22331 |
vals spelen |
broddelen:
breudelen (P188p Hoepertingen),
brudələ (P176p Sint-Truiden),
brødələ (P197p Heers),
brøͅdələ (P219p Jeuk),
Als ge troef hebt en ge bedient niet is dat breudelen.
brøͅdələ (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
brodden:
brodde (K359a Stal),
brodden (K360p Heusden, ...
K360p Heusden),
brodele (P047p Loksbergen),
brodə (K318p Beverlo),
bròdə (K358p Beringen, ...
K357p Paal),
bródde (K361p Zolder),
(is dit anwoord op een andere vraag?)
hij brot (P057p Kuringen),
Hië m`ot kunne bródde bè de kao.rt, vgl. VD brodden*: knoeien, broddelen.
bródde (K361p Zolder),
VD broddelen: knoeien, slecht, slordig werken; WNT brodden knoeien, bederven, Kil. brodden, inepte operari, R. bruiden.
bröd`de (Q001p Zonhoven),
de kromme jong spelen:
Sub krômp.
de krômme jông sjpeule (L270p Tegelen),
een hak zetten:
een hak zette (Q201p Wijlre),
faux (fr.) spelen:
de spelt ummer fao (Q203b Ingber),
foefelen:
foefelen (K359p Koersel),
foeffele (P219p Jeuk),
Als ge foefelt speel ich niet meer mee.
fufələ (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
foertelen:
foertelen (K278p Lommel),
Fr. foutre. Foertelen is de frequentatief van een onbekend *foerten; foutre > *foerten > foertelen (metathesis van t en r).
furtələn (K278p Lommel),
foetelen:
`fū.tələ (Q251p Gemmenich),
foe-tê-lê (Q164a Widooie),
foe.tele (Q091p Veldwezelt),
foe:tele (L265p Meijel),
foedelen (L282p Achel, ...
L353p Eksel,
L353p Eksel),
foet`le (L317p Bocholt, ...
L317p Bocholt,
L316p Kaulille,
L316p Kaulille),
foetel`n (Q071p Diepenbeek, ...
Q071p Diepenbeek),
foetele (P120p Alken, ...
Q102p Amby,
L417p As,
L300p Beesel,
L192p Bergen,
L269p Blerick,
L269p Blerick,
L269p Blerick,
Q211p Bocholtz,
Q011p Boorsem,
Q035p Brunssum,
Q096p Bunde,
Q096p Bunde,
Q071p Diepenbeek,
Q027p Doenrade,
L381p Echt/Gebroek,
Q086p Eigenbilzen,
Q086p Eigenbilzen,
Q086p Eigenbilzen,
Q198p Eijsden,
L320a Ell,
Q207p Epen,
Q202p Eys,
Q021p Geleen,
Q003p Genk,
Q003p Genk,
Q018p Geulle,
Q193p Gronsveld,
Q203p Gulpen,
L429p Guttecoven,
L322p Haelen,
Q113p Heerlen,
L330p Herten (bij Roermond),
L330p Herten (bij Roermond),
L325p Horn,
Q203b Ingber,
Q096b Itteren,
L321a Ittervoort,
L329a Kapel-in-t-Zand,
Q121p Kerkrade,
L369p Kinrooi,
Q111p Klimmen,
Q111p Klimmen,
P057p Kuringen,
Q016p Lutterade,
L267p Maasbree,
L267p Maasbree,
L267p Maasbree,
L332p Maasniel,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
L217p Meerlo,
L265p Meijel,
L383p Melick,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
L382p Montfort,
L288p Nederweert,
L294p Neer,
L321p Neeritter,
L433p Nieuwstadt,
Q036p Nuth/Aalbeek,
L216p Oirlo,
L216p Oirlo,
Q033p Oirsbeek,
Q012p Rekem,
L299p Reuver,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
Q200p s-Gravenvoeren,
Q118p Schaesberg,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
L266p Sevenum,
L266p Sevenum,
Q116p Simpelveld,
P176p Sint-Truiden,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
L296p Steyl,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
Q197a Terlinden,
L374p Thorn,
L374p Thorn,
L245b Tienray,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L210p Venray,
Q117a Waubach,
L289p Weert,
L289p Weert,
Q078p Wellen,
L215a Wellerlooi,
Q201p Wijlre,
K361p Zolder,
Q001p Zonhoven),
foetelen (L428p Born, ...
