| 18223 |
kreukelen |
<uitdr.> daar komen plooien in:
dao komme plŏĕije īēn ët kleet (Q172p Vroenhoven),
<uitdr.> daar ligt geen snee in:
dou ligt genne snee in (K314p Kwaadmechelen),
befrommelen:
befroemele (L369p Kinrooi),
befronselen:
befrōnsele (L416p Opglabbeek),
befrunsele (L369p Kinrooi),
bekronkelen:
bekrunkele (Q111p Klimmen),
Onbekend, soms bekreunkelen.
bekrunkelen (Q178p Val-Meer),
berinselen:
berunsjele (Q111p Klimmen),
blaasteren:
dat kleid [blūstərt} (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
blazen:
da klɛ͂it blus (P195p Gutshoven),
het kliet bloəst (P058p Stevoort),
bobbelen:
t klie-ed bobbelt zich (L355p Peer),
broeken:
da klīd brukt (P050p Herk-de-Stad),
buidelen:
het biegelt zich (L358p Reppel),
fommelen:
foemele (Q016p Lutterade),
fōēmele (Q021p Geleen),
fu.mələ (Q202p Eys),
fòmmele (L360p Bree),
freutelen:
frèùtele (L266p Sevenum),
frommelen:
froemələ (L164p Gennep),
fromələn (K278p Lommel),
froêmele (L289p Weert),
gefroemelt (L164p Gennep),
b.v. klèid.
froémele (Q193p Gronsveld),
fronselen:
det kleit fronselt (L415p Opoeteren),
freunsele (L318b Tungelroy),
fronjschulu (Q035p Brunssum),
frōnsele (L416p Opglabbeek),
frunsele (L267p Maasbree, ...
L331p Swalmen),
frunselen (L371p Ophoven),
fruusele (L294p Neer),
frónsele (L417p As),
frónsjələ (L432p Susteren),
het kleejet fronselt (K278p Lommel),
fronsen:
da kliejed fronst (P176p Sint-Truiden),
dâ fronst (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
fronscht (P218p Borlo),
fronsde (L289p Weert),
fronsən (K278p Lommel),
frōēnsə (L416p Opglabbeek),
het fronst (Q002p Hasselt),
t frons (Q168a Rijkhoven),
t fronst allərānts (Q002p Hasselt),
t froonseg byee (Q091p Veldwezelt),
t kleejt frons (Q156p Borgloon),
Fr. froncer (=rimpelen, plooien), dat zelf weer uit frank. hrunkjan stamt. Vergelijk mnl. runke, oudnoors hrukka (=rimpel).
fronsen (L282p Achel, ...
L286p Hamont),
NB krunkele: meer van een koord gezegd.
fronse (Q078p Wellen),
fronsen maken:
het kleed maok fronse (Q180p Mal),
frotselen:
frôtsjele (Q193p Gronsveld),
het frotselt (K359p Koersel),
gapen:
gaopt (P175p Gingelom),
in plooien:
in plooje (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
in prottelen zitten:
e prüettele zitte (Q252p Moresnet),
knuffelen:
knoevele (Q121p Kerkrade, ...
Q112c Kunrade),
knoevelə (Q112b Ubachsberg),
knōēëvələ (Q117p Nieuwenhagen),
[Van Dale: knuffel, 1. <gew.> stoot, a) kreukel]
knoevele (L164p Gennep),
B.v. Pas óp dat ówwe rok nie knoefelt. [Van Dale: knuffel, 1. <gew.> stoot, a) kreukel]
knoefele (L164p Gennep),
kreukelen:
gekräökeltj (L330p Herten (bij Roermond)),
kreukeld (L217p Meerlo),
kreukeldj (L321a Ittervoort),
kreukele (Q019p Beek, ...
Q018p Geulle,
Q203p Gulpen,
L267p Maasbree,
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
L433p Nieuwstadt,
Q197p Noorbeek,
L387p Posterholt,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
Q197a Terlinden,
L374p Thorn,
L245b Tienray,
Q117a Waubach,
Q201p Wijlre,
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
kreukelen (Q202p Eys, ...
L164p Gennep,
Q120p Heerlerbaan/Kaumer,
L292p Heythuysen,
Q095p Maastricht,
L364p Meeuwen,
L265p Meijel,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
Q015p Stein),
kreukelt (L216p Oirlo),
kreukeltj (L320a Ell),
kreukələ (L320b Kelpen, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
L382p Montfort,
L329p Roermond),
kruukele (Q095p Maastricht, ...
L289p Weert),
kräöekele (Q203p Gulpen),
kräökele (L322p Haelen),
krèùkelə (Q027p Doenrade),
krèùkələ (Q109p Hulsberg, ...
L432p Susteren),
krèùəkele (L374p Thorn),
kréukelen (L428p Born),
krökele (L432p Susteren),
krökkele (Q021p Geleen),
krökélə (L429p Guttecoven),
krökələ (Q033p Oirsbeek),
krø͂ͅ.əkələ (Q203b Ingber),
kreuken:
dè klëd kreukt (L286p Hamont),
kraöke (L322a Nunhem),
kreuke (Q039p Hoensbroek, ...
