e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
sprokkelen (hout) rapen: (hout) rape (Ulestraten), (hout) rôopë (Tongeren), (venkel)hoot raope (Bilzen), haot raope (Kanne), hoat raape (Houthalen), hoat roape (Hoepertingen), hoot rape (Heerlen, ... ), hoot roape (Jeuk), hoots rafe (Simpelveld), hooët raapen (Eksel), hout raape (Bocholt, ... ), hout raappə (Grevenbicht/Papenhoven), hout rape (Beegden, ... ), hout rapen (Achel, ... ), hout rapən (Urmond), hout rāpe (Rekem), hout rààpe (Geleen), houtrape (Maaseik), hō.t rā.pə (Ingber), hō.ts rā.pə (Eys), hōt roape (Hoeselt, ... ), huitraapen (Tessenderlo), hòut rape (As), hóó.t roa.pe (Borgloon), raape (Wolder/Oud-Vroenhoven), raope (Kerkhoven), rape (Arcen, ... ), rapen (Alken, ... ), rāāpə (Reuver), rāpe (Berg-en-Terblijt), reupen (Lauw), roipe (Eijsden), rââpe (Swalmen), (hout)  rape (Ittervoort), roupe wordt uitgesproken met eem lange a  hoot roupe (Jeuk), bijeendoen: hooêt bieën doen (Eksel), bijeenrapen: bie einrape (Valkenburg), bij en rapen (Meijel), bijeenschurgen: biënschurigen (Eksel), bossen: bosse (Susteren), dennenappels rapen: denneappels rape (Blerick), dennenknoppen rapen: denneknoppen rapen (Neeroeteren), hout breken: brèke (hoot) (Brunssum), hout brêke (Heer, ... ), hout halen: hout haole (Schimmert), hout knippen: hout knippe (Weert), kneppe (Tungelroy), #NAME?  (kneppe) (Tungelroy), Van hout  kneppe (Nederweert), hout lezen: hout laeze (Kinrooi), hout trekken: #NAME?  (hòut trekke) (As), hout zoeken: hoot zeukə (Oirsbeek), hout zeuke (Meerssen, ... ), hout zeukə (Heel), klaein hoat zeeke (Zutendaal), knebbelkes hout zoeken (Lanklaar), naalden scharren: nùlle schaeren (Hechtel), oprapen: oprôopo (Tongeren), sprokkelen: (sprokkele) (Arcen), hout sprokkelen (Lommel), hout sprunkele (Boorsem), huit sprokkele (Bree), schprokkele (Amby), schprokkulu (Brunssum), schprokkələ (Swalmen), schprookele (Oirsbeek), schprökkele (Schaesberg), sjprokele (Helden/Everlo, ... ), sjprokkele (Beek, ... ), sjprokkelle (Gulpen, ... ), sjprokkelə (Doenrade), sjprokkələ (Beesel, ... ), sjpronkele (Nunhem), sjprŏkkələ (Nieuwenhagen), sjprŏŏkele (Vijlen), sjprukele (Vaals), sjpròkkələ (Kapel-in-t-Zand), sjprókkələ (Heerlen, ... ), sjprökkele (Geleen), sjprökkələ (Epen), sprokkele (Afferden, ... ), sprokkelen (Achel, ... ), sprokkelen (?) (Jeuk), sprokkələ (Kelpen, ... ), sprokələ (Meeuwen), spronkele(n) (Eigenbilzen), sprŏkkele (Gennep, ... ), sprŏŏkkele (Wellerlooi), sprwukkelen (Eigenbilzen), sprèkele (Eigenbilzen), spròkkele (Blerick, ... ), spròkkelə (Gennep), spròkkölö (Stevensweert), spròkkələ (Venlo), spròkələ (Opglabbeek), sprókkele (Bree, ... ), sprókkələ (Meijel), Van planten: (b.v. aore) laeze  sprokkele (Oirlo), sprokkelhout rapen: sprokkelhoot raapen (Genk), sprøkəlhōt rāpe (Montzen), sprokken: sjprokke (Maasniel, ... ), sjpröke (Schinnen), stokken rapen: zeumere = oogst.  