22390 |
tuisen |
de kaarten ronddelen:
toese (L317p Bocholt),
kaarten (ww.):
t".sə (Q156p Borgloon),
t^ö:sə (Q240p Lauw),
taisə (Q177p Millen),
te.isə (Q083p Bilzen),
te:sə (Q086p Eigenbilzen, ...
Q171p Vlijtingen),
teusse (Q178p Val-Meer, ...
Q178p Val-Meer),
teuzen (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
tĕ.sə (Q002p Hasselt),
ti.isə (Q082p Munsterbilzen),
ti:sə (Q091p Veldwezelt),
tuisë (Q077p Hoeselt),
ty:sə (Q172p Vroenhoven),
täös-sê (Q164a Widooie),
tèusse (Q078p Wellen, ...
Q078p Wellen),
tö.ysn (Q077p Hoeselt),
tö.ysən (Q072p Beverst),
tö:ssen (Q071p Diepenbeek),
tö:sə (Q156p Borgloon, ...
Q071p Diepenbeek,
Q074p Kortessem,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern),
tö:sən (Q075p Vliermaalroot),
tö:əsə (Q078p Wellen),
tösse (Q156p Borgloon),
tø:sə (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
tøͅsə (Q074p Kortessem, ...
Q074p Kortessem),
tɛ:isən (Q072p Beverst),
/
teesen (Q086p Eigenbilzen),
teise (Q072p Beverst, ...
Q083p Bilzen),
teisen (Q083p Bilzen),
teisse (Q083p Bilzen),
teuse (Q178p Val-Meer, ...
Q179p Zichen-Zussen-Bolder,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
teusen (Q175p Riemst, ...
Q179a Zussen),
teusse (Q071p Diepenbeek, ...
Q078p Wellen,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
teûsse (Q178p Val-Meer),
these (Q086p Eigenbilzen),
theuse (Q179a Zussen),
tijse (Q083p Bilzen),
tijsen (Q086p Eigenbilzen),
toise (Q169p Membruggen),
tuische (Q003p Genk),
tuise (Q077p Hoeselt),
tuisen (Q071p Diepenbeek, ...
Q002a Godschei,
Q240p Lauw),
täöse (Q153p Gors-Opleeuw),
[Kaartspelen]
tuische? (Q077p Hoeselt),
[Mondelinge informatie RK].
teuse (Q175p Riemst, ...
Q178p Val-Meer),
als het spel, het werkwoord bedoeld wordt
tijsen (Q082p Munsterbilzen),
Briegden (Lanaken).
tūsə (Q088p Lanaken),
I. (Gr. Wl.), II-, III (zeldz.).
taisë (Q162p Tongeren),
Jouer aux cartes.
tēīssen (Q083p Bilzen),
Kaartspelen in alg.
tówse (L417p As),
Kaartspelen.
teissen (Q083p Bilzen),
teuse (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
toesen (L417p As),
toͅsə (P186p Gelinden),
tèusse (Q078p Wellen),
tësə (Q089p Martenslinde),
Men zegt ook: kòte.
tùisse (Q074p Kortessem),
Met de kaart spelen.
teischen (Q072p Beverst),
Met de kaarten spelen.
tø͂ͅša (Q167p Koninksem),
ouder
tö:sə (P120p Alken, ...
Q166p Vechmaal),
Sub gemèènlk: Vr gwùn gemèènlk ins per wèèk tese in de geboere.
tese (Q086p Eigenbilzen),
Sub shink: Bij t kojonge hao zij wat nie kos tese de shink gewonne.
tese (Q086p Eigenbilzen),
Ten slotte treffen we in Zuid-Limburg een woord aan dat volledig van de andere vormen voor "kaarten"verschilt: teusen. Ook in Heist-op-de-Berg (K 339) komt dit woord één keer voor. Alles samen genomen werd dit woord door slechts vijf correspondenten opgegeven. Uit eigen ervaring weten we bovendien dat ook in Zonhoven (Q 1) dit woord door oudere mensen nog gebruikt wordt.
teusen (Q001p Zonhoven),
Tuisschen, tuischte. De ui klinkt in t Tongerland zuiver e. 1) Kaartspelen; 2) Omruilen, omwisselen, ommangelen. Geh. Vlytingen. (t Daghet in den Oosten IX, 19)
tuisschen (Q171p Vlijtingen),
Vero., thans kaa.rte.
