| 25491 |
bovenkant van het brood |
bovenste korst:
bø̄vǝštǝ kōš (Q019p Beek)
|
[N 29, 54a; monogr.]
II-1
|
| 25963 |
bovenkruier |
bovenkruier:
bōvǝkryjǝr (Q019p Beek)
|
Algemene benaming voor een molen met een draaibare kap. Zie ook afb. 7, 8 en 9. [N O, 32f; Sche 4; A 42A, 53add.; N O, 32c]
II-3
|
| 17618 |
bovenlip |
bovenlip:
bŏvenlup (Q019p Beek)
|
bovenlip [DC 01 (1931)]
III-1-1
|
| 18310 |
bovenstuk van een jurk |
lijfje:
liefke (Q019p Beek)
|
lijfje, bovenstuk van jurk [baskien] [N 24 (1964)]
III-1-3
|
| 20807 |
braadworst |
braadworst:
brōͅtwōš (Q019p Beek)
|
braadworst
III-2-3
|
| 18953 |
braaf |
braaf:
braaf (Q019p Beek, ...
Q019p Beek)
|
braaf [DC 02 (1932)] || met een goed karakter, alles doend zoals het hoort [braaf, gief] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 25649 |
braak |
braak:
brāk (Q019p Beek)
|
Werktuig voor het braken van taai-taai- en peperkoekdeeg. Volgens de informant van L 265 wordt er een gat in de werkbank gemaakt waarin een vierkant ijzer dat rond uitloopt, wordt vastgeschroefd. Via een hefboombeweging wordt dan het deeg gekneed. De informant van K 359 spreekt van een "houten blok waarop een ijzeren lat, ± 1m lang, scharnierde". Zie afb. 24. [N 29, 89b; N 29, 89a; monogr.]
II-1
|
| 32706 |
braakland bewerken |
braken:
brǭkǝ (Q019p Beek)
|
Op een akker die men - vroeger overeenkomstig het drieslagstelsel, later om een bijzondere reden - een seizoen braak liet liggen, werd dat jaar geen gewas verbouwd. Een dergelijke akker werd echter wel verschillende malen ondiep geploegd en grondig afgeëgd, zulks om hem te zuiveren van hardnekkig onkruid, zoals kweek, en tevens om hem niet de voedingsbodem te laten zijn van gemakkelijk tierend onkruid in het algemeen. Voorzover de onderstaande termen geen object noemen, veronderstellen zij "de akker" of "het stuk" als object. In braken zal soms, in zomervoren meestal de betekenis "niet benutten voor de teelt", "braak laten liggen" meespreken. Men zie daarom ook de lemmata braakland en braak (laten) liggen. De woorden braken, belken en stropen komen ook in de lemmata ondiep ploegen en stoppelveld ploegen voor. [JG 1a; N 11A, 134b + 137q; N 11, 45 + 47 add.; monogr.]
I-1
|
| 33654 |
braakliggen |
braken:
brǭkǝ (Q019p Beek)
|
Land of een akker voor een tijd, soms voor meerdere jaren, onbebouwd laten liggen. Naast de werkwoordelijke woordtypen als braken en braakliggen komen er in dit lemma ook woordtypen voor die bijvoeglijk van aard zijn. Deze hebben grammaticaal de functie van een bepaling van gesteldheid bij de werkwoorden (laten) liggen en zijn, b.v. het land ligt braak, is hard, woest en b.v. het land (voor) vogelwei laten liggen, (in de) dries laten liggen enz. [N 11, 5; N 11, 6; N 11A, 134a; N 11A, 135; N 27, 4b; L 1a-m; L 22, 13; JG 1a, 1b, 1d; S 4; Wi 43; Ale 253; monogr.]
I-8
|
| 24501 |
braambes |
bramelen:
braomele (Q019p Beek, ...
Q019p Beek),
brōͅmələ (Q019p Beek),
bramen:
brieëme (Q019p Beek)
|
braam(bessen) [RND] || braambes [DC 13 (1945)] || bramen
III-4-3
|