stjekke raape (Neer), stokken trekken: stekke trekke (Baarlo), stekke trékke (Maasbree), stekker trĕkken (met stekkerhoak) (Hechtel), traike (Melick), dorre takken van de bomen trekken en verzamelen  stekker trikken (Eksel), stokkeren: sjtekkere (Geulle), trossen: trosse (Venlo), vinkelhout rapen: (venkel)hoot raope (Bilzen), finkelhout roape (Wellen), zomeren: (zeumere) (Beek), zeumere (Beesel, ... ), zeumere ? (Valkenburg), zeumərə (Schimmert), zeuêmere (Gulpen), zuhmere (Waubach), zumere (Kerkrade, ... ), zuumere (Eys), zuumərə va hoots (Simpelveld), zêûmere (Schimmert), zömere (Noorbeek, ... ), zûmmeren (Stein), #NAME?  zeumere (Venlo), terf, hoat, haver  zuëmere (s-Gravenvoeren) sprokkelen [SGV (1914)] || Sprokkelen: gevallen, dor hout zoeken (sprokkelen, (hout) rapen, zeumeren, kneppen) [N 108 (2001)] || Sprokkelen: gevallen, dor hout zoeken (sprokkelen, stekkeren). [N 84 (1981)] III-1-2
sprong beweging: bǝwē̜geŋ (Eijsden), inleg: ęjnlęx (Diepenbeek), ruimte: rymtǝ (Reuver), rȳmdǝ (Lutterade), rȳmtǝ (Nieuwstadt), spring: špreŋ (Roggel), springing: springing (Dilsen), sprong: sprong (Kerkrade  [(Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Wilhelmina]), sproŋ (Meijel, ... ), sproǝŋ (Venlo), sprøŋk (Echt), sprūŋk (Lanaken), šproŋ (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), šproŋk (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Emma]  [Domaniale]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Willem-Sophia]  [Domaniale]), špruŋk (Chevremont  [(Julia)]   [Laura, Julia]), šprynk (Bleijerheide), špryŋk (Born), špryǝŋk (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Emma]), šprøŋk (Doenrade, ...  [Julia] ), šprø̜ŋk (Stein  [(Maurits)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV] ), šprǫŋk (Heerlen  [(Emma)]   [Maurits]), (mv)  sprø̜ŋ (Maasbree), toer: tūr (Genk), verbreding: vǝrbrīdeŋ (Schulen), volligte: vø̜lextǝ (Eisden) Aantal centimeters dat een stijl uit het lood staat. [N 95, 294; monogr.] || De mate waarin de zool omhoog loopt, gerekend vanaf de bal in de richting van de hak. Deze hoek is groter naarmate de hak hoger is. [N 60, 191] || Extra ruimte in het bijzonder bij de schouderbeenderen en de armkogel, ingebracht door bijv. een plooitje af te rijgen, de binnenvulling op een bepaalde wijze te snijden en inknippingen te maken. Men voorkomt hierdoor dat het kledingstuk gaat trekken. [N 59, 100b] II-10, II-5, II-7