tèè.se (Q002p Hasselt),
verouderd
tö.əsə (P188p Hoepertingen),
tö:sə (P195p Gutshoven),
tɛ:sə (P057p Kuringen),
Zie ook apart hoofdstuk over het kaartspel [pag. 335-339].
tøs`n (Q071p Diepenbeek),
kaarten (ww.)?:
tĕŭsse(n) (K353p Tessenderlo),
tĕŭssen (K315p Oostham),
tö:sse (K358p Beringen),
tøssən (K315p Oostham),
Kaartspelen.
toesə (K358p Beringen),
kaarten voor geld:
teisse (Q083p Bilzen, ...
Q083p Bilzen,
Q083p Bilzen),
teisse vér gêld (Q083p Bilzen, ...
Q083p Bilzen),
thése (Q086p Eigenbilzen),
tjussen (L353p Eksel),
toese (L316p Kaulille, ...
L316p Kaulille),
toesen (L298a Kesseleik),
toesjen (Q015p Stein),
tōēsschen (L286p Hamont),
tuise (Q003p Genk, ...
Q078p Wellen),
tuisen (Q071p Diepenbeek, ...
P219p Jeuk,
P219p Jeuk,
Q240p Lauw,
L364p Meeuwen,
Q001p Zonhoven,
Q001p Zonhoven),
tuissen (L314p Overpelt),
tuisë (Q077p Hoeselt),
tusen (tuisen) (L353p Eksel),
tussen (L313p Sint-Huibrechts-Lille),
tuussen (L312p Neerpelt),
tūīese (P120p Alken),
tūsjə (Q117p Nieuwenhagen),
tysən (L353p Eksel),
tèù.se (K361p Zolder),
töö.se (Q153p Gors-Opleeuw),
1. Kaartspelen: tricher.
tusən (L286p Hamont),
[Alg. opmerking: de invuller is een nieuwe medewerker en heeft enkel vernederlandste woorden genoteerd die reeds tussen haakjes in de vraagstelling gesuggereerd werden]
tuisen (P197p Heers),
Afl. tuiser.
t"sn (Q001p Zonhoven),
B.v. Willen we nog es toesen mèi de koart(en)?
toesən (L282p Achel, ...
L286p Hamont),
Bij kaartspelen, verkoopen, ruilen.
tueschen (L353p Eksel),
Vero. Vgl. bá.nke, ienéntwintige; id. Zonh., maar vgl. Zonh. tûû.ëse (tikkertje spelen).
teù.se (K361p Zolder),
Voor grof geld spelen.
touschen (L354p Wijchmaal),
Voor grof geld spelen: kaarten, kegelen.
toesen (L316p Kaulille),
Wanneer men voor grof geld speelt, vnl. bij t kaarten.
tūschen (L314p Overpelt),
krijgertje spelen:
tuujəsn (Q001p Zonhoven),
tuuschen (Q001p Zonhoven),
Een kinderspel (jouer au coupé).
ty(3)̄sən (Q001p Zonhoven),
Zie ook: sjattuisen.
ty(3)̄əsn (Q001p Zonhoven),
kwanselen:
Opm. toegift (zie onderaan in "balk", onder vraag 48).
tōēsen (L292p Heythuysen),
Opm. toegift.
toesje (L290p Panningen),
Van Dale: tuisen, 1. (veroud., gew.) ruilen.
toesche (Q203p Gulpen),
toesje (Q021p Geleen, ...
L433p Nieuwstadt),
tōēsse (L271p Venlo),
ruilen:
toe⁄sje (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
ruilen (als spel):
ens toesjen (Q088p Lanaken),
toeche (L372p Maaseik),
toesche (Q202p Eys, ...
Q203p Gulpen,
Q203b Ingber,
Q096b Itteren,
L382p Montfort,
Q101p Valkenburg),
toeschen (L368p Neeroeteren),
toese (K318p Beverlo, ...
L269p Blerick,
L317p Bocholt,
L317p Bocholt,
L381p Echt/Gebroek,
L320a Ell,
L330p Herten (bij Roermond),
L369p Kinrooi,
L267p Maasbree,
L267p Maasbree,
L266p Sevenum,
L331p Swalmen,
L374p Thorn,
L374p Thorn,
L245b Tienray,
L318b Tungelroy,
L271p Venlo,
L271p Venlo),
toesen (L353p Eksel, ...