Q035p Brunssum,
Q086p Eigenbilzen,
L353p Eksel,
L371a Geistingen,
L320c Haler,
Q039p Hoensbroek,
K317a Kerkhoven,
L298a Kesseleik,
K359p Koersel,
Q240p Lauw,
K317p Leopoldsburg,
Q095p Maastricht,
L364p Meeuwen,
L364p Meeuwen,
L371p Ophoven,
K357p Paal,
Q032p Schinnen,
K359a Stal,
Q015p Stein,
Q015p Stein,
Q001p Zonhoven,
Q001p Zonhoven),
foetelle (L387p Posterholt),
foetellen (L386p Vlodrop),
foettele (Q119p Eygelshoven),
foetëlë (Q077p Hoeselt),
foētele (L266p Sevenum, ...
L192a Siebengewald,
L210p Venray),
foĕtele (L288p Nederweert),
foutelen (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
fouëtele (Q002p Hasselt),
foūtele (Q118a Terwinselen),
foétele (Q193p Gronsveld, ...
L270p Tegelen),
foêtele (Q083p Bilzen, ...
Q083p Bilzen,
Q083p Bilzen,
Q083p Bilzen,
Q083p Bilzen,
Q083p Bilzen,
Q083p Bilzen,
Q083p Bilzen,
Q188p Kanne,
Q175p Riemst,
L318b Tungelroy,
Q178p Val-Meer),
fōētele (L325p Horn, ...
L217p Meerlo,
L288p Nederweert,
L214p Wanssum,
Q117a Waubach),
fōētëlë (Q162p Tongeren),
foͅutələ (L360p Bree),
fudələ (L353p Eksel),
fudələn (L314p Overpelt),
futələ (L417p As, ...
P197p Heers,
L414p Houthalen,
Q109p Hulsberg,
Q074p Kortessem,
Q095p Maastricht,
Q012p Rekem,
P176p Sint-Truiden,
Q014p Urmond,
Q222p Vaals),
futələn (L353p Eksel, ...
L316a Lozen,
L312p Neerpelt),
fuudele (Q171p Vlijtingen),
fū:tələ (P196p Veulen),
fūt(ə)lə (L422p Lanklaar),
fūtələ (Q038p Amstenrade, ...
L360p Bree,
Q202p Eys,
L164p Gennep,
L328p Heel,
L320b Kelpen,
L316a Lozen,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
Q117p Nieuwenhagen,
Q033p Oirsbeek,
L329p Roermond,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L271p Venlo,
L210p Venray),
fy(3)̄tələ (L416p Opglabbeek),
fytələ (L364p Meeuwen),
fóutele (Q153p Gors-Opleeuw),
fôwtelen (L372p Maaseik),
fùtele (K318p Beverlo),
Jef foetelt (Q077p Hoeselt),
nie foêtele (Q083p Bilzen, ...
Q083p Bilzen,
Q083p Bilzen),
’fu:tələ (Q162p Tongeren),
#NAME?
foetele (Q117b Rimburg),
(= bedriegen).
foetele (L378p Stevensweert),
(= oneerlijk spelen).
foetele (Q198p Eijsden),
(is dit anwoord op een andere vraag?)
hij foetelt (P057p Kuringen),
(is dit niet antwoord op een andere vraag?)
hij foetelt (P057p Kuringen),
- bevingt ziech, boonjte komt om zijn loontje.
foetele (Q121p Kerkrade),
1. Ge moogt niet foetelen bij het kaartspelen.
futəln (Q001p Zonhoven),
8. Ic4
foetələ (L329p Roermond),
[Alg. opmerking: de invuller is een nieuwe medewerker en heeft enkel vernederlandste woorden genoteerd die reeds tussen haakjes in de vraagstelling gesuggereerd werden]
foetelen (P197p Heers),
add. van mw. G. Schalenborg op lijst voor Jeuk (P 219).
foetele (P176p Sint-Truiden),
B.v. Gi moet èrlek koarten, nè/nie foedelen!
foedələn (L282p Achel, ...
