| 21344 |
kwellen |
ambeteren:
ampeteire (P219p Jeuk),
de dram aandoen:
WNT: dram (II), zie drem.
den dram aandoon (L322a Nunhem),
doen doodvallen:
doén doedvalle (Q193p Gronsveld),
ellende brengen:
‧iəl‧ɛnt ˂bre.ŋə (Q202p Eys),
faradjiejen:
faradjiejə (P047p Loksbergen),
fartzīēje (L417p As),
geplaagd worden:
geplaog wère (Q098p Schimmert),
geplaagd zijn:
geploagd zeen (L360p Bree),
het hart uithalen:
⁄t hàrt ówthāle (L417p As),
jensen:
jense (Q019p Beek),
jensë (L422p Lanklaar),
jènse (L417p As),
judassen:
joedasse (Q202p Eys, ...
Q021p Geleen,
Q120p Heerlerbaan/Kaumer,
L332p Maasniel,
L329p Roermond),
joedassen (L383p Melick),
joedassə (L300p Beesel),
jōē⁄dàssə (Q035p Brunssum),
judasse (Q019p Beek, ...
Q095a Caberg,
Q095p Maastricht,
L271p Venlo,
Q201p Wijlre),
judassə (Q095p Maastricht),
juudassə (L328p Heel),
jūūdàssə (L164p Gennep),
jŭdassen (Q098p Schimmert),
(in geestelijke zin).
joedasse (Q021p Geleen),
koeioneren (<fr.):
koeienére (L266p Sevenum),
koejeneere (Q021p Geleen, ...
L266p Sevenum),
koejeniere (L209p Merselo),
koejenére (Q111p Klimmen),
koejonneere (Q095a Caberg),
koejonneerë (L422p Lanklaar),
koejónere (Q095p Maastricht),
koejənéérə (Q035p Brunssum),
kŏĕjenéére (L417p As),
kreiten:
krèètə (P047p Loksbergen),
Van Dale: kreiten, (gew.) treiteren.
kreite (Q015p Stein),
krijsen:
(vandaar kreesheer = floager).
kriese (Q171p Vlijtingen),
kwellen:
kwaele (L330p Herten (bij Roermond), ...
L331p Swalmen),
kwaelə (Q116p Simpelveld),
kweille (L216p Oirlo),
kwelle (L191p Afferden, ...
L295p Baarlo,
L327p Beegden,
L434a Broeksittard,
Q095a Caberg,
Q018p Geulle,
L265p Meijel,
L329p Roermond,
Q187p Sint-Pieter,
Q020p Sittard,
L374p Thorn,
L210p Venray,
L386p Vlodrop),
kwellen (L417p As, ...
L428p Born,
L419p Elen,
L165p Heijen,
Q039p Hoensbroek,
L211p Leunen,
Q034p Merkelbeek,
Q032p Schinnen,
L385p Sint-Odiliënberg,
Q015p Stein),
kwellə (L382p Montfort, ...
L331p Swalmen,
L271p Venlo),
kwelən (K353p Tessenderlo),
kweële (Q112p Voerendaal, ...
Q117a Waubach),
kweələ (Q108p Wijnandsrade),
kwēle (L432p Susteren),
kwēͅlə (Q253p Montzen),
kwĕle (Q198p Eijsden),
kwĭlle (Q203p Gulpen),
kwäle (Q113p Heerlen, ...
Q117b Rimburg),
kwääle (Q118p Schaesberg),
kwèele (Q203p Gulpen),
kwèle (Q035p Brunssum),
kwèlle (L333p Asenray/Maalbroek, ...
Q103p Berg-en-Terblijt,
L269p Blerick,
Q096a Borgharen,
L323p Buggenum,
L164p Gennep,
L330p Herten (bij Roermond),
L320p Hunsel,
L248p Lottum,
Q016p Lutterade,
L217p Meerlo,
Q196p Mheer,
L296p Steyl,
L246a Swolgen),
kwèllen (L432p Susteren),
kwèè-le (Q118p Schaesberg),
kwélə (L329a Kapel-in-t-Zand),
kwéélə (Q038p Amstenrade, ...
Q207p Epen),
kwéélən (Q014p Urmond),
kwééëlə (Q117p Nieuwenhagen),
kwêelə (Q113p Heerlen),
kwêle (Q029p Bingelrade, ...
Q111p Klimmen,
Q033p Oirsbeek,
Q032p Schinnen,
Q116p Simpelveld),
kwêle(n) (Q030p Schinveld),
kwëlle (L325p Horn),
kw‧eͅalə (Q202p Eys),
Opm. betekent ook: dikker worden.
kwèlle (L378p Stevensweert),
Opm. de e ligt tussen ‰ en Ô.
kwelle (L266p Sevenum),
Opm. Franse è.
kwèle (Q207p Epen),
ps. omgespeld volgens Frings.
kwɛ̄le (Q202p Eys, ...
Q204a Mechelen),
lastig zijn:
lâstig zien (L216p Oirlo),
leed doen:
leid doon (L271p Venlo),
lijden:
lieje (Q039p Hoensbroek),
martelen:
maartele (L249p Grubbenvorst),
martele (L300p Beesel, ...
L266p Sevenum),
mertele (L380p Genooi/Ohé, ...