sprong - van de ketting kruising: krȳseŋ (Stramproy), sprong: šproŋk (Eupen), vak: fax (Eupen) Afstand tussen twee lagen kettingdraden; de V-vormige ruimte die tussen de kettingdraden ontstaat als een gedeelte ervan geheven is om de schietspoel door te laten. [N 39, 85a; monogr.] II-7
sprong wisselen kruisen: krytzǝ (Eupen), krȳsǝ (Stramproy) Het op en neer gaan van de kammen met het daarin geregen garen, doordat men telkens de sprong opentreedt. [N 39, 109b] II-7
sprookje fabeltje: e fabelke (Sint-Truiden), kinderhistorie: kinnerhistorie (Peer), kinderkal: kinger koäl (Vaals), kingerkal (Waubach), kinderklap: kingerklap (Waasmont), kinderpraat: kinderpraot (Maastricht), kinderpraatje: kienderprötje (Venray), kinderprent: koengerprent (Stevoort), kinderverhaal: kienjer-verhäöl (Roermond), kingerverhaol (Gulpen), kingər verhaol (Epen), kinderverhaaltje: keender verheulke (Itteren), kinderverhölke (Horst), kindervertelsel: keingervertelsel (Sint-Truiden), kindervertelseltje: kendərvərtelsəlkə (Neerpelt), kindervertelsertje: kinjervertelserke (Gerdingen), saagje: ə zoͅxskən (Diepenbeek), sage: `n zaog (Diepenbeek), `n zaoge (Waltwilder), en zaaeg (Wellen), en zo-ag (Muizen), saag (Neeroeteren), zaoge (Koninksem), zaoge vertellen (Ulbeek), ouderen  ən zoəx (Gutshoven), sprook: vgl. Sittard Wb. (pag. 392): sjpróch, spreuk.  sjprŏg (Nieuwenhagen), sprookje: sjpraekske (Susteren), sjpreukske (Geleen, ... ), sjpreukskə (Reuver), sjprookje (Gulpen, ... ), sjprookjə (Wijnandsrade), sjpruuəkskə (Heel), sjprŭgsjkə (Nieuwenhagen), sjreukske (Guttecoven), spreukske (Born, ... ), spreukskn (Brunssum), sprēūkske (Heythuysen), sproekske (Bree), sprokjə (Overpelt), sprookje (Blerick, ... ), sprookjə (Montfort), sprōēkske (As), sprōōkjə (Venlo), sprukske (Meerlo), èè spruukske (Bree), sprookseltje: peuëkselke (Mheer), verhaal: verhaol (Bilzen, ... ), verhaalseltje: verheulselke (Wijlre), vərhuilsəkə (Maastricht), vərhäölsəlkə (Maastricht), vərhø͂ͅlsəlkə (Maastricht), verhaaltje: e verhäölke (Wolder/Oud-Vroenhoven), verhaaltje (Meijel), verhaolke (Maastricht, ... ), verheulke (Thorn), verhäolke (Maastricht), verhäölke (Maasbree), verhèùlke (Schaesberg, ... ), verhöelke (Ten-Esschen/Weustenrade), verhölke (Noorbeek, ... ), verhölkə (Oirsbeek, ... ), vərhèùlkə (Reuver, ... ), vərhölkə (Maastricht), vərhöölkə (Kapel-in-t-Zand), (oen).?  verheulke (Neer), o.  vərhøͅ.əlkə (Eys), vertelling: vertelling (Genk), vertellinkje: vərteͅliŋskə (Neerhespen), vertelsel: en vertelsel (Landen), vertelsel (Hoeselt, ... ), vertêlsel (Swalmen), vərteͅlsəl (Guigoven), vertelseltje: e vertelselke (Achel, ... ), e vertĕlselke (Geleen), een vertelselke (Hasselt), ein vertelselke (Schimmert), verteilselke (Maaseik), vertelseke (Bilzen), vertelselke (Achel, ... ), vertelselken (Helchteren), vertelselkes (Hamont), vertelselkə (Oirsbeek), verteulselke (Houthalen), vertĕlselke (Gruitrode), vertilsəkə (Maaseik), vertèlselke (Overpelt, ... ), vertèlselkĕ (Echt/Gebroek), vertélseke (Tungelroy), vertélselke (As, ... ), vertêlselke (Ell, ... ), vərtaelsəlkə (Opglabbeek), vərtelsəlkə (Dilsen, ... ), vərtēͅlsəlkə (Mopertingen), vərteͅlsəlkə (Neerpelt, ... ), vərtèlselkə (Maastricht), vərtèlsəlkə (Heerlen), vərtélsəlkə (Maastricht, ... ), vərtəlsəlkə (Opglabbeek), vərtɛlsəlkə (Dilsen, ... ), ə vərtelsəlkə (Landen, ... ), ə vərteͅlsəlkə (Halen, ... ), jongeren  vərtelsəlkə (Gutshoven), vertelsertje: vertelserke (Jeuk, ... ), vértèlsérké (Eksel), verteltje: vertelsje (Kerkrade), vertreksel: vgl. WBD III, 3.1 (pag. 252): vertreksel, Landen (P 171).  vertreksel (Landen), vertrekseltje: vertrekselke (Wilderen) een kindervertelsel [spruik] [N 87 (1981)] || hoe heet een kindervertelsel ? kent ge nog een woord sage ? (uitspraak) [ZND 42 (1943)] III-3-1
sprot sprot: haringachtig gerookt zeevisje, vroeger in bundeltjes van 12 stuks samengebonden met raffia  sjprot (Sittard) sprot III-2-3
spruit spruit: šprø̜jt (Bleijerheide), šprūt (Nieuwenhagen, ... ), verloopspruit: vǝrlōfsprø̜jt (Bleijerheide) Zijtak van een buis of pijpleiding. De diameter van de spruit is doorgaans kleiner dan die van de buis of pijpleiding zelf. [N 64, 120c] II-11
spruiten brabantse spruiten: Braobantse schproete (Valkenburg), kleine muisjes: kleinmuiskes (Herten (bij Roermond)), knopjer: knöpjer (Kerkrade), knopjeren: knupschere (Vaals), moes: moos (Echt/Gebroek), spruitbalken: spruitbalken (Heythuysen, ... ), spruǝt˱bɛlǝk (Weert), sprūtbalǝkǝ (Molenbeersel), sprūt˱bal(ǝ)kǝ (Hamont, ... ), sprūt˱bɛlǝk (Beek, ... ), šprūt˱bal(ǝ)kǝ (Beek), šprūt˱bɛlǝk (Gronsveld), spruiten: sjproete (Gronsveld, ... ), sjprōēte (Mheer, ... ), sjprōēëte (Hoensbroek), sjprôête (Munstergeleen), spra:tə (Nieuwerkerken), sprautë (Hoeselt), sprautə (Mal, ... ), sprawtə (Tongeren), sproe:te (Dieteren), sproehte (Meijel), sproete (Buchten, ... ), sproeten (Helden/Everlo, ... ), sproette (Guttecoven), sproute (Heerlen), sproutə (Heesveld-Eik), sprōēte (Borgharen, ... ), sprōͅtə (Riksingen), spru:tü (Veldwezelt), spru:tə (Uikhoven), spru:tən (Uikhoven), spruiten (Gennep), sprute (Middelaar), spruten (Sint-Truiden), sprutjes (Neer), sprutən (Kaulille), spruuten (Milsbeek, ... ), sprytə (Ottersum), sprø̜jtǝ (Beringe), sprøͅ. (Bevingen), sprūtǝ (Neeritter, ... ), (enk)  sprø̜jt (Meijel), sprōwt (Dilsen), sprūt (Kinrooi, ... ), šprȳt (Beesel), šprūt (Horn, ... ), Brüssëlsë sprautë: (Brusselse) spruiten Verklw. sprêtsjës  spraut (Tongeren), ne Kielo sjproete De lóch van de sjpruutjes hink nog in de gank  sprōēt (Roermond), spruite  sproͅ.tü (Zepperen), spruitenkool: sproete keul (Sittard), spruitenmoes: spru:tümo:s (Rotem), spruitjer: sjpruus-jer (Spekholzerheide), spruitjeren: spruusjere (Bleijerheide, ... ), spruutjere (Mechelen), spruitjes: schprutjes (Mechelen), schpruutsjes (Schimmert), sjprutjes (Ten-Esschen/Weustenrade), sjpruutjes (Baarlo, ... ), sjpruutsjes (Eijsden, ... ), sjprūūtjes (Einighausen), sjprūūtsjes (Itteren), sjprŭŭtjes (Panningen, ... ), sjprûûtjes (Swalmen), sjprütjes (Klimmen, ... ), sprautjes (Blerick), spreͅi̯tšəs (Beverst), spri:tšəs (Opglabbeek), sprijtjes (Bilzen), sproetjes (Herten (bij Roermond)), spru:tjes (Gulpen), spruitjes (Diepenbeek), spruitsjes (Beverst), sprutjes (Venray), spruutches (Wolder/Oud-Vroenhoven), spruutjes (Blerick, ... ), spruutsjes (Borgharen, ... ), spruuttjes (Ospel), spruütjes (Venlo), sprŭŭtjes (Oost-Maarland), sprŭŭtsjes (Posterholt), sprytžəs (Neerharen), spröö.tekes (Zonhoven), spröö.t’ṇs (Zonhoven), sprøi̯tšəs (Hoepertingen), sprøtjəs (Riemst), sprøͅtjüs (Sint-Truiden), sprøͅtəkəs (Beverlo), sprøͅytjəs (Herk-de-Stad), sprùtsjës (Hoeselt), sprətəkəs (Lummen), sprə’jəs (Lommel), klemtoon op de eerste lettergreep  sjprūūtjes (Lutterade), korte uu klank  schprūūtjes (Heerlen), sprietjes  spritjüs (Gruitrode), spruitekes  sprøͅtəkəs (Paal), sprətəkəs (Beringen), spruitjes  sprətšəs (Vliermaal), spruitkool: sproe‧tkoe‧l (Weert), sprōͅtkyl (Lummen) Brusselse spruitkool || De twee dwarsbalken - een korte en een lange - die door de molenkap lopen en daar aan weerszijden uitsteken. Aan de uiteinden van de spruiten zijn de schoren bevestigd. Zie ook afb. 25 en 26. [N O, 52a; Sche 27; A 42A, 86] || spruit || spruitjes || spruitkool || spruitkool, spruiten als gerecht [N Q (1966)] II-3, III-2-3
spruiten, uitbotten afzetten: aafsetze (Vaals), beginnen te spruiten: Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones oe-lang uitspreken  beginne te sjproete (Gulpen), beginnen uit te lopen: begintj oet te laope (Montfort), bottelen: bottelen (Klimmen), botten: botte (Hoeselt, ... ), ?  botte (Lutterade), Venlo e.o.  botte (Maasbree), WLD  botte (Tungelroy), lopers (krijgen): luiper (Ittervoort), loten (gooien): WLD  leut goaijen (Born), loten (krijgen): leute (Doenrade), lēūt (Stein), läöt (Herten (bij Roermond)), ideosyncr.  loten (Oirsbeek), ideosyncr. e  laot (Susteren), ideosyncr. m  löt (Susteren), Veldeke  läöt krege (Echt/Gebroek), WBD/WLD  loten (Ophoven), WLD  lût (Kesseleik), ontloken vt dlw: oontloke (Maastricht), pijpen: pīpən (Heppen), reng (krijgen): oude spellingsysteem kamer-druiven  rent (Meijel), ringen: Veldeke 1979 nr 1  rengen (Venray), scheuten (gooien): scheut goeie (Blerick), scheut goêje (Boekend), scheuten (krijgen): (schuitə) (Loksbergen), scheut (Ospel), schuŭt (Heerlerbaan/Kaumer), sjeut (Haler), sjeut kriege (Nieuwstadt), šø̄ət (Meeswijk), ?  