e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
spinnen grozen: groͅuzə (Herderen), kwaad  grōzə (Nieuwerkerken), liefkozen: \'oude\' spelling  liefkoze (Meijel), muizen: mōͅzə (Halen), ronken: ro.ŋkə (Alken, ... ), ro.ŋkən (Vliermaalroot), roenke (Bilzen), ronke (Hoeselt, ... ), ronken (Houthalen, ... ), ronkə (Vechmaal), roonkə (Epen), roŋkə (Beverlo, ... ), roŋʔən (Kwaadmechelen, ... ), rō.ŋkə (Gelinden, ... ), rōnke (Klimmen), ro̝.ŋkə (Kortessem, ... ), roͅŋkə (Stokrooie), ru.ŋkə (Ulbeek), ruŋkə (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), rűu̯.ŋkə (Hoepertingen), ru̞.ŋkə (Nieuwerkerken, ... ), rónke (Klimmen), rón’ke (Bleijerheide, ... ), rônke (Schimmert), eigen spellingsysteem  rônke (Geleen), IPA  ruŋʔə (Kwaadmechelen), Veldeke  ronke (Waubach), rónke (Klimmen), WBD/WLD  ronken (Ophoven), snorken: sno.rəkə (Uikhoven), snorkən (Vucht), snoͅrəkə (Neerharen), snorren: sjnorre (Geulle, ... ), sjnôrre (Swalmen), snorre (Eys, ... ), snoͅrə (Beverlo, ... ), snoͅrən (Achel, ... ), eigen spellingsysteem  sjnorre (Merkelbeek), Endepols  snorre (Maastricht), ideosyncr.  schnorren (Noorbeek), sjnòrre (Sittard), snorre (Velden), snorren (Velden), Veldeke, eventueel aangevuld met systeem Jones  sjnorre (Gulpen), WBD  snorrə (Meijel), WBD/WLD  sjnorre (Lutterade), sjnórrə (Roermond, ... ), snurken: sneͅrəkə (Berbroek, ... ), snø͂ͅ.rəkə (Kanne), snøͅ.rəkə (Boekhout, ... ), snøͅrəkə (Boorsem, ... ), snərəkə (Loksbergen), spinnen: schpinne (Heerlerbaan / Kaumer / Bauts / Rukker), schpínne (Gulpen), sjpeenne (Sittard), sjpinne (Geulle, ... ), sjpinnə (Schimmert), sjpènne (Doenrade, ... ), spen (Hoeselt), spennen (Eigenbilzen), spenṇ (Hechtel), spenǝ (Afferden, ... ), spenə (\'s-Herenelderen, ... ), spenən (Hamont, ... ), speŋə (Ulbeek), spe̝nə (Paal), speͅnə (Alken, ... ), speͅŋə (Buvingen, ... ), spinne (Blerick, ... ), spinnen (Boekend, ... ), spinnə (Maastricht, ... ), spinǝ (As, ... ), spīnne (Oirlo), spoͅnən (Lommel), spênne (Stein), spìnnen (Stein), spínne (Blerick, ... ), spínnen (Ittervoort), spønǝ (Echt), spünne (Pey), spęnǝ (Achel, ... ), spęnǝn (Ophoven), spę‚à´ (Rijkhoven), spɛnǝ (Alken, ... ), špenǝ (Amby, ... ), špinǝ (Roermond, ... ), špēnǝ (Ulestraten), špęnǝ (Aubel, ... ), špɛnǝ (Aubel), \'oude\' spelling  spinnen (Meijel), \'sch wordt op z\'n duits uitgesproken\'  schpinne (Amby), Bree Wb.  spinne (Bree), cassettebandje  spinnen (Meijel, ... ), eigen spellingsysteem  sjpènne (Schinnen), spinne (Ell, ... ), Endepols  spinne (Heer, ... ), Gronsveld Wb  sjpênne (Gronsveld), ideosyncr.  