L419p Elen,
Q039p Hoensbroek,
L298a Kesseleik,
Q240p Lauw,
L372p Maaseik,
L371p Ophoven),
toeshe (Q199p Moelingen),
toesje (Q211p Bocholtz, ...
Q035p Brunssum,
Q027p Doenrade,
Q198p Eijsden,
Q207p Epen,
Q021p Geleen,
Q193p Gronsveld,
L429p Guttecoven,
L322p Haelen,
L329a Kapel-in-t-Zand,
Q121p Kerkrade,
Q016p Lutterade,
L383p Melick,
Q196p Mheer,
Q196p Mheer,
L433p Nieuwstadt,
Q036p Nuth/Aalbeek,
Q033p Oirsbeek,
L387p Posterholt,
L387p Posterholt,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
Q200p s-Gravenvoeren,
Q118p Schaesberg,
Q098p Schimmert,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
Q116p Simpelveld,
Q015p Stein,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
Q197a Terlinden,
Q091p Veldwezelt,
L386p Vlodrop,
Q117a Waubach,
Q201p Wijlre),
toesje [toe.sjə} (Q095p Maastricht),
toesjen (L428p Born, ...
Q035p Brunssum,
Q120p Heerlerbaan/Kaumer,
L332p Maasniel,
Q095p Maastricht,
L368p Neeroeteren,
Q012p Rekem,
Q032p Schinnen,
Q015p Stein,
Q013p Uikhoven,
Q014p Urmond),
toesse (L269p Blerick, ...
L360p Bree,
L265p Meijel,
L321p Neeritter,
L299p Reuver,
L266p Sevenum,
L270p Tegelen),
toessen (K278p Lommel),
toeësje (L423p Stokkem),
touche (L422p Lanklaar),
toŭsse (L372p Maaseik),
towse (L417p As),
toxən (L421p Dilsen),
toêse (L318b Tungelroy),
toêsje (Q188p Kanne),
tōēshe (Q279p Baelen),
tōēsshe (Q012p Rekem),
tōĕsə (Q095p Maastricht),
toͅsjə (Q095p Maastricht),
tusen (tuisen) (L353p Eksel),
tusə (L320b Kelpen, ...
L265p Meijel,
L271p Venlo),
tušə (L421p Dilsen, ...
Q012p Rekem),
tuusse (L210p Venray),
tuəsə (L359p Beek (bij Bree)),
tūsjə (Q202p Eys, ...
L328p Heel,
Q113p Heerlen,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q117p Nieuwenhagen,
L432p Susteren),
tūsə (L300p Beesel, ...
L319p Molenbeersel,
L416p Opglabbeek,
L299p Reuver),
tūšə (Q010p Opgrimbie),
tūəsjə (Q038p Amstenrade),
tŭ.šə (Q284p Eupen, ...
Q253p Montzen),
tŭsə (L417p As, ...
L360p Bree,
L419p Elen,
L363p Ellikom,
L360a Gerdingen,
L366p Gruitrode,
L370p Kessenich,
L369p Kinrooi,
L372p Maaseik,
L364p Meeuwen,
Q253p Montzen,
L367p Neerglabbeek,
L418p Niel-bij-As,
L371p Ophoven,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel,
L420p Rotem,
L361p Tongerlo),
tŭsən (L368p Neeroeteren, ...
L416p Opglabbeek,
L365p Wijshagen),
tŭšə (L421p Dilsen, ...
L423p Stokkem),
tŭšən (L422p Lanklaar),
tŭəsə (L319p Molenbeersel),
tóuse (L372p Maaseik),
tówse (L417p As),
tüsche (Q284p Eupen),
vertoesje (Q196p Mheer),
welle veer ins toesje (Q095p Maastricht),
wille ve ins toesse (L368p Neeroeteren),
wille ver ens touche (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
wille vè ins touse (L366p Gruitrode),
wille w` ens touche (L372p Maaseik),
wille wer ens tuusen (L415p Opoeteren),
wille wir əs tušə (L422p Lanklaar),
willen we ins toesen (L368p Neeroeteren),
willen we ins tooschen (L372p Maaseik),
wilverinsstušə (L423p Stokkem),
zou ver ens toechen (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
zuivərənstysə (L416p Opglabbeek),
1. Omruilen; 2. Omwisselen; 3. Ruilen; 4. Uitwisselen (z.o. rule 5. Verruilen.
toesje (Q113p Heerlen),
[OVT]
touschde (L355p Peer),
AN (thans vero.) tuisen spelen, dobbelen; vgl. ook Du. tauschen.
tōĕsje (L329p Roermond),
Bij kaartspelen, verkoopen, ruilen.
tueschen (L353p Eksel),
Changer des marchandises.
tousche (Q278p Welkenraedt),
De hüüve tuusche; met dech wööl ech neet tuusche.
