25150 |
opklaren |
aftrekken:
aftrekke
àftreͅkə (L355p Peer),
er komt een breuk door:
opklaring tijdens een onweer. Lett/ Daar komt een breuk door. Brook is broek of breuk, hier het laatste, vgl. gebroke loch, uiteengedreven wolken, End. 51
dao kump e brook door (Q095p Maastricht),
goed weer krijgen:
weer kriegen weer gaed weer (L426z Holtum),
helder worden:
wurt helder waer (L270p Tegelen),
klaar optrekken:
klaor optrékken (Q016p Lutterade),
klaar worden:
de locht weurd klaor (Q198b Oost-Maarland),
klaor waere (L434p Limbricht),
klaor wère (L289p Weert),
t joͅnt klēͅr ātər yl beͅik (Q156p Borgloon),
’t wuerd klaor (L270p Tegelen),
Bijv. de loch waert weer klaor.
klaor waere (L299p Reuver),
klaarder worden:
klaerder weden (Q118p Schaesberg),
klaorder wären (L373p Roosteren),
klijər weͅjərə (P046p Linkhout),
’t wuërd klaorder (L271p Venlo),
klaren:
kliejére (Q100p Houthem),
klieëre (Q111p Klimmen),
kloa⁄re (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
kläöre (Q095p Maastricht),
⁄t kleere (Q020p Sittard),
⁄t klijéért (Q031p Spaubeek),
⁄t klèèjrt (Q031p Spaubeek),
klaar = helder
klieëre (Q111p Klimmen),
t klaart op.
klø̄rt (L314p Overpelt),
licht worden:
lich weurde (Q121p Kerkrade, ...
Q095p Maastricht),
lucht wère (L289p Weert),
lichter worden:
leechter wèère (L265p Meijel),
’t waert leechter (L322a Nunhem),
’t wördt lichter (L268p Velden),
opengaan:
aupegaan
oͅupəgon (P050p Herk-de-Stad),
lucht gaat open
loxt git ōpə (P051p Lummen),
opentrekken:
de locht trékt open (L353p Eksel),
də loͅxt trekt øpə (P054p Spalbeek),
opentrekken.
opətreͅkə (K318p Beverlo),
opetrekke
opətreͅkə (L355p Peer),
t trekt open
ət trekt opən (L312p Neerpelt),
opgaan:
oͅpgoͅn (K314p Kwaadmechelen),
t klot doͅ oͅp; t wēͅr treͅkt (goͅt) oͅp (Q209p Teuven),
upgoͅn (K314p Kwaadmechelen),
⁄t get əp (P188p Hoepertingen),
opklaren:
de locht klaorjt op (L326p Grathem),
de locht klärt weer op (Q015p Stein),
de lo͂ch klaort op (L383p Melick),
de lŭch kloart op (L432p Susteren),
də loͅxt klē’ərt oͅp (P054p Spalbeek),
et klaort òp (L332p Maasniel),
et klaortj op (L322p Haelen),
et klieèrt op (Q039p Hoensbroek),
het klaert op (L427p Obbicht),
het klaort weer op (L374p Thorn),
het klaortj op (L327p Beegden),
het kliert op (Q035p Brunssum),
het kloart weer op (L360p Bree),
klaort op (L387p Posterholt, ...
L270p Tegelen,
L210p Venray),
klaortj op (L289b Leuken),
kliert op (Q113p Heerlen),
kloartj op (L318b Tungelroy),
opklaere (L429p Guttecoven),
opklaore (L269p Blerick, ...
L428p Born,
L331b Boukoul,
L426p Buchten,
L290a Egchel,
Q198p Eijsden,
L288c Eind,
Q193p Gronsveld,
Q039p Hoensbroek,
L325p Horn,
L269a Hout-Blerick,
L369p Kinrooi,
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
L382p Montfort,
L427p Obbicht,
L329p Roermond,
L266p Sevenum,
L378p Stevensweert,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L374p Thorn,
Q014p Urmond,
Q014p Urmond,
L268p Velden,
L386p Vlodrop,
L289p Weert,
L289p Weert),
opklaoren (L269p Blerick, ...
L431p Dieteren,
Q095p Maastricht,
L299p Reuver,
L373p Roosteren),
opklaorent (L332p Maasniel),
opklaren (L329p Roermond),
opklāōre (Q028p Jabeek),
opkleure (Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
opklieeren (Q117p Nieuwenhagen),
opkliere (Q192p Margraten),
opklierə (Q002p Hasselt),
opklieëre (Q111p Klimmen, ...