sjpenne (Kerkrade), sjpinne (Roermond, ... ), sjpéne (Susteren), spinne (Neer, ... ), spinnen (Doenrade, ... ), spjinne (Melick), IPA  spinə (Kwaadmechelen), Veldeke  sjpinne (Haelen, ... ), spönne (Echt / Gebroek), Veldeke 1979 nr. 1  spinnen (Venray), Veldeke (aangepast)  spinne (Tienray), Veldeke, eventueel aangevuld met systeem Jones  sjpinne (Gulpen), WBD  spinnə (Meijel), WBD/WLD  sjpinnə (Beesel, ... ), spaennə (Grevenbicht / Papenhoven, ... ), spinne (Caberg), spinnen (Stein), spinnə (Maastricht, ... ), spĭnnə (Maastricht), spènne (As), spéénnən (Urmond), ± WLD  sjpinnə (Wijnandsrade), spoelen: spōlǝ (Tungelroy), sponnen: sjponne (Vijlen), spoͅnə (Kerkhoven), zagen: ziəgə (Horpmaal) De handeling die met behulp van een spinnewiel werd verricht. Vooral voor vlas en hennep was het raadzaam de spinvingers nat te houden tijdens het spinnen. Hiervoor had men een klein potje met water aan rokken of wiel hangen (Weyns, pag. 844-845). Soms werden daartoe ook wel kleine, twee-orige kruikjes van ongeveer 7 cm hoog gebruikt, gebakken onder andere te Raeren. [N 34, C; RND 3; Wi 27; S 34; monogr.] || Hoe noemt u een snorrend, brommend geluid maken, van katten, meestal ten teken van welbehagen (korzen, spinnen, ronken, snurken, snorren, minzen) [N 83 (1981)] || spinnen [Goossens 1b (1960)] || spinnen ve kat || Uit lange vezels door draaien een spindraad of spingaren vormen door middel van een touwslagerswiel of spinhaspel en spinhaspelblok. Volgens de informant van L 265c gebeurt dit spinnen met de ratel of gebeurde dit vroeger met een stokje met haakje dat langs het been gedraaid werd. Het garen werd rechtsom gedraaid. De rechterhand hield de spindraad vast. Een persoon draaide, een ander hield vlas en spindraad vast. Zie afb. 74 en 75. [N 48, 35a] II-7, III-2-1
spinnenweb caressant: kərsa:ntə (Kermt), geweef: gewaef (sleept.) (Echt/Gebroek), gewaeëver (mv.) (Hoensbroek), gewèèf (Stokkem), WLD  ut gewééf (Boekend), heergodsgaren: spinrag in de herfst  her’jods-jaar (Bleijerheide, ... ), kobbengeweef: Veldeke ouder personen zeggen -  kobbe gewaef (Montfort), kobgeweef: oude mensen  kopgewaef (Nunhem), liefhebber: leifhöbber (Sittard), liefste: (?? - moeilijk leesbaar)  leefstes (Thorn), net: nɛt (Gingelom), sintmaartenszomer: zijdeachtige spinsels van kleine spinnetjes die in de herfst over velden en wegen zweven  sintmërtenszoëmer (Gronsveld), spingetuit: eigen spellingsysteem  sjpingetuite (Wijk), spingeweef: spinngewaef (Blerick), špɛngəwɛf (Valkenburg), WLD  spingewaef (Tungelroy), spingeweefsel: idiosyncr.  spingeweefsel (Maastricht), spinnenbed: špɛnəbet (Baelen), spinnendraad: spenədruət (Halen), spinnendraden: spɛnədre. (Kermt), spinnengerei: spɛnəgərɛ (Neerpelt), spinnengerief: spenəgəriəf (Vlijtingen), spinnengeweb: ee sjpinnegeweb (Hoensbroek), schpinnegewöp (Mechelen), sjpinnegeweb (Eygelshoven), sjpènnegewep (Gronsveld), sjpênnegeweb (Gronsveld), spenəgəwep (s-Gravenvoeren), spenəgəwɛp (Jeuk), spinnegeweb (Heugem, ... ), spinnəgəweͅb (Hechtel), špennĕgĕweb (s-Gravenvoeren), špenəgəwip (Aubel, ... ), špenəjəwøp (Gemmenich, ... ), špeͅnəgəwø.b (Montzen), špɛnəgəwep (Lontzen, ... ), špɛnəgəwøp (Henri-Chapelle), špɛnəgəwɛp (Slenaken), špɛnəjəwep (Walhorn), špɛnəjəwøp (Kelmis), šp‧enəgəweͅp (Sint-Pieters-Voeren), gewoon spellingsysteem  sjpinnegewip (Mheer), Veldeke  sjpinnegeweb (Welten), WLD  sjpinnegewep (Oost-Maarland), sjpinnegewup (Mechelen), spinnengewebs: sjpinnegewebs (Heerlen), sjpinnegewupser (mv.) (Vijlen), sjpin’nejewebs (Bleijerheide, ... ), špɛnəgəwɛps (Eupen), špɛnəjəwɛps (Bocholtz, ... ), eigen spellingsysteem  spénnejewebs (Kerkrade), idiosyncr.  