`tū.šə (Q251p Gemmenich),
Du. tauschen.
toesen (L371a Geistingen),
Du. tauschen. Wils tiech mèt miech uve toesje teenge mien beelsjes?
toesje (teenge) (Q011p Boorsem),
Geh. Vlytingen (t Daghet in den Oosten IX, 19).
tuisschen (Q171p Vlijtingen),
Hoeft geen spel te zijn.
toesen (L371a Geistingen),
Hunjtjes toesje, ich haut waat ich höb"wordt gezegd, als men niet wil ingaan op een verzoek om te ruilen.
toesje (Q020p Sittard),
Ich toesjde neet mit dem!
toese (L381p Echt/Gebroek),
Ich zouw neet gèèr möt di-j minse wille tûste.
tûste (L360p Bree),
Ik heb mijn knikkers getoest voor een boek.
tusən (K278p Lommel),
Kil. mnl. tuuschen (hgd. tauschen) ruilen, verruilen, verkwa.selen.
ty.sə (L364p Meeuwen),
Nhd. tauschen, Kil. tuyschen permutare, commutare.
tušə (L424p Meeswijk),
Omwisselen, kaartspelen, ruilen.
toeschen (L366p Gruitrode),
Poszegels -.
toese (L331p Swalmen),
Poszegels toesje.
toesje (Q095p Maastricht),
Ruilen, vooral bij kinderen.
toechen (L420p Rotem),
Ruilen.
toechen (Q088p Lanaken),
toesje (L422p Lanklaar),
toesjen (Q188p Kanne),
tuischen (L371p Ophoven),
tusə (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
tušə (Q095p Maastricht, ...
Q012p Rekem),
tūsə (P186p Gelinden),
tūšə (Q010p Opgrimbie),
tysən (L416p Opglabbeek),
tûsche (Q253p Montzen),
Tousen gebruikt voor ruilen, gewoonlijk zegt men mangelen.
toūsən (L355p Peer),
Tuse mit toew tés: Goederen ruilen zonder gebruik van geld. Ontl. < Du.
tuse (L210p Venray),
Verouderd.
toesen (K278p Lommel),
Zouwe vier toesje? Kinger toesje jeer.
toesje (Q121p Kerkrade),
ruilen (als spel)?:
? [Niet in Genk Wb.]
tŏŭssen (Q003p Genk),
? [Niet in Hasselt Wb.]
tōūssche (Q002p Hasselt),
? [Niet in Sint-Truiden Wb.]
tuisse (P176p Sint-Truiden),
? [Ruilen?, Kaartspelen?, ...?]
tuisse (P050p Herk-de-Stad),
tö:ss(ch)en (L413p Helchteren),
In Budingen: teu.se.
toͅi.sə (P047p Loksbergen),
sjacheren:
B.v. Weelde oauwe gloaze knikker toesen vur twie-j-e huven?
toesən (L282p Achel, ...
L286p Hamont),
Ik heb al mijn knikkers getuist.
tūsə (L286p Hamont),
vals spelen:
toesje (Q034p Merkelbeek),
verkwanselen:
ps. omgespeld volgens Frings.
toͅšə (P048p Halen),
tušə (L317p Bocholt),
wisselen:
toehsse (L330p Herten (bij Roermond)),
toesche (Q203p Gulpen, ...
Q203b Ingber),
toese (L320a Ell, ...
L267p Maasbree,
L374p Thorn),
toesje (Q112c Kunrade, ...
L387p Posterholt,
Q020p Sittard,
Q201p Wijlre),
toesən (Q071p Diepenbeek),
tōēsche (Q102p Amby),
tōēse (L246p Horst),
tōēsje (Q021p Geleen),
tōēsjə (Q109p Hulsberg, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L329p Roermond),
tôêsjə (Q098p Schimmert)
III-3-1, III-3-2, III-4-4
|
|