L286p Hamont),
België en Nederland.
futələ (L282p Achel, ...
L317p Bocholt,
L286p Hamont,
L316p Kaulille,
K278p Lommel,
L316a Lozen,
L312p Neerpelt,
L314p Overpelt,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
K278a Stevensvennen,
L318b Tungelroy,
L289p Weert),
Bij hët tuisë jod nogal wat gëfoetëld: Tijdens het kaarten wordt er nogal wat vals gespeeld.
foetëlë (Q077p Hoeselt),
Dae foételt mèt kölse.
foétele (L295p Baarlo),
De Bont, pag. 183.
futələ (L424p Meeswijk),
de klank in het midden van "shûppe"spreek je uit als een doffe e; uurlogge is het spel waarbij je telkens je bovenste kaart opgooit, zonder te kijken, en de speler met de hoogste krijgt ze allemaal (bedoeling is om alle kaarten te krijgen)
fuijtele (L360p Bree),
Foetele < fr. foutre (verg. foeteren) met gewijzigde uitg. naar het voorbeeld van woorden, als troetele; Schu. foetele, idem Ru.
foetele (Q095p Maastricht),
Foetele < fr. foutre.
fōētəle (L329p Roermond),
Foetele betuint, bedrog komt aan de dag.
foetele (Q020p Sittard),
Foetelen met de kaarten.
foetelen (Q013p Uikhoven),
Foeteln kónne de mètskes ooch al de meisjes zijn niet eerlijk.
foetel`n (Q071p Diepenbeek),
Fr. foutre; WNT.
fytələ (L364p Meeuwen),
Gij foetelt altijd in het spel (= bedrog plegen bij het spel).
futələ (L286p Hamont),
Het spel is niet juist, daar heeft iemand gefoeteld.
futələ (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
Hè fùtelde altè(d).
fùtele (K318p Beverlo),
Ich dun ni mè, dje hèt gefoeteld: Ik speel niet meer, ge hebt gefoeteld (kaartspel).
foetele (Q074p Kortessem),
Ich speel neet miae, doe foetels biej t kaarte.
foetele (L381p Echt/Gebroek),
Kaartspellen: kruutse, jokere, herte jage, sjöppe, huuëge, lege,pandoere,
foetele (L381p Echt/Gebroek),
Men hèèt kaarters di-j ein aardig stèkske könne fûtele!
fûtele (L360p Bree),
Mit foetele kumt me draa, met bedrog komt men aan gewin. (Klacht der knikkerende jongeren.)
foetele (Q113p Heerlen),
Moet, ónze Fu.ns duut niks as foe.tele bïj t knikkere.
foe.tele (L164p Gennep),
NB foetelentaere: al vals spelend.
foetele (L423p Stokkem),
Nl. foeteren (Hgd. futtern) < Fr. foutu, waarin drie woorden samengevallen zijn: 1. Lat. futare stoten, 2. Lat. futuere paren, 3. Nl. vod (prul, iets belachelijks).
fōētëlë (Q162p Tongeren),
Opm. is tegengestelde van: îêrlik dØØn.
fōētele (L321p Neeritter),
Pas ùp! Hè fùtelt.
fùtele (K318p Beverlo),
S. R. en Sitt. foetelen, Rijnl. fauteln, Westfaals futeln, faudeln, fudeln, Keuls fuutele (Waals foûteler is een ontlening aan het Nl. z. Gr.Gr. par. 162, opm. Misschien van Fr. foutre.
fouëtele (Q002p Hasselt),
Sub brodden:
fùtele (K318p Beverlo),
Sub VALS.
foetele (L387p Posterholt),
Uitdr. Fóutele betuint: komt uit (b.v. bij het kaartspel).
fóutele (L372p Maaseik),
Van het Fr. foutre?
fōētelen (L371a Geistingen),
Vgl. Luiker Waals foûtler.
foetele (K361p Zolder),
Vgl. mndl. "het futselboeck zoeken", uitweg zoeken uit oneerlijke zaken.