sjeut (Lutterade), eigen fon. aanduidingen  sjeut (Ell), eigen spellingsysteem  scheut (Meijel), sjeut (Maastricht, ... ), sjeut kriege (Geleen, ... ), Endepols  sjeut kriege (Maastricht), ideosyncr.  sjeut (Vlodrop), sjäos (Kerkrade), NCDN  sjèùt (Stevensweert), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones uitspr. äö = \\: verg. sir  sjäöet kriege (Gulpen), WBD / WLD  sjēút (Reuver), WBD/WLD  sjèùt (Urmond), WLD  scheut kriège (Sevenum), schèùt (Sevenum), sjûute kriege (Ubachsberg), scheuten (maken): sjeut maken (Heel), sjéút make (Pey), scheutmaken: ± WLD  sjêûtmake (Klimmen), schieten: schietən (Loksbergen), schjete (Maastricht), sjeete (Geulle), š‧etə (Eys), eigen fon. aanduidingen  sjete (Ell), eigen spellingsysteem  sjete (Merkelbeek), Veldeke  sjete (Haelen), WBD/WLD  sjīēt (Opglabbeek), WBD\\WLD  sjeettə (Amstenrade), WLD  sjêêttə (Guttecoven), ± WLD  sjiete (Vlijtingen), spint (krijgen): ?  spent (Lutterade), springen: gesjpronge (Roermond), spruiten: schproet (Heerlerbaan/Kaumer), schproete (Gulpen), sjproesse (Kerkrade), sjproete (Schimmert), sjprōēte (Swalmen, ... ), sjprōētə (Epen), sjprōēëte (Hoensbroek), sjprōē’tə (Sittard), sjprŏĕtə (Schinnen), sproete (Maastricht), sproeten (Ubachsberg), sproette (Eys), sprōēte (Horst), sprōēten (Geleen), sprûte (As, ... ), šprū.tə (Ingber), #NAME?  sprōēte (Klimmen), Bree Wb.  sprûte (Bree), Endepols  sproete (Maastricht, ... ), ideosyncr.  sjproete (Sittard), LDB  sproete (Roermond), WBD/WLD  sjprōētə (Heerlen), WLD  schprŏĕte (Schimmert), sjproete (Schaesberg, ... ), sjproetə (Doenrade), sjpròète (Swalmen), sproe.tə (Maastricht), sproete (Maastricht), sproetə (Montfort), sproote (Maastricht), sprōētə (Venlo), sprôête (Gulpen, ... ), struiken: strûke (As, ... ), uitbollen: WLD  ôetbolle (Venlo), uitbottelen: oetbottele (Amby), uitbotten: (oetbotte) (Maastricht), oetbotte (Schimmert), oetbotten (Maastricht, ... ), eigen spellingsysteem  ŭutbotte (Meerlo), ideosyncr.  oetbotte (Sittard), Veldeke  oeëtbotte (Waubach), WBD / WLD  ōēṭ aan ’t bôtte (Beesel), WLD  (oet)botte (Tungelroy), oetbotte (Geverik/Kelmond), oetbottə (Oirsbeek), uitkomen: ø͂ͅtkoͅumə (Halen, ... ), øͅtkō.mə (Linkhout, ... ), øͅtkōmə (Beringen, ... ), uitlopen: leepe oet (Maastricht), oetlaupe (Reuver), oetloope (Doenrade), oetloupen (Stein), ootloape (Eigenbilzen), outloepe (Houthalen), uŭtloëpe (Oirlo), ze loupe oet (Neerharen), ideosyncr.  oet-laopen (Eijsden, ... ), oetloupe (Thorn), oĕtloüpe (Gronsveld), outloupe (Sittard), IPA, omgesp.  