sjpinne-jewebs (Bleijerheide), spinnengeweef: ei spinnegeweef (Maastricht), schjpinnegeweef (Heerlerheide), sjpĕnnegewêêf (Puth), sjpi:nnegewae:f (Roermond), sjpinne-gewééf (Brunssum), sjpinnegewaef (Baarlo), sjpinnegewaever (mv.) (Roermond), sjpinnegewèèf (Margraten), sjpin’negewaef (Tegelen), sjpènnegewaef (Sittard), sjpénnegewaef (Guttecoven, ... ), sjpénnegewééf (Munstergeleen, ... ), spenegəwèf (Bree), spennegeweef (Mechelen-aan-de-Maas), spenəgewēəf (Hegelsom, ... ), spenəgjiəf (Millen), spenəgəwe.f (Houthalen, ... ), spenəgəwe:f (Lanaken), spenəgəweəf (Buvingen, ... ), spenəgəwēf (Genk, ... ), spenəgəwēəf (Wintershoven), spenəgəwēͅf (Lommel), spenəgəwi.f (Dilsen, ... ), spenəgəwiəf (Alken, ... ), spenəgəwjef (Tongeren), spenəgəwè.f (Paal), spenəgəwɛ.f (Opglabbeek, ... ), spenəgəwɛf (Achel, ... ), spenəgəwɛəf (Beverlo, ... ), spenəgɛwiəf (Stokkem), spenɛgəwɛvər (Lommel), spĕnəgəwi-jf (Bommershoven), speͅnəgəwef (Maaseik), speͅnəgəwēf (Neerharen, ... ), speͅnəgəwēi̯f (Borgloon), speͅnəgəwēəf (Meeswijk), speͅnəgəwēͅf (Opgrimbie), speͅnəgəwēͅəf (Zonhoven), speͅnəgəwiəf (Kortessem), speͅnəgəwīəf (Hasselt), speͅnəgəwjēv (Grote-Spouwen), speͅnəgəwjeͅf (Hoeselt), speͅnəgəwɛəf (Rekem), speͅnəgɛwef (Herk-de-Stad), speͅnəgɛwēf (Rekem), speͅnəjəwiəf (Diepenbeek), speͅnəxəwēf (Borlo), speͅŋəgəwēf (Lanklaar), spinne-gəwīəf (Lummen), spinnegewaef (Venlo), spinnegeweef (Amby, ... ), spinnegewēēf (Brunssum), spinnegewief (Mal), spinnegewjëf (Martenslinde), spinnegewè-f (Wellen), spinnegewèf (Wijchmaal), spinnegewèèf (Blitterswijck, ... ), spinnegewêêf (Grathem), spinnəgəwēəf (Sint-Truiden), spènnegejwèf (Val-Meer), spènnegewiêf (Maaseik), spènnegewèèf (Genk, ... ), spènnəgəweeəf (Lanklaar), spénne-gewéèf (Geulle), spénnegeweef (Urmond), spénəgəwjeͅf (Ketsingen), spənəgəwēəf (Kermt), spɛnəgəwef (Boorsem), spɛnəgəweuf (Mielen-boven-Aalst), spɛnəgəweəf (Brustem), spɛnəgəwiəf (Diepenbeek, ... ), spɛnəgəwɛ:f (Neeroeteren), spɛnəgəwɛf (Meeuwen), spɛnəgəwɛəf (Bree, ... ), spɛnəgɛwɛf (Stein), špenəgəwe:f (Heer), špenəgəwɛ.f (Kessel), špenəgəwɛ:f (Swalmen), špinəjəweͅf (Vaals), špənəgəwɛ.f (Schinveld), špɛnəgəwe.f (Brunssum, ... ), špɛnəgəwe:f (Klimmen), špɛnəgəwɛ.f (Beek, ... ), #NAME?  spenəgəwī (Borgloon), eigen spellingsysteem  ei sjpinne-gewèèf (Horn), spénnegewaef (Sittard), fonetisch  sjpĕĭnnegewaef (Oirsbeek), sjpĕnnegewaef (Oirsbeek), ged. WLD, ged. eigen spellingsysteem ee: als in wereld  sjpinnegeweef (Borgharen), idiosyncr.  