foetele (Q101p Valkenburg),
Via t Wa.
futələ (P175p Gingelom),
frodden:
Gg. vals spelen.
frədə (P175p Gingelom),
frotsen:
frótse (L317p Bocholt),
gemeen spelen:
gemeen spelen (Q118a Terwinselen),
haarzakken:
hoarzakken (K317a Kerkhoven),
hoorzake (P047p Loksbergen),
knuffelen:
[vgl. WLD III, 1.2: AANHOUDEND IN DE HANDEN NEMEN]
knoef`le (L317p Bocholt),
koetelen:
koe.tele (L164p Gennep),
pfuschelen (<du.):
foesjele (L331p Swalmen),
pfuschen (du.):
foesje (L431p Dieteren, ...
Q036p Nuth/Aalbeek),
foetsje (L425p Grevenbicht/Papenhoven, ...
Q022p Munstergeleen),
fousche (Q118a Terwinselen),
fósje (Q020p Sittard),
fótsje (Q188p Kanne),
fôtsje (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
Cfr. Du. pfuschen: knoeien, heimelijk iets doen.
fótche (L372p Maaseik),
Rh. Wb. futschen of fuschen: sich unredlicher Mittel bedienen.
fotšə (L424p Meeswijk),
Sub VALS.
foesje (L387p Posterholt),
vgl. foesjbroor: foetelaar, knoeier. Mit deë - kaat iech nit mieë.
foesje (Q121p Kerkrade),
poten:
poe"te (K318p Beverlo),
puute (K318p Beverlo, ...
K318p Beverlo),
Sub brodden:
puute (K318p Beverlo),
poteren:
poe"tere (K318p Beverlo),
ruspelen:
WNT: ruspelen, 3. Fig., in Z.-Nederl., in de uitdr. van iets ruspelen, met bedekte woorden van iets spreken, ook: bedektelijk smalen.
roespele (L164p Gennep),
sjachelen:
sjachele (P219p Jeuk),
sjtachele (Q098p Schimmert),
sjacheren:
sjachere (Q083p Bilzen),
sjoemelen:
sjoemele (Q003p Genk),
tricheren (<fr.):
Triesjere < fr. tricher.
triesjere (Q095p Maastricht),
troggelen:
troggelen (P219p Jeuk),
NB truggeleer: bedrieger.
truggele (P176p Sint-Truiden),
tuisen:
toesje (Q034p Merkelbeek),
tuisteren:
tŭistərə (P176p Sint-Truiden),
tùistere (P176p Sint-Truiden, ...
P176p Sint-Truiden),
vals spelen:
de speelts vals (Q003p Genk),
nie vals (spiële) (Q083p Bilzen),
vals sjpele (L299p Reuver),
vals sjpiele (Q113p Heerlen),
vals spelen (Q118a Terwinselen),
valsj sjpiələ (Q202p Eys),
valsj sjpīələ (Q117p Nieuwenhagen),
valspēlə (Q002p Hasselt),
valsspéele (P227p Vorsen),
Sub koejónge.
vals speule (Q095p Maastricht),
Sub vals.
vals speule (Q095p Maastricht),
Sub vals. [Met afbeelding].
vals speule (L271p Venlo),
Sub vals: Gij speelt vals.
vāls spōlə (L286p Hamont),
vingeren:
Bij die mens kunt ge niet spelen, die is altijd aan het vingeren.
