19317 |
trots |
bats:
Ennen batse mi.ns Kiek ¯m ¯s bats loopemar.: cf. WNT II, 1, kol. 1074, s.v. "batsch"= verouderd trotsch, brutaal; cf. VD s.v. "IV bats
bats (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
een beetje verwaand:
en bietje verwaant (L271p Venlo),
fel:
fèl (L422p Lanklaar, ...
Q095p Maastricht),
slecht leesbaar
féel (Q078p Wellen),
fier:
fējər (L286p Hamont),
fier (Q202p Eys, ...
Q002p Hasselt,
Q077p Hoeselt,
K359p Koersel,
P046p Linkhout,
K357p Paal,
L387p Posterholt,
Q093p Rosmeer,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
P176p Sint-Truiden,
L271p Venlo,
Q078p Wellen,
Q155p Werm,
K361p Zolder),
fie’əre (Q188p Kanne),
fīē.ër (Q001p Zonhoven),
fīēr (L417p As),
fīērə (P047p Loksbergen),
fīr (K315p Oostham),
fīər (Q156p Borgloon),
fĭĕr (L432p Susteren),
fjeer (P176p Sint-Truiden),
fjēz (P176p Sint-Truiden),
fjèèr (P176p Sint-Truiden),
fîêr (L286p Hamont),
doa mujje ni fej.er op zè.n: daar moet je niet trots op zijn
fej.er (Q002p Hasselt),
Om zwao get te doon dao is hae te fiaer väör
fiaer (L381p Echt/Gebroek),
zoe"fier as-Øn pauw (paa)
fier (K318p Beverlo),
fors:
lang uitgesproken
foers (Q003p Genk),
glorieus:
glorieus (L265p Meijel),
grootheid:
grōēted (L432p Susteren),
groots:
greets (Q093p Rosmeer),
greetse geit (L364p Meeuwen),
greuts (Q102p Amby, ...
L317p Bocholt,
Q011p Boorsem,
Q173p Genoelselderen,
L322p Haelen,
Q077p Hoeselt,
L329a Kapel-in-t-Zand,
L372p Maaseik,
L332p Maasniel,
Q180p Mal,
L382p Montfort,
Q158p Riksingen,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
Q093p Rosmeer,
Q168p s-Herenelderen,
L331p Swalmen,
L374p Thorn,
Q183p Vreren,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
greutsj (Q019p Beek, ...
Q019p Beek,
L428p Born,
Q027p Doenrade,
L382p Montfort,
L433p Nieuwstadt,
Q033p Oirsbeek,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q014p Urmond),
greutsje (L386p Vlodrop),
greuëtsj (Q113p Heerlen),
greŭtsj (Q021p Geleen),
greŭtsj zeen (Q021p Geleen),
grēts (Q093p Rosmeer),
grĕŭtsch (Q098p Schimmert),
grieĕts (L415p Opoeteren),
griets (L357p Bos, ...
L356p Grote-Brogel,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
Q005p Zutendaal),
grijts (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
grits (Q004p Gelieren/Bret, ...
L352p Hechtel),
grièts (L368p Neeroeteren),
grīēts (L417p As),
grīĕts (L368p Neeroeteren),
grīts (L364p Meeuwen),
grīəts (L367p Neerglabbeek),
groets (Q083p Bilzen, ...
Q202p Eys,
L414p Houthalen,
L316p Kaulille,
L372p Maaseik,
P183p Mielen-boven-Aalst,
P117p Nieuwerkerken,
L355p Peer),
groeuts (L294p Neer),
groēūtsj (Q032p Schinnen),
grooits (Q072p Beverst),
groots (L320a Ell, ...
L320c Haler,
L292p Heythuysen,
P055p Kermt,
L313p Sint-Huibrechts-Lille),
groouts (P057p Kuringen),
grots (Q156p Borgloon),
grotsj (Q259p Lontzen),
groëts (L417p As, ...
L355p Peer,
Q075p Vliermaalroot),
groəts (P195p Gutshoven, ...
L315p Kleine-Brogel),
grōēts (L355p Peer),
grŏĕts (P055p Kermt),
grŏts (Q071p Diepenbeek),
groͅts (P193p Mettekoven),
gro’əts (P192p Voort),
gruaetsj (Q021p Geleen),
gruets (L381p Echt/Gebroek, ...
L370p Kessenich,
L299p Reuver),
gruetsj (Q111p Klimmen),
grueəts (L328p Heel, ...
L328p Heel),
grui̯ts (P176p Sint-Truiden),
gruts (L282p Achel, ...