spennegeweef (Borgloon), spinnegewaef (Blerick), spinnengewééf (Grathem), idiosyncr. + soms fon. schrift Engels ae van Engels fonetisch schrift / laatste lettergreep "gezongen  sjpènnegewāēf (Einighausen), idiosyncr. éé uitgesproken als het geluid van een schaap  sjpénegewééf (Oirsbeek), ook wel  spinnegeweef (Wolder/Oud-Vroenhoven), Tegelen Wb.  sjpinnegewaef (Tegelen), Veldeke  sjpinnegeweef (Ulestraten), sjpènnegewaef (Sittard), spinnegewief (Eksel), Veldeke (iets gewijzigd)  sjpinnegewaef (Tegelen), vrij naar het WLD  sjpinne-gewaef (Klimmen), WLD  ei sjpinnegewééf (Roermond), sjpinnegewaef (Hoensbroek), sjpinnengewaef (Posterholt), sjpènnegewèef (Gronsveld), sjpénnegewaef (Urmond), ut spinnegewééf (Boekend), spinnengeweefs: sjpi:nnegewae:f(s) (Roermond), špenəjəwefs (Raeren), spinnengeweefsel: spinnegewaefsel (Venlo), spinnegeweefsel (Maastricht), spinnengeweer: spennegewijr (Hoepertingen), spenəgəweər (Vliermaal), spenəgəwiər (Borgloon, ... ), spenəgəwɛər (Groot-Gelmen), spènəgəweejər (Kermt), spinnengewerk: spenəgəwɛrək (Rukkelingen-Loon), speənəgɛwɛrək (Montenaken), spinnengewever: spennegewèver (Velm), spenəgəwiəver (Velm), spenəgəwyəvər (Berg), (mv.?)  spɛnəgəweͅvər (Opheers), spinnengewier: speͅnəgəwier (Gelinden), speͅnəgəwijər (Veulen), spinnengezeef: spenəgəziəf (Vreren), spinnenkop: sjpinnekop (Helden/Everlo, ... ), spennekop (Geistingen, ... ), spenneköp (mv.) (Echt/Gebroek), spenəkoͅb (Beverlo), spenəkoͅp (Binderveld, ... ), spenəkøp (Vorsen), speͅnəkoͅp (Geistingen), spinnekop (Altweert, ... ), spinnekoppen (Tessenderlo), spinnenkop (Heythuysen, ... ), spinəkop (Beringen), spinəkoͅp (Lummen), spänəkoͅp (Rotem), spənəkoͅp (Halen, ... ), spɛnəkoͅp (Donk (bij Herk-de-Stad), ... ), špenəkoͅp (Horn, ... ), eigen spellingsysteem  spinnekop (Ell), Veldeke  eine spinnekop (Boeket/Heisterstraat), sjpènnekop (Sittard), spinnekôb (Montfort), WLD  chpinne kap (Maasniel), chpinne kop (Maasniel), spinnekop (Tungelroy, ... ), spinnenkopnet: spenəkoͅpnɛt (Meldert), spinnennest: speͅnənɛs (Borlo), špɛnənes (Baelen), spinnennet: spenənɛt (Binderveld), spinnenet (Beringen), spinnenrag: spinnerag (Meijel), spinnenweb: ee sjpinneweb (Hoensbroek), een spinnenweb (Ysselsteyn), sjpinne web (Schimmert), sjpinneweb (Helden/Everlo, ... ), sjpinnewep (Nieuwenhagen, ... ), sjpinnewèb (Haelen), sjpénnewëb (Sittard), sjpênneweb (Gronsveld), spenneweb (As), spenneweͅb (Sint-Huibrechts-Lille), spennəwø̄b (Zonhoven), spennɛwēͅp (Neerpelt), spenəwe.b (Neerpelt), spenəweͅb (Beverlo, ... ), spenəweͅp (Zolder), spenəwəp (Eksel, ... ), spenəwɛbə (Blerick, ... ), spenəwɛp (Achel, ... ), spenəwɛəbn (Kwaadmechelen), spēͅnəwəb (Bree), speͅnneweͅp (Eisden), speͅnnəweͅb (Opglabbeek), speͅnəvøp (Houthalen), speͅnəweͅb (Lanaken), speͅnəweͅp (Eisden, ... ), speͅnəwɛb (Kinrooi), speͅnəwɛp (Hamont), speͅŋəweͅb (Lanklaar), spinne wéb (Tungelroy), spinnenweb (Hout-Blerick), spinnenwep (Meijel), spinnenwub (Heythuysen), spinneweb (Boekend, ... ), spinnewep (Meijel, ... ), spinneweͅb (Oostham), spinnewép (Sevenum), spinnewöb (Tessenderlo), spinnewɛp (Tessenderlo), spinəwøb (Lozen), spènneweb (Aldeneik), spínnewèp (Brunssum), spøͅnəwɛp (Echt/Gebroek), spənəwəb (Linkhout, ... ), spɛnəwobə (Maaseik), spɛnəwoep (Rekem), spɛnəwøp (Moelingen), spɛnəwəp (Urmond), spɛnəwɛb (Spalbeek), spɛnəwɛp (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), špenəwøͅp (Sint-Martens-Voeren), špenəwəb (Wijlre), špenəwɛp (Amby, ... ), špeͅnəwø.b (Montzen), špɛnəwøp (Wahlwiller), špɛnəwəbə (Margraten), špɛnəwəp (Nuth/Aalbeek), špɛnəwɛp (Beesel, ... ), špɛnɛwɛbə (Schinnen), afwijkend van Veldeke  schpinneweb (Heerlen), Bree Wb.  spinnewöb (Bree), eigen spellingsysteem  schpinnewèp (Valkenburg), sjpinneweb (Nuth/Aalbeek), sjpinnewib (Mesch), spinneweb (Hoensbroek), spinnewep (Wijk), spènneweb (Heugem), spénnewéb (Stein), idiosyncr.  a spinneweb (Maastricht), spenne web (Sittard), spinneweb (Venlo), spinnewep (Egchel), spìnnewep (Maastricht), thans  sjpinnewebbe (Nunhem), Veldeke  sjpinneweb (Roermond), sjpinnewib (Eijsden), WBD  sjpénnewéb (Obbicht), WLD  sjpinnewep (Eys), spinnewéb (Milsbeek, ... ), spinnewép (Tungelroy), WLD (indien mogelijk)  spénnewép (Grevenbicht/Papenhoven), WLD (zoveel mogelijk)  spinneweb (Wijk), WLD (met aantekeningen)  spinnenwep (Leuken), WLD uitspraak sch van schön  schpinne-web (Schimmert), spinnenweef: spennewief (Bilzen), spenəwe.f (Stevensvennen), spenəweəf (Mechelen-aan-de-Maas), spenəwēf (Eksel), spenəwiəf (Kortessem), spenəwiəvə (Mal, ... ), spenəwiəvər (Rutten), spenəwīvə (Heppen), spenəwɛ:və (Sint-Huibrechts-Lille), spenəwɛf (Velden), spĕnəwīf (Koninksem), speͅnnəwēͅi̯əf (Riksingen), speͅnəweͅəf (Niel-bij-St.-Truiden), spinneweëf (Neer), spinnewièf (Heusden), špenəwɛ:f (Berg-en-Terblijt), špenəwɛf (Schimmert), špɛnəwɛ.f (Amstenrade), eigen spellingsysteem  sjpénnewaef (Jabeek), spinnewééf (Hoensbroek), spinnenweefs: špɛnəwɛfs (Eupen), spinnenweefsel: spenəwɛ:fsəl (Bocholt), spenəwɛfsəl (Grubbenvorst), spe͂ͅnəweͅfsəl (Vliermaal), spinnenwel: spinnewèl (Weert), spinnenwever: spennewèver (Velm), spinnest: spenɛ:stə (Oostham), spinweb: eigen spellingsysteem  sjpinweb (Caberg), vrijer: vreejer (Nieuwenhagen), eigen spellingsysteem  vriejer (Ell), idiosyncr.  eine vriëer (Sittard), idiosyncr. Additie bij vraag 5a: tegen een web zeggen wij vrijer  vreier (Sittard), vrijersnest: ’n vrijersnest (Oost-Maarland), web: web (Bleijerheide, ... ), weͅp (Hasselt, ... ), eigen spellingsysteem  wép (Beek), WLD  ’n web (Schimmert) herfstdraden || spinnenweb [RND], [ZND 07 (1924)], [ZND B2 (1940sq)], [ZND m] || spinneweb [N 26 (1964)] || spinneweb [spinnegeweef, -gewep, -kop] [N 26 (1964)] || spinrag || spinrag in de herfst || web [N 26 (1964)] III-4-2