Q111p Klimmen,
Q097p Ulestraten),
opklière (Q113a Welten),
opkliɛrə (Q011p Boorsem),
opklīēre (Q121c Bleijerheide),
opkloare (L425p Grevenbicht/Papenhoven, ...
L265p Meijel,
L318b Tungelroy,
Q101p Valkenburg),
opkloaren (L329p Roermond, ...
L329p Roermond,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard),
opklō-re (Q098p Schimmert),
opklōͅrə (L286p Hamont, ...
L416p Opglabbeek),
opkloͅwərə (K278p Lommel),
opkláoren (Q104p Wijk),
opklééren (L353p Eksel),
opklíere (Q033p Oirsbeek),
opklööre (Q196p Mheer),
opklø̄rə (Q158p Riksingen),
ŏpklaore (L265p Meijel),
oͅpklaorən (L422p Lanklaar),
oͅpkla͂rə (L317p Bocholt),
oͅpklēͅrə (Q004p Gelieren/Bret),
oͅpkle͂ͅrə (P055p Kermt),
oͅpkleͅrə (K358p Beringen),
oͅpkliərə (Q002p Hasselt),
oͅpklīrə (Q002p Hasselt),
oͅpklorə (Q093p Rosmeer),
oͅpklōͅrə (L372p Maaseik),
oͅpklōͅərə (K278p Lommel),
oͅpkloͅrə (L316p Kaulille, ...
L368b Waterloos),
oͅpkloͅuərən (K278p Lommel),
oͅpkloͅË™rə (L360p Bree),
t klot doͅ oͅp; t wēͅr treͅkt (goͅt) oͅp (Q209p Teuven),
upklēərə (P044p Zelem),
upkleͅrə (K357p Paal),
upkliərə (P048p Halen),
òpklaore (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
òpklòòren (L381p Echt/Gebroek),
ópklaoren (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum),
ôpklieëre (Q119p Eygelshoven),
əp klijərə (P046p Linkhout),
ət klējrt (Q078p Wellen),
ət kliərdoͅp (Q002p Hasselt),
ət klōrt oͅp (L420p Rotem),
ət klört op (Q095p Maastricht),
’t klaart op (L192p Bergen),
’t klaort op (L295p Baarlo, ...
L332p Maasniel,
L322a Nunhem,
L288a Ospel,
L331p Swalmen,
L268p Velden),
’t klaort àp (L159a Middelaar),
’t klaortj op (L292p Heythuysen, ...
L377p Maasbracht,
L294p Neer),
’t kloart op (L378p Stevensweert),
’t kloartj op (L320a Ell),
’t waer klaort op (L295p Baarlo),
⁄t begint op de kleiren (L426z Holtum),
⁄t klaort op (L426p Buchten),
⁄t kleͅrt oͅp (Q079a Wintershoven),
⁄t kliert op (Q014p Urmond),
⁄t klièrt op (Q018p Geulle),
⁄t kljoͅət əp (P188p Hoepertingen),
⁄t kloart op (Q095p Maastricht),
⁄t kloart òp (Q117a Waubach),
⁄t weer kliert op (Q121p Kerkrade),
⁄t weͅjr klert oͅp (Q078p Wellen),
de lucht klaart op
də loͅxt klōͅrt op (L416p Opglabbeek),
het klaart op
ət klērt oͅp (P174p Velm),
het kljet op= klaart op, met r-uitval
hət kljøt oͅp (Q077p Hoeselt),
Nb. o = korte oo
ōpkloare (Q113p Heerlen),
Nb.1: Het dakje (vertaald in u) is t teken voor eu van freule, maar dan kort. Nb.2: o is t teken voor oo in rook, maar dan zeer kort.
opkloͅ:rə (L210p Venray),
opklaore
oͅpklōͅrə (L371p Ophoven, ...