Q072p Beverst,
Q086p Eigenbilzen,
L353p Eksel,
L353p Eksel,
Q002p Hasselt,
L352p Hechtel,
P050p Herk-de-Stad,
L414p Houthalen,
P219p Jeuk,
Q088p Lanaken,
P047p Loksbergen,
L217p Meerlo,
L217p Meerlo,
L312p Neerpelt,
Q168a Rijkhoven,
P176p Sint-Truiden,
L210p Venray,
Q075p Vliermaalroot,
Q172p Vroenhoven,
P172p Wilderen,
K361p Zolder),
grutsj (Q207p Epen, ...
Q207p Epen),
grutz (Q001p Zonhoven),
gruu-jetš (Q012p Rekem),
gruuts (Q095a Caberg, ...
Q202p Eys,
Q188p Kanne,
L267p Maasbree,
L267p Maasbree,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L371p Ophoven,
L371p Ophoven,
Q012p Rekem,
L423p Stokkem,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L289p Weert),
gruuts(j) (Q001p Zonhoven),
gruutsch (Q203p Gulpen),
gruutschj (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
gruutsj (Q007p Eisden, ...
Q193p Gronsveld,
L422p Lanklaar,
Q196p Mheer),
gruutz (L424p Meeswijk),
gruuëts (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L271p Venlo,
L289p Weert),
gruuëtsch (Q101p Valkenburg),
gruuëtsj (Q196p Mheer, ...
Q036p Nuth/Aalbeek),
gruèts (L321a Ittervoort),
gruéts (L271p Venlo),
gruëts (L328p Heel, ...
L298a Kesseleik,
L270p Tegelen),
gruëtsj (Q203p Gulpen, ...
Q113p Heerlen,
Q112p Voerendaal,
Q112p Voerendaal,
Q112p Voerendaal,
Q108p Wijnandsrade),
gruùts (L246p Horst),
gruəts (K353p Tessenderlo),
grūūets (L299p Reuver),
grūūts (L246p Horst, ...
L267p Maasbree,
L267p Maasbree),
grūūtsch (Q102p Amby),
grūūëtsj (Q117p Nieuwenhagen),
grūəts (K358p Beringen),
grŭŭə⁄tsj (Q035p Brunssum),
grwētsj (Q015p Stein),
grwètsj (Q018p Geulle),
gry(3)̄ts (L372p Maaseik, ...
Q095p Maastricht),
gry(3)̄tz (L423p Stokkem),
gry(3)̄ətš (Q010p Opgrimbie),
gryts (P179p Aalst-bij-St.-Truiden, ...
Q088p Lanaken,
P051p Lummen,
L319p Molenbeersel,
Q001p Zonhoven),
gryətš (Q007p Eisden, ...
Q010p Opgrimbie,
Q012p Rekem,
Q012p Rekem),
gräötsj (Q032p Schinnen, ...
Q032p Schinnen),
grèùts (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
grèùəts (L374p Thorn, ...
L374p Thorn),
gréutsch (Q015p Stein),
grêts (Q083p Bilzen),
grêûts (L322a Nunhem),
gröts (L215p Blitterswijck, ...
L245a Castenray,
L164p Gennep,
L164p Gennep,
L214a Geysteren,
Q077p Hoeselt,
L211p Leunen,
K278p Lommel,
L217p Meerlo,
L265p Meijel,
L265p Meijel,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L331p Swalmen,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L245b Tienray,
L210p Venray,
L210p Venray,
L244a Veulen,
L214p Wanssum),
grøts (Q173p Genoelselderen, ...
Q002p Hasselt,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
grøͅts (Q089p Martenslinde, ...
L313p Sint-Huibrechts-Lille),
grùts (L266p Sevenum, ...
L266p Sevenum,
L266p Sevenum),
grûuts (L320b Kelpen, ...
L320b Kelpen),
grûutsj (Q113p Heerlen),
grûûts (L318b Tungelroy),
grüts (Q095p Maastricht),
grəts (K314p Kwaadmechelen),
grəø͂ͅtš (Q007p Eisden),
gr‧yətš (Q202p Eys),
hoal (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
jruutsj (Q121p Kerkrade),
(Eijsden!).
gruutsj (Q197p Noorbeek),
Hïj deej nét of ie mien nie zag, de grötsen hónd Ik goj gröts óp miene kóm-af
gröts (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
Ich bön bezinner griêts op di-j prestsie Loat dèè griêtse stinkerd mè luipe (meer pejoratieve bet.)