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
Q117a Waubach),
kreuken (Q203b Ingber),
kreukə (Q032b Sweikhuizen, ...
L271p Venlo),
kreuëke (Q112z Ten-Esschen/Weustenrade),
kreuëkə (Q108p Wijnandsrade),
krŏke (L332p Maasniel),
kroͅukə (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
krueke (Q098p Schimmert),
krèùkə (Q038p Amstenrade, ...
L425p Grevenbicht/Papenhoven,
L328p Heel),
krèùkən (Q014p Urmond),
krèùəkə (Q113p Heerlen),
krêûken (Q015p Stein),
kröke (L329p Roermond),
krökə (Q033p Oirsbeek, ...
Q032p Schinnen),
krøiə?ən (K278p Lommel),
krøͅ.əkə (Q202p Eys),
krøͅikə (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
krûke (L300p Beesel),
ət kreuk (Q095p Maastricht),
Vero. NO.
kroôke (L289p Weert),
kronkelen:
dat kleid krunkelt (Q088p Lanaken),
gekreunkeld (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
het kreunkelt (Q175p Riemst),
het krienkelt (Q002p Hasselt),
kreunkele (Q193p Gronsveld, ...
Q193p Gronsveld),
kreunkelt (Q001p Zonhoven),
krinkele (Q003p Genk),
kru.ngkələ (Q095p Maastricht),
krunkelen (P176p Sint-Truiden, ...
Q020p Sittard),
krunkəle (Q095p Maastricht),
krunkələ (P047p Loksbergen),
krøͅnkələ (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
krənkele (P219p Jeuk),
mismaakt:
mismoik (Q158p Riksingen),
mismokt (P176p Sint-Truiden),
plooien:
dat plooit (P189p Rijkel),
et kleid ploeyt zeeg (Q196p Mheer),
het kleid ploeujt zig (L416p Opglabbeek),
het kleid plooiet (P176p Sint-Truiden),
het kleid plooit (Q078p Wellen),
het kleit ploeit zich (Q088p Lanaken),
het ploejt (Q002p Hasselt),
het ploït (Q083p Bilzen),
hət klijt plūit zix (Q088p Lanaken),
Kort uitgesproken.
hət klet ploeit (Q172p Vroenhoven),
plooien gooien:
plooiën gooiën (Q071p Diepenbeek),
plooien smijten:
plooie smète (P197p Heers),
smit plooijə (P197p Heers),
plooien werpen:
plooie werpe (P192p Voort),
plooien zetten:
Falten die so sein müssen.
dat kleed sétt plauë (Q284p Eupen),
ploteren:
zie WNT: ploten (A.1: van de wol ontdoen...), met verwijzing naar pleut(e) etc.
het kleed pleutert (Q247p Sint-Martens-Voeren),
poffen:
t poeft (L420p Rotem),
rimpelen:
het kleejed rummelt (K278p Lommel),
rimpelt (K353p Tessenderlo),
rumpele (P047p Loksbergen),
vərrumpelt (P045p Meldert),
rimpselen:
rimpsele (L362p Opitter),
rumpsjele (Q101p Valkenburg),
t kleid rumpselt (L317p Bocholt),
t klijd rumselt (L372p Maaseik),
schrinkelen:
WNT: verschrinkelen, van een niet geattesteerd [bij deze wel, rk] simplex *schrinkelen (freq. van schrinken: (doen) samentrekken -bet.1), met ver-.
da kleèd schrinkelt (L413p Helchteren),
spannen:
da kliet spant (Q002p Hasselt),
het spant (K353p Tessenderlo),
het spant (kleid) (Q093p Rosmeer),
spantj (L289p Weert),
spint zich (L421p Dilsen),
stremmen:
het klieëd stremt (L282p Achel),
stroppen:
hət stropt (K358p Beringen),
trekken:
deͅ klījət träkt (L286p Hamont, ...
L286p Hamont),
het kleed trekt in pluiən (K315p Oostham),
het kleed trikt (plooien) (P121p Ulbeek),
het klēd trik (Q173p Genoelselderen),
het klied trekt (P046p Linkhout),
het kliet trikt (P058p Stevoort),
het trek (Q093p Rosmeer),
het trekt (K316p Heppen, ...
K357p Paal,
L313p Sint-Huibrechts-Lille),
het trekt hier en daar nog (K278p Lommel),
het trekt van alle kanten (K357p Paal),
hət kleͅit trik (Q156p Borgloon),
hət klyt trik (P185p Engelmanshoven),
hət truk (Q008p Vucht),
kliët da trekt (K357p Paal),
t kleed trèk tijeege (Q084p Waltwilder),
t klieëd trekt (L316p Kaulille),
t treek (Q168a Rijkhoven),
t trekt (K278p Lommel),
t trikt (P176p Sint-Truiden),
trɛkt (L316p Kaulille),
ət kleit truk (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
ai"van fr. mais.
dé klieët traikt (L312p Neerpelt),
uit de plooi:
oet de ploeij (Q095p Maastricht),
vallen:
valle (L386p Vlodrop),
valse plooien gooien:
het gooit valsche plooien (P116p Gorsem),
verfomfaaien:
verfoemfaaid (L246p Horst),
verfroddelen:
verfrôddele (Q193p Gronsveld),
verfrommelen:
de kleed verfrommeld (K278p Lommel),
verfroemele (L271p Venlo, ...
