| 17826 |
zetten |
oppinnen:
oppinnen (K278p Lommel)
|
Het overleer van laarzen of bottines met behulp van een houten vorm naar de vorm van het been uitspannen. Volgens de informanten van K 278 en Q 253 gebeurt dit vóór het bevestigen van het bovenwerk aan het onderwerk. Knöfel (I, pag. 189) beschrijft het zo: "Onder "walken" (inpinnen, zetten) verstaat men de bewerking, waardoor men aan deze en gene schachtdelen den vorm geeft, welke vereischt wordt om ze met den voet- en beenvorm in overeenstemming te brengen. [N 60, 67]
II-10
|
| 34311 |
zeug met biggen |
zeug:
zø̄x (K278p Lommel),
zog:
zox (K278p Lommel),
zux (K278p Lommel),
zoog:
zōx (K278p Lommel),
zǭx (K278p Lommel)
|
Vrouwelijk varken dat heeft gejongd. [N 19, 6; L 37, 49c; monogr.]
I-12
|
| 33397 |
zeugekooi |
bagkot:
báxkǫt (K278p Lommel),
krat:
krat (K278p Lommel),
krɛt (K278p Lommel),
kweekkooi:
kwē̜ ̞kkou̯ǝi̯ (K278p Lommel),
schutsel:
sxøtsǝl (K278p Lommel)
|
De aparte kooi of betimmering in een varkenshok die verhindert dat de zeug de biggen met haar zware lijf dooddrukt. Vroeger werden daarvoor op ongeveer 15 tot 20 cm afstand van de bodem en van de muren van de stal houten balken van ongeveer 12 cm dikte aangebracht. De ruimte tussen balken en vloer kan dan door de biggen als vluchtweg gebruikt worden. Tegenwoordig bevindt de zeug zich in een apart hok, waarvan aan twee kanten de onderste plank ontbreekt zodat de biggen bij de tepels kunnen die door de openingen steken. [N 5A, 62a; N 19, 18; N 76, 41d]
I-6
|
| 19718 |
zeven |
ziften:
zeftən (K278p Lommel),
zijen:
zeͅi̯ən (K278p Lommel)
|
zeven (vloeistoffen) || zeven, ziften
III-2-1
|
| 33146 |
zeven met de handzeef |
ziften:
zeftǝ (K278p Lommel)
|
Zaaigraan winnen uit het met de wan gezuiverde graan door het te zeven. [N 14, 41b, 42b en 43b; JG 1a, 1b; Wi 43; S 45; monogr.]
I-4
|
| 21772 |
zich aanstellen |
gemaakt doen:
gemaakt doen (K278p Lommel),
genre (fr.) uithangen:
vgl. Lommel Wl. (pag. 96): genre [?aar], 1. aard, trant; -2. overdreven nette manieren, pose, aanstellerigheid; -3. verwaand persoon.
zār øͅthaŋən (K278p Lommel),
het menen:
’t menen (K278p Lommel)
|
zich aanstellen [N 102 (1998)]
III-3-1
|
| 21298 |
zich bemoeien met |
bemoeien:
bemoeien (K278p Lommel),
bemoejen (K278p Lommel),
moeien:
moeijen (K278p Lommel)
|
ik kan me daarmee niet bemoeien [ZND 21 (1936)]
III-3-1
|
| 33860 |
zich bij het stappen op de voorhoeven trappen |
doorslaan:
dørslǫn (K278p Lommel),
overslaan:
ōvǝrslǫu̯ǝn (K278p Lommel)
|
[N 8, 75 en 79]
I-9
|
| 28605 |
zich een zwerm toeëigenen |
erkennen:
erkennen (K278p Lommel)
|
Door een zwerm te volgen en aan een boom een teken, bijvoorbeeld een zakdoek, strowis of een tak, te bevestigen, kan de eigenaar zich volgens het imkerrecht bekend maken. Een oud gebruik in de imkerij is dat een zwerm eigendom van de vinder wordt, wanneer de echte eigenaar onbekend is (De Roever, pag. 327). [N 63, 82]
II-6
|
| 17938 |
zich haasten |
zich spoeden:
spujen (K278p Lommel),
z’n eigen spoeien (K278p Lommel)
|
Zich haasten (zich haasten, zich spoeden, spujen) [N 108 (2001)]
III-1-2
|