| 26718 |
weggebonkt veen |
bonksel:
boŋksǝl (L288a Ospel)
|
Veen dat eertijds is bewerkt en dat losse rommel is geworden. [I, 17]
II-4
|
| 21159 |
wegwijzer |
handwijzer:
handwiezer (L288a Ospel)
|
een plank, bord, enz. met de richting van de weg, de afstand enz. (hand, handwijzer, wegwijzer) [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 33663 |
wei |
band:
bānjtj (L288a Ospel),
water:
wātǝr (L288a Ospel),
wei:
wē̜i̯ (L288a Ospel),
węi̯ (L288a Ospel, ...
L288a Ospel)
|
Dunne, zoete vloeistof die, na de afscheiding van de kaasstof, van de melk overblijft. [L 27, 30 en 31; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 7, 15, 27 en 28; L 2, 7; A 9, 15a en 15b; S 15; Ge 22, 65 en 128; monogr.] || In het algemeen een stuk weiland of grasweide waar het vee graast. Bedoeld is een niet-omheinde weide. [N 14, 50a; N 14, 50b; N 5AøIIŋ, 76d; N 5AøIIŋ, 76e; N M 4a; L 19B, 2a!; L A2, 430; L 4, 40; L 32, 45; JG 1b, 1d, 2c; A 10, 3; A 3, 40; RND 20; Wi 4; R; S 43; Vld.; N 14, 129 add.; monogr.]
I-11, I-8
|
| 33658 |
weiland in het algemeen |
wei:
węi̯ (L288a Ospel)
|
Het totaal aan grasland waarop men de koeien kan laten grazen en waarop men kan hooien. [N 6, 33b; N P, 5; N 14, 50a; S 43; RND 20; A 10, 3; A 10, 4; monogr.]
I-8
|
| 24530 |
welig groeiend |
gelp:
gelp (L288a Ospel),
gêlp (L288a Ospel),
mals:
mals (L288a Ospel),
wassig:
wessich (L288a Ospel),
weelderig:
± WLD
wieldjerig (L288a Ospel)
|
Groei, wasdom, levenskracht in planten (tier, krots). [N 82 (1981)] || In overvloed groeien, gezegd van planten (gelp). [N 82 (1981)] || welig groeiend
III-4-3
|
| 32744 |
wendakkerhoeken |
hoeken:
hōk (L288a Ospel),
voordelhoeken:
vø̄rǝlhø̄k (L288a Ospel),
voordelshoeken:
vø̄rǝlshø̄k (L288a Ospel)
|
Bij het ploegen van de keerstrook of wendakker blijft, behalve als men na elke voor bij het keren de ploeg terugtrekt en aan de kant inzet, aan beide zijden van de wendakker een vierkant of rechthoekig keerstrookje over, dat thans vaak onbewerkt blijft, maar vroeger veelal met de schop (soms met de riek) werd omgewerkt. Een enkele keer diende het voor een ander gewas dan op de rest van de akker verbouwd werd. [N 11, 50b; N 11A, 125c; A 33, 7; N P, 1]
I-1
|
| 17597 |
wenkbrauw |
oogsbrauw:
augsbrōjə (L288a Ospel)
|
wenkbrauw [DC 01 (1931)]
III-1-1
|
| 19071 |
wensen |
wensen:
wînse (L288a Ospel)
|
wensen
III-1-4
|
| 32633 |
wentelploeg |
wendelploeg:
wɛ ̝ndǝl[ploeg] (L288a Ospel)
|
Een wentelploeg is een karploeg met tenminste twee ploeglichamen, die - boven elkaar aan de ploegboom bevestigd - elkaars spiegelbeeld vormen en bij het keren samen met de ploegboom 180° worden gedraaid. Aan de boom van zulk een ploeg zitten gewoonlijk ook twee kouters en twee voorscharen. Vroeger kon de wentelploeg ook een voet- of radploeg zijn. Omdat de ploegboom van een dergelijke ploeg niet in zijn geheel gedraaid kon worden, was het dubbele ploeglichaam draaibaar bevestigd aan het achterstuk van de ploegboom. Dit type wentelploeg heet achterwentelaar of staartwentelaar. Een voet- of radploeg met een ploeglichaam dat onder de ploegboom door gewenteld kan worden, wordt wel onderwentelaar genoemd. [JG 1b + 1b; JG 2a-1, 6 ; JG 2b-4, 1; N 11, 30; N 11A, 71 + 72 + 73; N J, 10 add.; N 27, 14 + 15 add.; A 27, 24 add.; monogr.]
I-1
|
| 19131 |
werk |
werk:
wɛ.rǝk (L288a Ospel)
|
De korte vezels die in de hekel achterblijven bij het uithekelen, waarbij men de lange hennep in de hand overhoudt. Volgens de informant van L 265c is rap afval bij grof hekelen. Dit afval wordt wel bij het stofferen van meubels gebruikt als opvulsel. Dezelfde informant vermeldt dat werk het afval is bij het fijne hekelen. Van dit ø̄fijneø̄ afval kan men linnen maken. [N 48, 25b; N 48, 25c; N 48, 25d; S 13; N 34, C 2 add.; monogr.]
II-7
|