spinner spinner: spenǝr (Loksbergen) Persoon die een spindraad spint uit vlas, hennep en andere vezels door midden van een touwslagerswiel. Deze spinner en de touwslager kunnen dezelfde persoon zijn, zeker in kleinere bedrijven. Dikwijls echter is het spinnen een apart beroep. In dit laatste geval levert de spinner dan zijn garens aan de grotere touwslagerijen. [N 48, 2; N 48, 3] II-7
spinnetje maken flèche maken: flęš mǭkǝ (Lanaken), vlieg leggen: vlix lɛgǝn (Zolder), vlieg maken: vlēx mākǝ (Horst, ... ), vlieg opleggen: vlēx oplęqǝ (Voerendaal) Het maken van een vliegvormig gestikt hoekje tegen het uitscheuren. [N 59, 57] II-7
spinnetje, driehoekige trens bloempje: blimkǝ (Genk), drie/drijhoekje: drajhøkskǝ (Tongeren), drejhø̄kskǝ (Eisden), dri-jhø̄kskǝ (s-Gravenvoeren), drie/drijhoekje (Neerpelt), drājekskǝ (Bilzen), dręjhekskǝ (Eigenbilzen), dręjhøkskǝ (Diepenbeek), dręjhø̄kskǝ (Houthalen), driehoek: dri-jhōk (Noorbeek), drij-eck: dręjɛk (Bleijerheide), flèche: fliš (Eijsden), flęš (Eisden, ... ), flɛš (Tessenderlo), hoekje: høkskǝ (Diepenbeek), hoekversterker: hukvǝrstɛrkǝr (Bilzen), pepel: pipǝl (Diepenbeek, ... ), pepeltje: pēpǝlkǝ (Rothem), pijl: pijl (Oostham), spin: spen (Hopmaal), spēn (Meijel), spęn (Maasmechelen), špen (Heerlen, ... ), spinnetje: spenǝkǝ (Herderen, ... ), trensje: trɛnskǝ (Grevenbicht / Papenhoven), tresje: tręskǝ (Zolder), vleug: vlø̄x (Born), vlieg: vlix (Zolder), vlēx (Boorsem, ... ), vlęj (Bleijerheide), vlęjx (Nieuwstadt), vlīx (Ottersum), vliegje: vlēxskǝ (Kesseleik, ... ), vlinder: vlendǝr (Maasmechelen, ... ), vlinder (Bocholt, ... ), vlinderhoek: vlendǝrhōk (Schimmert), vlindertje: vlendǝrkǝ (Echt), zwaluwestaart: zwalywǝnstɛrt (Achel) Handgeborduurde hechting in de vorm van een driehoek, toegepast als versterking van de uiteinden van plooi, zak of split, of een vliegvormig gestikt hoekje tegen het uitscheuren. [N 62, 41b; N 59, 57; MW] II-7
spinnewiel blokspoel: blǫkspōl (Ell), bok: bok (Gelieren Bret, ... ), buk (Helden), bǫk (Rosmeer), bokje: bøkskǝ (Lanaken), geit: gęjt (Helden), germ: gɛrm (Gelieren Bret), gɛrǝm (Genk, ... ), germpje: gęrǝmkǝ (Lanaken), schippersspoel: šepǝrsšpōl (Helden), spinnerad: spenǝrāt (Blerick), spenǝrǭt (Rosmeer), spęnǝrat (Boorsem), spęnǝrǭt (Grote-Spouwen, ... ), spinnestoel: spęnǝstul (Lommel), spinnewiel: spenǝwi.l (Zelem), spenǝwil (Achel, ... ), spenǝwēl (Blerick), spenǝwęjl (Meldert), spinnewiel (Beringen, ... ), spinǝwęjl (Paal), spønǝwęjl (Linkhout), spønǝwīl (Halen, ... ), spęnǝwil (Brustem, ... ), spęnǝwēl (Ophoven), spęnǝwīl (Borlo), špenǝwil (Bocholtz, ... ), špenǝwēl (Waubach), špēnǝwēl (Susteren), spinraadje: spenrø̜tjǝ (Mal), spęnriǝtšǝ (Diepenbeek), spęnrē̜tšǝ (Eigenbilzen), spęnrętšǝ (Geulle, ... ), spęnrǫtjǝ (Herk-de-Stad), spęnrɛǝtšǝ (Geulle), špenrē̜tšǝ (Heer, ... ), spinrad: spenraǝt (Vliermaal), spenrāt (Borgharen, ... ), spenrǭt (Tongeren), spinrad (Middelaar), spønrǭǝt (Kermt), spē̜nręǝt (Beverst), spęnrat (Neerharen), spęnrawǝt (Spalbeek), spęnrot (Herk-de-Stad), spęnrǫt (Hasselt), spęnrǫwǝt (Kermt, ... ), spęnrǫǝt (Hoepertingen), spęnrǭt (Borgloon, ... ), spęnrǭǝt (Romershoven, ... ), spɛnrōǝt (Stevoort), spɛ̄ǝnrǫwǝt (Alken), špenrat (Bleijerheide, ... ), špenrāt (Amby, ... ), špenrǭǝt (Eijsden), špø̜nrāt (Swalmen), spinspoel: spenspōl (Horst, ... ), špenšpōl (Hoensbroek), spinstoel: spenstōl (Maxet), špenštōl (Hoensbroek), spinwiel: spinwiel (Nederweert), spoel: spoel (Afferden, ... ), spol (Eisden), spoǝl (Leunen), spul (Eisden, ... ), spyl (Tongeren), spāl (Echt), spōjl (Bree, ... ), spōl (Aldeneik, ... ), spōlj (Neeroeteren, ... ), spōǝl (Rotem), spūl (Meerlo, ... ), spǫwl (Lummen), spǭl (Laak, ... ), špawl (Einighausen), špoǝl (Panningen), špōl (Asenray / Maalbroek, ... ), špǫwl (Bingelrade, ... ), špǭwl (Schinnen), spoeltje: špø̄lkǝ (Bocholt), wiel: wiel (Nederweert, ... ), wil (Leuken), wielspin: wilspen (Jeuk) Toestel om vlas, wol en soms ook andere vezelsoorten te spinnen. Men kent verschillende soorten spinnewielen. Er zijn er waarbij de spil met kam of vleugel boven het wiel is ingebouwd en waarbij de voet een schijfvormig, horizontaal blokje op vier (soms drie) pootjes is. Dit is het zogenaamde blokwiel of de blokspoel. Verder is er een model waarbij de spil naast het wiel is gebouwd. In het rechthoekige, schuingerichte blokje steken drie poten die zich lijken schrap te zetten. Vandaar ook wel benamingen als geit en germ. Een derde model met spil en vleugel naast het wiel en waarbij het dragende gedeelte een rechthoekig raam is, komt niet zoveel voor (Weyns, pag. 843). Dit is het zogenoemde raamwiel. Bij de blokspoel draait het grote wiel vlak voor de spinster of spinner. Het spinmechanisme staat midden boven het wiel ter hoogte van de borst van degene die spint. De blokspoel werd in de jaren 1940-1945 populair. Ze heeft maar de helft staanplaats nodig vergeleken met de ø̄lange spoelø̄ (informant van L 320a). Ze kon in kleine ruimtes zoals die op binnenschepen worden gebruikt (Weyns, pag. 843). Vandaar ook de benaming schippersspoel. Ook de benaming bok duidt op het model ø̄blokspoelø̄. De benamingen bok, geit en germ zijn vergelijkenderwijs ontstaan door de bepaalde vorm van het spinnewiel. Zie afb. 50. [N 34, A; N 5A (I] II-7
spinrokken bobijn: bombɛ̄n (Stevoort), bǝbin (Alken), klos: klus (Maxet), klots: klots (Venlo), kluwstek: kluwstɛk (Ell), pijp: pīp (Susteren), pin: pen (Hoensbroek, ... ), pin (Schimmert), ragebol: rāgǝbōl (Weert), spil: spil (Jeuk), špel (Bleijerheide, ... ), spindel: špendǝl (Klimmen), spoel: spōl (Ophoven), špōl (Posterholt), stok: stǫk (Ottersum), vlaskop: vlaskop (Boekend, ... ), vlǭskop (Helden, ... ), wolkop: wolkop (Sevenum), wolpijp: wolpīp (Neeritter) De verticale stok in het spinrokkengat stekend van de arm van het spinnewiel. Op deze stok wordt het te bewerken materiaal, vlas of wol, gestoken. [N 34, B5b] II-7