L379p Laak),
negeren:
negere (L271p Venlo),
négere (L322a Nunhem),
nijpen:
néipen (L419p Elen),
op de zenuwen werken:
òppe zīēnəwe wérke (L417p As),
peitschen:
>< vgl. Heerlen Wb. (pag. 400): pütsje (ww), 1. kussen; -2. wangen; -3. zoenen [zie ook puëne].
püütsche (Q113p Heerlen),
pesten:
peste (Q102p Amby, ...
L320a Ell,
Q021p Geleen,
L246p Horst,
L267p Maasbree,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L217p Meerlo,
Q034p Merkelbeek,
L322a Nunhem,
L216p Oirlo,
L387p Posterholt,
Q101p Valkenburg,
L271p Venlo,
L289p Weert),
pestə (Q095p Maastricht),
pestən (Q014p Urmond),
pèste (L417p As),
péste (L331p Swalmen),
pijn doen:
pie.n doon (L320b Kelpen),
pien doon (Q109p Hulsberg),
pieng doeë (Q121p Kerkrade),
pitsen:
pitsen (L419p Elen),
plaag (zn.):
plaog (Q095p Maastricht),
plagen:
plagen (L292p Heythuysen, ...
K317p Leopoldsburg),
plaoge (Q102p Amby, ...
Q102p Amby,
Q019p Beek,
Q095a Caberg,
Q203p Gulpen,
L330p Herten (bij Roermond),
L246p Horst,
L321a Ittervoort,
L267p Maasbree,
L267p Maasbree,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
Q034p Merkelbeek,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
L382p Montfort,
L294p Neer,
L433p Nieuwstadt,
L387p Posterholt,
L299p Reuver,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
Q101p Valkenburg,
L271p Venlo,
L210p Venray),
plaogen (L371p Ophoven),
plaogə (L300p Beesel, ...
Q027p Doenrade,
L328p Heel,
Q109p Hulsberg,
L320b Kelpen,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
L382p Montfort,
Q117p Nieuwenhagen,
Q033p Oirsbeek,
L329p Roermond,
L271p Venlo),
ploa-ge (Q208p Vijlen),
ploage (L297p Belfeld, ...
L430p Einighausen,
Q110p Heek,
L328p Heel,
Q105p Heer,
L291p Helden/Everlo,
L298a Kesseleik,
Q104a Limmel,
L377p Maasbracht,
L267p Maasbree,
L217p Meerlo,
Q099p Meerssen,
Q022p Munstergeleen,
Q032a Puth,
Q101p Valkenburg,
L210p Venray,
L289p Weert),
ploagen (Q086p Eigenbilzen, ...
Q014p Urmond),
ploagë (L422p Lanklaar),
plogen (L353p Eksel),
plōͅgə (L364p Meeuwen),
ploͅgə (K358p Beringen),
plwogge (Q077p Hoeselt),
plâôge (L245b Tienray),
plòəgə (Q113p Heerlen),
Opm. kwèlle(n) betekent: zachtjes laten koken, bijv. vruchte kwèlle.
ploage(n) (L427p Obbicht),
Opm. o netals Fr. woord mon.
ploge (Q207p Epen),
sarren:
sarre (L209p Merselo),
schelden:
sjèlle (L417p As),
tempteren:
tampteerə (Q027p Doenrade),
tamptére (Q098p Schimmert),
tamteere (L268p Velden),
tamteeren (L299p Reuver),
tem-tie-re (L215p Blitterswijck),
tempteere (Q016p Lutterade),
tempteeren (Q098p Schimmert),
temptere (Q019p Beek, ...
Q203p Gulpen,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
tempteren (Q034p Merkelbeek),
temteere (Q095a Caberg, ...
Q032a Puth),
temteeren (L333p Asenray/Maalbroek),
temteerə (Q033p Oirsbeek),
temteire (Q027p Doenrade, ...
Q020p Sittard),
temtere (Q095p Maastricht),
temtére (Q111p Klimmen),
tĕmteere (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
tĕmteere(n) (L429p Guttecoven),
tèmpteerə (Q032p Schinnen, ...
L432p Susteren),
tèmteerə (Q113p Heerlen),
tèmtēērə (Q095p Maastricht),
tergen:
streepje op de a
tärge (L209p Merselo),
toeken:
toeke (Q095a Caberg),
tōēke (Q105p Heer),
tōēkə (Q095p Maastricht),
transeneren:
Van Dale: transeneren, (gew.) kwellen, plagen, mishandelen.
transeneere (Q095a Caberg, ...
Q110p Heek),
transeneerə (Q027p Doenrade),
transjenére (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
trenseneere (L321p Neeritter),
trensenere (L318b Tungelroy),
trànsenéére (L417p As),
treiteren:
traetere (L381p Echt/Gebroek),
treitere (L372p Maaseik, ...
Q095p Maastricht),
trèitere (Q193p Gronsveld),
trèètərə (L299p Reuver),
tréétere (L417p As),
vervelen:
vervééle (L417p As),
villen:
WNT: villen, II.5. kwellen, pijnigen.
vil-le (L215p Blitterswijck),
ville (L209p Merselo),
voor de gek houden:
vīēr de gek hòwwe (L417p As),
zengen:
vgl. Kerkrade Wb. (pag. 249): tsenke, plagen; tsenke, ziech, kibbelen.
tsenke (Q121p Kerkrade),
tsénkə (Q116p Simpelveld),
tzenke (Q222p Vaals)
|
kwellen [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND m], [ZND m] || lichamelijk of geestelijk leed veroorzaken [plagen, kwellen] [N 85 (1981)] || plagen
III-3-1
|