øtluəpə (Kwaadmechelen), Nijmeegs (WBD)  utjlôepə (Meijel), Veldeke  oetloupe (Klimmen), Veldeke aangepast  ütloeëpe (Tienray), Veldens dialekt  oetloupen (Velden), WBD-WLD  ōētloupə (Roermond), WBD/WLD  oetlaope (Maastricht), oetlaopə (Maastricht), oetloupe (Caberg), oetloupə (Kapel-in-t-Zand), outlōūpe (Lutterade), ōētlōōpə (Nieuwenhagen), ōētlòupə (Maastricht), ōētlòwpə (Susteren), WBD/WLD ó even gesloten als oo  ówtlòwpe (As), WLD  oetlaupe (Thorn), oetloupe (Itteren, ... ), oetloupə (Wijnandsrade), oetlópə (Maastricht), outlope (Vijlen), ōētlaupe (Maasbree), ōētlaupə (Grathem, ... ), ōētlauwpe (Geleen), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)  ōētloupə (Haelen), ± WLD  oetloupe (Weert), uitlopers (krijgen): oet luipers (Schimmert), uŭtloëpers kriege (Oirlo), ideosyncr.  oetluipers (Hoensbroek), WLD  ŭŭtloopers krīēgə (Gennep), uitschieten: oetsjeete (Gulpen), WBD/WLD  oetsjeete (Maastricht), WLD  uutschīēte (Venray), uitslaan: WBD/WLD  ōētsjlao (Nieuwenhagen), uitspringen: oetspringe (Venlo), Endepols  oetspringe (Maastricht, ... ), ± WLD  oetspringe (Ospel), uitspruiten: ōētsjprōēëte (Hoensbroek), ideosyncr.  oet-schproeten (Eijsden, ... ), oetsjproete (Eijsden), WLD  oetsproĕtun (Brunssum), ōētsjprōēte (Mheer), waterscheuten (krijgen): watersjäöt (Herten (bij Roermond)), wilde scheuten (krijgen): wil scheut (Eksel) bloemknoppen zetten || scheut, spruit ve plant || scheuten krijgen || schieten, scheuten krijgen || spruiten, uitschieten || uitkomen [Goossens 1b (1960)] || uitlopen v bomen || Uitlopers krijgen, loten vormen, gezegd van planten, bomen (spruiten, uitbotten). [N 82 (1981)] III-4-3
spruitkool, spruitje brabantse spruiten: Brabantsche schproete (Heerlen), braobantse schproete (Valkenburg), broͅməšə sprū.tə (Sint-Martens-Voeren, ... ), brusselse spruiten: Brusselsche sjproete (Doenrade), brøͅsəlšə sprū.tə (s-Gravenvoeren), kleine muisjes: kleinmueskes (Herten (bij Roermond)), knopjes: knupschere (Vaals), knöp’sjere (mv.) (Bleijerheide, ... ), roosjeskool: ryəskəskyəl* (Niel-bij-St.-Truiden), røskəkøəl (Gutshoven), spruis: sjproas (Bleijerheide, ... ), spruit: dim. spreitsje = spruitje  sprout (Genk), spruitelen: sjprotele (Limmel, ... ), spruiten: schproete (Belfeld, ... ), schproeten (Amby), schproetə (Swalmen), schprōte (Mheer), sjproe-te (Vijlen), sjproete (Beegden, ... ), sjproeten (Guttecoven), sjproét (Gronsveld), sjprōē te (Asenray/Maalbroek), sjprōēte (Eys, ... ), sjpruite (Buggenum), sjpróet (Tegelen), spraete (Echt/Gebroek), spraute (Heesveld-Eik), sprautë (Hoeselt), sprautə (Mal), sprāt (Sint-Truiden), sproehte (Meijel), sproet (Grathem, ... ), sproete (Arcen, ... ), sproete (sleept.) (Echt/Gebroek), sproeten (Echt/Gebroek, ... ), sprout (Genk), sproute (Heerlen, ... ), sproèt (Venlo), sproête (Tungelroy), sprōēt (Roermond), sprōēte (Horst, ... ), sprōtə (Riemst), sprōͅtə (Stokrooie), spruj (Kaulille), sprute (Afferden, ... ), sprutən (Kaulille), spruut (Castenray, ... ), spruuten (Ottersum), sprū.t (Meeswijk), sprūte (Sevenum), sprūtən (Uikhoven), sprŭ-te (Blitterswijck), sprŭŭte (Meerlo, ... ), sprŭŭtte (Wellerlooi), sprööte (Griendtsveen), sprøtə (Rotem), sprø͂ͅtə (Beverlo), sprøͅytn (Lommel), sprût (Montzen), sprüten (Oirlo), sprütte (Blitterswijck, ... ), sprütten (Heijen), šproete (Brunssum), šprūtə (Eupen), Duitsche sp  sproete (Montfort), mv.  sproête (Altweert, ... ), Nb. (lange oe). (Brusselse)  sjproete (Heerlen), z nw  sjpruut (Kessel), z.nw.  sjproete (Helden/Everlo), spruitenkool: sproete keul (Sittard), spruitenkop: sjpróe’tekop (Tegelen), spruitje: (spruutjes) (Venlo), sjprietsjes (Opglabbeek), sjpritjes (Gruitrode), sjprutjes (Mechelen), sjpruusjer (Spekholzerheide), sjpruusjere (Bleijerheide, ... ), sjpruus’-jere (mv.) (Bleijerheide, ... ), sjpruutjes (Baarlo, ... ), sjpruutsjes (Eijsden, ... ), spreitsje (Genk), sprēͅitšəs (Genk), sprēͅtšəs (Hasselt), spri-jtsje (As, ... ), sproetjes (Herten (bij Roermond)), sproͅətkəs (Hoepertingen), spruitjes (Borgloon, ... ), spruitsjes (Sint-Pieter), sprutjes (Meijel), spruutje (Dieteren), spruutjere (Mechelen), spruutjes (Blerick, ... ), spruutsjes (Borgharen, ... ), spruûtjes (Tungelroy), spruətjəs (Venlo), sprŭŭtjes (Beesel), sprytjəs* (Hamont), sprèè.tsjes (Hasselt), sprø͂ͅtjəs (Zonhoven), sprøͅtjəs (Bevingen, ... ), sprütje (Blitterswijck, ... ), šprytšərə (Moresnet), WLD = spruitjes  spruutsjes (Posterholt), spruitkool: sjproehtkoehl (Heerlen), sjproes’koeël (Bleijerheide, ... ), sjproet keuel (Lutterade), sjproetkoil (Ulestraten), sjproetkool (Maasniel), sjproetkueël (Ten-Esschen/Weustenrade), spraut kijl (Bilzen), spraut(keul) (Tongeren), sprautkeel (Beverst), sprautkeul (Vliermaal), sprawtkø̄l (Tongeren), sproeskoel (Kerkrade), sproetkhuul (Ospel), sproetkoal (Neer), sproetkoel (Blerick), sproetkoël (Weert), sproətkøəl (Gutshoven), sprōͅtkyl (Lummen), sprōͅtkø̄l (Riksingen), sproͅu̯tkōͅl (Zepperen), sprutkūl (Tungelroy), spruutkeul (Sint-Truiden), sprøtky(3)̄l (Wolder/Oud-Vroenhoven), sprø̄tkyəl (Nieuwerkerken), sprø͂ͅtky(3)̄əl (Paal), sprøͅtky(3)̄əl (Beringen), sprûtkiêl (As, ... ), spruitmoes: sjproetmoos (Haelen), spruizelen: sprözele (Nederweert) [N Q (1966)] [SGV (1914)] [ZND m] [ZND m] [ZND m] [ZND m] [ZND m] [ZND m]Brusselse spruitkool || spruit || spruiten [SGV (1914)] || spruitje || spruitjes [N 92 (1982)] || spruitkool || spruitkool (coll.) || spruitkool, een spruitje || spruitkoolbladeren I-7