L423p Stokkem),
opklaoren
opklōͅrə (Q012p Rekem),
opklaren
opklā̝rə (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
oͅpkleͅrə (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
oͅpklīrə (P051p Lummen),
oͅpklyərə (Q076p Romershoven),
oͅpklérə (Q156p Borgloon),
upkliərə (P049p Donk (bij Herk-de-Stad)),
opklaren.
oͅpkleirə (K361p Zolder),
oͅpklērən (K358p Beringen),
oͅpklēͅrə (K317p Leopoldsburg),
oͅpkloͅ(ə)rə (L317p Bocholt),
oͅpkloͅərə (L282p Achel),
opkleejeren
o͂ͅpklēər⁄n (Q071p Diepenbeek),
opklere
opklörə (L355p Peer),
opkliere
oͅpkliərə (Q071p Diepenbeek),
opkloare
oͅpkloarə (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
oͅpklōͅrə (L422p Lanklaar),
opklèèren
oͅpklirə (P051p Lummen),
t klaart op.
t klōͅrt op (K318p Beverlo),
t klèrt op
ət klēͅrt op (L312p Neerpelt),
opklaring:
opklaringen
oͅpkluərĕŋə (Q080p Vliermaal),
optrekken:
de lóch trek op (L271p Venlo),
et trèktj op (L322p Haelen),
op trekke (Q098p Schimmert),
optrekke (Q121p Kerkrade, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
Q117p Nieuwenhagen,
Q033p Oirsbeek,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L266p Sevenum,
Q097p Ulestraten),
optrekken (L299p Reuver, ...
L329p Roermond,
Q118p Schaesberg,
L271p Venlo,
Q104p Wijk),
optrekə (P188p Hoepertingen, ...
Q180p Mal),
optreͅkə (L416p Opglabbeek),
optrikke (Q198p Eijsden, ...
Q196p Mheer),
optrèkke (L331b Boukoul, ...
L288c Eind,
Q193p Gronsveld,
Q187a Heugem,
Q028p Jabeek,
L434p Limbricht,
Q204a Mechelen,
Q036p Nuth/Aalbeek,
Q032a Puth,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
L289p Weert),
optrèkken (Q014p Urmond),
optrɛkə (P176p Sint-Truiden),
oͅptrēͅkə (Q002p Hasselt),
oͅptreͅkə (L360p Bree, ...
Q004p Gelieren/Bret,
Q176a Ketsingen),
t klot doͅ oͅp; t wēͅr treͅkt (goͅt) oͅp (Q209p Teuven),
trek oͅp (Q078p Wellen),
⁄t wéér trekt op (Q204a Mechelen),
Nb. "e"van ...trek.... = franse père.
optrekke (L289b Leuken),
optrekke
oͅptrēͅkə (Q096c Neerharen, ...
L423p Stokkem),
oͅptreͅkə (Q077p Hoeselt, ...
Q096d Smeermaas),
optrekken
optreͅkə (Q012p Rekem),
optrɛkə (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
oͅptreͅkə (Q156p Borgloon, ...
P218p Borlo,
P051p Lummen,
P213p Niel-bij-St.-Truiden,
Q178p Val-Meer),
optrekken.
optraekə (L369p Kinrooi),
overgaan:
’t geit euver (L326p Grathem),
scheuren:
də loͅxt širt (L360p Bree),
trekken:
de lôcht trèkt (L216p Oirlo),
weer klaren:
⁄t kleert weir (Q020p Sittard),
weer opklaren:
⁄t kloart weer op (Q105p Heer),
wegtrekken:
trek weg (Q101p Valkenburg),
⁄t truk weg (Q113p Heerlen),
zich klaren:
de loch klairt zich (Q098p Schimmert),
het klaört zich (L269p Blerick),
het wéér klórt sich (L270p Tegelen),
zich klieëre (Q111p Klimmen),
zich klīēëre (Q039p Hoensbroek),
zich kloare (Q039p Hoensbroek),
⁄t kliert zich (Q113c Vrusschemig),
⁄t klèùrt zich (Q104p Wijk),
zich opdoen:
⁄t weer deed ziech op (Q121p Kerkrade),
zich opgeven:
’t geuft zich op (L290p Panningen),
zich opklaren:
het klaort zich op (L384p Herkenbosch),
klaorjt zich op (L330p Herten (bij Roermond)),
’t kläort zich op (L269p Blerick),
’t klòòrt zich op (L290p Panningen),
⁄t klaert zich op (Q020p Sittard),
de lucht klaart zich op.
də løx klōͅrtsix oͅp (L372p Maaseik)
|
helder worden || klaar worden || opklaren [ZND m] || opklaren, helder worden [op-, doorweere, optrekken, afzomen, zich klaren, opklaren] [N 22 (1963)]
III-4-4
|