt),
ytdønǝ (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L159a Middelaar,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
ȳtdønǝ (L210p Venray),
ø̜t˲dønǝ (K278p Lommel),
ātdynǝ (P176p Sint-Truiden),
ūt˱dynǝ (L371a Geistingen),
ūt˱dønǝ (L324p Baexem, ...
L369p Kinrooi,
Q016p Lutterade),
ǫu̯t˱dønǝ (L282p Achel, ...
L414p Houthalen,
L372p Maaseik),
uitplanten:
ø̜tplantǝ (K357p Paal),
uitpoten:
ȳtpōtǝ (L381p Echt),
uitstapelen:
ustapǝlǝ (Q121p Kerkrade),
utštapǝlǝ (Q033p Oirsbeek),
uitzetten:
ø̜tzɛtǝn (K278p Lommel),
verpoten:
vǝrpōtǝ (L318b Tungelroy),
vǝrpǭtǝ (L271p Venlo),
wieden:
wii̯ǝ (L270p Tegelen)
|
Uit de rijen jonge plantjes telkens enkele exemplaren weghalen zodat de overgebleven bietenplantjes meer ruimte krijgen om uit te groeien. Doorgaans wordt dit werk in twee fases gedaan. Eerst wordt met de schoffel of de hak op regelmatige afstanden de rij plantjes over de breedte van de schoffel onderbroken. Van de overgebleven groepjes wordt dan iets later alleen het beste plantje overgehouden; de andere worden met de hand uitgetrokken. Tegelijk wordt dat geselecteerde plantje extra aangezet. Intussen wordt, zoals op het aardappelveld, regelmatig onkruid gewied; zie de toelichting bij het lemma Aanaarden. Het object van de handeling is steeds bieten, bietenplantjes. [N 12, 45; N Q, 8; JG 1b; monogr.; add. uit N 15, 2]
I-5
|