spinrokkengat gat: gāt (Ell), gǫwt (Jeuk), gat voor de vlaskop: gāt vør dǝ vlaskop (Sevenum), kuiltje: kylǝkǝ (Ottersum), lok: lǫǝk (Waubach), pinlok: penlǭk (Schimmert), tap: tap (Klimmen) Het gat in de arm van het spinnewiel waarin het spinrokken staat. Volgens de informant van L 291 wordt na verwijdering van de vlaskop een ander apparaat in dit gat gestoken waarop men drie klossen garen kan bevestigen als men gaat ø̄kwerenø̄. [N 34, B5a] II-7
spint spek: spɛ.k (Tongeren), spɛk (Diepenbeek, ... ), spint: spen (Leopoldsburg), spenjtj (Meeswijk), spent (Dilsen, ... ), speŋt (Sevenum), spint (Blitterswijck, ... ), špentj (Herten, ... ) De zachte en lichte houtlaag tussen de schors en de eigenlijke houtlaag. [N 50, 79c; N 75, 83c; monogr.] II-12
spint, zachte houtlaag onder de schors bast: baas (Hoeselt), bas (Doenrade, ... ), bast (Boekend), eigen spellingsysteem  bast (Merkelbeek), Endepols  bas (Maastricht, ... ), de bas (Maastricht, ... ), ideosyncr.  bas (Hoensbroek), de bas (Susteren), NCDN  bàs (Stevensweert), Veldeke  bast (Echt/Gebroek), WBD / WLD  bas (Reuver), WBD/WLD  bast (Ophoven), bàs (Susteren), WLD  bas (Schaesberg, ... ), bast (Born, ... ), bàs (Maastricht), de bâst (Schimmert), jong hout: ideosyncr.  jonk hout (Vlodrop), leven, het-: WLD  ’t leve (Maastricht), schil: sjil (Maastricht), spek: spek (Eksel, ... ), Bree Wb. (niet goed leesbaar)  spek (Bree), WBD/WLD  spek (As), WBD/WLD (? - onduidelijk)  spek (Opglabbeek), spint: schpint (Amby, ... ), sjpink (Epen), sjpint (Hoensbroek, ... ), sjpént (Sittard), spe.nt (Hasselt), speent (Noorbeek, ... ), spenjtj (Meeswijk), spint (Blerick, ... ), spintj (Haler, ... ), spi͂nt (Schimmert), spjent (Stein), spènjt (Stein), spént (Pey), spíntj (Ittervoort), špe.nt o. (Ingber), #NAME?  sjpint (Klimmen), eigen fon. aanduidingen  spintj (Ell), eigen spellingsysteem  sjpint (Geleen), sjpènt (Schinnen), spint (Meijel, ... ), Endepols  spint (Maastricht), ideosyncr.  sjpeent (Gronsveld), sjpint (Sittard), spint (Oirsbeek, ... ), IPA, omgesp.  spint (Kwaadmechelen), Nijmeegs (WBD)  spinjt (Meijel), oude spellingsysteem  spint (Meijel), Veldeke  sjpintj (Haelen), ’t sjpint (Klimmen), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones  sjpint (Gulpen), Veldeke aangepast  spint (Tienray), WBD / WLD  sjpint (Beesel), WBD/WLD  sjpint (Nieuwenhagen), spi.nt (Maastricht), spint (As, ... ), spintj (Grevenbicht/Papenhoven), WLD  schpint (Vijlen), sjpeent (Mheer), sjpinjt (Swalmen), sjpint (Doenrade, ... ), spient (Venray), spint (Gennep, ... ), spintj (Thorn, ... ), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)  sjpint (Haelen), WLD houtkrullen!  sjpîen (Ubachsberg), ± WLD  spintj (Weert), spinthout: Veldens dialekt  spintholt (Velden), Venlo e.o.  spinthout (Maasbree) De jonge zachte houtlaag onder de schors (spint, bast). [N 82 (1981)] || spint [ZND m] III-4-3