| 20830 |
bier |
bier:
beer (Q032p Schinnen),
béér (Q032p Schinnen)
|
bier [RND], [SGV (1914)]
III-2-3
|
| 25830 |
bier klaren |
filtreren:
feltrērǝ (Q032p Schinnen),
klaren:
klǭrǝ (Q032p Schinnen)
|
Bier helder maken door er een klaringsmiddel aan toe te voegen of door het te filteren. [N 35, 82; monogr.]
II-2
|
| 25712 |
biercommies |
commies:
komis (Q032p Schinnen),
kǝmis (Q032p Schinnen)
|
De ambtenaar van de bieraccijns die de brouwerij komt bezoeken. [N 35, 60 add.; monogr.]
II-2
|
| 25782 |
biergist reinigen |
(de gist) wassen:
wɛšǝ (Q032p Schinnen),
zeven:
zēvǝ (Q032p Schinnen)
|
Biergist wassen en zeven om onzuiverheden en bacteriën te verwijderen. [N 35, 65]
II-2
|
| 25833 |
bierkelder |
voorraadkelder:
voorraadkelder (Q032p Schinnen),
voorraadskelder:
vø̄rrǭtskęldǝr (Q032p Schinnen)
|
De ruimte waar het bier wordt opgeslagen wanneer het niet direkt aan klanten wordt geleverd. [N 35, 87; monogr.]
II-2
|
| 25831 |
bierklaarsel |
kalfsknook:
kalǝfsknōǝk (Q032p Schinnen),
spanen:
špiǝnǝ (Q032p Schinnen),
vislijm:
vøšlīm (Q032p Schinnen)
|
Het middel dat aan het bier wordt toegevoegd om dit te klaren. Uit de opgave blijkt dat er nogal veel verschillende middelen door de diverse bierbrouwers worden gebruikt. Volgens P. Chambille de Beaumont (pag. 8) werd in Maastricht gebruik gemaakt van "saliansky". Dit was een klaringsmiddel dat bestond uit de vellen van een vis (saliansky) die uit Rusland werd geïmporteerd. Ook de respondent uit L 210 merkt op dat het "bereidsel" was gemaakt van een Russische vis. Het werd bereid met azijn. Men moest het "bereidsel" kloppen tot het "kort" was, waarna het bij het bier in de ton werd gedaan. De zegsman uit Q 99 vermeldt, evenals P. Chambille de Beaumont, dat de "vislijm" werd aangemaakt in een bierketel en geroerd met een "bezempje", een kort roeachtig voorwerp. De invuller uit Q 99 merkt op dat het klaarsel werd gemaakt van runderbeenderen, terwijl volgens de respondent uit P 180 de "gelatine" werd getrokken uit de poten van koeien. [N 35, 83; monogr.]
II-2
|
| 25769 |
bierpomp |
pomp:
pǫmp (Q032p Schinnen),
wortpomp:
wǫrtpǫmp (Q032p Schinnen)
|
De pomp die men gebruikt om de gekookte wort naar de koelbakken te transporteren. [N 35, 35c; N 35, 34a; N 35, 34b; N 35, 34c; monogr.]
II-2
|
| 25805 |
bierstelling |
baar:
bār (Q032p Schinnen),
houten stelling:
hǫwtǝ štęleŋ (Q032p Schinnen)
|
De stellage waarop het gist- of legervat is geplaatst. Zie afb. 13. [N 35, 74; monogr.]
II-2
|
| 25843 |
biervaten schoonmaken |
schwanken:
šwaŋkǝ (Q032p Schinnen),
wassen:
wę̄šǝ (Q032p Schinnen)
|
Het reinigen van biervaten. De woordtypen "solferen" en "ontsolferen" (Q 95) waren van toepassing op het ontsmetten van vaten met behulp van zwavel dat werd vermengd met water (Claessen, pag. 2. 51). [N 35, 89]
II-2
|
| 34238 |
biestmelk |
biest:
bes (Q032p Schinnen),
bēs (Q032p Schinnen)
|
De eerste melk van de koe, nadat ze gekalfd heeft. [L 32, 100; JG 1a, 1b; S 3; A 7, 18; monogr.]
I-11
|