23951 |
belofte |
belofte:
belofte (L371a Geistingen)
|
Een belofte. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
23199 |
beloken pasen |
beloken pasen:
beloke paose (L371a Geistingen),
mulderszondag:
mölderszóndig (L371a Geistingen)
|
De eerste zondag na Pasen, Beloken Pasen, de laatste dag dat men zijn Paasplicht kon vervullen [gebroke Paose, Wiesse Zóndiech]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
21464 |
beloven |
beloven:
belaoven (L371a Geistingen)
|
beloven [gelaove, belaove] [N 96D (1989)]
III-3-1
|
17672 |
benen (spotnamen) |
poten:
Eerder de voeten.
puuj (L371a Geistingen),
stompels:
stumpelen (L371a Geistingen)
|
Spotbenamingen voor de benen [N 109 (2001)] || Stevige benen (stompels, gestapeleerd) [N 109 (2001)]
III-1-1
|
18060 |
beroerte |
beslag:
beslaach (L371a Geistingen),
beslaag (L371a Geistingen)
|
Beroerte: verlamming veroorzaakt door uitstorting van bloed in de hersenen (beroerte, beslag, slag). [N 107 (2001)] || een beroerte, een geraaktheid krijgen [ZND 32 (1939)]
III-1-2
|
28587 |
beroker |
beroker:
bǝrø̜jkǝr (L371a Geistingen),
dadantpijp:
dadantpīp (L371a Geistingen)
|
Rookverwekkend apparaat ter kalmering van de bijen, dat men met de hand of mechanisch bedient. Hiermee hoeft men niet, zoals bij een gewone tabakspijp, eerst in te ademen. Men kan er oude lappen, surrogaat-tabak, houtwol, droog mos en andere dingen in stoken. De beroker blijft doorsmeulen en wanneer men rook nodig heeft, doet men een paar slagen met de blaasbalg. Er zijn ook berokers die met een veer werken. Wanneer die opgewonden is, kan het apparaat zichzelf enige tijd aanjagen. Het type Vulcan werkt met zo''n veer. [N 63, 77e; N 63, 76b; N 63, 76a; N 63, 73d; Ge 37, 158; monogr.]
II-6
|
33166 |
besjes aan de aardappelplant |
bellen:
bɛlǝ (L371a Geistingen)
|
De besachtige groene vruchten die zich uit de bloemen van de aardappelplant ontwikkelen. Vroeger, voordat men pootaardappelen selecteerde uit de eigen oogst, werd uit deze vruchtjes van de plant pootzaad gewonnen. Het lemma bevat alleen meervouden. Bij goesbollen wordt door de zegslieden opgegeven dat ...kinderen deze bollen aan een lange twijg (steken) en dan de bollen zo ver mogelijk weggooien of zwiepen; goezen is "zwiepen". Warnant (1949, 175) vermeldt dit spel ook voor Waals Haspengouw. Het regelmatige voorvoegsel aardappel- of patatte- is hier weggelaten; zie het lemma Aardappel. Zie voor de fonetische documentatie van de varianten voor aardappel, ook datzelfde lemma Aardappel. [N 12, 7; L 32, 14; monogr.; add. uit JG 1b]
I-5
|
23937 |
besloten tijd |
gesloten tijd:
gesloten tied (L371a Geistingen)
|
De periode waarin er zonder speciale toestemming niet kerkelijk getrouwd kon worden, namelijk in de Advent en in de Vasten (gesloten tijd, besloten tijd). [N 96D (1989)]
III-3-3
|
21532 |
besteken |
besteken:
bestèèke (L371a Geistingen),
Duits bestechen.
bestèèken (L371a Geistingen),
Venaovendj is den aoventj
bestèèken (L371a Geistingen)
|
[Besteken]. || Het gelukwensen en een geschenk aanbieden op verjaardag/naamfeest [bestèke]. [N 96C (1989)] || Met een geschenk vereren.
III-3-2
|
23507 |
bestelde mis |
bestelde mis:
besteldje mes (L371a Geistingen, ...
L371a Geistingen)
|
Een bestelde H. Mis. [N 96B (1989)] || Een mis die gelezen wordt op verzoek van de gelovigen. [N 96B (1989)]
III-3-3
|