| 32837 |
akkersleep, weidesleep |
sleep:
šlęi̯p (Q102p Amby)
|
Het toestel of werktuig waarmee men de akker en/of de weide sleept. Behalve de sleeptypen die door de afb. 89 t/m 95 worden voorgesteld, werd ook de omgekeerde eg als sleep gebruikt. Zo nodig verzwaarde men die met graszoden, een zak aarde of iets dergelijks. Vaak werd de sleepeg voorzien van berkenrijs, doorn- of braamtakken of prikkeldraad. Men kon deze tussen de egbalken door vlechten, onder de eg vastbinden of achter aan de eg bevestigen. Zulk een sleep gebruikte men vooral om pas gezaaid spurrie-, klaver-en graszaad slepend in de grond te brengen. Soms werd er ook een tarwe- of een aardappelveld mee bewerkt. De omgekeerde eg kon - al dan niet voorzien van rijshout e.d. - ook als weidesleep dienen, voor het slechten van molshopen, het fijner uitsmeren van verspreide mest en ter bestrijding van mosvorming. Men sleepte de akker of de weide soms ook wel met een grote bos berken- of andere takken, die men van voren bijeenbond of - gespreid - tussen twee balken klemde. Voor het ''sleep''-gedeelte van varianten verderop in het lemma zie men het simplex sleep aan het begin. In het lemma ''eg'' vindt men de waarde van het woord(deel ''eg'' resp. ''eg'' verklaard. [JG 1a+ 1b+ 1c+ 1d; N 11, 85; N 11A, 179 + 181b + c; N 14, 81; N 18, 22; N 27, 1a add.; N J, 10; N P, 17 + 18; N Q, 17; A 13, 16b; A 40, 10a + b; div.; monogr.]
I-2
|
| 21097 |
alikruik |
karakol:
karkol (Q102p Amby)
|
Hoe noemt u de eetbare soort zeeslakken (alikruik, ullek) [N 83 (1981)]
III-2-3
|
| 22420 |
alle kegels in één keer omverwerpen |
een negen gooien:
en neuge goeije (Q102p Amby)
|
Alle kegels in één keer omverwerpen [bossen]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|
| 22419 |
alle kegels samen |
spel:
sjpeel keigele (Q102p Amby)
|
Alle kegels bij elkaar [bos]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|
| 23195 |
allerheiligen |
allerheiligen:
alderheilige (Q102p Amby)
|
Allerheiligen. [ZND 01 (1922)]
III-3-3
|
| 23196 |
allerzielen |
allerzielen:
alderzielen (Q102p Amby)
|
Allerzielen. [ZND 01 (1922)]
III-3-3
|
| 22335 |
alles kwijt |
alles kwijt:
alles kwiet (Q102p Amby, ...
Q102p Amby),
kelger:
kelleger (Q102p Amby)
|
Alles kwijt bij het knikkeren. [ZND 01 (1922)] || kwijt ["alles ~ "bij t knikkeren] [SGV (1914)]
III-3-2
|
| 22708 |
andere voorwerpen in bikkelspel |
{z. toel.}:
dikkels van tin
z. toel. (Q102p Amby)
|
Wordt (werd) een dergelijk spel wel gespeeld, maar met andere voorwerpen? [N R (1968)]
III-3-2
|
| 20656 |
andijvie |
andijvie:
andievie (Q102p Amby, ...
Q102p Amby)
|
[ZND 01 (1922)] [ZND 32 (1939)]
I-7
|
| 24403 |
angel van bij of wesp |
angel:
angel (Q102p Amby)
|
Hoe noemt u het orgaan waarmee bijen en wespen steken (angel) [N 83 (1981)]
III-4-2
|