veŋərə (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
vuisten:
in het marbelspel
voustə (P197p Heers)
|
**Brodden: Oneerlijk, vals spelen, inz. bij het spel. || **Foetelen: 1. Vals spelen, inz. bij het kaarten. || *Foetelen: Oneerlijk zijn. || 1. Bedriegen; 2. Valsspelen. || 1. Oneerlijk doen, bedriegen bij het spel. || 2. Vals spelen bij een spel. || [II.] Valsspelen bij t knikkeren. || [Spel]: Vals spelen. || [Vals spelen]. || [Valsspelen]. || a) Oneerlijk zijn inz. bij het spel; spieken. || Bedriegen bij het spel (vals spelen). [ZND B1 (1940sq)] || Bedriegen, bedrieglijk spelen, valsspelen. || Bedriegen, vals spelen. || Bedriegen, valsch spelen. || Bedriegen. || Bedrog plegen, vooral bij het spel oneerlijk spelen, iets wegmoffelen. || benamingen in het knikkerspel [SGV (1914)] || Breudelen: Oneerlijk spelen. || Brodden [vals spelen]. || eerlijk in het spel [reins, greins, eerlijk] [N 112 (2006)] || Foefelen: Oneerlijk spelen. || Foetele*: oneerlijk zijn bij het spel, inz. het kaartspel. || Foetele[n]: kaartspel. || Foetele[n]: oneerlijk zijn (inz. bij het spel). || Foetelen, bedriegen bij het spel. || Foetelen, knoeien. || Foetelen, sluiks handelen. || Foetelen. || Foetelen: bedriegen, oneerlijk zijn in t spel. || Foetelen: bedrog plegen, bedriegen. || Foetelen: Oneerlijk spelen. || Foetelen: vals, oneerlijk spelen. || Fotsjen: Knoeien, bedriegen. || Fredden. || Fuutele: Schwindeln, bes. beim Spiel. || Het spel waarbij de spelers elk één of meer kaarten hebben met daarop een aantal cijfers tussen 1 en 90. Die cijfers moeten opgevuld worden; ze worden willekeurig opgeroepen; winnaar is degene die het eerst een rij vol heeft [kienen, lotto, kienspel]. [N 88 (1982)] || Iemand die altijd vals speelt [aarzak, haarzak, aaszak]. [N 88 (1982)] || In vele streken moet de kegelbal een in de grond bevestigde plank raken, wanneer de speler hem wegslingert; wat wordt er gezegd wanneer de speler de plank mist (b.v. de bal er over heen werpt)? [ZND 36 (1941)] || Jef speelt niet eerlijk. || Kaarttermen: Vals spelen. || Knoeien, bedriegen. || Namen [en beschrijving] van diverse kaartspelen zoals: [bonken, eenentwintigen, hoogjassen, kajoeteren, klaverjassen, kwetten, kruisjassen, liegen, pandoeren, petoeten, schuppemiejen, smousjassen, tikken, toepen, wijveren, zwartebetten, zwartepieten, zwik [N 88 (1982)] || Niet eerlijk spelen. || oneerlijk spel, het valsspelen [hernij, aarzak, haarzakkerij, aaszakkerij] [N 112 (2006)] || Oneerlijk spelen, zaken doen enz. || Oneerlijk spelen. || Oneerlijk, vals spelen (vooral bij t kaartspel). || Oneerlijk, vals spelen. || Sjoemelen, vals spelen. || Spelen (vals). || Spieken: 1. Vals spelen, inz. bij het kaarten. || Syn. v. foetelen. || Term van kinderen voor "vals spelen". [BN 03] || Term van kinderen: "vals spelen". [BN 03] || Tricheren. || Vals (spelen). || vals spelen [SND (2006)] || Vals spelen (bij kinderen). [BN 03] || Vals spelen bij kinderen. [BN 03] || Vals spelen, bedriegen in het spel. || Vals spelen, foetelen. || Vals spelen, oneerlijk handelen. || Vals spelen, oneerlijk spelen. || Vals spelen. [BN 03] || Vals, oneerlijk in het spel. || vals, oneerlijk spelen [stachelen, foetelen, entelen, peuteren, krummelen, onnemen, haarzakken] [N 112 (2006)] || Vals, oneerlijk spelen [stachelen, foetelen, entelen, peuteren, krummelen, onnemen, haarzakken]. [N 88 (1982)] || Vals, oneerlijk spelen met kaarten, dobbelen, knikkeren, hinkelen. || Valsch spelen, bedriegen. || Valsch spelen. || valsspelen [SND (2006)] || Valsspelen. || Vingeren: Oneerlijke middelen gebruiken in het spel. || Wordt gezegd van iemand die onoprecht, onbetrouwbaar is, of vals spel speelt.
III-3-2
|