griêts (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
met een nasaleringsteken i.pv. lengteteken
grø͂ͅts (L286p Hamont),
Waat is det volk grwäöts, en op niks Eine grwäötse pin
grwäöts (L381p Echt/Gebroek),
ze kinne mit rech greujts zeen op häör kienjer
greu:jts (L329p Roermond),
z¯ ès te gruts vir ¯et miech ze.llef te vroage
gruts (Q002p Hasselt),
¯ne grietse stinker
griets (Q003p Genk),
ô kort
grôts (Q089p Martenslinde),
groots zijn:
griêts zeen (L360p Bree),
grueëtsj zieë (Q203p Gulpen),
gruuēts zeen (L330p Herten (bij Roermond)),
gruuts zien (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
gruutsj zin (Q098p Schimmert),
grootse, een -:
grutse (Q091p Veldwezelt),
gruutsə (Q095p Maastricht),
grootsig:
grŏĕtsig (P058p Stevoort),
grutsig (P052p Schulen),
gruutsəch (Q095p Maastricht),
grootsige, een -:
grutsigə (P047p Loksbergen),
grootskloot:
grutskloe-w-et (L353p Eksel),
grote, een -:
grŏĕwtə (L271p Venlo),
hoge, een -:
hooge (L386p Vlodrop),
hoog in:
hōēg in (L417p As),
hoog in de bol:
hoag in(ne) bol (L294p Neer),
hoog in de daats:
hoag in(ne) daets (L294p Neer),
hoog in hebben:
haog in hubbe (L382p Montfort),
hoogmoedig:
haūgmoĕdig (Q011p Boorsem),
hovaardig:
hoefjaadig (Q188p Kanne),
hoeveirdig (K360p Heusden),
hoevjeͅdəsch (Q172p Vroenhoven),
hoovaerdich (Q020p Sittard),
hoovjaddig (Q090p Mopertingen, ...
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
hoovèërdig (K359p Koersel),
hoviaadig (P197p Heers),
hoëveëdig (Q118p Schaesberg),
huvjādəx (Q156p Borgloon),
həvēͅrdeg (Q088p Lanaken),
kaal:
koͅu̯l (Q078p Wellen),
keffer:
keffer (Q095p Maastricht),
kolossaal:
kollossaal (L422p Lanklaar),
kolosaul (Q168p s-Herenelderen),
kwast:
kwast (Q015p Stein),
opschepper:
opsjöpper (L320a Ell, ...
L432p Susteren),
schone kal:
schounj kāəl (Q078p Wellen),
schoon:
sjoeën (L422p Lanklaar),
stijf:
stief (L382p Montfort),
stoef:
stoef (P219p Jeuk),
stolz (du.):
sjtols (L330p Herten (bij Roermond), ...
Q020p Sittard,
Q117a Waubach),
sjtoots (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
sjtóls (Q035p Brunssum, ...
Q113p Heerlen),
staols (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
stjols (L270p Tegelen),
stols (L271p Venlo),
stòls (L424p Meeswijk),
štoͅ.lts (Q202p Eys),
trots:
trots (Q095p Maastricht, ...
Q005p Zutendaal),
tròts (Q095p Maastricht, ...
L271p Venlo),
tróts (L417p As, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
tröts (L265p Meijel),
trotsig:
trótsig (Q095p Maastricht),
vaardig:
viadig (P121p Ulbeek),
veel:
fuil (Q177p Millen),
verbeelding:
vərbeeling (L299p Reuver),
verwaand:
verwaand (Q014p Urmond),
vərwáánt (Q095p Maastricht),
wreed:
vreiət (K278p Lommel),
vrieëd (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
vrieët (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
vriët (L418p Niel-bij-As),
cf.WNT s.v. "wreed - vreed"9. trots, fier, parmantig (WNT XXVI, kol. 2530) (Ton is het er mee eens)
vrîêt (L286p Hamont),
vb.: "hij is wreed (fier, trots) met zijn nieuw kostuum
vrīēt (L364p Meeuwen),
Waat waas zi-j vriêd op hère nûwe velo
vriêd (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel)
|
blij, trots || een vertoon van grootheid [kasgenade, geneuk, paret] [N 85 (1981)] || fel, trots, ijdel, verwaand || fier || fier (zie ook trots, hovaardig) || fier, op eer gesteld || fier, parmantig || fier, trots || fier, trots, hovaardig || fier, trots, hovaardig, hoogmoedig || fier; hij is fier op zijn zon || groots [ZND 24 (1937)] || groots, fier || groots, hooghartig || groots, trots || groots, trots, hoogmoedig || grootsig, fier || het doen blijken van het gevoel dat men meer is dan anderen [trots, trotsheid] [N 85 (1981)] || hovaardig, trots || ijdel, trotsch || trots || trots (in gunstige zin) || trots, fier || trots, fier, prat || trots, hoogmoedig, fier || trots, verwaand || trots, zelfvoldaan || vervuld en blijk gevend van een gevoel van meerderheid boven anderen [groots, fier, trots, heel, freet, moedig, moetig,glorieus] [N 85 (1981)] || verwaand, trots
III-1-4
|