L210p Venray),
verfroemelen (K317p Leopoldsburg),
verfroemelle (L210p Venray),
verfromelt zich (Q012p Rekem),
verfrommeld (L282p Achel),
verfrommele (Q171p Vlijtingen),
verfrommelen (L364p Meeuwen),
vərfro.məlt (Q003p Genk),
verfronselen:
verfronselen (L360p Bree),
verfrunsele (L271p Venlo),
vərfruntsələ (L329a Kapel-in-t-Zand),
verfronsen:
verfronst (P177p Zepperen),
verknuffelen:
verknoefele, verknoe.vele (L164p Gennep),
vərknū.vələ (Q203b Ingber),
verkreukelen:
verkreukele (L269p Blerick, ...
Q095p Maastricht),
verkreukelle (Q095p Maastricht),
verkruekele (Q034p Merkelbeek),
vərkreukələ (L329a Kapel-in-t-Zand),
verkreuken:
verkrōēwke (L417p As),
vərkroͅukə (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
verkronkelen:
da klyd verkruinkelt (P184p Groot-Gelmen),
het kleed es verkreunkeld (Q172p Vroenhoven),
het klied verkriengkelt (Q002p Hasselt),
het verkrunkelt (P177p Zepperen),
verkreenkele (Q171p Vlijtingen),
verkreunelen (P219p Jeuk),
verkreunkele (Q095a Caberg, ...
Q193p Gronsveld,
Q095p Maastricht),
verkreunkelt (P219p Jeuk),
verkrinkele (Q086p Eigenbilzen),
verkrinkelen (Q086p Eigenbilzen),
verkrinkelt (Q090p Mopertingen),
verkrinkələn (Q086p Eigenbilzen),
verkrunkele (Q095p Maastricht),
verkrunkelen (P192p Voort),
verkrunkelt (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
verkrönkĕle (Q077p Hoeselt),
verkrünkel`n (Q071p Diepenbeek),
vərkrungkəlt (Q095p Maastricht),
vərkrunkəle (Q095p Maastricht),
vərkrunkələ (P047p Loksbergen),
vərkrønkələ (Q168p s-Herenelderen),
vərkrøŋkələ (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
B.v. jas.
vərkrøŋkələ (L424p Meeswijk),
verrimpelen:
het klieëd is verrumpeld (K316p Heppen),
verrimpselen:
verrumsellen (L353p Eksel),
verwrinkelen:
WNT: wrinkelen - frinkelen, 1) Allerlei bochten en kronkels vormen [...]; 2) Rimpelig worden of maken, rimpels krijgen of maken [...].
het klied verfriengkelt (Q002p Hasselt),
vouwen zetten:
... die nicht sein müssen.
dat kleed sétt vawë (Q284p Eupen),
wringen:
het wringt (P219p Jeuk),
vringe (L383p Melick),
wringt (L352p Hechtel),
wrinkelen:
WNT: wrinkelen - frinkelen, 1) Allerlei bochten en kronkels vormen [...]; 2) Rimpelig worden of maken, rimpels krijgen of maken [...].
het kleed frinkelt (Q071p Diepenbeek),
zich in de plooi zetten:
zet zich in de plooi (L414p Houthalen),
zich trekken:
dat kleid [trøk zix} (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
det trekt zich (L366p Gruitrode, ...
L368p Neeroeteren),
det trèkt zich (L418p Niel-bij-As),
het kleid trekt zich (L368p Neeroeteren),
het kleid trèkt zich (L316p Kaulille),
het klied trekt zich (L313p Sint-Huibrechts-Lille),
het truk zich (Q010p Opgrimbie),
t klie-ed trekt zich (L355p Peer),
trèktj zich (L289p Weert),
trékt zich (L371a Geistingen),
zich trekken (L316p Kaulille)
|
frommelen || frommelen, kreuken || fronsels maken aan een kledingstuk of stof || fronsels maken aan een kledingstuk, fronselen || Hoe noemt men het wanneer een kleed dat niet past, zich in plooien zet ? [ZND 32 (1939)] || Kreukel. Ongewenste, valse vouw of plooi in een kledingstuk [kreukel, fronsel, valse plooi, kneuker, freutel] [N 114 (2002)] || kreukelen || kreuken || kreuken maken, krijgen || kreuken, kroken || valse plooien krijgen || verkreukelen || verkreukelen, vol kreukels maken || verkreuken || verkroken || zich in ongewenste plooien zetten, gezegd van een kledingstuk (kreukelen, kreuk) [N 86 (1981)] || zich in ongewenste plooien zetten, gezegd van een kledingstuk [kreukelen, kreuk] [N 86 (1981)]
III-1-3
|