| 20084 |
roos (rosa) |
roos:
ruəzə (Q205p Wahlwiller)
|
rozen [RND]
III-2-1
|
| 21028 |
saus |
saus:
saoz (Q205p Wahlwiller)
|
saus [RND]
III-2-3
|
| 34539 |
schaal van een ei |
schaal:
sxāl (Q205p Wahlwiller)
|
Het kalkachtige omhulsel van een ei. Onder het woordtype schaal verbergen zich twee verschillende woorden, die in het Nederlands zijn samengevallen, doordat de Westgermaanse ā van het eerste woord, dat "komvormig voorwerp" betekende, en de Westgermaanse a in open lettergreep van het tweede woord, dat "omhulsel" betekende, beide een lange ā opleveren. De meeste Limburgse dialecten onderscheiden echter nog steeds deze twee historische klinkers. In de westelijke helft van Belgisch Limburg (gebied I) heeft ''schaal'' "eierschaal" een vocalisme dat Westgermaanse ā voortzet, in de oostelijke helft, in heel Nederlands Limburg evenals in het noordoosten van de provincie Luik (gebied II) een dat Westgermaanse a in open lettergreep voortzet. In dat oostelijke gebied is daarnaast ook schaal met oude ā vaak bekend, maar het betekent er "groot, plat bord", "collecteschaal" of "weegschaal". In enkele noordwestelijke Belgisch Limburgse dialecten heeft algehele (gebied III) of gedeeltelijke (gebied IV) samenval van ā en a in open lettergreep plaatsgevonden, zodat er niet kan worden uitgemaakt op welke van de twee oorspronkelijk verschillende woorden het woordtype schaal er teruggaat. Zie hiervoor in de bibliografie Goossens 1967. Enkele Nederlands Limburgse gegevens bevatten een historische ā. Blijkbaar gaat het hier om verwarring met het woord ''schaal'' voor "schotel".' [N 19, 55a; JG 1b, 1c, 2c; A 39, 9a; A 39, 9b; monogr.]
I-12
|
| 34381 |
schaap |
schaap:
šōp (Q205p Wahlwiller)
|
Bedoeld wordt het schaap in het algemeen, niet geslachtelijk onderscheiden. Zie afbeelding 4. [JG 1a, 1b, 2c; L 45, 21; L 38, 40; L 6, 25; S 30; A 14, 21; A 2, 1; G V, m3; Gwn 5, 13 add.; monogr.]
I-12
|
| 25043 |
schaduw, lommer |
scheem:
sjéém (Q205p Wahlwiller)
|
schaduw (lommer) [RND]
III-4-4
|
| 21483 |
schafttijd |
eten:
ɛətə (Q205p Wahlwiller)
|
schafttijd [RND]
III-3-1
|
| 18298 |
scheren |
scheren:
scheare (Q205p Wahlwiller)
|
scheren [DC 38 (1964)]
III-1-3
|
| 21244 |
schip |
schip:
šip (Q205p Wahlwiller)
|
schip [RND]
III-3-1
|
| 21248 |
schipper |
schipper:
šipər (Q205p Wahlwiller)
|
schipper [RND]
III-3-1
|
| 33977 |
schoftzadel |
zadel:
zāl (Q205p Wahlwiller)
|
Het zadel dat een tussen berries ingespannen paard op de schoft draagt. [JG 1a, 1b; N 13, 64a; monogr.]
I-10
|